افتضاح فرهنگی مهناز افشار و ترانه علیدوستی

به گزارش راهبرد معاصر؛ در بخشی از این گزارش می‌خوانیم: یک جستجوی ساده در شبکه اجتماعی اینستاگرام نشان داد مهناز افشار با 10.4 میلیون دنبال‌کننده، رامبد جوان با 9.5 میلیون نفر، بهنوش بختیاری با 8.1 میلیون‌ نفر، الناز شاکردوست با 7.6 میلیون نفر، محمدرضا گلزار با 7.6 میلیون نفر، بهنوش طباطبایی با 6.6 میلیون نفر، ترانه علیدوستی با 5.8 میلیون نفر، امین حیایی با 5.3 میلیون نفر، بهرام رادان با 5.1 میلیون نفر و رضا عطاران با 3.9 میلیون نفر دنبال‌کننده؛ به‌ترتیب 10 بازیگر ایرانی با بیشترین دنبال‌کننده در اینستاگرام به‌شمار می‌آیند. بررسی صفحات اینستاگرامی این بازیگران، با هدف یافتن پست‌های کتابی که از هر طریق به معرفی، تبلیغ و ترغیب مخاطبان به مطالعه اختصاص داشته باشد، انجام شد که نتایج قابل توجهی را به‌دنبال داشت.

در ادامه گزارش مذکور آمده است: همین ابتدا بگویم که تعدادی از این 10 هنرمند ایرانی صدرنشین در اینستاگرام، حتی یک پست هم درباره کتاب نداشته‌اند. در صدر این فهرست، مهناز افشار است که در 604 پست منتشرکرده در صفحه‌ شخصی خود، از هر دری صحبت کرده است الا کتاب! البته از حق نگذریم که در یک پست عکسی از خود در اکران فیلم «نهنگ عنبر» در فرهنگسرای اندیشه منتشر کرده که - به‌نظر می‌رسد اتفاقی- کتاب «چهار اثر از فلورانس اسکاول‌شین» را هم در دست داشته است. اگر همین عکس را هم اقدامی در راستای تبلیغ کتاب قلمداد کنیم، نسبت یک به 604، خود گواه وضعیت است.

در این سطح از تاثیرگذاری اجتماعی، مهناز افشار تنها نیست و بازیگر دیگر سینمای ایران یعنی ترانه علیدوستی هم شرایط مشابهی داشته است؛ به‌نحوی که پست‌های اینستاگرامی‌اش نشان می‌دهد چندان علاقه به معرفی و تبلیغ کتاب نداشته است؛ چراکه از میان 248 پستی که در صفحه شخصی خود منتشر کرده‌، فقط یک پست کتابی دارد که آن هم تصویری از کتاب «تاریخ عشق» نوشته نیکول کراوس با ترجمه خود ایشان را نشان می‌دهد.

گزارش اشاره شده همچنین درباره سایر سلبریتی‌ها نیز نتیجه دندانگیری ندارد و غیر از "رامبد جوان" که پست‌های متعددی از اینستاگرام خود را به کتاب و کتاب‌خوانی اختصاص داده است؛ مابقی سلبریتی‌ها نمره قابل قبولی در این زمینه نمی‌گیرند.

ایبنا همچنین در این گزارش تصریح می‌کند: در بررسی‌ صفحات اینستاگرامی سلبریتی‌ها ایرانی، نکته قابل تامل دیگر این است که عمده کتاب‌های خارجی معرفی شده در این صفحات، کتاب‌های مشهور و پرمخاطبی‌اند که در ادوار مختاف، ابزارهای متعددی برای تبلیغ در اختیار داشته‌اند و عمدتا به‌خودی‌خود از استقبال مناسبی از سوی اهالی کتاب مواجه هستند؛ آنچنانکه شاید بتوان گفت نیازی به تبلیغ سلبریتی‌ها ندارند. هر مخاطب دست به کتابی، حداقل یک بار آن را خوانده یا دست‌کم اسم آن‌ها را شنیده است و به قول سام درخشانی در فیلم «خوب،بد،جلف1»، «این را که همه می‌دانند»!

در بخش پایانی این گزارش جالب همچنین می‌خوانیم: فعالیت در شبکه‌های مجازی و رسانه‌های اجتماعی، امری ایجابی و تحمیلی نیست اما قبول کنیم که اگر سلبریتی‌ها که معمولا به هر رویدادی واکنش‌ نشان می‌دهند و درباره هر موضوعی؛ حتی موضوعات تخصصی اظهار نظر می‌کنند، کمی بیشتر اوقات خود را به کتاب (خواندن!) و معرفی آن اختصاص می‌دادند؛ حال و روز بازار نشر و البته کتابخوانی بهتر از چیزی بود که هست.

*این گزارش تأمل‌برانگیز، به وضوح هرچه‌تمام‌تر نشان می‌دهد که چرا مسئله سواد (و نه مدرک تحصیلی!) برخی سلبریتی‌ها محل سؤال و تأمل است و چرا گاهی رفتارهای عجیبی از برخی از این چهره‌ها مشاهده می‌شود؟!

در نقطه مقابل نیز باید تأکید کرد که رفتارهای مطلوب برخی سلبریتی‌های خارجی از قبیل علاقه آنها به کشورشان، همراهی با مطالبات واقعی مردم و صحبت‌های اندیشمندانه و عمیق آنها نیز صرفاً ناشی از "مطالعه" است.

اگرچه همانطور که در گزارش ایبنا هم اشاره شده، برخی چهره‌های کشورمان از قبیل آقای جوان؛ از موفقیت و اِقبال بیشتری برخوردارند صرفاً به این دلیل که جدای از کاربلدی، اهل مطالعه نیز هستند و هنرمندان کم‌عمقی محسوب نمی‌شوند.

مطالبه فرهیختگی و رؤیت آثار مطالعه کتاب‌های خوب در شخصیت مراجع اجتماعی و خاصّه سلبریتی‌ها؛ یک مطالبه به حق است که حتما بایستی توسط سلبریتی‌ها و مردم مد نظر باشد.

گفتنیست، مقام معظم رهبری تأکیدات مهمی را بر امر "مطالعه" و کتابخوانی دارند و بارها در دیدارهای خود با دانشجویان و نخبگان نیز به ضرورت مطالعه اشاره کرده‌اند.

منبع: مشرق