نابودی رانت و فساد با راه اندازی دولت الکترونیک/فشار تحریم ها را با توسعه فناوری کاهش می دهیم

به گزارش راهبرد معاصر ،  حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور در جمع مدیران شرکت‌های دانش بنیان در پارک علم و فناوری پردیس با بیان اینکه در طول این ۵ سال پیشرفت های علمی خوبی صورت گرفته است، گفت: بسیار خوشحالم که در روزهای نخست چهل و یکمین سال پیروزی انقلاب اسلامی و دهه پنجم حرکت انقلابی ملت ایران و همچنین در هفته میلاد حضرت زهرا(س) در جمع شما فعالان حوزه فناوری و دانش بنیان در این پارک و مرکز بسیار ارزشمند، حضور دارم.

وی افزود: پارک علم و فناوری پردیس می‌تواند برای تحولات بسیار خوب مبداء باشد؛ تاکنون هم دستاوردهای بسیار خوبی داشتیم و بیشتر بار این موفقیت‌ها بر عهده دانشگاه ها و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بود که تلاش شبانه روزی داشتند.

اولین زیربنای توسعه علم و فناوری، آزادی است

رئیس جمهور با اشاره به اینکه همه دستگاه ها زیربنای لازم را برای توسعه علم و فناوری ایجاد کرده اند، گفت: اولین زیربنا، آزادی اندیشه است. اگر این زیربنا حاصل نشود، اگر محیط، محیط آزاد برای فکر، برای طرح در هر زمینه ای نباشد، توسعه علمی محقق نمی‌شود. شما در این مرکز، فناوری و توسعه آن را در دستور کار دارید. در بخش های دیگر هم زیربنای پیشرفت، آزادی است.

روحانی تصریح کرد: علم و دانش پایه اصلی فناوری است و اگر بخواهیم فناوری ما سرعت بگیرد، باید پایه های علمی ما رشد پیدا کند و اگر در این زمینه رشد پیدا نکنیم، مانند آن است که ستون های اصلی برقرار نشده تا ساختمان روی آن ساخته شود و اگر بنا است که علم و دانش پیشرفت کند، پایه اصلی آن آزادی است.

وی عنوان کرد: پایه اصلی پیشرفت علمی، محیط مناسب است، اگر استاد را آزاد نگذاریم، برای اینکه بیاندیشد و سخن بگوید، همچنین اگر دانشجو را آزاد نگذاریم که حرف بزند و رفع اشکال کند، امکان پیشرفت وجود ندارد. چرا که پیشرفت علم و دانش و فناوری از آزادی شروع می شود.

آزادی که ۴۰، ۵۰ سال پیش در حوزه علمیه بود، امروز در دانشگاه نیست

رئیس جمهور همچنین به وضعیت آزادی بیان در حوزه های علمیه در حدود ۵۰ سال قبل اشاره و اظهارداشت: هنوز هم به نظر من آزادی که ما در دوران خودمان حدود ۴۵ تا ۵۰ سال قبل در حوزه های علمیه قم احساس می کردیم، فکر نمی کنم هنوز در دانشگاه های ما باشد.

روحانی در همین رابطه ادامه داد: در حوزه علمیه یک عالم و یک استاد خیلی راحت تمام علمای بزرگ و نظرات آنها را نقد می‌کند و کنار می گذارد. گاهی یک نظریه ای که روی آن اجماع شده یعنی همه علما از قبل همان نظر واحد را داده اند، توسط یک مدرس در کرسی درس به راحتی رد می شود، به سادگی می گوید که آن عالم اشتباه کرده و نام بزرگترین فقها را عنوان کرده و در نهایت نظر خودش را می گوید و در همان جلسه شاگرد اشکال می کند و به استاد می گوید که تو اشتباه کرده ای و اینگونه نیست.

وی تصریح کرد: من فکر نمی کنم چنین آزادی در دانشگاه ما باشد، آن زمان که ما دانشجو بودیم در دانشگاه چنین آزادی نبود که یک دانشجویی اینطور روبروی استاد بایستد و با این آزادی زبان حرف بزند.

زیرساخت علم و فناوری فقط وام و پول نیست

رئیس جمهور تاکید کرد: دولت و حکومت باید زیرساخت‌ها را برای شما آماده کند، ما فکر می کنیم زیرساخت یعنی ساختمان و یا معنای وام و پول می‌دهد، در حالی که اینطور نیست، اولین زیرساخت آزادی است و اگر ما آزادی لازم را در محیط علم فراهم کنیم، پیشرفت محقق می شود.

روحانی خطاب به پژوهشگران حاضر در پارک علم و فناوری پردیس اظهارکرد: شما از کجا به این پارک آمده اید؟ قطعاً از دانشگاه و در آنجا درس خوانده و در آن محیط رشد کرده اید. دولت باید بتواند هم زیرساخت‌های فیزیکی و هم زیرساخت‌های حقوقی را آماده کند. شما وقتی می خواهید یک فناوری را به ثبت برسانید، ماه ها گرفتار کوچه و خیابان نمی شوید.

وی تاکید کرد: اگر زیرساخت‌های حقوقی فراهم باشد، دانشجوی ما می تواند رشد کند. رشد دانشجو و فناوری به پیوستگی و وابستگی است. اگر ارتباط شما با دانشگاه، صنعت، بازار و تولید ضعیف باشد، نمی توانید کارتان را پیش ببرید. وقتی می خواهید محصول خود را به مراکز تولیدی ارائه دهید باید به بازار وصل باشید و اگر در این ارتباط اشکال باشد نمی گذارد که شما فعالیت کرده و رشد شما محدود می شود.

رئیس جمهور یادآو شد: بالاترین نشاط را آن گروهی دارند که به خلق می رسند و خلق یکی از صفات خداوند است. یکی دیگر از صفات خداوند هم مهلت دهنده بودن اوست که در کنار علم، جود و حلم و دیگر صفات خدا مورد توجه است در حالی که ما وقتی خبر از دادگاه شخصی می شنویم، سریع می گوئیم چه زمانی اعدامش می کنند.

روحانی گفت: هر زمان فرصت ایجاد کردیم نتیجه گرفتیم. ممکن است در یک فناوری به خطا برویم، می توانیم باز برگردیم و از آغاز شروع کنیم. در زمان جنگ هم بسیاری از کارها به نتیجه نمی رسید اما وقتی با صبر و حوصله کار را انجام می دادیم به نتیجه نهایی می رسیدیم که می توانستیم آن نمونه را به خط تولید برسانیم و بازار را فتح کنیم.

در فناوری، مرز معنا ندارد

وی با اشاره به وضعیت فعلی تحریم عنوان کرد: شرایط ما هم خوب است و هم سخت. دولت از ابتدای کارش در سال ۹۲ تاکنون یکی از اعتقاداتش این بود که علم مثل هنر، مثل فناوری، مثل اخلاق و مثل ایمان مرز نمی شناسد. شما نمی توانید بگوئید که این مسلمان چون تبعه ایران است، مسلمان است و کسی که تبعه کشور دیگری است پس ایمان آن ضعیف تر است چرا که ایمان مرز نمی شناسد.

رئیس جمهور ادامه داد: ایمان، شناسنامه این کشور و یا آن کشور را نمی شناسد و مرز ندارد، همچنانکه مگر هنر، مرز می شناسد؟ و یک نقاشی، فیلم، آهنگ و مجسمه خوب مگر مرز می شناسد؟ از مرز عبور می کند همانطور که یک داستان خوب و یک کتاب خوب مرز نمی شناسد.

روحانی ادامه داد: علم مرز نمی شناسد و فیزیک و ریاضیات در همه جای دنیا یکی است و ۲ ضربدر ۲ در ایران هم ۴ می شود، در اروپا هم ۴ می شود. اگر به علم برسیم در همه جای دنیا یکی است مگر آنکه در مراحل اولیه آن باشیم همچنانکه علم پزشکی مرز نمی شناسد مانند آنکه کسی که تبعه ایران باشد و یا تبعه کشور دیگری، در هر کجا می تواند خدمات پزشکی دریافت کند.

وی تصریح کرد: در فناوری، مرز معنا ندارد اما کمتر فناوری است که کشوری تولید کند و ۱۰۰ درصد ایده، قطعه و همه مسائل آن برای یک شرکت و یا یک کشور باشد. ممکن است شما بتوانید یک قطعه ای را بسازید اما ساخت آن برای شما مقرون به صرفه نباشد.

رئیس جمهور تاکید کرد: بسیاری از قطعات در صنعت شما و فناوری از دیگر کشورها مورد استفاده قرار می گیرد. لازم است ارتباط با دنیا یک ارتباط سهل باشد و یکی از وظایف دولت ایجاد ارتباط سهل است.

هر کشوری دور خودش دیوار درست کند در داخل نابود می شود

روحانی با اشاره به درخواست بودجه دیوارکشی از سوی دولت ترامپ به کنگره بیان کرد: بعضی از کشورها به فکر ساخت دیوار فیزیکی افتاده اند و نمی توانند بودجه آن را از کنگره بگیرند. همچنین دارند برای ویزا هم دیوار درست می کنند به علاوه برای علم هم دیوار می سازند و وقتی یک محقق می خواهد از آنجا به ایران بیاید و در یک سمینار شرکت کند اجازه نمی دهند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: خودشان نمی دانند که تمام پیشرفت هایشان در سایه این بوده که سالها دیوار نداشته اند. در آمریکا اگر رشد و پیشرفتی هست، از کشورها و ملیت های مختلف حضور داشته اند. چقدر ایرانی در آمریکا کار می کنند و تلاش می کنند و آمریکا آن زمانی به مرز علم و دانش رسید که دیوار نداشتند. هر کشوری دور خودش دیوار درست کند در داخل نابود می شود و پیشرفت نخواهد کرد.

رئیس جمهور عنوان کرد: ما باید بتوانیم با محققین، متفکرین و اندیشمندان در کشورهای مختلف اسلامی و غیر اسلامی همچنین همسایگان و غیرهمسایگان در ارتباط باشیم. گاهی شما می بینید که در یک جمعی ممکن است فردی از کشورهای اطرافمان با استعداد باشد و با اضافه شدن آن به جمع شما تاثیرگذار خواهد بود ضمن آنکه بسیاری از فناوری های شما باید از کشور خارج شود.

رئیس جمهور گفت: فناوری باید گسترش پیدا کند و در جایی محبوس نماند. شما هرچه می سازید هم باید در مصرف داخلی از آن بهره برد و هم آن را به خارج از کشور صادر کرد. این یکی از همان زیربناهایی است که دولت باید اجرا کند. باید فضا را برای ارتباط با جهان آماده کنیم. حال امروز ما در شرایطی هستیم که از یک سو فشار بر روی ما بسیار است و در تحریم هستیم و کشورهایی هستند که می‌خواهند از طریق تحریم جلوی رشد علم و فناوری ما را بگیرند.

برای خودکفایی در حوزه هایی که تحریم هستیم باید بیشتر تلاش کنیم

وی همچنین افزود: ضمن وجود تمام این مشکلات، وجود این موضوع انگیزه جدیدی در ما ایجاد می کند. به عنوان مثال قطعه ای که دیروز ما به راحتی وارد می کردیم و امروز نمی توانیم، فضایی ایجاد می کند که ما مجبور می شویم بر روی همان بخش کار کنیم. من از اوایل امسال به دکتر ستاری تأکید کردم که بر روی خودکفایی به خصوص در حوزه هایی که تحریم هستیم، تلاش بیشتر کنند. البته امروز تعدادی از شرکت های دانش بنیان به من گفتند که بخشی از صنعت ما جرئت استفاده از محصولات دانش بنیان را ندارد.

روحانی همچنین خاطرنشان کرد: روزی من به یکی از وزرا می گفتم دستگاهی را از داخل کشور تهیه کنند و او در پاسخ اینگونه مطرح می‌کرد که اگر دستگاه داخلی خراب شود، چه کسی مسئول است. مسئولین کشور در تمام رده‌ها باید بپذیرند که اگر می‌خواهید از نوآوری خودمان استفاده کنیم ممکن است در جایی مشکل هم داشته باشد، ایرادی ندارد.

وی ضمن اشاره به دوران دفاع مقدس گفت: در آن دوران ما می خواستیم موشکی را بر روی هواپیما سوار کنیم که اتفاقا شهید ستاری نیز در اینگونه فعالیت‌ها پیش قدم بود. موشک را بر روی هواپیما سوار کردیم اما زمانی که به شلیک آن اقدام کردیم انجام نگرفت و متوجه شدیم اشکال کوچکی وجود داشته که ما از ابتدا به آن توجه نداشتیم.

فناوری های جدید می تواند فشارهای دشمن را کُند کند

رئیس جمهور تصریح کرد: ما امروز باید خطاها و اشتباهات را که به طور طبیعی پیش می آید را بپذیریم. یکی از کارها و وظایفی که دولت باید به عهده بگیرد همین موضوع ریسک پذیری است. حال همه جا دولت باید در مالیات و غیره کمک کند البته از بعضی شرکت ها که دانش بنیان و نوپا هستند نه تنها نباید مالیات دریافت کرد بلکه باید به آنها کمک هم کرد تا به آن نقطه زمانی یا نقطه کاری و غیره برسد. ما باید بطور حساب شده با شرکت ها در حوزه وام و کمک های نقدی و غیر نقدی همکاری داشته باشیم تا آنها به نتیجه برسند.

روحانی خاطرنشان کرد: امروز در بسیاری از صنایع در مورد یک موضوع خاص گرفتاری وجود دارد. امروز یکی از مهمترین مسئولیت‌های پارک های فناوری علاوه بر فتوح مرزهای فناوری، کمک به شرایط فعلی ماست که در برخی از موارد تحریم هستیم و باید توسط متخصصین داخلی جبران شود. امروز بخش بزرگی از تحریم در ارتباطات پولی و بانکی ماست. ما می خواهیم با دنیا ارتباط مالی داشته باشیم و در این حوزه مشکل داریم. این موضوع را فناوری در آینده حل خواهد کرد.

وی ادامه داد: بسیاری از مسائل امروز وجود دارد که فناوری های جدید می تواند مسیر فشار دشمن را کُند کند و جلوی آنها را بگیرد و ما هم امروز در این مقطع توقع داریم. امروز در بازدیدی که داشتیم این شرکت ها برخی مشکلاتشان را مطرح کردند که ما در هیئت دولت به این نکات توجه خواهیم کرد و تسهیلاتی را برای آن در نظر خواهیم گرفت.

روحانی افزود: امروز شرکت های دانش بنیان کمک بزرگی به کشور می کنند و تنها بحث بر سر این نیست که چقدر صرفه جویی ارزی داریم همین که خودمان به عنوان یک ایرانی، تولید کننده و صادر کننده یک محصول هستیم، مهم است. آن مبارزه با استکبار که ما فریاد می زنیم با شعار درست نمی شود بلکه باید در عمل ظهور و بروز داشته باشد. اگر ما امروز نیازی به غرب داریم و شما ما را خودکفا می کنید این همان مبارزه با قدرت های بزرگی است که قصد در فشار گذاشتن ما را دارند.

وی یادآور شد: اگر در شرایط فعلی بیمار ما نیاز به یک دارویی دارد که ما می توانیم دارو را برای او تولید کنیم تا نیاز به خارج نداشته باشد این خود یک مبارزه است. ما امروز باید هم کار را تسریع کنیم و هم تسهیل. در عین حال اشتباهات را نیز کم خواهیم کرد.

رئیس جمهور تأکید کرد: امروز همین تولیدات شرکت های دانش بنیان نشان می دهد که مرکز پیشرفت، علم، فناوری و محیط مناسب است. هر پارک فناوری به معنای ایجاد یک محیط مناسب برای فعالیت های دانش بنیان است. امروز اگر ما محیط مناسب درست نکنیم موارد مثل هم فکری را نیز نخواهیم داشت. در این محیط هاست که حتی ایرانیان مقیم خارج نیز می آیند و راحت تر فعالیت می کنند.

روحانی گفت: اساس تمام اینها محیط مناسب و در واقع زیست بوم است. اگر ما بتوانیم آن محیط مناسب را ایجاد کنیم و مغزهای خلاق را شناسایی کنیم به عدالت نیز کمک شایانی خواهیم کرد. شایسته سالاری و توجه به توانایی ها می تواند جلوی رانت خواری را نیز بگیرد. شما نه تنها به زندگی مردم کمک می کنید بلکه به برقراری عدالت در جامعه نیز کمک خواهید کرد.

دولت الکترونیک رانت‌ و فساد را از بین می‌برد

وی ادامه داد: ما اگر بخواهیم بسیاری از رانت ها و فساد ها را از بین ببریم، راه آن شفافیت و دولت الکترونیک است. دولت الکترونیک باعث می شود زمانی که با کسی کار داریم به صورت چهره به چهره برخورد نداشته باشیم. البته این موضوع چهره به چهره در علم و کسب دانش بسیار مفید است ولی در موضوعاتی مثل گرفتن امضاء، ارتباط چهره به چهره تازه ابتدای بدبختی است و فساد از همین‌جا آغاز می شود که دولت الکترونیک می تواند در این گونه موارد مانع شود.

رئیس جمهور تأکید کرد: در برخی مواقع، ماشین کار را عادلانه تر و صحیح تر از انسان انجام می دهد. گاهی هوش مصنوعی در بسیاری از موارد از هوش طبیعی بهتر است. ربات ها کار را دقیق تر از انسان انجام می دهند. امروز در جراحی، دستگاه ها کوچکترین لرزش را نیز می گیرند. گاهی موارد علم و فناوری بخشی از ایرادات را جبران می کند.

روحانی در پایان اشاره کرد: من امروز بسیار خوشحالم و باید به شما جوانان و مدیران خسته نباشید عرض کنم. به شما قول می دهم روابط دولت را با این بخش تسهیل خواهیم کرد و نیازمندی های شما را راحت‌تر برطرف می کنیم. این محیط ها و شهرک های علم و فناوری که یک نمونه آن در اردیبهشت سال آینده آغاز به کار خواهد کرد، یکی از همان موارد است. امروز صدها شرکت آمده اند. انشاالله در روزهای آغازین دهه پنجم انقلاب بتوانیم در منطقه و جهان، در حوزه علم و دانش و فناوری سرآمد باشیم و بتوانیم خدمتی به مردم کشور و انقلاب بکنیم.