خاورمیانه به انبار سلاح تبدیل شده است/عربستان در صدر واردکنندگان جنگ افزار
گزارش تازه مؤسسه «سیپری» نشان می‌دهد عربستان سعودی در پنج سال گذشته بیشترین میزان واردات سلاح در جهان را داشته و به همراه چند کشور دیگر غرب آسیا را به مقصد یک سوم از صادرات سلاح جهان بدل کرده است.
به گزارش راهبرد معاصر ، «موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم» (سیپری) در گزارشی که روز یکشنبه منتشر کرد، نوشته است که میزان صادرات سلاح به غرب آسیا در طول پنج سال گذشته ۸۷ درصد افزایش یافته و این منطقه را به مقصد بیش از یک سوم تجارت تسلیحاتی در جهان بدل کرده است.
این مؤسسه که سالانه گزارش‌هایی در مورد صنعت تسلیحاتی و جنگ‌افزارسازی منتشر می‌‌کند، از عربستان سعودی به عنوان بزرگترین واردکننده جنگ‌افزار در جهان بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ یاد کرده و نوشته است که میزان واردات تسلیحاتی عربستان سعودی در این دوره، در مقایسه با بازه پنج ساله قبلی ۱۹۲ درصد افزایش یافته است.
مصر، الجزایر، امارات عربی متحده و عراق هم جزء ۱۰ کشور نخست واردکننده سلاح و جنگ‌افزار در جهان قرار گرفته‌اند.
به گفته این اندیشکده، بسیاری از تجهیزات اروپایی و آمریکایی فروخته‌شده به امارات و عربستان سعودی در حمله به یمن مورد استفاده قرار می‌گیرند. «پیتر وزمن» از محققین این مؤسسه به پایگاه «میدل ایست آی»، گفته است: «تسلیحات ایالات متحده، انگلستان و فرانسه در خلیج [فارس] خواهان زیادی دارد، چراکه در این منطقه تنش و درگیری شایع است. در پنج سال گذشته، روسیه، فرانسه و آلمان هم میزان فروش تسلیحات به مصر را به میزان قابل توجهی افزایش داده‌اند.»
این مؤسسه لزوم جایگزینی تجهیزات مورد استفاده در جنگ یمن، سوریه، عراق و لیبی و همچنین افزایش تنش میان عربستان، امارات و رژیم صهیونیستی با ایران و قطر را از جمله دلایل این افزایش واردات سلاح به منطقه عنوان کرده است.
عربستان سعودی بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ از انگلستان و آمریکا ۹۴ جنگنده مجهز به موشک‌های کروز و دیگر تسلیحات هدایت‌پذیر دریافت کرده است. در همین دوره، امارات سامانه‌های دفاع موشکی، موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد و حدود ۱۷۰۰ نفربر زرهی از آمریکا و سه کشتی جنگی از فرانسه دریافت کرده است. قطر هم از جمله کشورهایی بوده که میزان واردات تسلیحاتی آن به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. در دوره پنج ساله اخیر، میزان واردات سلاح قطر ۲۲۵ درصد افزایش یافته که تانک‌های آلمانی، جنگنده‌های فرانسوی و موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد چینی از جمله آن‌ها بوده است.
به نظر می‌رسد این روند در سال‌های آتی هم ادامه یابد. در پنج سال آینده عربستان قرار است در پنج سال اتی هم ۹۸ جنگنده، ۸۳ تانک و سامانه‌های دفاع موشکی از آمریکا دریافت کند. ۷۳۷ خودروی زرهی کانادایی، ۵ کشتی جنگی از اسپانیا و همچنین موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد از دیگر جنگ‌افزارهایی است که قرار است ریاض در پنج سال آینده دریافت کند. قطر هم در این مدت از آمریکا، فرانسه و انگلستان ۹۳ فروند جنگنده جدید دریافت خواهد کرد. ایتالیا هم قرار است ۴ کشتی جنگی به قطر تحویل دهد.
اما نکته قابل توجه در این میان، سهم بسیار ناچیز ایران از واردات جنگ‌افزار به منطقه است. بر اساس گزارش سیپری، ایران در واردات تسلیحاتی به منطقه سهمی حدود تنها ۰.۹ درصد دارد. سیپری نوشته است که شکاف میان حجم واردات نظامی ایران و رقبای منطقه‌ای این کشور «در حال افزایش است.»
آمریکا همچنان در صدر صادرکنندگان سلاح
بر اساس گزارش سیپری، آمریکا جایگاه خود به عنوان صادرکننده نخست جنگ‌افزار در جهان را حفظ کرده و در پنج سال گذشته حتی میزان صادرات تسلیحاتی خود را ۲۹درصد افزایش داده است. بیش از نیمی از صادرات سلاح آمریکا (۵۲ درصد) عازم غرب آسیا می‌شود.
در همین مدت، صادرات تسلیحات انگلستان هم ۵.۹ درصد افزایش یافته است. غرب آسیا مقصد ۵۹ درصد از صادرات تسلیحاتی انگلستان است و عمده جنگنده‌های صادراتی این کشور به عربستان سعودی و عمان فروخته شده است.
این در حالی است که در سال‌های گذشته گروه‌های حامی حقوق بشر بارها از حجم بالای صادرات تسلیحات به غرب آسیا انتقاد کرده و از کشورهای غربی خواسته‌اند به این تجارت که عامل کشتار گسترده در مناطقی چون یمن، سوریه و عراق بوده، پایان دهند.