هفته پر کار ظریف/ از سفر به آمریکای لاتین تا پاکستان

به گزارش راهبرد معاصر سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه روز گذشته در نشست خبری خود، از سفر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به پاکستان خبر داد و گفت که رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان امروز (۲۰ آبان ماه) به دعوت همتای پاکستانی خود در صدر یک هیئت سیاسی و اقتصادی برای سفری دو روزه به اسلام آباد می‌رود و در این سفر علاوه بر مقامات سیاسی با فرمانده ارتش پاکستان هم دیدار خواهد کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان هم شب گذشته در آستانه سفرش به اسلام آباد در توئیتی نوشت که گفت‌وگو‌های سطح بالا درباره موضوعات دوجانبه و منطقه‌ای با برادرانم «شاه محمود قریشی» وزیر امور خارجه، ژنرال «باجوا» فرمانده ارتش و «عمران خان» نخست وزیر فردا در پاکستان انجام خواهد شد.

پیش از این خرداد ماه سال  ۱۳۹۸  بود که رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان سفری به اسلام آباد داشت و با مقامات پاکستانی دیدار و گفت‌وگو کرد. ظریف و شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان ۱۳ شهریور ماه امسال هم در گفت‌وگویی تلفنی درباره موضوعات مربوط به روابط دوجانبه، کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور، سازمان همکاری شانگهای، آخرین تحولات در افغانستان و همچنین کشمیر به رایزنی پرداختند. شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان ۲۲ دی ماه ۱۳۹۸ به مشهد و از آنجا به تهران آمد و پس از دیدار با حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان با محمدجواد ظریف همتای ایرانی خود دیدار و گفت‌وگو کرد.

هدف ظریف از سفر به پاکستان 

ظریف در مورد سفر خود به پاکستان گفت که  این سفر پس از گرامیداشت روز اقبال لاهوری به عنوان محقق بزرگ جهان اسلام، شاعر بین‌المللی و مروج خستگی ناپذیر اتحاد مسلمانان که دو ملت ما (ایران و پاکستان) را به هم پیوند داده است، انجام می‌شود. وزیر امور خارجه کشورمان پیش از این نیز در توئیتی به زبان اردو با گرامیداشت روز اقبال لاهوری نوشته بود که علامه اقبال افتخار جهان اسلام و شاعر و اندیشمندی بین‌المللی است. دغدغه‌ای که او درباره اتحاد بین مسلمین داشت در حال حاضر یکی از معضلاتی است که جهان اسلام با آن روبه‌رو است.

حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سفر ظریف به پاکستان، گفت که سفر وزیر خارجه کشورمان به پاکستان از جنبه‌های مختلفی اهمیت دارد. در این سفر مناسبات سیاسی آینده ایران و پاکستان در حوزه‌های مختلف امنیتی، سیاسی و اقتصادی مورد بحث قرار خواهد گرفت، همچنین اختلافاتی که اکنون بین پاکستان و عربستان به وجود آمده است، اسلام آباد نیازمند یک بازنگری اساسی در سیاست‌های منطقه‌ای خود است، لذا اراده مقامات پاکستان بر این است که یک بازنگری کلی در همکاری‌های منطقه‌ای خود با ایران داشته باشند.

هانی زاده همچنین گفت که موضوع خط لوله نفت ایران به پاکستان، مسائل منطقه و جنوب غرب و شرق آسیا، مسائل مربوط به همکاری‌های اسلامی بین تهران و اسلام آباد در چارچوب سازمان همکاری‌های اسلامی و حفظ امنیت مرز‌های مشترک ایران و پاکستان بخشی از مذاکرات وزیر خارجه ایران با مقامات پاکستانی است. 

این کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد که سفر وزیر خارجه کشورمان به پاکستان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و در شکل گیری یک همکاری منطقه‌ای بین ایران، پاکستان و افغانستان موثر خواهد بود. از سوی دیگر با توجه به تغییراتی که در ایالات متحده آمریکا رخ داد و شکست ترامپ و پیروزی جو بایدن نامزد حزب دموکرات طبیعتا یک سری مشترکاتی در سیاست خارجی بین ایران و پاکستان وجود خواهد داشت و دو کشور با توجه به این تغییرات سیاست مشترکی خواهند داشت.

محسن روحی صفت معاون پیشین دفترمطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه و کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگو با سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سفر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به پاکستان، گفت که چنین سفر‌هایی به کشور‌های همسایه با به دفعات زیاد انجام شود، با توجه وضعیت تحولاتی که در منطقه و در سطح بین المللی رخ داده است از جمله موضوع افغانستان اهمیت زیادی دارد که در دستور کار وزیر خارجه کشورمان در دیدار با مقامات پاکستان است، علاوه بر این مذاکرات بین الافغانی، نا امنی‌ها و بی ثباتی‌هایی که در کابل وجود دارد و موضوع سیاست‌های آمریکا در منطقه با توجه به تحولاتی که در واشنگتن در حال روی دادن است هم حائز اهمیت است.

شیب صعودی روابط تهران_اسلام آباد

روابط هفتاد ساله ایران و پاکستان همواره پر از فراز و نشیب بوده و دوری و نزدیکی دو کشور، به وضعیت منطقه و جهان ارتباط داشته است، اما به باور کارشناسان همزمان با روی کار آمدن «عمران خان» نخست وزیر پاکستان، روابط تهران_اسلام آباد رو به بهبودی  رفته است و بیش از پیش مستحکم شد.

پیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل پاکستان می‌گوید مناسبات ایران و پاکستان بر اساس مسائل دوجانبه، شرایط منطقه‌ای و جهت گیری‌های بین المللی آن‌ها شکل می‌گیرد.

بین ایران و پاکستان علاوه بر مرز‌های مشترک طولانی، مناسبات مختلفی  وجود دارد که می‌تواند پتانسیل‌های نزدیک‌تر شدن هرچه بیشتر آن‌ها را فراهم کند. محمد نیک بخش کارشناس مسائل بین الملل، با اشاره به نوع روابط و تعامل ایران و پاکستان، معتقد است که پاکستان تاکنون در هیچ ائتلافی علیه جمهوری اسلامی شرکت نداشته است و دو کشور تاکنون هیچ‌گونه جنگ یا نزاعی را با یکدیگر تجربه نکرده‌اند، اختلافات پراکنده مرزی نیز با تکیه بر عقلانیت و خویشتن داری و از طریق مسالمت آمیز و با تاسی به روحیه صیانت از پیوند‌های برادری و اخوت و اشتراکات فراوان یکدیگر، همواره حل و فصل شده است.

روحی صفت کارشناس مسائل بین الملل  هم با اشاره به تحولاتی که بین خود کشور‌های منطقه به وجود آمد، گفت که بین هند و عربستان، پاکستان و کشور‌های خلیج فارس و در شمال قفقاز هم تحولاتی شکل گرفت؛ لذا لازم است دو طرف ایران و پاکستان با هم درباره این موضوعات مشورت داشته باشند و در مورد نوع برخوردی که باید در برخورد با چنین مسائلی داشته باشند، صحبت کنند. سفر ظریف به پاکستان غیر طبیعی نیست، در مدت اخیر روابط تهران و اسلام آباد رو به پیشرفت بود و نسبت به دو سال گذشته ما یک روند صعودی در روابط خود با پاکستان داشتیم. این روند صعودی جنبه اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی داشته است و امیدواریم این رشد همچنان ادامه داشته باشد.

هفته شلوغ دستگاه دیپلماسی

اواخر هفته گذشته  ۱۴ آبان ماه بود که وزیر امور خارجه کشورمان در اولین مقصد سفرش به سه کشور آمریکای لاتین به ونزوئلا شد، وی در ادامه سفر خود به آمریکای لاتین به کوبا و بولیوی هم سفر کرد.

خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه دیروز، با اشاره به سفر روز‌های اخیر ظریف به آمریکای لاتین گفت که وزیر امور خارجه در سفر به‌ آمریکای لاتین به سه کشور این منطقه سفر کردند که الان در حال برگشت از این سفر هستند. وزیر امور خارجه ۱۸ آبان در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور بولیوی حضور داشت و با وزیر خارجه شیلی دیدار حضوری و با وزیر خارجه نیکاراگوئه به صورت تلفنی رایزنی کرد، علاوه بر این وزیر امور خارجه به کوبا و ونزوئلا هم سفر کرده و با مقامات این کشور نیز دیدار کرد.

خطیب زاده همچنین گفت که طی روز‌های گذشته نشست سه جانبه ایران، روسیه و هند در موضوع افغانستان در مسکو برگزار شد، ضمن اینکه سفر نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در مورد افغانستان در تهران داشتیم.

هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به ترافیک رفت و آمد در دستگاه دیپلماسی، گفت که این افزایش سفر‌های دیپلماتیک وزیر خارجه و سفر به آمریکای لاتین و جنوب غرب آسیا در شرایط فعلی و با توجه به تغییرات در ایالات متحده آمریکا فرصت مناسبی برای ایران است که خارج از فشار‌های اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه ترامپ، ایران خود را برای دوران پسا ترامپ آماده می‌کند. این احتمال وجود دارد که بایدن به برجام بازگردد، فرصت مناسبی وجود دارد که ایران سیاست جدید تری در منطقه و جهان اتخاذ می‌کند.

روحی صفت معاون پیشین دفترمطالعات سیاسی هم درباره هفته شلوغ سیاست خارجی کشورمان گفت که وقتی رفت و آمد نباشد باید دید چه مشکلی بین کشورمان و همسایگان وجود دارد، وزارت امور خارجه وظیفه دارد به طور مستمر با همه کشور‌ها رایزنی داشته باشد، ولی گاهی موانع و محدودیت‌هایی پیش می‌آید که این موضوع میسر نمی‌شود، این سیاست جهانی و بین المللی در همه نقاط در تاثیرگذار است. در واقع رفت و آمد‌ها بین کشور‌ها به درک بهتر موضوعات کمک می‌کند، سفر ظریف به پاکستان به چین هم مرتبط است، ایران علاقه دارد بین ایران، چین و پاکستان نزدیکی بیشتری اتفاق بیوفتد، چراکه این موضوع می‌تواند به ثبات منطقه کمک کند. تهران، اسلام آباد و پکن از رشد افراطی گرایی رنج می‌برند و به دنبال مدیریت افراطی گری در منطقه هستند.

روحی صفت  همچنین گفت که سفر و رفت و آمد به پاکستان روی افغانستان هم تاثیرگذار است، لذا برای همین کشور‌های منطقه مهار افراطی گرایی در منطقه را در دستور کار قرار داده‌اند.

باشگاه خبرنگاران