تاثیر گرما و رطوبت در ناهنجاری جنین
نتایج یک مطالعه در مورد اثر تنش‌های حرارتی و رطوبتی در موش‌های باردار نشان داد که این تنش‌ها موجب کاهش اندازه و وزن جنین و ایجاد ناهنجاری در جنین‌ها می‌شود.
به گزارش راهبرد معاصر عوامل محیطی مثل درجه حرارت، رطوبت، سرعت باد و تابش، عواملی هستند که شرایط آسایش و یا تنش را برای موجودات زنده فراهم می‌کنند. برخی بررسی‌ها عوامل محیطی و اقلیمی را از مهم‌ترین علل ایجاد نتایج نامطلوب بارداری مثل ناهنجاری‌های کروموزومی، سقط جنین، تولد یا زایمان زودرس و ... می‌دانند.
باتوجه به این‌که تاثیر عوامل آب‌وهوایی بر سلامت و رشد جنین، کم‌تر مورد توجه قرار گرفته و همچنین کشور ایران، تنوع آب‌وهوایی زیادی دارد، پژوهشگران تاثیر تنش‌های حرارتی رطوبتی را بر موش‌های باردار بررسی کردند.
فاطمه میوانه، علیرضا انتظاری، فاطمه صادقی‌فر، محمد باعقیده و آزاده عتباتی؛ پژوهشگران گروه اقلیم‌شناسی و زیست‌شناسی دانشگاه حکیم سبزواری در این مطالعه مشارکت داشتند.
پژوهشگران برای انجام این مطالعه موش‌های باردار را در چهار گروه قرار دادند. یک گروه به عنوان گروه شاهد در شرایط دما و رطوبت عادی محیط قرار داده شدند. گروه‌های دیگر در زمان‌های متناوب به مدت۱۰ و ۱۵ دقیقه داخل محفظه‌هایی برای ایجاد تنش حرارت و رطوبت (میزان دما و رطوبت مختلف) قرار می‌گرفتند. پس از انجام آزمایش‌ها جنین موش‌ها پس از تشریح، مورد بررسی قرار گرفتند.
بررسی‌های پژوهشگران نشان داد که وزن، قد جنین و وزن و قطر جفت، در موش‌هایی که تحت تنش دمایی و رطوبتی بودند، نسبت به موش‌های گروه شاهد کاهش چشم‌گیری داشت.
به گفته پژوهشگران؛ موش‌های گروهی که در معرض بیشترین دما و رطوبت آستانه‌ای قرار داشتند، هیچ‌کدام برای بررسی نمونه جنین زنده نماندند.
در این مطالعه مشخص شد که بروز ناهنجاری‌های مورفولوژیکی و ظاهری، یکی از رایج‌ترین انواع نقایص زایمان و بارداری در شرایط تنش حرارتی و رطوبتی است. نمونه‌های متعددی از ناهنجاری‌های مورفولوژیکی شامل نقایص ساختاری گوش، همانژیوم (تومورهای دوره نوزادی)، بیرون‌زدگی کبد، چسبندگی اندام‌های حرکتی، بدشکلی صورت و بدن C شکل در جنین‌ها مشاهده شد. در بین این ناهنجاری‌های چسبندگی اندام حرکتی، بد شکلی صورت و همانژیوم، بیشترین فراوانی را داشتند.
پژوهشگران این مطالعه معتقدند: احتمال وقوع رویدادهای حدی در هر شرایط آب‌وهوایی وجود دارد و تنوع آب‌وهوایی ایران موجب شده انواع مختلفی از رویدادهای حدی آب‌وهوایی در مناطق مختلف جغرافیایی اتفاق بیفتد که از مهم‌ترین آنها می توان به موج‌های گرمایی، موج‌های سرما و شرایط شرجی اشاره کرد.
این محققان می‌گویند: نتایج این پژوهش نشان داد زنان باردار به عنوان یک جمعیت آسیب‌پذیر در برابر تنش‌های تلفیقی حرارت-رطوبت، با افزایش معنی‌دار نتایج نامطلوب بارداری روبرو هستند.
یافته‌های این مطالعه، پاییز سال جاری به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «بررسی اثرات کوتاه‌مدت شرایط تنش حرارتی-رطوبتی بر رشد و نمو جنین در موش‌های آزمایشگاهی باردار» در فصل‌نامه محیط‌زیست جانوری، منتشر شده است.
ایسنا