مذاکرات وین تحت الشعاع اتفاقات نطنز

به گزارش راهبرد معاصر، "تی آر تی" در گزارشی به مساله اقدام اخیر رژیم صهیونیستی در حمله به تاسیسات اتمی نطنز پرداخته و به طور خاص سعی کرده ابعاد مختلف این ماجرا و تاثیر آن بر مذاکرات هسته ای وین را مورد بررسی کارشناسانه قرار دهد. این خبرگزاری در این رابطه می نویسد:

«مهم ترین سایت غنی سازی هسته ای ایران در نطنز در حدودا 250 کیلومتری جنوب تهران واقع شده است. در 11 آوریل سال جاری میلادی؛ اقدام خرابکارانه در سایت هسته ای نطنز، باعث قطعی برق در این تاسیسات شد و در طی آن سانتریفیوژهای قدیمی این تاسیسات آسیب دیدند. مقامات ارشد دیپلماتیک تهران بلافاصله انگشت اتهام خود را به سمت اسرائیل گرفتند و تل آویو را به « تروریسم هسته ای» متهم نمودند. اگرچه اسرائیل رسما مسئولیت این حمله را برعهده نگرفته است ، اما یک شبکه تلوزیونی اسرائیلی گزارش داد که موساد عامل این حادثه بوده است. متعاقبا نیویورک تایمز در گزارشی نوشت که مقامات اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل تایید کرده اند که اسرائیل در حمله به تاسیسات هسته ای نطنز نقش داشته است. تهران در واکنش به این اقدام؛ وعده انتقام داد و اعلام کرد که برنامه هسته ای ایران با این اقدامات خرابکارانه مختل نخواهد شد.

در حمله اخیر اسرائیل به تاسیسات هسته ای نطنز؛ به سه دلیل زیر مسئله زمان مهم است:

اول،  یک روز قبل از انفجار؛ لوید آستین وزیر دفاع آمریکا در بیت المقدس به دیدار بنیامین نتانیاهو رفته بود. رئیس پنتاگون در جریان بازدید خود اعلام کرد که وی و نتانیاهو در مورد چالش های امنیتی منطقه از جمله آنچه فعالیت های بی ثبات کننده ایران خوانده شده و تعهد واشنگتن به همکاری استراتژیک بین آمریکا و اسرائیل گفتگو کردند. عدم آگاهی لوید آستین از این رویداد می تواند پیام اسرائیل به آمریکا باشد.

دوم، گفتگوهای هسته ای با حضور دیپلمات های آمریکا و سایر اعضای برجام ، اخیرا در وین شروع شده است. این گفتگوها بخشی از تلاش های اروپا به منظور احیای توافق هسته ای ایران بوده است.

سوم؛ انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن برگزار می شود. اسرائیل با توجه به ملاحظات سیاست داخلی ایران تصمیم می گیرد. تل آویو درصدد است شانس پیروزی کاندید حامی برجام را دشوارتر سازد. از دیدگاه اسرائیل؛ بهترین کار این است که اصول گرایان مخالف برجام به قدرت برسند زیرا با حضور آن ها، شانس احیای توافق هسته ای کاهش خواهد یافت.

خرابکاری در دیپلماسی هسته ای

احیای برجام سناریوی کابوس وار برای دولت نتانیاهو است. به گفته « علی احمد» کارشناس مسائل ژئوپلیتیک: « هراس اسرائیل این است که در دولت بایدن؛ اهمیت دشمنی و رقابت ایالات متحده و ایران برای منافع ایالات متحده کاهش یابد و در دراز مدت شبکه های ائتلاف سازی منطقه ای را مختل سازد.» بنابراین تل آویو به دنبال است تا تلاش هایی که برای بازگشت دو کشور به پای بندی به برجام انجام می گیرد را از ریل خارج کند. در واقع انفجار نطنز کاملا منطبق با اقدامات گذشته اسرائیل به دنبال تضعیف تعامل سازنده بین واشنگتن و تهران در پرونده هسته ای ایران می باشد. دکتر « عسل راد» یکی از محققان شورای ملی ایرانیان آمریکا ( نایاک) در مصاحبه با تی.آر.تی.ورلد گفت: « حمله اخیر به تاسیسات هسته ای ایران در نطنز متناسب با الگوی حملات اسرائیل در ترور دانشمندان ایرانی و خرابکاری گذشته در تاسیسات هسته ای است.» در حالی که اسرائیل ادعا می کند این اقدام را برای آنچه ممانعت ایران در دستیابی به سلاح اتمی می خواند انجام می دهد، اما در واقع این اقدامات برای ایجاد درگیری و تضعیف تلاش های دیپلماتیک بین المللی است که در واقع امید برای احیای برجام را تضعیف می کند. در واقع اسرائیل مصمم است تا با چنین اقداماتی؛ ایران را جری تر کند تا واکنش خصمانه از خود نشان دهد. ایرانیان با آگاهی نسبت به توطئه های اسرائیل؛ احتمالا از افتادن در این دام جلوگیری خواهند کرد. تهران با صبر و حوصله به مسیر مذاکراتی خود ادامه می دهد و هیچ فشاری برای انتقام گیری در آینده نزدیک نخواهد داشت.

با توجه به سابقه لابی گری تل آویو در تحریک ایالات متحده برای اقدام نظامی، جای تعجب نیست که اسرائیلی‌ها مشتاقانه یادآوری کنند که در منطقه و فراتر از آن گزینه های خارج از دیپلماسی برای رسیدگی به فعالیت هسته‌ای ایران وجود دارد. نخست وزیر اسرائیل می خواهد که دنیا بداند تل آویو در حالی که تمام بازیگران جامعه بین‌المللی امیدوار به احیای موفقیت آمیز برجام در وین پیش می روند ، بیکار نخواهد نشست. حمله به تاسیسات هسته ای در نطنز توسط اسرائیل می تواند عزم دیپلمات های اروپا را که تلاش می کنند توافق هسته ای را قبل از انتخابات آینده ریاست جمهوری ایران نجات دهند ، افزایش دهد.

به گفته « مهران حقیریان» تحلیلگر سیاست خارجی شورای آتلانتیک : « این حمله بدون شک همه طرف های درگیر را به تلاش مضاعف برای یافتن راه حل در جریان مذاکرات وین سوق خواهد داد. ایران از این موضوع به عنوان اهرم فشار در مذاکرات استفاده خواهد کرد و در عین حال ، برنامه هسته ای خود را پیش خواهد برد تا زمانی که توافق در وین حاصل شود.»

چالش های کاخ سفید

صرف نظر از نقش ایالات متحده در این حادثه؛ دولت بایدن در شرایط دشواری قرار می گیرد. رهبران جدید کاخ سفید تصمیمات سختی را باید اتخاذ کنند. انتقاد از اسرائیل برای این اقدام همراه با ریسک سیاسی است؛ زیرا اگر دولت بایدن، رفتار دولت اسرائیل را محکوم می کند با واکنش داخلی قانونگذاران آمریکایی روبرو خواهد شد. تا زمانی که کاخ سفید؛ حمله اسرائیل به سایت هسته ای نطنز را محکوم نکند؛ فقط تعداد محدودی از ایران بر این عقیده می باشند که ایالات متحده در مذاکرات با ایران حسن نیت دارد. بسیاری از ایرانیان به طور منطقی سوال می کنند که چگونه ایالات متحده می تواند از یک سو دیپلماسی با تهران را دنبال کند و از سوی دیگر با اقدامات تروریسم هسته ای اسرائیل در هدف قرار دادن تاسیسات هسته ای ایران همکاری کند. عسل راد معتقد است: « اقدامات اسرائیل مستقیماً تلاش های ایالات متحده و وعده اصلی دولت بایدن را تضعیف می کند. همچنین نیازی به ذکر این واقعیت نیست که چنین حملاتی از نظر قوانین بین المللی غیرقانونی است. بهترین کار برای دولت بایدن به جای کارشکنی، شنیدن سخنان مردم آمریکا و جامعه بین المللی است که از دیپلماسی حمایت می کنند. بنابراین به دلیل حمله به تاسیسات نطنز توسط اسرائیل؛ دولت بایدن در دستیابی به موفقیت دیپلماتیک با ایران با چالش های بیشتری روبرو خواهد شد».