نحوه ثبت مسکن در سامانه املاک و اسکان

به گزارش راهبرد معاصر، ثبت نام مسکن در سامانه املاک و اسکان بالاخره پس از سال ها قانون گذاری و وعده در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت و آن طور که محمود زاده معاون ساختمان و مسکن وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده، زمان ثبت مسکن در سامانه کد یکتا ملک از 19 فروردین آغاز شد و ثبت نام در آن الزامی است و کسانی که در زمان مقرر ثبت نام نکنند مشمول جریمه خواهند شد و کسانی که اطلاعات غلط وارد کنند نیز جریمه می شوند.

بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، به ویژه ماده ۵۴ الحاقی که مرتبط با خانه‌های خالی است، هر نوع ملکی با هر نوع کاربری باید در سامانه ثبت شود. با این وجود هنوز اطلاع رسانی کاملی از سایت ثبت مسکن انجام نشده و مردم از کم و کیف آن خبر ندارند و مخاطبان راهبرد معاصر سوالات متعددی را درباره سامانه جامع املاک و مسکن از ما پرسیده اند که تلاش می کنیم به همین در این مطلب پاسخ دهیم. سوالاتی مانند آنکه سامانه املاک و اسکان مسکن چیست؟ چرا باید در این سامانه ثبت نام کنیم و برای ثبت نام کد یکتا باید به کجا مراجعه کنیم؟ چه کسانی باید در سایت املاک و اسکان ثبت نام کنند و اگر ثبت نام نکنند چه می شود؟ جواب این سوالات و موارد بیشتر در ادامه آمده است.

سامانه املاک و اسکان چیست؟

سامانه املاک و اسکان یک سایت یا سامانه ای است که توسط وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی بازار مسکن کشور راه اندازی شده است و در صدد آن است تا همه اطلاعات مسکن، املاک و مالکان و مستاجران در یک سامانه واحد تجمیع شود و دسترسی کامل و یکجا به آنها برقرار شود.

با راه اندازی سامانه کد یکتا ملک مدیریت کلان کشور به طور دقیق از تعداد املاک موجود در کشور و جزئیات آنها مطلع می شود. مانند آنکه مشخص می شود در هر شهر چه تعداد مسکن با چه متراژی موجود است و چه تعداد از آنها دارای سکنه هستند. هر فرد چه تعداد ملک در کدام شهرها دارد و اطلاعات دیگری از این قبیل.

علت ایجاد سامانه کد یکتا مسکن و ملک

راه اندازی سامانه املاک و اسکان با هدف مدیریت و تنظیم بازار مسکن در دستور کار قرار گرفته است و وزارت راه و شهرسازی در نهایت به دنبال آن است تا سوداگری را از این بازار مصرفی مهم حذف کند. قانون جدید تاکید بر این دارد که نگهداری خانه خالی از سکنه مقرون به صرفه نیست.

متاسفانه طی سال های گذشته با ورود دلالان و برخی نهادهای دولتی مانند بانک ها بازار مسکن به شکل چشمگیری با افزایش قیمت همراه بوده و آنها با خرید املاک آنها را خالی نگه می دارند و از چرخه مصرف خارج می کنند و امروز خریدن خانه برای یک کارگر و کارمند معمولی یک رویا شده است و از آنجا که بیش از 60 درصد سبد معیشتی خانوار در دهک های پایین و متوسط به مسکن تعلق دارد این شرایط فشار معیشتی مضاعفی را برای خانواده ها ایجاد کرده است و گاها اقشار ضعیف تا 80 درصد درآمد خود را به عنوان هزینه مسکن و اجاره بها پرداخت می کنند.

ایجاد سامانه املاک و اسکان به طور دقیق مشخص می کند هر فرد چه تعداد ملک دارد و چه تعداد آنها خالی است. بر این اساس دولت می تواند با بستن مالیات بر خانه های خالی، جلوی فعالیت های سوداگرانه و خارج شدن املاک از بازار مصرفی را بگیرد و همزمان درآمد قابل توجهی برای دولت ایجاد می کند.

به عبارت دیگر علاوه بر آنکه بخشی از کسری بودجه دولت جبران می شود، بانک ها و دلالان و تقاضاهای غیرمصرفی از بازار مسکن خارج شده و میزان عرضه زیاد می شود که نتیجه آن کاهش و کنترل قیمت مسکن خواهد بود. در حال حاضر ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد شهری و ۴۰۰ هزار واحد روستایی خالی از سکنه وجود دارند

در نهایت هدف به کار انداختن سرمایه‌های ساکن و شناسنامه‌دار شدنِ بازار مصرف مسکن است. با اجرای این قانون، ملک خالی در طول ۱۰ سال به اندازه کل قیمت واحد مسکونی مالیات می‌پردازد.

زمان ثبت نام سامانه املاک و اسکان

طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی زمان ثبت نام سامانه کد یکتا مسکن برای سرپرستان خانوار از پنجشنبه 19 فروردین 1400 آغاز می شود و به مدت دو ماه یعنی تا 19 خرداد 1400 ادامه خواهد داشت.

پس از پایان این زمان سیاست ها و تصمیمات بر اساس اطلاعات درج شده در سامانه جامع املاک و اسکان اعمال می گردند. از جمله آنها مالیات بستن بر خانه های خالی و فعالیت های سوداگرانه است.

زمان آغاز مالیات بر خانه های خالی در سامانه ثبت مسکن

محمود زاده معاون وزیر راه گفته شناسایی و مالیات بستن بر خانه های خالی از مرداد 1400 آغاز می شود و ملاک شناسایی مسکن خالی سامانه املاک و اسکان است. یعنی خانه های اضافی که طبق این سامانه ساکن نداشته باشد و به مدت 120 روز یا 4 ماه خالی بماند مشمول جریمه می شود.

چه کسانی باید در سامانه املاک و اسکان ثبت نام کنند؟

در طرح ثبت نام اطلاعات املاک در سامانه کد یکتا مسکن همه مالکان و سرپرستان خانوار موظف به مراجعه و ورود اطلاعات خود هستند. یعنی هر فردی به هر شکل مالک مسکنی است و هر تعداد که هستند باید اطلاعات آنها را در سامانه amlak.mrud.ir وارد کند.

همچنین سرپرست خانواده هایی که صاحبخانه نیستند نیز باید به سامانه کد یکتا مراجعه کنند و اطلاعات ملکی که مستاجر آن هستند را اعلام کنند.

لذا هیچ سرپرست خانواده ای نیست که نیاز به مراجعه نداشته باشد و همه باید ثبت نام کنند.

جریمه ثبت نام نکردن در سامانه املاک و اسکان

وزارت راه اعلام کرده کسانی که در موعد دوماهه، به سایت ثبت مسکن به آدرس amlak.mrud.ir مراجعه و ثبت نام نکنند مشمول جریمه های مختلف می شوند.

به گفته محمودزاده جریمه این افراد قطع یارانه و محرومیت از برخی خدمات بانکی خواهد بود. همچنین پس از شناسایی ملک به عنوان خانه خالی تلقی شده و مشمول مالیات خانه های خالی می شوند و باید دو برابر مبلغ مالیات را بپردازند.

چه خانه هایی مشمول مالیات می شوند؟ چه کسانی باید مالیات خانه های خالی بپردازند؟

وزارت راه اعلام کرده که هر خانواده ای می تواند دو واحد مسکونی داشته باشد، یک واحد مسکونی در محل سکونت و یک واحد در شهری دیگر و این دو واحد در هر صورت مشمول مالیات بر خانه های خالی نمی شوند حتی اگر خالی بمانند برای ماه ها.

اما مالکان بیش از دو واحد طبق شرایط فوق، اگر ملکشان بیش از 4 ماه یا 120 روز خالی بماند مشمول مالیات بر خانه های خالی می شوند و برای مالیات ندادن یا باید آن را بفروشند یا به مستاجر اجاره دهند و در سامانه املاک با کد رهگیری ثبت کنند.

مبلغ مالیات بر خانه های خالی در سال 1400

مالیات بر خانه‌های خالی برای اشخاص حقیقی در سال اول ۶ برابر ارزش اجاره واحد در آن سال، سال دوم ۱۲ برابر و سال سوم ۱۸ برابر خواهد بود. برای اشخاص حقوقی واحدهای خالی در سال نخست ۱۲ برابر، سال دوم ۲۴ برابر و سال سوم ۳۶ برابر خواهد بود.

یعنی اگر یک ملک در تهران مبلغ اجاره ماهیانه آن 10 میلیون تومان است، در صورت خالی ماندن طبق اطلاعات سامانه کد یکتا مسکن، سال اول مشمول 60 میلیون تومان مالیات می شود و مالیات سال دوم 120 میلیون و سال سوم 180 میلیون تومان خواهد بود.

ادرس سامانه املاک و اسکان / سایت سامانه جامع املاک و اسکان

وزارت راه و شهرسازی سایت زیر را به عنوان آدرس سامانه کد یکتا مسکن معرفی کرده و سرپرستان خانوار برای ثبت اطلاعات املاک و نحوه اسکان و مالکیت خود باید از طریق این آدرس اقدام کنند.

سامانه املاک و اسکان/ amlak.mrud.ir

نحوه و روش ثبت نام سامانه املاک و اسکان

نحوه ثبت نام سامانه کد یکتا اینگونه است که ابتدا وارد سایت کد یکتا به ادرس amlak.mrud.ir می شوید و در صفحه اصلی روی گزینه ورود به سامانه کلیک می کنید.

در این مرحله از ثبت نام ابتدا باید شماره تلفن همراه و سپس کد ملی خودتان را وارد کنید و ادامه را بزنید. یک کد برای شما به تلفن همراه ارسال می شود. آن را وارد کنید و به مرحله بعد بروید.

حالا شما در سامانه کد یکتا مسکن وارد صفحه کاربری خود شده اید. اطلاعات پروفایلتان را تکمیل کنید و به مرحله بعد بروید. لازم است در این صفحه جنسیت، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره تلفن ضروری و سایر اطلاعاتتان را وارد کنید.

در این مرحله دو گزینه وجود دارد: 1- مالک خودم هستم 2- شخص دیگری مالک است. اگر صاحبخانه هستید گزینه اول و اگر مستاجر هستید گزینه دوم را انتخاب کنید و به مرحله بعدی بروید.

مالکان در این مرحله این صفحه را مشاهده می کنند که در آن باید اطلاعات سند و میزان مالکیت و زمان خرید ملک را وارد کنند.

مستاجران نیز اطلاعات مالک مانند شماره تماس و کد ملی را وارد می کنند.

سوالات متداول درباره سامانه املاک و اسکان

برای خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت به چه سامانه‌ای مراجعه کنم؟

پاسخ: سامانه ملی املاک و اسکان کشور با آدرس amlak.mrud.ir جهت دریافت خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت توسط وزارت راه و شهرسازی طراحی شده و دارای اعتبار است.

دفعه اولی هست که وارد سامانه می شود. پیغام می دهد کد ملی با شماره همراه سازگار نیست. چه کار باید بکنم؟

پاسخ: برای ورود به سامانه لازم است با یک شماره همراه که مالکیت آن برای کدملی شما ثبت شده باشد وارد سامانه شوید.

هنگامی که به سامانه وارد می شوم املاکی را در سامانه نشان می دهد که متعلق به من نمی باشد. در این مورد باید چکار کنم؟

پاسخ: در سامانه در قسمت تعیین تکلیف، گزینه "این ملک متعلق به من نمی باشد" را انتخاب نمایید.

هنگامی که وارد سامانه می شوم املاکی را در سامانه نشان می دهد که قبلا فروخته ام. در این باره چکار کنم؟

پاسخ: در قسمت تعیین تکلیف گزینه "کل ملک را واگذار کرده ام" یا "بخشی از ملک را واگذار کرده ام" را انتخاب نموده و مراحل بعدی را طی نمایید.

در قسمت فهرست کارها، یک ملک را دو بار به من نشان می دهد. چکار کنم؟

پاسخ: برای یکی از املاک تکراری به انتخاب خود در قسمت تعیین تکلیف گزینه "این ملک متعلق به من نمی باشد" را انتخاب کنید و در صورتی که بخشی از اطلاعات ملک دیگر نادرست یا ناقص است، اطلاعات آن را از طریق قسمت تعیین تکلیف تصحیح نمایید.

ملکی به نام من به عنوان مسکونی ثبت شده، اما این ملک تجاریست. در این مورد چه کار باید کرد؟

پاسخ: در قسمت اطلاعات ملک، نوع ملک و نوع کاربری آن را می توانید تغییر داده و کاربری و نوع آن را تعیین نمایید.

خانه به نام من است، اما مستاجر در آن سکونت دارد. چگونه این مورد را ثبت کنم؟

پاسخ: در قسمت تعیین تکلیف ملک بعد از انتخاب گزینه "من مالک هستم" و ورود اطلاعات ملک، در قسمت اطلاعات سکونت، گزینه "شخص دیگری ساکن است." را انتخاب کرده و اطلاعات مستاجر خود را در آن وارد نمایید.

ملک را فروخته ام اما همچنان در بخش املاک تحت مالکیت آن را مشاهده می کنم. علت چیست؟

پاسخ: بعد از تایید خریدار وضعیت ملک به فروخته شده تغییر می یابد.

در سامانه نشان می دهد خانه من خالیست، اما خالی نیست. چکار کنم؟

پاسخ: در قسمت تعیین تکلیف ملک بعد از انتخاب گزینه "من مالک هستم" و ورود اطلاعات ملک، در قسمت اطلاعات سکونت، وضعیت سکونت ملک را مشخص نمایید.

ملک را فروخته ام یا ساکن دیگری در ملک من سکونت دارد، اما کد رهگیری ندارم. برای ثبت آن چه کنم؟

پاسخ: وارد نمودن کد رهگیری برای ثبت فروش یا سکونت ملک الزامی نیست.

می خواهم زمین خود را ثبت کنم. چه کنم؟

پاسخ: نوع ملک خود را به قطعه زمین تغییر دهید و اطلاعات مورد نیاز را ثبت نمایید.

در ثبت ملکم اشتباها اطلاعات نادرستی وارد کرده ام و ثبت نهایی هم کرده ام. برای ویرایش آن چه کنم؟

پاسخ: امکان ویرایش اطلاعات بعد از ثبت نهایی وجود ندارد. لازم است در وارد نمودن اطلاعات خود دقت لازم را به عمل آورید.

منظور از اقامتگاه اصلی و فرعی چیست؟

پاسخ: اقامتگاه اصلی اقامتگاهی است که در آن زندگی می کنید و اقامتگاه فرعی اقامتگاه دوم خانواده شماست.

وارد سامانه که می شوم فهرست املاک را به من نشان نمی دهد. علت چیست؟

پاسخ: لطفا ابتدا اقامتگاه اصلی خود را ثبت نمایید، سپس فهرست املاک شما قابل مشاهده خواهد بود.

اولین بار است که می خواهم وارد سامانه بشوم (یا رمز عبور خود را فراموش کرده ام). در صفحه سماوا میخواهم کد ملی خود را وارد نمایم، اما کد ملی وارد نمی شود. در این باره چکار باید کرد؟

پاسخ: لطفا اطمینان حاصل کنید از مرورگرهای به روز Google Chrome یا Mozilla Firefox استفاده می کنید.

مشخصات یکی از املاکم در سامانه نیست. چه کار کنم؟

پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت روی گزینه افزودن ملک کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید.

یکی از املاکم را در تعیین تکلیف اشتباها زدم متعلق به من نمی باشد. چگونه آن را برگردانم؟

پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت روی گزینه افزودن ملک کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید.

وضعیت سکونت ملکم تغییر کرده است. برای ثبت آن چه کار کنم؟

پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت در کنار ردیف ملک خود روی گزینه ثبت یا تغییر ساکن کلیک کرده و وضعیت جدید سکونت ملک خود را ثبت نمایید.

ساکنان دیگر اقامتگاه خودم را چگونه ثبت نمایم؟

پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه ها در کنار ردیف اقامتگاه مورد نظر، روی گزینه ساکنین کلیک کرده و مشخصات دیگر ساکنان اقامتگاه خود را ثبت نمایید.

اقامتگاه خود را در سامانه نمی بینم. چه کار کنم؟

پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه ها روی گزینه افزودن اقامتگاه کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید.

می خواهم اقامتگاه خود را تغییر دهم. چگونه اقامتگاه قبلی خود را حذف کنم؟

پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه ها در کنار ردیف اقامتگاه قبلی خود روی گزینه اتمام سکونت کلیک کرده و تاریخ پایان سکونت در آن را درج کنید. سپس مشخصات اقامتگاه جدید خود را ثبت نمایید.

شماره تماس سامانه املاک و اسکان

مراجعان محترم سامانه ملی املاک و اسکان کشور مي توانند با شماره گيري شماره 02188646390 و 02188646391و 02188646392و 02188646393 و 02188646394 در ساعات اداري نسبت به دريافت پاسخ و رفع ابهامات پيش رو در زمينه استفاده از سامانه اقدام نمايند.

قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی در سامانه املاک و اسکان

رییس جمهوری قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم در خصوص اخذ مالیات از خانه‌های خالی را برای اجرا به وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ کرد.
به گزارش پايگاه خبرى وزارت راه و شهرسازى، از پایگاه اطلاع رسانی دفتر هیات دولت، حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم، موضوع اخذ مالیات از خانه‌های خالی را برای اجرا به وزارت امور اقتصادی و دارایی ابلاغ کرد.

مطابق قانون مزبور هر واحد مسکونی واقع در کلیه شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور، در هر سال مالیاتی در مجموع بیش از ۱۲۰ روز ساکن یا کاربر نداشته باشد، به عنوان خانه خالی شناسایی شده و به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، بدون لحاظ معافیت‌های مندرج در این قانون، ماهانه مشمول مالیاتی بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره به شرح ضرایب سال اول معادل ۶ برابر مالیات متعلقه، سال دوم معادل ۱۲ برابر مالیات متعلقه و سال سوم به بعد معادل ۱۸ برابر مالیات متعلقه می‌شود.

همچنین واحدهای نوساز پس از ۱۲ ماه و در طرح‌های انبوه سازی پس از ۱۸ ماه از زمان صدور گواهی اتمام عملیات ساختمانی، مشمول مالیات مذکور می‌شوند.

مطابق این قانون، وزارت راه و شهرسازی موظف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، یک ماه قبل از اتمام مهلت‌های مذکور، اخطار لازم را به مالک واحد مسکونی یا به کدپستی محل آن ارسال کند.

همچنین ضرایب مالیاتی فوق برای کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی از جمله افرادی که دارای بیش از پنج خانه خالی در هر سال مالیاتی باشند، نسبت به کل واحدها دو برابر ضرایب مذکور درصد ماده اعمال می‌شود.

مطابق این قانون، مالکان واحدهای مسکونی تمام مناطق کشور اعم از شهری و روستایی موظف هستند اطلاعات املاک خود را با تعیین نوع بهره برداری، حداکثر دو ماه پس از انتشار دستورالعمل نحوه ثبت اطلاعات که توسط وزارت راه و شهرسازی تدوین و ابلاغ می‌شود، در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت کنند.

همچنین مالیات مورد اشاره تا زمانی که تعداد واحد مسکونی موجود در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت به ۲۵/۱ برابر تعداد خانوارهای ساکن در این شهرها برسد، قابل اجرا است.

قانون مذکور در جلسه علنی پنجم آذر ۱۳۹۹ مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۲۶ آذر به تایید شورای نگهبان رسید.