مرگ افسانه کارایی گنبد آهنین

به گزارش راهبرد معاصر؛ روز 10 می 2021 (20 اردیبهشت 1400) پس از پایان ضرب‌الاجل حماس به رژیم صهیونیستی مبنی بر خروج نیروهای اشغالگر از مسجدالاقصی و خروج از محله «شیخ جراح» ما شاهد دور جدیدی از درگیری های نظامی میان نیروهای مقاومت و ارتش رژیم صهیونیستی بودیم. از همان ساعت‌های ابتدایی جنگ مشخص شد که ما  شاهد نبرد متفاوتی خواهیم بود. به گفته  بنیامین نتانیاهو تا روز 18 می 2021 نیروهای مقاومت (8 روز) حدود 4000 موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک کردند. در سوی دیگر، صهیونیست‌ها که همواره از کارایی و کارآمدی بالای سیستم دفاع هوایی موسوم به «گنبد آهنین» صحبت می کردند؛ حال باید تصاویر خرابی‌ها و آتش‌سوزی‌های ناشی از حملات حماس را در رسانه‌های بین‌المللی مشاهده کنند.

بسیاری از تحلیل گران معتقدند که جنگ می 2021، فصلی جدید در تاریخ مبارزات مردم فلسطین با رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود. امروز این موشک‌های مقاومت هستند که صهیونیست‌های ساکن در فلسطین اشغالی را راهی پناهگاه کرده و امنیت روانی آنها را به شکل جدی هدف قرار داده است. کارشناسان نظامی صهیونیست و شرکت سازنده سامانه گنبد آهنین کار‌آمدی این سامانه را بالای 90 درصد اعلام می‌کنند؛ اما در سوی دیگر منتقدان این سامانه، کارآیی آن را بین 5 الی 40% تخمین می‌زنند. در این یادداشت سعی خواهیم کرد ضمن بررسی کارکرد گنبد آهنین، نسبت به میزان کارآمدی این سامانه دفاع موشکی برآوردی بدست بیاوریم.

سامانه گنبد آهنین متشکل از یک واحد رادار و یک مرکز کنترل می باشد، که می تواند اهداف شلیک شده را شناسایی و مسیر پرواز و هدف آن را محاسبه نماید. به دلیل فاصله نزدیک غزه و سرزمین های اشغالی،  پس از شلیک موشک ها تنها 15 تا 90 ثانیه طول می کشد که صهیونیست‌ها خود را از آتش موشک های مقاومت در امان نگه دارند. بخش آخر این سیستم راکت‌‌انداز است که هر پایه، سه یا چهار دستگاه راکت‌انداز با ظرفیت 20 راکت دارد. این راکت‌ها که در آسمان نیز قابل هدایت هستند، زمانی شلیک می شوند که برخورد موشک‌ها به مناطق صهیونیست‌نشین قطعی شود. اما نکته قابل توجه آن است که این راکت‌ها به شکل مستقیم به هدف برخورد نمی کنند، بلکه بعد از شناسایی هدف در نزدیکی آن منفجر می‌شود. به گزارش «تایمز اسرائیل»، یکی از نقاط ضعف گنبد آهنین آن است که پس از انفجار در آسمان، تکه های باقی مانده از آن به خانه های بسیاری از صهیونیست ها در جنوب و مرکز فلسطین اشغالی آسیب وارد کرده است.

هم اکنون رژیم صهیونیستی ده پایه فعال از این سیستم را در اختیار دارد. سیستم هایی که قابلیت جا به جایی دارند و در یک نقطه ساکن نیستند. براساس اظهارات شرکت دولتی «سیستم دفاعی رافائل» که تولید کننده این سیستم دفاع راکتی می باشد، تنها یک واحد از این سیستم، توانایی دفاع از یک شهر نسبتا کوچک را دارد. این سیستم می‌تواند اهداف را در برد 70 کیلومتری ردیابی کرده و از بین ببرد. براساس آمار منتتشر شده از سوی رسانه‌ها، هر شلیک از گنبد آهنین 66 هزار یورو هزینه بر روی دست صهیونیست‌ها باقی می‌گذارد. همچنین هر واحد گنبد  آهنین 50 میلیون دلار قیمت دارد. «پاتل موشه» رئیس سازمان دفاع راکتی اسرائیل تا پیش از جنگ  ماه «می» مدعی بود که سامانه گنبد آهنین با دفع 2400 موشک، موفقیت 90 درصد را به ثبت رسانده است!

پس از آغاز جنگ غزه در سال 2012 نیروی نظامی اسرائیل، این نبرد را به عنوان پیروزی نظامی و فنی در رسانه‌های جهان مخابره می کرد. صهیونیست‌ها مدعی بودند که کارآمدی گنبد آهنین بالای 84 درصد است، بدین معنا که از هر 100 موشک شلیک شده 84 موشک توسط این سامانه شناسایی و منهدم می شود. در آن نبرد حدود 1500 موشک از مقاومت به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک شد. در جریان جنگ 50 روزه نیز اسرائیل از کارآمدی 90 درصدی گنبد آهنین خبر داد! اما حقیقت آن است که در طی این نبرد از حدود 5000 هزار موشک شلیک شده تنها 960 موشک در محدود گنبد آهنین قرار داشته و باقی آن در مناطق خالی از سکنه فرود آمده بود.

یکی از نخستین افرادی که کارایی سیستم گنبد آهنین را زیر سوال برد، «تئودور پستول» استاد برجسته علوم، فناوری و امنیت بین‌الملل در انستیتو فناوری ماساچوست است. او در اوج پروپاگاندای تبلیغاتی اسرائیل در جنگ 2012، میزان موثر‌بودن گنبد آهنین را غیرواقعی اعلام و زیر 10 درصد دانست. برای آنکه کارایی گنبد آهنین ثابت شود باید مقابله راکت‌های این سامانه را با موشک های هدف بررسی کنیم. برای آنکه موشک های شلیک شده منهدم شوند لازم است تا سر انفجاری آن‌ها منفجر و از بین برود. ممکن است ضربه یا برخوردی با هدف صورت بگیرد اما همچنان سر جنگی فعال باشد. همچنین ممکن است سامانه به دلیل داشتن سیستم شناسایی لیزری به محض رویت موشک منفجر شود بی آنکه هدف را از بین ببرد. البته تنها کارشناسان غیراسرائیلی نیستند که کارایی این سامانه را زیر سوال می برند. «ریچارد لوید» کارشناس نظامی اسبق در شرکت «ریتیان»، بزرگ ترین شرکت تولیدکننده موشک‌های هدایت‌شونده در جهان و یا «روفین پراتزور» خلبان جنگی سابق ارتش اسرائیل کارایی گنبد آهنین را بین 5 الی 40% ارزیابی می‌کنند.

کارشناسان نظامی یکی از دلایل تلفات پایین اسرائیل در برابر حملات حماس را نه کارایی گنبد آهنین بلکه به دلیل سیستم هشدار سریع این سامانه می دانند که باعث میشود تا صهیونیست‌ها فرصت لازم برای فرار به پناهگاه را پیدا کنند. علاوه بر این سیستم گنبد آهنین در برابر موشک های با برد کوتاه (5 تا 7 کیلومتر) ناکارآمد است. حتی اگر ما پروپاگندای صهیونیست‌ها را قبول کنیم، سوال محوری آن است که اگر سامانه گنبد آهنین در برابر حملات محدود موشک های مقاومت 90% کارایی دارد، در برابر بارش انبوه موشک‌های حزب الله و ایران چه خواهد کرد؟! امروز صهیونیست‌ها با تبلیغات وسیع و گسترده درباره کارایی گنبد آهنین موفق به جذب مشتریانی از آمریکا، آذربایجان، هند و رومانی شدند، و به همین دلیل اصلا علاقه‌ای به انتشار اطلاعات پیرامون نقاط ضعف و ناکارآمدی این سیستم دفاع موشکی ندارند. 

بهره سخن

در آخر باید گفت با کنار گذاشتن آمار تلفات انسانی و خسارات مالی صهیونیست‌ها، مشکل جدی امروز اسرائیل از بین رفتن امنیت روانی ساکنان سرزمین های اشغالی است. صهیونیست‌ها و پدرانشان به امید زندگی بهتر و «بهشت موعود» پای در سرزمین فلسطین گذاشتند؛ اما حال باید شب و روز در پناهگاه، خانه یا محل کارشان منتظر موشک‌های مقاومت یا عملیات استشهادی مجاهدین فلسطینی باشند. تداوم این روند می تواند در میان‌مدت و بلندمدت سبب فروپاشی اجتماعی و رشد مهاجرت معکوس در فلسطین اشغالی شود.