قمر در عقرب چیست؟ + احکام و جدول قمر در عقرب سال ۱۴۰۰
جدول روز‌های قمر در برج عقرب و صورت فلکی عقرب سال ۱۴۰۰ منتشر گردید.
به گزارش راهبرد معاصر، قمر در عقرب یعنی چه؟ مراد از «قمر» یعنی کره ماه و مراد از عقرب یعنی «برج عقرب» یا «صورت عقرب»، و منظور این است که کره ماه در برج «عقرب» قرار گیرد یا کره ماه مقابل صورت فلکى «عقرب» قرار گرفته باشد.
اهمیت دانستن قمر در عقرب
دانستن اوقات قمر در عقرب از آن جهت اهمیت دارد که در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است:
«مَنْ سَافَرَ أَوْ تَزَوَّجَ وَ الْقَمَرُ فِی الْعَقْرَبِ لَمْ یَرَ الْحُسْنَى»
هر کــه به هنگام قمـــر در عقرب، سفر یا ازدواج کنـد روى نیکى نبیند.
بهشت کافى / ترجمه روضه کافى؛ ص ۳۲۵
قمر در عقرب چیست؟
عقرب یکی از بروج دوازدگانه آسمان است که بر منطقه البروج قرار دارد. منطقة البروج نواریست که خورشید، ماه وسیارات از دید ناظر زمینی از آن عبور می‌کنند؛ و دایره میانی آن (دایرة البروج) سیر حرکت ظاهری سالانه خورشید است.
در حدود قرن پنجم قبل از میلاد، اخترگویان بابلی و شاید یونانی، منطقة البروج را به ۱۲ قسمت برابر که هر کدام ۳۰ درجه اند، تقسیم و هر یک را یک برج نامیدند. و، چون در هر برج عده اى از ستارگان گرد آمده اند که از هیئت اجتماع آن‌ها صورت جانورانى قابل تصور می‌باشد، آن برج را به نام صورت آن جانور نامیدند. مانند برج حمل، ثور، جوزا و ...
عقرب هشتمین برج از بین این بروج است؛ و قمر در عقرب یعنی زمانی که ماه در برج یا صورت عقرب قرار دارد.
آیا حالات قمر و ستار‌ه‌ها و افلاک در کره زمین تأثیر دارد؟
شکی نیست که چگونگى قرار گرفتن بعضى از کواکب آسمان - مخصوصاً سیّارات منظومه شمسى- در مدارات خود، در مقایسه با یکدیگر، ممکن است تأثیرات طبیعى یا فرا طبیعی در کره زمین داشته باشد؛ مثلًا مى دانیم جزر و مدّ دریا‌ها بر اثر تأثیر جاذبه کره ماه است و هرگاه کره ماه و خورشید در یک سو قرار گیرند (مانند اوائل و اواخر ماه) این جاذبه قوى تر و حتّى ممکن است روى پوسته زمین هم تأثیر بگذارد و سبب شکستگىها و زلزله هایى شود و به عکس ممکن است بارندگى هاى قابل ملاحظه اى بر اثر تأثیر کرات آسمانى روى کره زمین و مانند آن صورت گیرد.
به تعبیر دیگر، ایام و بلکه هر لحظه از لحظات ما، تحث تأثیر اوضاع فلکی است. همچنانکه موقع طلوع خورشید، اثری وضعی بر روی زمین رخ می‌دهد ساعت بعدی اثر عوض می‌شود و این آثار، واقعی است و تخیلات نیست. لحظه لحظه که به غروب می‌رسیم تأثیرات خورشید بر زمین و موجودات زمین عوض می‌شود.
در حالات خسوف و کسوف، آثاری روی زمین ایجاد می‌شود و تا مدت‌ها روی زمین می‌ماند. این‌ها بر اساس خرافات نیست و حتی دانشمندان معاصر علم نجوم نیز این‌ها را بیان می‌کنند.
پس نمی‌شود اوضاع فلکی را نادیده گرفت و به نحو کلی (نه به صورت تفصیلی) می‌توان گفت از ناحیه سیارات و ستارگان آسمان، انرژی‌هایی به کره زمین می‌رسد و ما تحت تأثیر این انرژی‌ها هستیم.
احکام قمر در عقرب
در کتاب‌های فقهی، وقتی قمر در عقرب است، دست کم چند مورد مکروه (نه حرام) دانسته شده است. یکی عقد نکاح، دوم اقدام برای بچه‌دار شدن (انعقاد نطفه)، و دیگری سفر.
به عنوان مثال: محقق در شرایع نوشته است: «و یکره إیقاع النکاح و القمر فی العقرب» ازدواج و عقد نکاح (یا نزدیکی) در حالی که قمر در عقرب است مکروه است. (شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج۲، ص ۲۱۱)
فق‌های بزرگ دیگر مانند علامه، شهید اول، شهید ثانی، صاحب جواهر، سید یزدی نیز به این مطلب اشاره کرده‌اند.
منظور از قمر در عقرب برج عقرب است یا صورت فلکی عقرب؟
در حدود ۳۰۰۰ سال پیش مفهوم برج فلکی و صورت فلکی تقریبا یکسان بود یعنی هر برجی بنام صورت فلکی که در مجاورت آن قرار داشت نامگذاری شده بود. اما امروزه بعلت حرکت تقدیمی زمین و جابجایی نقطه اعتدال بهاری در طی قرون متمادی، هر یک از برج‌ها به اندازه تقریبا یک برج به عقب جابجا شده اند و دیگر نام برج فلکی با نام صورت فلکی درون آن مطابقت ندارد. از این رو بین علما اختلاف نظر است که آیا مراد از قمر در عقرب که منجمین گذشته بکار می‌بردند همان برج عقرب یعنی هشتمین برج بعد از نقطه اعتدال بهاری است یا منظور صورت فلکی عقرب است که ستارگان آن در آسمان پیداست؟
نکته‌ای که از بررسی نظر بزرگان به دست می‌آید این است که به هر دو تاریخ توجه شود. یعنی احتیاط به رعایت هردو (صورت فلکی و برج عقرب) بهتر است.
به همین خاطر ما ورود و خروج قمر به صورت فلکی عقرب و ورود و خروج قمر به برج عقرب را نیز در ادامه آورده ایم:
