تشدید تنش در غزه و تزلزل در کابینه نتانیاهو

به گزارش راهبرد معاصر؛ در طی هفت دهه که از تشکیل رژیم صهیونیستی می‌گذرد اغلب دولت‌های آن دوره مسئولیت خود را به پایان نبردند و مجبور به ترمیم چندباره کابینه و در نهایت تن دادن به انتخابات زودهنگام شده‌اند. تعداد دولت‌هایی که مسیر مأموریت خود را به پایان رساندند کمتر از ده دولت است. اکنون بعد از تنش دو روزه در نوار غزه بار دیگر در کابینه ائتلافی بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی تزلزل ایجاد شده است. درگیری نظامی ارتش صهیونیستی در 11 نوامبر با نیروهای مقاومت حماس بعد از دو روز تبادل آتش و شلیک شدن بیش از ۴۵۰ موشک مقاومت با بردهای مختلف به سمت شهرک‌های صهیونیست‌نشین و تحمیل ۳ کشته و حدود ۸۵ زخمی به صهیونیست‌ها، کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی در نهایت به پذیرش توافق آتش‌بس با گروه‌های مقاومت در غزه رأی داد.

اما روز چهارشنبه ۱۴ نوامبر، آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در نشست فراکسیون حزب خود، «اسرائیل خانه ما» در کنست، ضمن اعلام کناره‌گیری از وزارت جنگ، از پایان هم‌پیمانی حزبش با دولت نتانیاهو خبر داد. لیبرمن در بیان دلیل استعفای خود، بنیامین نتانیاهو را به تسلیم شدن در برابر حماس متهم کرد و گفت که نمی‌تواند سرازیر شدن میلیون دلار به غزه را تحمل کند. به اعتقاد لیبرمن، «توان بازدارندگی اسرائیل» با این نحوه اداره عملیات جنگی و توافق با آتش‌بس، ضربه دیده و باید بازسازی شود. لیبرمن افزود که دولت نتانیاهو تنها به خاطر «آرامش برای یک دوره کوتاه» به قدرت بازدارندگی اسرائیل لطمه زده است. پس از استعفای وزیر جنگ کابینه نتانیاهو، سوفا لندور، که بیش از ۹ سال هدایت وزارت مهاجرت و جذب رژیم صهیونیستی را برعهده داشت پس از کناره‌گیری لیبرمن (رهبر حزبش)، اعلام کرد او نیز کابینه را ترک می‌کند. ساعاتی بعد از استعفای لیبرمن، اسرائیل هیوم نوشت: «استعفای لیبرمن به دنبال موفقیت حماس در رویارویی با اسرائیل رخ داد و جنبش فلسطینی موفق به ساقط کردن کابینه اسرائیل شد.» وبگاه اسرائیلی واللا نیز نوشت: «یحیی السنوار، رئیس دفتر سیاسی حماس در غزه همان کسی است که دولت نتانیاهو را سرنگون می‌کند، او پیروز بزرگ طی چند سال اخیر است»

استعفای لیبرمن و تلاش نتانیاهو برای حفظ کابینه

کابینه بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی که ائتلافی جناح راستی دارد، برای نخستین بار در نزدیک به چهار سال گذشته، با سخت‌ترین چالش برای حفظ ائتلاف خود رو به‌رو شده است. استعفای آویگدور لیبرمن، بنیامین نتانیاهو را با بحرانی جدی برای ادامه کار کابینه ائتلافی روبه‌رو کرده است. با عقب‌نشینی حزب اسرائیل خانه ما، اکثریت پارلمانی دولت کنونی به ۶۱ کرسی کاهش می‌یابد که حداقل رأی برای باقی ماندن دولت است و وضع شکننده‌ای را در برابر کابینه قرار خواهد داد.

نتانیاهو با از دست دادن حمایت حزب لیبرمن، تنها ۶۱ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان را در اختیار دارد. در این وضعیت، هر یک از احزاب عضو کابینه ائتلافی می‌توانند این ائتلاف را منحل کنند. از این‌رو نتانیاهو در ۱۷ نوامبر با نفتالی بنت، رهبر حزب راست‌گرای «خانه یهودی» و هم‌پیمان دولت وارد مذاکره شد.

بعد از استعفای لیبرمن وزیر جنگ رژیم صهیونیستیکابینه ائتلافی نتانیاهو از اکثریت خارج شد ولی سرهنگ نفتالی بنت وزیر آموزش این رژیم به او پیشنهاد کرده بود که به جای لیبرمن، سمت وزارت جنگ را نیز برعهده بگیرد.نتانیاهو با بنت جلسه‌ای برای مذاکره در این موضوع برگزار کرد اما توافقی حاصل نشد. بنت که هفت کرسی را در کنست در اختیار دارد تهدید کرده بود که در صورت عدم موافقت با وی به عنوان وزیر جنگ از همراهی با نتانیاهو خودداری و از مقامش استعفا خواهد کرد؛ اقدامی که می‌تواند انتخابات زودهنگام را به دنبال داشته باشد.

اما بنیامین نتانیاهو تلاش نمود تا مانع از برگزاری انتخابات زودهنگام شود و در مصاحبه‌ای گفت: «من با سران احزاب ائتلافی گفتگو خواهم کرد تا آنها را مجاب کنم که ائتلاف راست‌گرا را منحل نکنند.» وی همچنین برگزاری انتخاباتی زودهنگام را «غیرضروری و اشتباه» خوانده است.

نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی شامگاه یکشنبه 18 نوامبر در اوج بحران سیاسی در دولت ائتلافی خود، اعلام کرد که از این پس سمت وزیر جنگ را هم در اختیار خواهد گرفت. اما نفتالی بنت از خواسته خود عقب نشینی کرد. سرهنگ نفتالی بنت، وزیر آموزش رژیم صهیونیستی اعلام کرد که از استعفا از کابینه این رژیم منصرف شده‌ است. بنت با حضور در نشست خبری ضمن عقب نشینی از تهدیدهای پیشین خود مبنی بر لزوم انتخاب شدن بنت به سمت وزارت جنگ رژیم صهیونیستی، گفت که در بازی سیاسی «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر این رژیم شکست خورده‌ است.

نتانیاهو نیز طی سخنرانی در کمیته امور خارجی و نظامی کنست با «غیرمسئولانه» خواندن تصمیم هر وزیر یا حزبی برای سرنگون کردن کابینه و شکستن ائتلاف، مدعی شده بود این مسئله در چنین برهه زمانی-امنیتی خاص، فقط به نفع حماس و مقاومت در غزه است.

نفتالی بنت ضمن انتقاد از نتانیاهو گفت: «با ماندن در کابینه تاوان سیاسی مشخصی خواهم داد، اما بهتر این است که نخست وزیر از طریق من در نبردی سیاسی برنده شود، ولیاسماعیل هنیهرهبرحماسعلیه اسرائیل پیروز نشود.» پس از این موضع رهبر حزب خانه یهودی بعید است، موشه کحلون رهبر حزب راست میانه کولونا بخواهد از کابینه خارج شود. احتمالا وی نیز چنین موضعی را بگیرد.

بدین ترتیب نفتالی بنت و حزبش در ائتلاف دولتی باقی می‌مانند ودولتائتلافی در رژیم صهیونیستی می‌تواند با اکثریتی بسیار شکننده، یعنی تنها یک رای برتر در پارلمان (۶۱ کرسی از مجموع ۱۲۰کرسی موجود) به فعالیت‌های خود ادامه دهد و در چنین شرایطی دیگر نیازی بهانتخاباتزودهنگام نیست.

در واقع نتانیاهو خوب می‌دانست که انتخابات زودهنگام به نفع حزبش یعنی حزب لیکود نیست. اگر در چنین شرایطی نتانیاهو بنا داشت به این گزینه روی آورد، مورد بهره‌برداری انتخاباتی اپوزیسیون قرار می گرفت و مخالفان آن را پیروزی بزرگی برای حماس می دانستند و از این طریق درتبلیغات انتخاباتی،لیکودرا به شدت زیر سوال می بردند که از یک گروه فلسطینی شکست خورده و در برابر آن ناتوان ظاهر شده است.

در این بین نتانیاهو سعی کرد که از طریق اهرم‌های فشاری همچون احتمال تصویبقانونخدمتسربازییهودیان مذهبی کج دار و مریز تا نوامبر 2019 دوام آورد و این دستاورد را نصیب خود کند که هفتمین دولت در تاریخ این رژیم است که توانسته تا پایان دوره خود دوام بیاورد.

نتانیاهو می‌داند که اگر شیرازه کابینه‌اش از هم می پاشید هم حزب لیکود در انتخابات آینده با مشکل مواجه می شد و هم آرزویش برای داشتن طولانی‌ترین دوره حکمرانی پس از بن گوریون (14 سال) بر باد می‌رفت و دیگر نمی‌تواند افتخار هفتمین انتخابات سرموعد کنست در طول تاریخ هفتاد ساله آن را نصیب خود کند. از این رو، برای حفظ دولتش، نهایت تلاش خود را کرد؛ اما نه امتیازی به راست افراطی چون حزب خانه یهودی داد و نه به راست میانه کولونا. در عین حال، هم خود جای لیبرمن را در وزارت گرفت و این پست را نیز به کسی نداد. اما احتمالا چون به مشکل قانونی برخورد کند پست وزارت خارجه را واگذار کند.

در همین راستا اسرائیل هیوم نوشت، عدم استعفای وزیران حزب خانه یهودی سبب می شود تا ثبات ائتلاف محقق شود به همین سبب حزب لیکود گفت و گو و بحث و بررسی مسئله واگذاری پست وزارت خارجه به فردی دیگر را به جای اینکه در اختیار نتانیاهو بماند، آغاز کرده است. روزنامه اسرائیل هیوم نوشت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی، یسرائیل کاتس را به عنوان وزیر جدید رژیم صهیونیستی تعیین خواهد کرد. یسرائیل کاتس هم اکنون منصب وزارت ارتباطات و اطلاعات این رژیم را برعهده دارد. در حقیقت هدف از تغییر و تحولات در کابینه رژیم صهیونیستی تقویت ائتلاف‌ها و روابط داخل حزب حاکم لیکود است.

سیاست نتانیاهو برای حفظ کابینه

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستیکه در روزهای گذشته کابینه اش در آستانه سقوط قرار داشت توانست با تکیه بر مسائل امنیتی و طرح این ادعا که با کنار رفتن کابینه او، رژیم صهیونیستی در معرض تهدید جدی قرار می گیرد توانست مخالفان خود را از برگزاریانتخاباتزودهنگام منصرف کند.

نظرسنجی روز دوشنبه رادیو ارتش نشان داد که اکثریت صیونیست‌ها بر این باورند که هدف نتانیاهو از هشدار نسبت به یک بحران امنیتی جدی برای رژیم صهیونیستی، سیاسی و با هدف اجتناب از برگزاری انتخابات زود هنگام بود.بر اساس این نظرسنجی، 58 درصد از صهیونیست ها معتقدند هدف اصلی نتانیاهو از این استدلال امنیتی، "سیاسی و با هدف اجتناب از انتخابات زود هنگام" بود. 31 درصد بر این باورند که این استدلال ناشی از "یک نگرانی واقعی برای اوضاع امنیتی کشور" بود و 11 درصد پاسخ نمی‌دانم را انتخاب کردند.

در حقیقت نتانیاهو با طرح حساسیت اوضاع منطقه، بحث ایران، عادی‌سازی روابط، احتمال تکرار تجربه فروپاشی کابینه اسحاق شامیر در سال 1992 و سرکار آمدن چپ‌گرایان و اسلویی دیگر در صورت فروپاشی کابینه، بدنه راستجامعهصهیونیستی را مخاطب قرار داد و از این طریق به احزاب راست‌گرا فشار آورد.

آنها هم از ترس اینکه مبادا با خروج‌شان از کابینه و فروپاشی آن، پیش‌بینی نتانیاهو مبنی بر احتمال سرکار آمدن چپی‌ها از طریق یک ائتلاف گسترده و رخ دادن اسلویی دیگر با فلسطینی‌ها درست از آب درآید، و این گونه مسئولیت این اتفاق بر گردن آن‌ها بیفتد، فعلا پذیرفته‌اند با همین شرایط در کابینه بمانند و با نتانیاهو کار کنند. از این رو، نتانیاهو با حربه احتمال پیروزی چپی‌ها در انتخابات آینده و تکراراسلودر صورت فروپاشی دولت راستگرای تحت رهبری خودش توانسته است راستگرایان را فعلا متقاعد به ماندن در کابینه کند.