چرا تالاب هورالعظیم خشک شده است؟

به گزارش راهبرد معاصر محمدجواد اشرفی مدیرکل محیط زیست استان خوزستان در گفت‌وگویی تلویزیونی با اشاره به آخرین وضعیت تالاب هورالعظیم، اظهار کرد: تالاب هورالعظیم در حال حاضر حدود 75 درصد سطح آبگیری دارد، به این ترتیب که در برخی از مخازن تالاب، از 80 تا 86 درصد سطح آبگیری است، در مخزن شماره 5 تالاب نیز حدود 50 درصد آبگیری داریم که به دلیل کاهش آورد روخانه کرخه به عنوان منبع تغذیه‌کننده تالاب هورالعظیم و نیز دمای بسیار بالای هوا و تبخیر بسیار زیاد و نیز شیب شمالی به جنوبی مخزن شماره یک، 50 درصد سطح آبگیری داریم.

وی افزود: با توجه به تنش‌‌های آبی که در سطح کشور و استان خوزستان در سال جاری داریم، حقآبه مورد نیاز تالاب هورالعظیم تاکنون، به‌طور کامل و مطلوب تأمین نشده که همین موضوع منجر به تنش آبی در تالاب هورالعظیم شده است.

مدیرکل محیط زیست استان خوزستان در پاسخ به این سؤال که شما به عنوان دستگاه مطالبه‌‌گر، موضوع تأمین حقآبه تالاب هورالعظیم را پیگیری کردید؟، گفت: ما ظرفیت تالاب هورالعظیم را در سه سناریو با وزارت نیرو به توافق رسیدیم، به طوری که در شرایط ترسالی، یک میلیارد و 800 میلیون مترمکعب، در شرایط نرمال، یک میلیارد و 600 میلیون مترمکعب و به همین ترتیب در شرایط خشکسالی نیز، یک میلیارد و 300 میلیون مترمکعب حقآبه تالاب هورالعظیم از سوی وزارت نیرو تخصیص یابد.

اشرفی تصریح کرد: بخشی از توافق میزان تخصیص حقآبه به تالاب هورالعظیم، برای شرایط خشکسالی به سمت تالاب هورالعظیم فرستاده شده است، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که از محل دریاچه سد کرخه، تا مسیری که رودخانه کرخه باید طی کند تا به تالاب هورالعظیم برسد، چیزی حدود 95 کیلومتر مسیر است، در طول این مسیر برداشت‌‌های مجاز و غیرمجازی صورت می‌گیرد که این مسئله موجب می‌شود که حقآبه مورد نیاز تالاب به طور کامل به آن نرسد.

وی با بیان اینکه بخشی از تنش‌‌هایی که امسال در ارتباط با تالاب هورالعظیم وجود دارد، مربوط به برداشت‌های مجاز و غیرمجاز در مسیر 95 کیلومتری است، اظهار کرد: در ضمن، هماهنگی‌‌هایی با وزارت نیرو انجام و مقرر شده که در فصل تابستان و باقی ماه‌های خرداد و شهریور، 250 میلیون مترمکعب آب را به صورت موجی، روانه تالاب هورالعظیم کنیم که بخشی از آن در خرداد ماه و ظرف دو، سه روز گذشته، رهاسازی شده است.

مدیرکل محیط زیست استان خوزستان با اشاره به تصاویر منتشر شده در فضای مجازی درباره تلف شدن گسترده ماهیان در تالاب هورالعظیم، تصریح کرد: با توجه شرایط تالاب و تبخیر خیلی زیادی که وجود دارد، نیاز است که حقآبه آن بیش از این میزان تأمین شود، در صورتی که ما الآن در تالاب، تنش آبی داریم، از این جهت که تبخیر بالاست و به تبع آن غلظت نیز بالا رفته که تنش آبی ایجاد شده و شانس تلف شدن ماهی‌ها را افزایش داده است، اما اتلاف گسترده ماهی‌‌‌ها را در تالاب هورالعظیم نداریم.

اشرفی همچنین در پاسخ به این سؤال که تصاویر منتشر شده از تلف شدن ماهی‌‌‌ها در تالاب هورالعظیم که در فضای مجازی منتشر شده، مربوط به کجاست؟، گفت: تصویری که منتشر شده مربوط به بخش عراقی تالاب است، یعنی دقیقا در مرز ایران و عراق در محدوده کشور عراق است، دلیل عمده آن هم این است که ظرف 20 روز گذشته، در حوزه سرزمینی عراق، در محدوده تالاب هورالعظیم، آتش‌سوزی وسیع نیزارها در آن حوزه داشتیم و با توجه به گرمایی که ایجاد می‌شود، ماهیان این محدوده، برای شرایط بهتر به سمت ایران مهاجرت کردند و تجمعی از ماهی‌ها در آن منطقه انجام شد، قطعا اکسیژن آب کم شده و این تجمع صورت گرفته است.

وی همچنین در پاسخ به این سؤال که با توجه به اینکه از اردیبهشت تا شهریور هر سال روستائیان گاومیش‌ها را برای تغذیه به نیزارها می‌برند و از طرف دیگر این مسئله به معیشت روستائیان نیز بستگی دارد، چه تضمینی وجود دارد که تخصیص حقآبه تالاب هورالعظیم، طبق توافقی که با وزارت نیرو انجام شده، تخصیص یابد؟، افزود: وزارت نیرو تعهد داده که تالاب هورالعظیم را که بخشی از تالاب که مربوط به زندگی و معیشت مردم است، تأمین کند، این موضوع از سازمان آب و برق استان، به عنوان نماینده وزارت نیرو در استان خوزستان خواسته و تکلیف شده که حقآبه حداقلی مورد نیاز تأمین شود، قول‌شان بر این مبنا بوده که این حقآبه تأمین خواهد شد.

مدیرکل محیط زیست استان خوزستان تصریح کرد: نمایندگان مجلس و استاندار نیز در کنار سازمان محیط زیست، ضمانت‌‌های لازم را برای تخصیص حقآبه تالاب هورالعظیم داشته‌اند، ضمن اینکه مطالبه‌گران مردمی هم درخواست‌های زیادی را داشتند و جریان به سمتی است که این حقآبه حداقلی تا پایان شهریور طبق توافق تخصیص یابد.

اشرفی در پاسخ به این سؤال که در یک روستا شاهد تلف شدن 12 گاومیش بودیم، چه تمهیداتی برای این موضوع در نظر گرفته شدخه و اصلا شما این موضوع را تأیید می‌کنید؟، اظهار کرد: این آمار 12 گاومیش را تأیید نمی‌کنم، تماسی را که امروز با فرمانداران شهرهای دشت آزادگان و هویزه داشتم، هیچکدام از آنها تلف شدن این تعداد گاومیش را تأیید نکردند و یا اینکه اصلا مراجعه‌ای به فرمانداری‌ها نشده است، بلکه یک رأس گاومیش تلف شده است.

مدیرکل محیط زیست استان خوزستان در پایان خاطرنشان کرد: در هر صورت ما منکر این نیستیم که وزارت نیرو تکلیف دارد که حقآبه هورالعظیم را تأمین کند، ان‌شاء‌الله از بحران‌های زیست‌محیطی در تالاب هورالعظیم جلوگیری به عمل آید./تسنیم