پرتاب چند ماهواره جدید ایرانی به فضا تا پایان سال

به گزارش راهبرد معاصر، حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، درباره دستاوردهای ایران در حوزه فضایی طی یک سال گذشته، گفت: حوزه فضایی یکی از جبهه‌‌های مهم کشور به ویژه در عرصه فناوری‌های نوین و اقتدار آفرین محسوب می‌شود و محققین با جان و دل در بخش‌های مختلف این عرصه فعالیت می‌کنند. هر توفیقی در این عرصه به دست بیاید علاوه بر اینکه برای کشور ما یک ارزش افزوده علمی و اقتصادی ایجاد می کند به نوعی به رشد و تعالی جایگاه ایران در منطقه و جهان هم کمک می‌کند.

وی افزود: صنعت فضایی کشور در یک سال گذشته شاهد اتفاقاتی خوبی بود، اولین موضوع بحث شتابگیری و تلاش برای اتمام پروژه‌ها و برنامه‌های سال‌ 1401 بود. در بهمن ماه سال گذشته ماهواره طلوع 3 و ماهواره کیفی ناهید2 رونمایی شد.

سرپرست پژوهشگاه فضایی ادامه داد: امسال به همت محققین و پژوهشگران در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه فضایی ایران محصولات دیگری نیز در ایام پیش‌رو رونمایی خواهد شد. همچنین، پروژه‌هایی نیز به اتمام رسیده‌اند که در شرف پرتاب و تثبیت در مدار هستند.

توفیقات ایران در دستیابی به ماهواره‌های مخابراتی

سالاریه تاکید کرد: در حوزه تعریف پروژه‌های جدید پروژه پارس2، پارس 3، ناهید 3 و بلوک انتقال مداری سامانه 2 پروژه‌های بسیار مهمی هستند که توانمندی جمهوری اسلامی ایران در بخش فضایی و حوزه‌ی سنجش و مخابرات را ارتقا چشمگیری می‌دهند.

وی افزود: عملیات طراحی دو ماهواره پارس 2 و 3 نیز در حال اتمام است، ماهواره پارس 2 با دقت تفکیک مکانی 8 متر و 4 متر رنگی و سیاه و سفید و پارس 3 نیز با دقت تفکیک مکانی 5متر و 2 متر رنگی و سیاه و سفید هستند.

سالاریه ادامه داد: ماهواره ناهید 3 هم یکی از پلتفرم‌های مخابراتی ارتفاع پایین مهم و مبنا بوده و نمونه ارتقا یافته ماهواره ناهید 2 است، امیدواریم این ماهواره بتواند مبنای تثبیت ماهواره‌های مخابراتی ارتفاع پایین باشد.

رئیس سازمان فضایی درباره ماهواره‌های سنجشی نیز تاکید کرد: یکی از ماهواره مهم در حوزه ماهواره‌های سنجشی که امسال کار طراحی آن آغاز شده، ماهواره راداری سار (SAR) است که مطالعات امکان سنجی آن سال‌های گذشته صورت گرفته و امسال در مرحله طراحی قرار دارد.

سالاریه: در حوزه سنجش از راه دور در حال افزایش دقت و در حوزه ماهواره‌های مخابراتی هم در حال افزایش پهنای باند و قابلیت دریافت داده در پاندهای جدید هستیم.

وی با بیان اینکه زیرساخت یکی از بخش‌های بسیار مهم در حوزه صنعت فضایی به شمار می‌رود، تصریح کرد: در حوزه زیرساخت نیز در مسیر رسیدن به قابلیت تجمیع تست و آزمون در کلاس پانصد و هزار کیلوگرم هستیم، که عملیات احداث آزمایشگاه مربوط آغاز شده است.

«پروژه شهید سلیمانی» مهمترین پروژه در حوزه ماهواره‌های باریک باند

رئیس سازمان فضایی کشور در پاسخ به این سوال که چه میزان برای ورود بخش خصوصی به صنعت فضایی کشور باز است، گفت: برنامه سازمان فضایی توسعه زیست بوم غیردولتی و نقش آفرینی آن در رشد صنعت فضایی کشور است، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی می‌توانند با حمایت و کمک به ایجاد شرکت‌های دانش بنیان، انجام تحقیقات پایه در دانشگاه و رسیدن ایده به محصول که امکان استفاده در صنعت فضایی را داشته باشد به این عرصه ورود کنند، یکی از مهمترین این پروژه‌ها، «منظومه‌ ماهواره‌ای مخابراتی باریک باند» موسوم به «پروژه شهید سلیمانی» است که متشکل از ماهواره‌های سبک وزن برای ارائه خدمات اینترنت اشیا بوده و در فاز طراحی قرار دارد.

سالاریه ادامه داد: پروژه تامین تصاویر از ماهواره‌های بومی توسط بخش خصوصی هدایت می‌شود و سازمان فضایی برای اولین بار با انعقاد قراردادی برای پیش خرید تصاویر از بخش خصوصی اقدام کرده است که یکی از روش‌های مرسوم در دنیا برای تامین مالی بخش فضایی می‌باشد.

حضور پررنگ بخش خصوصی برآمده از دانشگاه در صنعت فضایی

سرپرست پژوهشگاه فضایی با معرفی سری ماهواره‌های پژوهش گفت: ماهواره های پژوهش 1 و 2 در شرف انعقاد قرارداد بوده و ماهواره‌های پژوهش 3 و 4 نیز در دستور کار قرار دارند، این ماهواره‌ها، ماهواره‌های کوچک تحقیقاتی هستند و در هر کدام برخی فناوری‌های جدید تست و یا در مسیر تثبیت و کسب سابقه فضایی قرار می‌گیرند و توسط بخش خصوصی به ویژه بخش خصوصی منبعث از دانشگاه قابلیت طراحی و ساخت دارند.

سالاریه درباره توسعه کاربردهای سنجش از راه دور نیز گفت: شرکت‌های دانش بنیان با همکاری پژوهشگاه فضایی در چند سال گذشته اقدامات موثری را در بخش سنجش از دور به انجام رسانده‌اند. امسال براورد سطح زیرکشت برخی محصولات استراتژیک کشاورزی مانند برنج در استان‌های شمالی با همکاری وزارت جهاد کشاورزی با دقت قابل قبولی انجام شده است؛ همچنین براورد سطح زیرکشت چندین محصول استراتژیک مانند گندم، جو و .... با همکاری پژوهشگاه فضایی و بخش خصوصی با توسعه دانش سنجش از راه دور در حال انجام است.

سرریز فناوری‌های فضایی به صنایع مهم در کشور

سالاریه ضمن اشاره به حوزه سرریز فناوری‌های فضایی اشاره گفت: دانش فضایی جزء علوم پیشرو در دنیا است، بسیاری از حوزه‌های تحقیقات و فناوری وقتی در صنعت فضایی تثبیت می‌شوند به راحتی قابل استفاده در سایر صنایع هستند، در همین راستا از سال گذشته ارتقا باتری‌های فضایی لیتیوم-یون و ... ، استفاده از تکنولوژی‌های جدید در بحث استفاده از بالن‌ها و سکوهای استراتوسفری، موتورهای بدون جاروبک و ... در پژوهشگاه فضایی ایران اتفاق افتاده است. هر یک از تکنولوژی‌ها قابلیت به کارگیری در بسیاری از صنایع مانند خودرو و لوازم خانگی و ... را دارند.

وی درباره لزوم مطالعات علوم و اکتشافات فضایی نیز تاکید کرد: متاسفانه در این حوزه تقریبا شاهد یک دهه وقفه بودیم اما الحمدلله شاهدیم که در یک ماه گذشته در خصوص کپسول زیستی با جرم 500 کیلوگرم با یک کاوشگر بومی جدید، تست زیرمداری انجام شد، گرچه این یک تست بود اما در حقیقت پس از یک رکود طولانی مدت انجام این تست که بسیاری از اجزاء آن کاملا موفق عمل کردند، یک دستاورد مهم به حساب می‌آید. این حوزه بسیار مهم است زیرا خروجی آن مستقیم صنعت فضایی را بهره‌مند خواهد کرد همچنین می‌تواند در سایر صنایع هم تاثیرگذار باشد.

سرپرست پژوهشگاه فضایی به توسعه پرتابگرها هم اشاره کرد و گفت: «پروژه سریر» یکی از مهمترین پروژه‌های صنعت فضایی است که توسط سازمان هوافضای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در حال پیگیری است، کار طراحی این پروژه در حال اتمام بوده و فرایند ساخت آن در دست اقدام است. این پرتابگر قابلیت رساندن اجرام بالا (تا حدود 1000 کیلوگرم) در مدارهای پایین و اجرام پایین‌تر در مدارهای ارتفاع بالا مانند 36هزار کیلومتر را برای ما فراهم کند.

قابلیت اطمینان پرتابگر سیمرغ افزایش می‌یابد

سالاریه تاکید کرد: با بخش‌های مختلف از جمله وزارت دفاع همکاری‌های خوبی داریم و تا پایان سال شاهد پرتاب‌های دیگری خواهیم بود، امسال برای ما سال تثبیت است و امیدواریم به فضل الهی در سال 1402 به تثبیت عملکرد و افزایش قابلیت اطمینان پرتابگرهایی مانند سیمرغ و ذوالجناح برسیم.

وی با اشاره به اینکه اقدامات خوبی در حوزه همکاری‌های بین المللی صورت گرفته، تاکید کرد: امسال همکاری‌های خوبی را در جهت بکارگیری ظرفیت پرتابگرهای خارجی برای پرتاب ماهواره‌های تحقیقاتی و عملیاتی ساخت داخل داشته‌ایم، در حال حاضر نیز تعداد زیادی ماهواره آماده پرتاب داریم و تعدادی هم به زودی به آنها اضافه خواهند شد اما به دلیل زمان بر بودن ساخت پرتابگر باید در کنار استفاده از ظرفیت پرتاب‌های داخلی از ظرفیت کشورهای دیگر نیز استفاده کنیم تا سریعتر در حوزه ماهواره مراحل تست در مدار و تحقیقات را سپری کنیم.

سرپرست پژوهشگاه فضایی به موضوع دفاع و صیانت از حقوق ایران در حوزه حقوق فضایی و عرصه‌های بین المللی نیز اشاره و تصریح کرد: چالش‌های گوناگونی در این حوزه داریم که یکی پس از دیگری با همکاری خوبی که با وزارت امور خارجه و سایر نهادهای همکار داریم در عرصه‌های بین المللی در حال پیگیری و رفع است.

سالاریه در پایان به موضوع مهم تربیت نیروی انسانی نیز اشاره کرد و گفت: در راستای تربیت نیروی انسانی متخصص، از پایان نامه‌ها و تحقیقات دانشگاهی حمایت‌های گوناگونی انجام می‌‎شد که همچنان نیز ادامه دارد، امسال مسیرهای جدید دیگری را نیز آغاز کردیم به طور مثال قراردادی با یکی از دانشگاه‌های پیشرو منعقد شده برای برگزاری مسابقات دانشجویی در حوزه طراحی و ساخت ماهواره که می‌تواند شور و اشتیاقی را در دانشگاه‌ها ایجاد کند و خروجی آن می‌تواند نیروی انسانی نخبه را در اختیار صنعت فضایی قرار دهد./ فارس