به گزارش «راهبرد معاصر»؛ یکی از موضوعاتی که در راستای اصلاح نظام هدفمندی یارانه‌ها رایزنی‌های زیادی درباره آن انجام شد، قاچاق کالای ارزان از ایران به کشورهای همسایه بود؛ کشورهایی با اقتصاد و بازار آزاد که به مقصد بخشی از کالاهای اساسی ارزان‌قیمت ایران تبدیل شده و خرید آن برای طرف خارجی بسیار به‌صرفه بود.
ابراهیم بهادرانی، دبیرکل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در گفت‌وگو با «راهبرد معاصر» درباره اینکه یارانه‌ها تا چه حد در قاچاق کالای ارزان به کشورهای همسایه مؤثر بوده است، گفت: تردیدی وجود ندارد اصلاح نظام هدفمندی یارانه‌ها عملی شجاعانه بود، زیرا به‌دلیل ارزان بودن کالای ایرانی که یارانه دولتی به آن تعلق می‌گرفت، قاچاق کالا به کشورهای همسایه به‌شدت گزارش می‌شد، به این معنا که یارانه، درآمد و منابع ایران که باید صرف توسعه زیرساخت‌های داخلی شود، صرف خرید ارزان کالا به‌وسیله همسایگان می‌شد.
وی با ذکر مثالی عینی در این زمینه عنوان کرد: وقتی به کالایی مانند ماکارونی ارز 4 هزار و 200 تومانی دولتی داده می‌شود، درحالی‌که قیمت واقعی آن بیش از 20 هزار تومان است، این کالا در کشورهای همسایه که قیمت تمام کالاها واقعی است و یارانه‌ای دریافت نمی‌کنند بسیار خواهان دارد، زیرا برای آن‌ها بسیار ارزان تمام می‌شود. دادن یارانه و ارز دولتی به این کالاها و بسیاری از کالاهای اساسی باعث افزایش قاچاق کالا از ایران به کشورهای همسایه شده بود. ارزان بودن قیمت بنزین و گازوئیل نیز موضوعی است که سال‌ها باعث افزایش قاچاق این فرآوردهای نفتی شده است.
دبیرکل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران گفت: زمانی کامیون‌هایی که از ترکیه برای ایران جنس می‌آوردند به‌دلیل ارزانی بنزین و گازوئیل، باک اضافی بزرگی کنار باک اصلی تعبیه و هنگام خروج از کشور آن را پر می‌کردند تا از ایران سوخت ارزان بخرند. علاوه بر این، قاچاق بنزین و گازوئیل در سیستان و بلوچستان با توجه به قیمت بالای بنزین و گازوئیل در کشورهای همسایه همچنان ادامه دارد.
بهادرانی تصریح کرد: باید این واقعیت را بپذیریم به‌دلیل دادن یارانه‌ها، منابع کشور به‌صورت بسیار گسترده در قالب کالاهای مختلف به کشورهای همسایه قاچاق می‌شد، درحالی‌که اگر قیمت کالاها در داخل متناسب با قیمت کالاهای کشورهای همسایه نباشد، راه‌های مختلفی برای قاچاق به وجود می‌آید، بنابراین اصلاح نظام هدفمندی یارانه‌ها موضوع بسیار مهمی است که اثرات مثبت آن در مدت زمان خاصی مشخص می‌شود.
مشاور عالی اتاق بازرگانی تهران درباره حمایت از دهک‌های ضعیف جامعه گفت: در زمان اصلاح نظام هدفمندی یارانه‌ها و به‌دلیل تلاش برای جلوگیری از قاچاق کالا به کشورهای همسایه، دولت با دادن یارانه نقدی یا کالابرگ مابه التفاوت را به مردم ایران و به دهک‌های نیازمند داخل کشور پرداخت می‌کند. طبعاً راه‌های بهینه‌ای مانند دادن کالابرگ برای خرید کالا به‌گونه‌ای که دولت یارانه آن را به‌صورت مستقیم به ایرانیان بپردازد، برای حمایت از قشر ضعیف جامعه وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
بهادرانی گفت: دولت سیزدهم برای رسیدن به وضعیت ثبات و اطمینان از حفظ امنیت غذایی دهک‌های پایین درآمدی می‌تواند مشابه تجربه دوران جنگ تحمیلی کالابرگ برای خرید ارزان کالاهای اساسی در اختیار دهک‌های کم‌درآمد قرار دهد. در این موضوع تردیدی وجود ندارد که راه‌های جبرانی برای حمایت از دهک‌های مختلف درآمدی وجود دارد، اما موضوع مهم این است که دولت نباید اجازه دهد منابع ایران به‌صورت ارزان به کشورهای همسایه قاچاق شود.