به گزارش «راهبرد معاصر»؛ بررسی ها حاکی از آن است، شدت مصرف انرژی در ایران دو برابر میانگین جهانی، 6 برابر پرتغال و چهار برابر یونان است؛ واقعیتی ناخوشایند که در آینده ای نه چندان دور معضلات و چالش های بی شماری را برای کشور به ویژه در حوزه صنعت برق و گاز به وجود خواهد آورد.
مدیرعامل شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت گفت که در بخش حمل و نقل، خودروها دو برابر و حتی بیشتر مصرف دارند، بخاری‌ها دو برابر استاندارد مصرف می‌کنند و کولرهای آبی و گازی مصرف بالایی دارند.
این شدت مصرف انرژی در کشور در حالی است که داده های هواشناسی از افزایش دمای بی سابقه به ویژه در تابستان سال جاری و افزایش تشعشعات فرابنفش نسبت به 11 سال قبل خبر می دهد. پژوهشگران سال هاست نسبت به افزایش بی رویه گرمایش زمین هشدار می دهند؛ هشدارهایی که برای ایران با توجه به شرایط جغرافیایی و آب و هوای گرم و خشک چندین برابر خطرناک است
طبق ترازنامه انرژی سال 1399 و گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، سرانه مصرف انرژی در ایران 2.05 تن معادل نفت خام به ازای هر نفر بود که 74 درصد از میانگین جهانی و 17 درصد از غرب آسیا بیشتر است
درچنین شرایطی مصرف انرژی در کشور رکوردار شده؛ چنانکه در برخی روزها میزان مصرف برق بی سابقه بوده است و طبق آمارها و گزارش های رسمی شرکت مدیریت شبکه برق کشور، در 19 تیرماه سال جاری این عدد ۷۲ هزار و ۴۸۵ مگاوات بود. این در حالی است که آمار مذکور در سال گذشته ۶۰ هزار و ۱۳۹ مگاوات بود.
این افزایش ناخوشایند حاکی از افزایش مصرف برق با هدف تولید بیشتر و در نتیجه، افزایش آلایندگی افزون تر و گازهای گلخانه ای است و تأثیر منفی روی گرمایش زمین و تغییر اقلیم دارد.
در تحلیلی دیگر، سرانه مصرف انرژی از تقسیم میزان انرژی مصرف شده بر جمعیت کشور محاسبه می‌شود. طبق ترازنامه انرژی سال 1399 و گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، سرانه مصرف انرژی در ایران 2.05 تن معادل نفت خام به ازای هر نفر بود که 74 درصد از میانگین جهانی و 17 درصد از غرب آسیا بیشتر است.
مردم درباره میزان مصرف انرژی در بخش خانگی قائل به گرمای بی سابقه دمای هوا در تابستان هستند، اما این در حالی است که میزان مصرف انرژی در ایران در قیاس با کشورهای همسایه و تقریباً هم دما خیلی بیشتر است و این موضوع ایران را در جایگاه ششم جهان به لحاظ شدت مصرف انرژی بالا قرار می دهد.
همچنین اثبات می کند هدر رفت انرژی در بخش خانگی در کشورمان به شدت بالا و حتی ناکارآمد است. عددی در حدود ۴۶۰ کیلو وات که پژوهشگران آن را حاکی از میزان ناکارآمدی مصرف انرژی در بخش خانگی ایران می دانند.
میزان مصرف انرژی در ایران و بررسی آمارهای جهانی نشان می دهد، ایران در تولید کالا و خدمات ۶۰ درصد بیش از آمارهای جهانی انرژی صرف می کند، یعنی هدر رفت و شدت بالای مصرف انرژی نه تنها در بخش خانگی که در بخش صنعت نیز به شدت تأسف بار و ناخوشایند است.
با شیوه کنونی مصرف انرژی در ایران به‌ویژه گاز طبیعی و برق، نه‌تنها نسل‌های آینده از این ثروت ملی محروم می‌شوند، بلکه هیچ بعید نیست نسل کنونی نیز با کمبود انرژی مواجه شود
میزان مصرف انرژی به ازای واحد سطح خانه در پرتغال چیزی حدود ۲۵۰ مگاژول، یونان ۴۰۰، ایتالیا ۶۰۰ و جمهوری چک ۸۰۰ مگاژول است، در حالی که در ایران یک هزار و 650 مگاژول است. این یعنی هر چقدر ایران تولیدکننده منابع انرژی باشد، با شدت در سوءمصرف و ناکارآمدی در مصرف انرژی به زودی دچار چالش های جدی خواهد شد.
واقعیت این است، با شیوه کنونی مصرف انرژی در ایران به‌ویژه گاز طبیعی و برق، نه‌تنها نسل‌های آینده از این ثروت ملی محروم می‌شوند، بلکه هیچ بعید نیست نسل کنونی نیز با کمبود انرژی مواجه شود. ایران اکنون چهارمین مصرف‌کننده عمده گاز جهان پس از کشورهای آمریکا، روسیه و چین است و به‌ترتیب کشورهای کانادا، قطر، ترکمنستان و نروژ در جایگاه‌های بعد قرار دارند.
هرچند یکی از دلایل بالا بودن مصرف داخلی، پایین بودن قیمت آن در کشور است، اما این موضوع باعث نمی شود بی محابا مصرف کرد و برای آیندگان کاری نکرد، زیرا مصرف ناکارآمد نیز سبب کاهش ذخایر طبیعی و مشکلات و چالش های انرژی و اقتصاد در آینده خواهد شد و مصرف بدون الگوی منظم و مشخص و به عبارتی بهینه سازی سبب افزایش روزافزون گازهای گلخانه ای، گرم تر شدن و در نتیجه تغییرات اقلیمی و آب و هوایی مخرب خواهد شد.
بهینه سازی مصرف انرژی می تواند معضلات بی شماری را در آینده نزدیک برطرف کند. به عنوان نمونه، با اصلاح سیستم‌های روشنایی می‌توان ۲۵۰ کیلووات ساعت، تعویض یخچال‌های قدیمی ۶۵۰ کیلووات ساعت، اصلاح سیستم سرمایشی، عایق بندی و نصب پنجره دو جداره 4 هزار و 850 کیلووات ساعت و با نصب آبگرمکن خورشیدی ۲۵۰ کیلووات ساعت در مصرف برق سالیانه خانوار ایرانی صرفه جویی کرد.