به گزارش "راهبرد معاصر"؛ حمیدرضا ترقی، عضو ارشد حزب موتلفه اسلامی در مصاحبه‌ای ویدئویی در پاسخ به این سوال که «اصلاح‌طلبان انتقاد می‌کنند که احمدی‌نژاد ساختارشکنی می‌‌کند اما محدودیت های آقای خاتمی بیشتر می‌شود. آیا این انتقاد را قبول دارید؟»، می‌گوید: «نه قبول ندارم. این طور نیست که آقای خاتمی حرف نزند. آقای خاتمی تصور نکند اگر در جلسات خصوصی حرفی می‌زند، کسی حرف‌های او را نمی‌فهمد یا نمی‌شنود! موضع‌گیری‌هایش و تمام مسائلی که بیان می‌‌کند همه به گوش نظام می‌رسد! هر برخوردی با ایشان صورت می‌گیرد متناسب با اعمال و رفتار خودش است و ربطی به احمدی‌نژاد ندارد.»
همین اظهارات ترقی کافی بود تا رسانه های اصلاح طلب تفسیر هرمونوتیک خود را به رشته تحریر درآورند و در اقدامی هماهنگ سخن دوباره از شنود اصلاح طلبان به میان آورند. این خط تحلیلی را روزنامه اعتماد به مدیرمسئولی الیاس حضرتی عضو فراکسیون امید مجلس به دست گرفت و دیگر رسانه های اصلاح طلب نیز به این مهم ضریب دادند.
این در حالی بود که ترقی در گفت و گو با جماران قویا تاکید کرد: « من «شنود» را مطرح نکرده ام و روزنامه ها و خبرگزاری های اصلاح طلبان شنود را مطرح کرده اند.» او ادامه داد: « من آنجا گفتم مطالبی که آقای خاتمی در جلسات خصوصی مطرح می کنند به اطلاع مسئولین نظام می رسد و این طور نیست که در خفا موضعی را نسبت به نظام بگیرند و تصور کنند که ذهن نظام نسبت به آنها اصلاح خواهد شد. هم افراد اطلاع می دهند و هم به شکل های گوناگون و با واسطه های مختلف این اطلاعات درز می کند و مسئولین مطلع می شوند که آنها در جلسات محرمانه نسبت به نظام و یا در مقابل نظام چه مواضعی را اتخاذ می کنند.»
با وجود اینکه سخنان ترقی به نوعی باید پایانی بر تحلیل های شخصی و مصادره به مطلوب ساختن مصاحبه او باشد، اما گویا اصلاح طلبان رغبت چندانی به پایان دادن به حاشیه سازی ها نداشتند، چراکه اهداف مشخصی برای پمپاژ این مصاحبه تحریف شده در دستور کار داشتند.
مظلوم نمایی و دوقطبی سازی
گویی مظلوم نمایی به اصلی جدانشدنی از ماهیت استراتژیک اصلاح طلبان مبدل شده است. دمیدن بر کوس شنود اصلاح طلبان از سوی حاکمیت بستری برای زنده سازی دوباره این مظلوم نمایی فراهم می کند. القای تلاش برخی نهادهای حاکمیتی برای به حاشیه راندن و انزوای اصلاح طلبان با وجود نیت خیرخواهانه و فعالیت های مطابق با قانون اساسی و منافع ملی از مصادیق این مظلوم نمایی است.
اعتماد در بخشی از گزارش خود در این رابطه نوشت « اصلاح‌طلبان به دشمن انگاشته‌شدن عادت كرده و از شنود شدن واهمه ندارند. با هر كدام‌شان كه حرف مي‌زني مي‌گويد كاش محتواي جلسات و اظهارات ما بي‌كم‌وكاست يا دگرگوني منتقل شود اصلاح‌طلبان بسياري مساله شنود را تاييد مي‌كنند. اما نكته اينجا است كه چطور يك فعال حزبي اصولگرا از موضوعي امنيتي مطلع بوده و آن را رسانه‌اي نيز مي‌كند!»
خودی و غیرخودی کردن جریان های سیاسی اصولگرا و اصلاح طلب نیز از دیگر اهداف طرح دوباره شائبه شنود اصلاح طلبان است. القای وابستگی جریان سیاسی اصولگرا به نظام با هدف انداختن توپ مطالبات و ناکارآمدی های سیستم اجرایی در زمینی غیر از دولت، و تاکید بر عدم چسبندگی اصلاح طلبان با هرم قدرت برای سر باز زدن از وعده های داده شده به جامعه در انتخابات 96 در مسیر ایجاد دوقطبی سازی بین جریانات سیاسی کشور تفسیر می شود. آن ها با القای این نکته می توانند به جای پاسخگویی، ژست نقادانه نسبت به مطالبات بر زمین مانده مردم از حاکمیت داشته باشند.
محمدرضا خاتمی نیز در گفت و گو با اعتماد آنلاین در خصوص شنود اصلاح طلبان از سوی حاکمیت به این مهم اینگونه ضریب می دهد. او می گوید: « نگراني ما آن است كه اين شنود‌ها كه حتما هم وجود دارد اشتباه به گوش مسوولان امر مخابره شود. وضعيت شنود بسيار نامطلوب است. تا جايي كه من اطلاع دارم اين نگراني در سران كشور نيز وجود داشته و آن عزيزان نگراني‌هايي درباره شنود جلسات خود دارند. اطلاع دارم كه روساي سازمان‌هاي امنيتي و اطلاعاتي كشور نيز از ترس رقيبان داخلي، در جلسات موبايل به همراه خود نمي‌برند.»
القای پایمال شدن حقوق اصلاح طلبان از سوی برخی نهادهای حاکمیتی
نائب رئیس مجلس ششم نه تنها اتیکت شنود را بر پیشانی مشخصا نهادهای مسئول حاکمیتی می چسباند، بلکه یک گام نیز جلوتر برمی دارد و بر غیرقانونی بودن این امر نیز تاکید می کند تا باورپذیری آن برای مخاطب سهل تر شود. « اين وضعيت بسيار اسفناك بوده و نشان مي‌دهد كوچك‌ترين مسائل قانوني در اين امر رعايت نمي‌شود. اگر ما واقعا مطابق قانون عمل مي‌كرديم، شايد گرفتاري‌هاي امروز حادث نمي‌شد.»
ضریب دادن به محبوبیت لیدراصلاحات و مطرح کردن او در سپهر سیاست کشور
اصلاح طلبان تلاش می کنند گزینه مدنظر خود را از اردوگاه خویش به کارزار انتخابات رهنمون سازند تا شاید توفیق در پروژه بزرگ خود که تکیه زدن یک اصلاح طلب اصیل بر کرسی پاستور است دست یابند. یکی از اهداف اصلاح طلبان در ایام نزدیک به انتخابات 1400 مطرح ساختن دوباره نام خاتمی در سپهر سیاست کشور است تا بتوانند با مطرح ساختن او و چانه زنی با نهادهای مسئول، نه با خاتمی بلکه در نهایت با گزینه حداکثری خویش در عرصه انتخابات حصور پیدا کنند.
در این بازه زمانی مطرح شدن موضوع شنود می تواند ضریبی برای پرداخت به این هدف مشخص باشد. در همین راستا میرزایی نکو رييس كميته سياسي فراكسيون اميد مجلس می گوید: «اين نوع كارها (شنود) كمكي به همبستگي ملي نمي‌كند. آقاي خاتمي چيزي براين پنهان كردن ندارد. تمام اقدامات و تصميمات او در هشت سال رياست‌جمهوري در راستاي منافع ملي بود. اكنون هم اختيارات اجرايي ندارد و بيشتر مشغول نشست و برخاست با افراد سياسي و نهادهاي مدني است.»
در همین رابطه جواد امام مدیرعامل بنیاد باران بر صداقت خاتمی تاکید می کند و می گوید: « آقای ترقی هم در رفتار خود تجدیدنظر و سعی کند مثل رئیس دولت اصلاحات، که ظاهر و باطنش یکی است، باشد تا نگران مطالبی که در پنهان می‌گوید نشود . شنود جلسات رئیس دولت اصلاحات دور از ذهن نیست و احتمال آن وجود دارد. رئیس دولت اصلاحات ظاهر و باطنش یکی است و چیز پنهانی ندارد.»
جمع بندی:
سیدمحمد خاتمی به عنوان گزینه ای آلترناتیو برای جریان اصلاح طلب به حساب می آید. کمااینکه نقش او در پیروزی هر دو دوره روحانی و پیروزی لیست اصلاح طلبان در پایتخت بر کسی پوشیده نیست. اغتشاشات دی ماه اما نه تنها از آسیب های عمق راهبردی اصلاح طلبان رونمایی کرد، بلکه پایگاه اجتماعی خاتمی را نیز به شدت با ریزش مواجه کرد.
انتقادات جدی لیدر اصلاح طلبان از آشوبگران برای تداوم حفظ روزنه های امید حیات سیاسی اش، سبب شد تا تجدیدنظرطلبان از طریق ابزار توئیتر و اینستاگرام بر او بتازند. همین عامل سبب شده تا تئورسین های اصلاح طلب در اندیشه احیای خاتمی در لایه های اجتماعی پایگاه های رای خود باشند تا بتوانند با هزینه کردن او در انتخابات 1400 آخرین میوه های خود را از درخت مثمر خویش بچینند.
بدیهی ست در این مسیر بهره برداری از گزاره هایی که ناخواسته از سوی چهره های انقلابی مطرح می شود می تواند با مصادره به مطلوب از سوی اصلاح طلبان بیشترین اثرگذاری را در بدنه جامعه داشته باشد.