به گزارش راهبرد معاصر؛ با بررسی و آنالیز بیش از 500 میلیون توییت، 400میلیون پست عمومی اینستاگرام و بیش از 500میلیون پست کانال‌ها تلگرام که در طول یک سال گذشته توسط کاربران ایرانی سه شبکه اجتماعی توییتر، اینستاگرام و تلگرام تولید شده است، پست‌هایی که مرتبط با مفاهیم دینی بوده استخراج و به صورت گزارش زیر ارائه شده است.
با توجه به اینکه موضوعات دینی فراگیری محتوایی بالایی دارند مفاهیم اصلی را در ده دسته کلی تقسیم بندی کردیم که عبارت است از عبادت، اهل بیت و پیشوایان مذهبی و همچنین مناسبت‌های مذهبی مانند محرم و اربعین، شهادت و جهاد، قرآن، خمس و زکات، مهدویت، حجاب وعفاف و همچنین خداوند و محتواهایی که ارتباط مستقیم با نام خدا دارد و در بخش دهم دیگر موضوعات است. نکته مهم در این تقسیم بندی این است که قطعا همه محتواهای دینی در این تقسیم بندی گنجانده نشده است بلکه سعی شده است در حد امکان بیشترین داده‌ها شبکه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار بگیرد و قطعا با نگاه موشکافانه موضوعات و مسائل دیگری قابل احصا می‌باشد.
همان گونه که در نمودار‌های بعد مشاهده خواهید کرد به صورت کلی و متوسط ده تا پانزده درصد محتواهای منتشر شده در یک سال گذشته در بسترهای مختلف شبکه‌های اجتماعی مرتبط با مفاهیم دینی است که این حدود یک ده تا یک ششم محتواها می‌باشد. در این میان در بیشتر بستر‌ها مفاهیم مرتبط با خدا و اهل‌بیت و همچنین عبادات و شهادت بیشترین محتواهای دینی را به خود اختصاص داده‌اند.
*تلگرام
همان گونه که در نمودار تعداد پست منتشر شده در تلگرام در یک سال گذشته مشاهده می کنید در مجموع بیش از شصت و هشت میلیون پست در بستر بیش از یک میلیون کانال های تلگرامی کوچک و بزرگ با موضوع مفاهیم دینی در طول یک سال گذشته منتشر شده است که در مجموع توانسته است بیش از 300میلیارد ویو کسب کند.
*اینستاگرام
در بستر اینستاگرام از مجموعه پست هایی که به صورت عمومی منتشر شده اند پنجاه میلیون پست به صورت مستقیم در مورد مفاهیم دینی بوده است که توسط بیش از هشت میلیون کاربر منتشر شده و توانسته هفصد میلیون لایک از دیگر کاربران کسب کند.نکته مهم در مورد بستر اینستاگرام این است این داده ها از صفحاتی ارائه شده است که صفحه مورد نظر خصوصی نباشد و کاربر این پست را به صورت عمومی منتشر کرده باشد.
*توییتر
در بستر توییتر در طول یک سال گذشته در مورد مفاهیم دینی بیش از چهل و شش میلیون توییت توسط حدود یکی میلیون کاربر منتشر شده که توانسته است دویست و پنجاه میلیون لایک کسب کند. نکته مهم این است در این سنجش تعداد تکرار مفاهیم در پست ها سنجیده شده است و رویکرد آن بررسی مفصل‌تری را می طلبد.
آنچه از رصد کلان داده های شبکه های اجتماعی می توان گفت این است که در بعضی از مفاهیم و موضوعات مانند اهل بیت به ویژه اربعین رشد محتواهای تولید شده در امسال در مقایسه با سال قبل است با رشد پنجاه درصدی همراه بوده است، به بیان بهتر کاربران پنجاه درصد بیشتر محتوا در مورد اربعین حسین منتشر کرده اند که این نشان توجه بیشتر و دغدغه کاربران بیش از سال قبل نسبت به اربعین حسینی است، این موضوع در مناسبت های مذهبی شدت بیشتری می گیرد. اما در بعضی از مفاهیم مانند حجاب و عفاف و یا خمس موضوع در میان کاربران جدی نیست.
از سوی دیگر در میان داده ها انتشار یافته انسجام دیده نمی شود مگر در مناسبت ها همچنین در بعضی از مفاهیم لیدر[1] و یا کاربران فعال جدی نیست که بایستی سازمان ها و نهاد هایی که از نظر شرح وظایف وظیفه حضور فرهنگی در این موضوعات را دارند توجه جدی تری به تولید و انتشار صحیح محتواهای موثر در موضوعات مرتبط داشته باشند و یا از کاربرانی که فعال هستند حمایت کنند که این مهم در بعضی از مفاهیم دیده نمی شود. نبود مدیریت پیام[2] و ساختار ها منسجم شاید اصلی ترین مواردی هست که میتوان با بهبود آن سهم کمی و نفوذ کیفی محتواها و مفاهیم دینی را گسترش و رشد داد.
*دادکاو شبکه‌های اجتماعی و مدیر مرکز پژوهشی بتا
[1] - لیدر به معنی رهبر و یا کاربر شاخص و پر نفوذی است که امکان مدیریت و رهبری دیگر کاربران داشته باشد و نفوذ و محتوای خود برای رهبری و رساندن پیام کمک بگیرد
[2] - مدیریت پیام، یک اصطلاح و مفهوم در علوم ارتباطات هست به این معنی که از یک رسانه و یا یک مجموعه رسانه ای پیام واحد و منسجم منتشر شود، می توان گفت مدیریت پیام، فرآیندی پیچیده و کنترل شده به منظور اهدافی خاص می باشد که بتوان به نحو مطلوب بخشی از نیازهای مخاطب را پاسخ داد و در پی نیازهای دیگر برنامه ریزی نمود./ فارس