به گزارش راهبرد معاصر طی دیروز و امروز تصاویری از تخریب شرهای میدان حر در فضای مجازی و رسانه ها منتشر شده است که نشان می دهد مجسمه این میدان تخریب شده و فقط یک تکه بتن از آن باقی مانده بود. گفته می شود قدمت این شیر 85 سال است و اقدامی است که از سوی شهرداری تهران و بدون اطلاع میراث فرهنگی صورت گرفته است. مدیران شهرداری گفته اند دلیل تخریب شیرهای میدان حر این است که آنها ثبت ملی نبوده و جنس آنها از فایبرگلاس بوده است و نمای بدی را به میدان داده بوده و باید مرمت می شده و در حسن مرمت این اتفاق برای انها افتاده است. تخریب شیرهای میدان حر در حالی است که شهرداری تهران اعلام کرده شیرهای جدید شکل دیداری بهتری به میدان حر می دهد. با این حالشهرداری تهران می گویند اثر فرهمگی میدان حر دست نحوره و فقط شیرهای اطراف این میدان که دچار تخریب و فرسودگی شده بودند مرمت شدند.
شیرهای میدان حر از جمله مجسمه‌هایی بود که پس از انقلاب تخریب شد. سال ۸۴ شیرها توسط همان استادکاری که در ساخت مجسمه‌های میدان نقش داشت، زنده‌سازی شد و حالا بار دیگر به انگیزه جایگزین کردن شیرهایی با شکلی بهتر، تخریب شده است.
حجت نظری ـ سخنگوی کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران ـ تاکید کرده است: این شیرها دهه‌هاست در اطراف میدان حر قرار گرفته و در عکس‌ها و تصاویر مربوط به سال‌های پیش از پیروزی انقلاب نیز این شیرها در اطراف میدان قرار دارد، از این‌رو گرچه پیکره نبرد گرشاسب با اژدها به شماره ۱۴۴۳ ثبت شده، اما محیط پیرامون آن نیز باید تابع مقررات مربوط به حریم آثار تاریخی باشد. او گفته در صورتی که هرگونه تقصیر و کوتاهی در این زمینه محرز شود با عاملان آن برخورد خواهد شد.
مرتضی ادیب‌زاده معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران درباره این موضوع اعلام کرد: مرمت مجسمه های شیر تخریب شده میدان حُر در منطقه ۱۱ بدون اطلاع و استعلام این نهاد متولی بوده است.
وی افزود: مجسمه میدان حر، اثر استاد غلامرضا رحیم‌زاده ارژنگ، در ششم بهمن‌ماه سال ۱۳۹۸ با شماره ۱۴۴۳ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است که شامل مجسمه نبرد گرشاسب می‌شود. بنابراین شهرداری هر اقدامی با هر عنوانی در محدوده میانی میدان انجام دهد باید از اداره کل میراث فرهنگی استان تهران استعلام بگیرد. مرمت مجسمه‌های این میدان بدون هماهنگی و اطلاع ما بوده است. ادیب زاده ادامه داد: روز گذشته به محض اطلاع از ماجرا، عوامل یگان حفاظت به محل اعزام شدند و پروژه متوقف شد تا بررسی و اقدامات لازم در این زمینه انجام شود.
وی در مورد میزان تخریب و آسیب واردشده به مجسمه‌های میدان حر تهران گفت: کارشناسان میراث فرهنگی هنوز بررسی‌ها را انجام نداده‌اند، اما تصاویری که یگان حفاظت فرستاده نشان می‌دهد تخریب‌هایی صورت گرفته است. لازم است کارشناسان پس از بررسی و ارزیابی، نظر دهند تا مرمت و اقدامات حفاظتی لازم، بر آن اساس صورت گیرد.
علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران در پی تخریب برخی المان های موجود در میدان حر خواستار ارائه گزارش در خصوص مرمت و ساخت المان های این میدان شد و طی نامه‌ای به حامد مظاهریان معاون توسعه منابع انسانی و امور شوراهای شهرداری تهران، اظهار داشت: با توجه به حساسیت های ایجاد شده در رابطه با شیوه مرمت مجسمه‌های میدان حر و طرح دغدغه و نگرانی از منظر توجه به میراث فرهنگی، شایسته است دستور فرمایید در اسرع وقت گزارش موضوع به اینجانب ارائه شود.
حجت نظری، سخنگوی کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر تهران هم دراین باره گفت:تندیس نبرد گرشاسب با اژدها در میدان حر تهران در سال ۱۳۱۵ در این میدان قرار گرفت و یکی از قدیمی‌ترین نمادهای شهری تهران معاصر است. وی افزود: شیرهای میدان حر دهه‌هاست که در اطراف این میدان قرارگرفته و در عکس‌ها و تصاویر مربوط به سال‌های پیش از پیروزی انقلاب نیز این شیرها در اطراف میدان قرار دارد، از این رو گرچه پیکره نبرد گرشاسب با اژدها به شماره ۱۴۴۳ ثبت شده اما محیط پیرامون آن نیز باید تابع مقررات مربوط به حریم آثار تاریخی باشد.
این عضو شورای شهر تهران گفت: از این رو در راستای صیانت از هویت تاریخی شهر این موضوع را بررسی خواهم کرد. نباید این شیرها تخریب می‌شد و تصمیم به مرمت این میدان نیز باید با حفظ اصل مجسمه‌ها انجام می‌شد. نظری تصریح کرد: در صورتی که هرگونه تقصیر و کوتاهی در این زمینه محرز شود با عاملان آن برخورد خواهیم کرد.
پس از اعتراض میراث فرهنگی و شورای شهری ها بلاخره سازمان زیباسازی واکنش نشان داد و کلا همه مشکل عادی جلوه داده شد.شاپور دیوسالار،معاون فرهنگی و هنرهای شهری، سازمان زیباسازی شهر تهران گفت: اثر میراث فرهنگی میدان حر دست نخورده است و شیرهای اطراف اثر اصلی مرمت شدند.
وی مرمت اثر «نبرد گرشاسب» که ثبت ملی شده است را تکذیب کرد و گفت: اثر اصلی توسط سازمان میراث فرهنگی ثبت ملی شده و هیچ تغییری در آن بدون کسب اجازه در این سازمان امکانپذیر نیست و تنها شیرهای اطراف این میدان که دچار تخریب و فرسودگی شده بودند، مرمت شدند.
معاون فرهنگی سازمان زیباسازی شهر تهران از نصب شیرهای مرمت شده میدان حر، طی هفته آینده خبر داد و گفت: اثر اصلی میدان حر که همان تندیس نبرد گرشاسب است، یک اثر ملی به شمار می‌رود که توسط سازمان میراث فرهنگی نیز ثبت ملی شده بنابراین هیچ دخل و تصرفی در این اثر انجام نشده است.
وی درباره اقدام اصلی انجام شده از سوی سازمان برای مرمت میدان حر، بیان کرد: سازمان زیباسازی هیچ اقدامی درباره مرمت اثر ثبت شده در سازمان میراث فرهنگی انجام نداده است و مجسمه شیرهای اطراف اثر اصلی، ثبت ملی نیستند، قرار گرفتن این تندیس‌ها در معرض فعل و انفعالات جوی و جنس نه چندان پایدار فایبرگلاس به کار رفته در بدنه این آثار، باعث شد که شکل نامناسبی ایجاد شود و چهره‌ای زشت و زننده به این اثر ملی بدهند بر همین مبنا و با توجه به وظیفه سازمان زیباسازی که متولی مرمت و تولید حجم و مجسمه در سراسر شهر است، بنا بر این شد که این چند مجسمه مرمت شوند.
دیوسالار تصریح کرد: در راستای مرمت این مجسمه‌ها ما سعی کردیم بدون کوچک ترین تغییری در شکل آنان، با استفاده از متریال بتن، کاری مستحکمتر و بهتر را به لحاظ ماندگاری اجرا کنیم تا علاوه بر حفظ زیبایی شهر، بتواند چهره مجسمه اصلی را نیز حفظ کند و باعث مخدوش شدن این اثر ملی نشود.
وی درباره زمان نصب این اثر، گفت: کار اصلی انجام شده و در حال حاضر مجسمه‌ها آماده شده‌اند بنابراین پس از جابه جایی و نصب پایه‌های تازه انشاالله در هفته آینده، مرمت این میدان به پایان خواهد رسید و مجسمه‌ها در کنار اثر ملی و قدیمی میدان حر قرار خواهند گرفت تا به حفظ زیبایی این اثر مهم کمک کنند.
معاون فرهنگی و هنرهای شهری، سازمان زیباسازی شهر تهران، درباره شایعات منتشر شده در فضای مجازی مبنی بر اعمال تغییرات در این میدان، گفت: به شخصه از دغدغه، هنرمندان و مردم در راستای توجه به المانهای شهری تشکر می‌کنم و معتقدم که این همدلی یک اتفاق خوب در راستای ارزشمندی شهر و شهروندان است اما این اطمینان خاطر را نیز به شهروندان می‌دهم که هیچگونه تغییری در شکل ظاهری این مجسمه‌ها یا میدان شکل نگرفته و صرفا، اقدام انجام شده به بهبود شکل دیداری میدان انجامیده است.