به گزارش راهبرد معاصر ؛ «بازگشایی مدارس»، همان چالشی که این روزها و بعد از گذشت نزدیک به یک ماه از شروع سال تحصیلی هنوز هم مرتفع نشده و آموزشی پرورشی‌ها را با دو راهی بازگشایی با شرایط خاص یا عدم بازگشایی روبرو کرده است. از یک طرف وزیر آموزش و پرورش از بازگشایی ترکیبی و حضوری خبر می‌دهد و از طرف دیگر دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته علمی کشوری مقابله با کووید۱۹ می‌گوید که در بازگشایی مدارس انعطاف پذیر باشیم.

دو روز پیش بود که علیرضا کاظمی، سرپرست وزارت آموزش و پرورش گفت: « امروز حرکت به سمت بازگشایی مدارس، یک الزام است و نه یک اختیار. اگر نگران سلامتی دانش آموزان هستیم که قطعاً همینطور است؛ باید مهارت های «مراقبت از سلامتی» را به دانش آموز یاد دهیم نه این که او را از یک بحران جدا کنیم و در فضای محدود نگهداری کنیم. بحران، تهدید نیست و باید به آن به عنوان یک «فرصت» نگاه کنیم.

او گفت: «ما درآموزش و پرورش با توجه به دستور رییس جمهور و درنظرگرفتن تمام ملاحظات ستاد ملی کرونا و وزارت بهداشت، در تلاشیم تا بتوانیم مدارس را به صورت حضوری بازگشایی کنیم و البته بر سلامت دانش آموزان تأکید داریم و سلامت دانش آموزان برای ما مهم است.

کاظمی گفت: واکسیناسیون دانش آموزان ۱۲ تا ۱۸ سال، در دستور کار قرار گرفته و امروز ۷۰ درصد از دانش آموزان و ۸۵ درصد از معلمان و افرادی که با دانش آموزان در ارتباط هستند، واکسینه شده اند. آموزش و پرورش تمام پروتکل ها و دستورالعمل های بهداشتی را به مدارس ارسال کرده است و سرانه بهداشتی مدارس را نیز به استان ها واریز کردیم.

اول کنترل اپیدمی، بعد بازگشایی مدارس

این در حالی است که دکتر مسعود یونسیان، دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته علمی کشوری مقابله با کووید۱۹ می‌گوید: « قرار شد یک کارگروه ویژه ای شکل بگیرد تا در این زمینه به تصمیم‌گیری نهایی برسد. البته این تصمیم‌سازی است و اتخاذ و اجرای تصمیمات، با نهادهای تصمیم‌گیر است. آنچه که در روح این بررسی ها بود، این بود که مدارس در بستر جامعه دارند فعالیت می‌کنند و حتما باید در جامعه به کنترل مناسبی از اپیدمی رسیده باشیم و بعد برای مدارس تصمیم بگیریم».

او این را هم گفت که باید انعطاف‌پذیر باشیم. ممکن است هر زمانی بسته به شرایط جدید بخواهیم به آموزش مجازی بازگردیم. بر همین اساس توصیه اکید داریم که با بازگشایی مدارس، آموزش مجازی تعطیل نشود تا اگر لازم بود بتوانیم سریع بازگردیم و حتی در زمان فعالیت حضوری مدارس، باید آموزش مجازی هم باشد تا عقب‌افتادگی ها را جبران کند یا دانش آموزان یا معلمینی که احیانا بیمار میشوند، بتوانند از اینها استفاده کنند.

سخنگوی وزارت آموزش و پرورش هم درباره شرایط بازگشایی مدارس می‌گوید: « در فاز اول بازگشایی حدود ۳۱ درصد دانش آموزان مناطق روستایی و عشایری و دانش‌آموزان شاخه مهارتی فقط در دروس مهارتی تحت پوشش آموزش حضوری قرار گرفتند که این گام در حال تکمیل  است. هنوز مدارسی در این گروه داریم که آمادگی لازم برای بازگشایی را نداشتند و مجوز دریافت نکردند؛ البته تعدادشان اندک است و در آبان ماه با توجه به مجوزی که همین روزها دریافت می‌کنند، به خیل مدارسی بازگشایی شده‌، می‌پیوندند.»

کمرئی با بیان اینکه اما در فاز دوم، بازگشایی بخش دیگری از مدارس از آبان ماه آغاز می‌شود، گفت: «البته این گفته به این معنا نیست که همه مدارس مشمول، در هفته اول آبان فعالیت خودشان را آغاز می کنند، بلکه یک فرایندی را آغاز کردیم؛ طی این فرایند باید مدارس حتما یک ارزیابی اولیه از وضعیت بهداشتی خودشان بر اساس چک لیست هایی که در اختیار دارند انجام دهند. در آنجا هشت شاخص کلیدی برای ورود به مرحله بازگشایی تعیین شده و بعد در طی مسیر هم باید حتما شاخص های کلیدی چک شوند.»

حالا با این اوصاف و زمانی که درباره رشد اجتماعی و بی‌انگیزه شدن دانش‌آموزان با حضور در فضای مجازی تذکرهای جدی داده می‌شود، بسیاری از کارشناسان حوزه آموزش و پرورش هنوز شرایط را برای حضور حتی حداقلی دانش آموزان در مدارس مناسب نمی‌بینند.

تقویت زیرساخت آموزش مجازی به جای بازگشایی مدارس

دکتر علیرضا رحیمی، کارشناس آموزش و پرورش درباره بازگشایی مدارس به «راهبرد معاصر» می‌گوید: «متاسفانه وزارت آموزش و پرورش نه موضع مناسبی و نه امکانات کافی در خصوص بازگشایی مدارس نداشت. برنامه شاد سال گذشته با مشکلات فراوانی روبرو شد و همین موضوع نشان داد که توان آموزش مجازی پایین است و این وزارتخانه مدیریت بحران آموزش را به درستی انجام نداده است.»

او با طرح یک سوال ادامه داد: «زمانیکه آمار فوتی ناشی از کرونا روزانه به 200 نظر می‌رسد، چطور شرایط آبی و مناسب برای بازگشت دانش آموزان توصیف می‌شود؟ آمار روزانه اعلام می‌کنند که نزدیک به 2 درصد از کودکان در بخش‌های مراقبت ویژه بستری هستند.»

او گفت: «چطور یک معلم قرار است دو بار در یک کلاس مدرسه تدریس کند و در پایان ماه تنها یک حقوق دریافت کند؟ اگر قرار است حتی مدارس به صورت حضوری و گروهی بازگشایی شوند، چطور ممکن است معلم یک بار برای گروه اول، یک بار برای گروه دوم و بعد هم به صورت آنلاین درس بدهد؟»

رحیمی با اشاره به اینکه کنترل دانش آموزان در بازگشایی حضوری امکان پذیر نیست، بیان کرد: «به سختی می‌توان مسائل بهداشتی را کنترل کرد. در این صورت تمامی مسئولیت‌ها به گردن مدیر مدرسه است و در صورت بروز مشکل مدیریت مدرسه از حساسیت بالایی برخوردار است.»

این کارشناس آموزشی در ادامه گفت: «در حال حاضر می‌توان به این مساله اشاره کرد که ما به صورت نسبی آموزش آنلاین را یاد گرفته‌ایم و اگر زیرساخت و امکانات آموزش آنلاین فراهم شود، مسلما بهتر هم می‌توان عمل کرد پس به نظر می‌رسد باید تا زمانی که حداقل 60 میلیون نفر واکسن تزریق کنند، آمار فوتی‌ها به زیر 10 نفر برسد و بیماری فروکش کند، صبر کرد چرا که مدرسه باید آخرین جایی باشد که بازگشایی می‌شود. در حال حاضر آموزش دانشگاه‌ها مجازی است پس چطور آموزش مدارس که به راحتی می‌تواند ناقل بیماری از دانش آموزان به والدین باشد و به سهولت کنترل دانشجویان بزرگسال نیست، بازگشایی می‌شود؟»

رحیمی در پایان خاطرنشان کرد: «اگر آموزش مجازی در بهترین حالت ممکن اجرا شود، به مراتب از آموزش حضوری بهتر خواهد بود.»

واکسیناسیون برای بازگشایی کافی نبوده!

محمدرضا محبوب فر، کارشناس حوزه بهداشت و سلامت و عضو انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقا سلامت ایران هم با بازگشایی مدارس مخالف است و می‌گوید: «آمار واکسیناسیون هر چند روند سریعی را نشان می‌دهد اما حاکی از این مساله است که واکسیناسیون به اندازه کافی انجام نشده است.»

او ادامه داد: «حتی کسانی که واکسن تزریق کرده‌اند، عادی انگاری می‌کنند و برای گروهی هم که واکسن تزریق کرده‌اند، بر اساس آمار مرکز تحقیقات سلامت، ایمنی کافی از این واکسیناسیون به دست نیامده است.»

محبوب فر با اشاره به نگرانی خانواده‌ها از بازگشتن فرزندانشان به مدارس، گفت: «علی رغم واکسیناسیون خانواده‌ها هنوز هم نگران هستند. این نگرانی باعث شده تا اعتراضاتی هم در تعدادی از مراکز استان‌های کشور وجود داشته باشد و حتی خود مدارس در بخش‌هایی بازگشایی را نمی‌پذیرند. همه این‌ها با وجود خطر موج ششم بیشتر هم می‌شود. برای بازگشایی مدارس نباید تعجیل کرد.