هدف غربی ها از جوسازی همزمان با مذاکرات وین چیست؟

به گزارش راهبرد معاصر، دور هفتم مذاکرات وین که در هشتم آذرماه شروع و در دوازدهم این ماه به پایان رسیده بود از پنجشنبه هجدهم آذرماه بعد از یک وقفه فنی مجددا از سر گرفته شد که برخلاف دور قبل آن پالس‌های مثبتی به گوش خورد.

علی باقری رئیس تیم مذاکره کننده ایران پس از نشست افتتاحیه این دور از مذاکرات در جمع خبرنگاران اعلام کرد که آنچه امروز احساس کردم با آنچه روز جمعه احساس کردم متفاوت بود و احساسم این است که طرف مقابل اراده جدی‌تر برای ورود به گفت‌وگو‌های موثر و نتیجه‌بخش پیدا کرده است. اما این به معنای تفاهم دو طرف بر سر یک رویکرد مشترک و مشخص یا قرار گرفتن مذاکرات بر ریلی که به نوعی نگاه همه طرف‌ها را شامل شود نیست.

به نظر نمی‌آید طرف غربی از هدف خود برای پایین کشیدن ایران از موضع اش دست کشیده باشد؛ در واقع قدرت‌های غربی با احاطه رسانه‌ای که دارند، سعی می‌کنند جوسازی و فشار بیشتری به طرف ایرانی وارد کنند تا امتیاز بگیرند؛ برخی از اقداماتی که دولت آمریکا در آستانه برگزاری مذاکرات انجام می‌دهد، از جمله اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران، قطعا تاثیر منفی بر جو مذاکرات می‌گذارد.

سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان، در گردهمایی روسای منتخب نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور گفت: راهبرد دشمن این است که تحریم‌ها را همواره نگه دارد و بیشتر کند، اما راهبرد ما این است که تحریم‌ها شکسته شود. تحریم‌ها باید خنثی شود و اقدام جدی برای رفع تحریم‌ها انجام شود. برخی گفتند مذاکره نمی‌کنند، برنامه ندارند و جدی نیستند، اما اگر طرف مقابل مصمم به رفع تحریم‌ها باشد، توافق خوب بدست می‌آید.


به گفته کارشناسان این اقدامات حاکی از این است که غربی‌ها کماکان می‌خواهند از سر قدرت و قلدری مسئله را حل کنند، اما «این ره که غربی‌ها می‌روند به ترکستان است!» چراکه این رویکرد در دوره ترامپ امتحان خود را پس داده؛ موضع ایران این است که از سر اضطرار تن به هیچ توافقی نمی‌دهد.

محسن پاک آیین کارشناس ارشد روابط بین الملل در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران می‌گوید: ما از روز اول برای لغو تحریم‌ها وارد مذاکرات هسته‌ای شدیم و به هیچ چیز دیگر جز لغو تحریم‌ها قانع نخواهیم بود و همانطور که همه مسئولان نظام هم اعلام کردند در این زمینه عقب نشینی نخواهیم کرد و امتیازی به گروه مذاکره کننده و کشور‌های زیاده خواه نخواهیم داد. هنوز نمی‌شود گفت که مذاکرات وین بر روی ریل قرار گرفته است، البته اخباری که از وین به گوش می‌رسد، این است که فضا بهتر از گذشته است و طرفین با واقع بینی کار‌ها را دنبال می‌کنند و به دنبال نتیجه هستند، البته طرف‌های غربی کماکان در تلاش هستند که امتیازات بیشتری بگیرند و به لغو کلیه تحریم‌ها رضایت ندهند و به همین دلیل جو سازی‌هایی را انجام می‌دهند.

«آنالینا بیربوک» وزیر خارجه آلمان در اظهاراتی مدعی شد هیچ پیشرفتی در مذاکرات هسته‌ای با ایران حاصل نشده است. تلاش‌ها به شکل گسترده برای حل دیپلماتیک به منظور تجات توافق هسته‌ای با ایران در جریان است.

پاک آیین در این باره می‌گوید: آن‌ها با این جوسازی‌ها می‌خواهند بر مذاکرات تاثیر بگذارند و ایران را از خواسته هایش منصرف کنند، در هر صورت باید با هوشیاری مذاکرات را دنبال کرد و منتظر نتیجه باشیم.

علی باقری رئیس تیم مذاکره کننده ایران هم در وین گفت: در طول گفت‌وگو‌هایی که از هشتم آذر شروع شد نگاه خودمان را در خصوص موضوعات مختلف گفت‌وگو‌ها چه در بحث لغو تحریم‌ها، اقدامات هسته‌ای، راستی آزمایی و تضمین‌ها و همین طور موارد دیگر بیان کردیم. برخی از این مسائل در طی گفت‌وگو‌هایی که چند روز گذشته انجام شد مورد قبول طرف مقابل قرار گرفته و برخی مورد قبول طرف مقابل قرار نگرفته است. ما چند موضوع دیگر هم به عنوان موضوعات اصلی خواهیم داشت که مجموعه‌ای از این موضوعات که خیلی زیاد هم می‌تواند نباشد، محور اصلی برای گفت‌وگو‌های جدی در سطح مقامات ارشد مذاکره کننده ایران و کشور‌های ۱+۴ را شکل خواهد داد.


باقری همچنین معتقد است: ما در این دور از گفت‌وگو‌ها درباره رفتار آمریکایی‌ها پیش قضاوت نخواهیم کرد. منتظر هستیم که رویکرد جدید آن‌ها را در این دور از گفت‌وگو‌ها ببینیم و براساس آن رویکرد جدید قضاوت کنیم.

به گفته نوذر شفیعی کارشناس مسائل بین الملل، در شرایطی که طرف‌های کلی برجام با محوریت ایران و آمریکا تصمیم گرفتند پای میز مذاکره بروند و ایران طرح‌های خود را مطرح کرد در مقابل آمریکا هم تحریم‌هایی را علیه ایران وضع کرد تا به نوعی پیامی را منتقل کند که هم از جنبه منفی و هم از جنبه مثبت قابل تحلیل و بررسی است. از جنبه منفی باید در نظر گرفت که در ایران با توجه به اراده‌ای که برای حل مسائل شکل گرفته می‌تواند تشکیک ایجاد کند و به این نتیجه برسد که اگر آمریکا اراده‌ای برای حل اختلافات دارد پس این تحریم‌ها برای چیست؟ از سوی آمریکا هم این سوال پیش می‌آید که اگر ایران به دنبال حل موضوعات است طرح‌های متنوع و حداکثری برای چیست؟ بنابراین از جنبه مثبت هم اینطور برداشت می‌شود که طرفین اراده لازم برای ورود به مذاکرات را دارند، اما در گام‌های اول و به دلیل حفظ اعتبار (از منظر قدرت) چنین سیاست‌هایی را اعمال می‌کنند تا در گام‌های بعدی به راحتی قابل عدول از آن تعهدات نباشد.


این کارشناس مسائل سیاسی همچنین می گوید: پیام آمریکا از اعمال تحریم‌های جدید این است که در واقع آمریکا می‌خواهد ایران را وادار کند تا از تقاضای حداکثری خود عدول کند.

علی باقری مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات وین شب گذشته بعد از نشست اختتامیه کمیسیون مشترک برجام در جمع خبرنگاران گفت: این دور از گفت‌وگو‌ها با توجه به این‌که دولت جدید در ایران شکل گرفته بود و تیم جدیدی هم برای گفت‌وگو‌ها ماموریت پیدا کرده بود، قاعدتا همراه خودش دیدگاه‌ها و مواضع دولت جدید را به وین آورده بود.

مذاکره کننده ارشد ایران در وین گفت: بر همین اساس ما در قبال گفت‌وگو‌هایی که در ۶ دور قبل انجام گرفته بود و پیش‌نویس‌هایی که تا آن زمان تولید شده بود، مواضع، دیدگاه‌ها و اصلاحات مدنظر تیم ایرانی را لحاظ کردیم و این را در اسناد مذاکراتی درج کرده و به طرف مقابل ارائه کردیم. به طور مشخص دو سند برای مذاکرات مهم بود، یکی سند مربوط به لغو تحریم‌ها که اولویت اصلی و دستورکار مهم تیم مذاکراتی ایران بود، البته این اولویت صرفا مربوط به ما نیست، بلکه طرف‌های دیگر از جمله برخی از اعضای ۱+۴ مانند چین هم به صراحت در جلسات تصریح کردند که اولویت مدنظر آن‌ها منطبق با اولویت جمهوری اسلامی ایران است و آن موضوع لغو تحریم‌هاست./باشگاه خبرنگاران