طرح امنیتی رئیس جمهور مصر برای جلوگیری از جنگ اعراب با ایران

به گزارش راهبرد معاصر ، در ادامه این مطلب آمده است: السیسی در سخنرانی خود به چهار شرط ضروری برای مقابله با تهدیدات پیش رو اشاره کرده بود:

محکومیت بین المللی حملات علیه تاسیسات نفتی در عربستان و حمله پهبادی حوثی های یمن علیه نفت کش های مستقر در سواحل امارات

حمایت همه جانبه از امارات و عربستان در مقابل تهدیدات خارجی

مقابله با مداخلات خارجی در امور داخلی کشورهای عربی

پیدا کردن راه حلی برای همه بحران های منطقه ای

از زمان قطع روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض در ژانویه ۲۰۱۶، تنش بین دو کشور افزایش پیدا کرده است. هم زمان، امارات یکی از اعضای مهم ائتلاف نظامی تحت رهبری عربستان است که در جنگ داخلی یمن از نیروهای دولتی علیه شورشی های حوثی حمایت می کنند. شورشی های حوثی تحت حمایت یمن قرار دارند.

دولت امارات در تاریخ ۱۲ مه ادعا کرد که چهار کشتی تجاری چند ملیتی در نزدیکی سواحل خلیج عمان هدف حملات خرابکارانه قرار گرفته اند. عربستان، امارات و نروژ در تاریخ ۶ ژوئن گزارشی را در مورد یافته های تحقیقات خود به دفتر شورای امنیت سازمان ملل ارسال کردند. در این گزارش گفته شده بود که یک عامل دولتی در این حملات دست داشته است. البته در این گزارش نام هیچ کشوری آورده نشده است.

دولت عربستان در تاریخ ۱۴ مه اعلام کرد که دو ایستگاه پمپاژ نفت این کشور هدف حمله پهبادهای مسلح قرار گرفته اند. این دو ایستگاه بر روی خط لوله ای قرار دارند که نفت عربستان را از میادین نفتی در سواحل شرقی به بندر یانبو در سواح غربی کشور منتقل می کند. خالد بن سلمان، معاون وزیر دفاع عربستان در حساب توییتر خود ایران را متهم کرد که در این حمله دست داشته است. در نهایت حوثی های یمن مسئولیت این حمله را بر عهده گرفتند. حوثی ها همچنین اعلام کردند که در روزهای ۸ و ۹ ژوئن با پهبادهای خود به فرودگاه جیزان عربستان حمله کرده اند. البته صعودی ها وقوع این حمله را تایید نکردند.

تارک فهمی، پروفسور علوم سیاسی در دانشگاه قاهره با ما در مورد طرح پیشنهادی السیسی برای تامین امنیت کشورهای عربی صحبت کرد. او در این ارتباط گفت: «اگرچه السیسی طرحی جامع را برای مقابله با چالش های پیش روی اعراب ارائه کرده است، برای پیاده سازی آن به عزم سیاسی و همچنین ساز و کارهای مناسب نیاز داریم. اتحادیه عرب و کشورهای مهم منطقه از جمله عربستان، اردن و امارات نقش مهمی در اجرایی کردن این طرح خواهند داشت».

البته فهمی اشاره کرد که موانعی بر سر این برنامه وجود خواهد داشت. برای مثال، کشورهایی همچون عراق، سوریه و قطر به طور کامل از بیانیه پایانی کنفرانس حمایت نکرده بودند. این موضوع نشان می دهد که کشورهای عربی در مورد تهدیدات امنیتی در منطقه با یکدیگر اجماع ندارند. عربستان در بیانیه پایانی اجلاس مکه رفتار ایران در منطقه و حملات حوثی ها علیه تاسیسات خود را محکوم کرد. عراق نسبت به بیانیه پایانی اعتراض کرد، زیرا دولت این کشور نقشی در نوشتن نسخه پایانی آن نداشت. عراق همچنین تاکید کرد که ایران یکی از همسایگان مهم کشورهای خلیج فارس است و نقش مهمی در تامین امنیت منطقه دارد. نمایندگان سوریه نیز به اتهامات مطرح شده در این بیانیه درباره دخالت های ایران در امور داخلی سوریه اعتراض کردند. نمایندگان قطر نیز این بیانیه را رد کردند، زیرا برخی بندهای آن در تضاد با سیاست خارجی این کشور قرار داشت.

وزارت خارجه ایران در بیانیه خود در تاریخ ۳۱ مه همه اتهامات مطرح شده توسط عربستان را رد کرد. السیسی در سخنرانی خود گفت که امنیت کشورهای عربی خلیج فارس اهمیت زیادی برای امنیت ملی مصر خواهد داشت. او تاکید کرد که هر گونه اقدامی علیه منافع امنیتی اعراب باید قاطعانه پاسخ داده شود. السیسی حملات حوثی ها علیه تاسیسات نفتی عربستان و حملات دریایی علیه نفت کش های تجاری را نمونه ای از اقدامات تروریستی خطاب کرد.

عبدالمنعم سائد، رئیس سابق مرکز مطالعات استراتژیک الاهرام در مصاحبه با ما گفت: «آقای السیسی در بیانیه خود تاکید کرد که امنیت خلیج فارس بخشی از امنیت ملی مصر خواهد بود. سخنان او در این اجلاس منعکس کننده بینشی است که قبلا در بین رهبران سیاسی مصر مشاهده نکرده بودیم».

سائد اشاره کرد که هدف اصلی طرح السیسی پرهیز از درگیری نظامی با ایران است. او ادامه داد: «رهبران مصر تصور می کنند که برای پرهیز از درگیری در جنگ های خارجی و تمرکز بر مسائل داخلی خود چاره ای جز همکاری نزدیک با دیگر کشورهای عربی در مسائل امنیتی ندارند. در گذشته مشاهده کرده ایم که مصر صرفا در مواقع ضروری در امور داخلی کشورهای همسایه از جمله سودان، لیبی و فلسطین دخالت کرده است. گفتنی است، مصر برای جلوگیری از جنگ در منطقه از یک رویکرد سیاسی و دیپلماتیک حمایت می کند. چشم انداز مطرح شده در طرح السیسی نیز منعکس کننده این نگرش است».

سلاح حسب الله، سخنگوی پارلمان مصر در کنفرانس مطبوعاتی خود در تاریخ ۳۱ مه اعلام کرد که چشم انداز امنیتی السیسی یک ساز و کار جامع برای دفاع از امنیت خلیج فارس فراهم می کند. عبدالله سعید، از اعضای ارشد حزب مستقبل وطن مصر در ارتباط با طرح آقای السیسی گفت: «چشم انداز آقای السیسی دارای چندین پیام مهم است. او تاکید کرده است که اعراب نباید امنیت ملی خود را نادیده بگیرند. طرح او مسئولیت های رهبران عرب برای مقابله با تهدیدات بی سابقه در منطقه را شرح داده است. برای پیاده سازی این برنامه به یک ساز و کار مناسب نیاز داریم تا کشورهای عربی فعالیت های ضد تروریستی خود را با یکدیگر هماهنگ کنند».

به نظر می رسد که السیسی در کنفرانس مکه دیدگاه عمومی مردم و احزاب سیاسی مصر را انعکاس داده است. او بر روی همبستگی مردم مصر با کشورهای خلیج فارس از جمله عربستان و امارات تاکید کرده است.