وزیر امور خارجه: عربستان خواستار مذاکرات سیاسی و علنی با ایران شده است

به گزارش راهبرد معاصر حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امشب (پنجشنبه) ۳۰ تیر ماه در برنامه صف اول شبکه خبر به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.

وی درباره روابط با همسایگان و رفت و آمدها گفت: سیاست خارجی دولت سیزدهم مبتنی است بر دکترین سیاست خارجی متوازن، دیپلماسی پویا و تعامل هوشمند. در چارچوب این دکترین، سیاست خارجی دولت جدید یکی از اولویت‌های اساسی خودش را همکاری و تعامل هر چه بیشتر با همسایگان قرار داده است و دیگر اولویت ما تمرکز بر همکاری با آسیاست به عنوان پدیده نوظهور قرن جاری و ظرفیت‌های فراوان این قاره.

وزیر خارجه ادامه داد: اگر در سفرهای رئیس جمهور و رفت و آمدها در ۱۱ ماه گذشته ملاحظه کرده باشید سعی کردیم بخش‌های خاموش دیپلماسی همسایگی را فعال کنیم. در حوزه همسایگان شمالی و برخی کشورها مثل ترکمنستان، آذربایجان و قزاقستان ظرفیت‌های بسیار مهمی در حوزه دوجانبه و همکاری‌های استانی دارند. در شروع به کار دولت جدید سیاست خارجی را در این حوزه‌ها از تحرک لازم برخوردار نمی‌دانستیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی به سفرهای رئیس جمهور به ترکمنستان، روسیه، عمان و ... و سفرهای خودش اشاره کرد و افزود: این سفرها با دستاوردهایی برای ما همراه بود. در ۱۰ ماه گذشته با اقدامات انجام شده توانستیم حجم تبادل تجاری را با عراق به ۱۶ میلیارد دلار افزایش دهیم. در تعامل با ترکمنستان به خاطر سوءتفاهمات و دریافت گاز از ترکمنستان برخی تعاملات با مشکلات فنی و مالی به دلیل تحریم‌ها و شرایط بانکی روبرو شده بود که به خوبی عبور کردیم و نسبت به ادامه سوآپ گاز از ترکمنستان اقدام کردیم. در شروع به کار دولت جدید اعلام کردیم که حداقل ۴۰ درصد از سهم فعالیت دستگاه سیاست خارجی در دولت ۱۳ به دیپلماسی اقتصادی اختصاص می‌یابد و این کمک کرد حجم تبادل تجاری با همسایگان افزایش داشته باشد. در حوزه ارزآوری در دولت توانستیم بستری را برای وزارتخانه ها و دستگاه‌های اقتصادی و بخش خصوصی فراهم کنیم.

وی گفت: آقای رئیسی تأکید دارد که بخش اقتصادی ما فعال و روان حرکت کند. ما در دیپلماسی کار با همسایگان با چند اتفاق مهم توانستیم کشور را مواجه کنیم. اولین اتفاق این‌که ارزآوری برای کشور از حوزه همسایگان توانست نقش مهمی را ایفا کند. دوم اینکه ایران ظرفیت ترانزیتی بالایی دارد به خاطر موقعیت ژئوپولتیکی که قرار داریم خط ترانزیت شمال به جنوب و شرق به غرب توانست فعال شود. بعد از تحولات جنگ در اوکراین و تبعات ناشی از کرونا دو موضوع امنیت انرژی و غذایی از نگرانی‌های جدی در جهان و بخش‌هایی از منطقه ما به وجود آمده و در هر دو حوزه ایران موقعیت برتر را دارد. یکی از دارندگان منابع بزرگ نفت و گاز هستیم و در بحث امنیت غذایی مسیر ترانزیتی ایران ظرفیت خوبی را فراهم کرده است.

وزیر خارجه افزود: توانستیم برخی مسیرها از مسیر هند به پاکستان و فعال کنیم و دو سه مسیر را به صورت ریلی و ترکیبی توانستیم خط ترانزیت شمال - جنوب را فعال نگهداریم. برای این‌که بتوانیم خط ترانزیت شمال - جنوب را تکمیل کنیم مسیری در محدوده رشت و آستارا باقیمانده که توانستیم سرمایه گذار پیدا کنیم و آقای رئیسی بر این موضوع اهتمام داشت و توانستیم این را نهایی کنیم و امیدواریم بزودی شاهد عملیات ریل گذاری خط آهن رشت ـ آستارا باشیم.

امیرعبداللهیان بیان کرد: در حوزه کارکرد وزارت خارجه برای کمک به ارزآوری کشور بدون نگاه به اینکه برجام به کجا خواهد رسید با نگاه به بی اثر کردن تحریمها با استفاده از ظرفیت همسایگان و قاره آسیا شروع خوبی را در ۱۰ ماه گذشته دولت توانست تجربه کند و ان‌شالله در ماه‌های دیگر این را بیشتر کنیم.

وی درباره دستورکار مذاکرات با عربستان گفت: در حوزه همسایگان حاشیه جنوبی خلیج فارس بعد از ۱۳۹۵ عربستان تصمیم به قطع رابطه دیپلماتیک با ایران گرفت و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس در همراهی با عربستان سطح مناسبات دیپلماتیک را از سفیر به کاردار کاهش دادند و با اقداماتی که در شروع به کار دولت جدید انجام شد کشورهای حوزه خلیج فارس برای تحلیف آقای رئیسی دعوت شدند و تلاش شد با برنامه‌های عملی از همه ظرفیت‌های سیاسی، دیپلماتیک و ... در تقویت مناسبات با این کشورها استفاده کنیم. امارات تصمیم گرفت سفیر به تهران وارد کند. بزودی سفیر این کشور وارد تهران می‌شود. کویت سفیر خود را معرفی و موافقت کردیم و ظرف روزهای آینده سفیر کویت وارد تهران می‌شود. پنج دور مذاکره با عربستان در سطح امنیتی داشتیم و پیشرفت‌هایی حاصل شد و حج خوبی را شاهد بودیم و برای آماده سازی بازگشایی سفارتخانه‌ها. هفته گذشته پیامی از وزیر خارجه عراق دریافت کردیم که طرف سعودی آمادگی دارد گفت‌وگوها از فاز امنیتی وارد فاز سیاسی و علنی شود که اعلام آمادگی کردیم که این گفت‌وگوها در سطح سیاسی ادامه یابد و منتج به بازگشت روابط دیپلماتیک به شکل قبل شود.

وی همچنین گفت: خیلی از واقعیات صحنه روابط بین‌الملل در حال تغییر است. یک اتفاقی در اوکراین رخ می‌دهد و شاهد تکان‌های زیاد در جهان هستیم. کنشگران امروز نقش متفاوت از کنشگران دو دهه قبل دارند. نگاه به سیاست بین‌الملل با تغییرات اساسی مواجه شده است. اگر در این چارچوب بخواهیم با روش سنتی مسائل را ارزیابی و برنامه خود را تنظیم کنیم واقع بینانه عمل نکرده‌ایم. امروز چالشی وجود دارد و آمریکا تلاش می‌کند و دست و پا می‌زند قدرت هژمون خود را حفظ کند. اینکه تکیه کشورها به آمریکا بخواهد باشد نمی‌تواند منافع حداکثری یک ملت را تامین کند این بدان معنا نیست که این نقش را برای روسیه قائل باشیم. در سیاست خارجی دولت سیزدهم نگاه به شرق و غرب در چارچوب سیاست متوازن در دستورکار ماست. کار با همه بخش‌های جهان مورد توجه جدی است. منافع خود را به موضوعات و حوزه‌هایی که بیشترین دستاورد را برای کشور داشته باشد گره می‌زنیم. منافع خود را به غرب و شرق گره نمی‌زنیم.

وزیر خارجه ادامه داد: ما شاهد سفر اردوغان و پوتین به ایران بودیم. هر رئیس کشوری وقتی می‌خواهد سفری را انجام دهد چه اجلاس دوجانبه و چندجانبه نگاه می‌کند کجا می‌رود و ظرفیت آن کشور چیست. جمهوری اسلامی ایران امروز در یک جایگاه ویژه، ممتاز و قابل احترام در جهان در ابعاد مختلف خودش قرار دارد. در حوزه علم و فناوری، دفاعی و حوزه‌هایی که برای ما تولید قدرت می‌کند.

به گزارش فارس، رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: ما حتما اگر بتوانیم از ظرفیت موجود در غرب علم و فناوری و ... استفاده کنیم یا در حوزه تجاری توانمندی‌های خود را برای ارزآوری ارائه کنیم ولی اینکه بنشینیم و منتظر باشیم کسان دیگر برای ما گشایش ایجاد کنند. آمریکایی‌ها افغانستان را اشغال کردند و یک کلینیک دو اتاقه برای آنها ایجاد نکردند. ارتباطات با شرق و همه بخش‌های جهان در دستورکار ماست. یکی از همسایگان ما روسیه و یکی ترکیه است و این ظرفیت و جایگاه ایران است که همسایگان به دعوت ایران توجه نشان می‌دهند و اجلاسی که بیش از سه سال و نیم برگزار نشده در تهران برگزار می‌ شود.

وی همچنین اظهار داشت: ما عضو اتحادیه اوراسیا هستیم و هفت هزار قلم کالا در حوزه اوراسیا از معافیت های گمرکی برخوردار است که بخشی از آن بزودی فعال می‌شود. امیدواریم در جلسه شهریورماه وارد مراحل اجرایی و عملی استفاده از منافع عضویت در شانگهای باشیم. در حوزه بریکس پلاس ایران مبتکر این مسئله بود که بریکس اعضای جدیدی را به عضویت خود در بیاورد که تلاش زیادی شد آقای رئیسی در گفت‌وگو با روسای این کشورها و من هم پیگیری کردم و چین چون این ایده را قبول داشت. چینی‌ها پیگیری ایران را دیدند و کشورهایی را دعوت کردند و ایران جزو اولین کشورهایی است که قرار است به عضویت بریکس پلاس دربیاید.

وزیر خارجه درباره انتصاب رایزنان اقتصادی نیز گفت: ما توانستیم ۳۵ پست رایزن اقتصادی ایجاد کنیم که تا الان حدود ۱۵ پست در نمایندگی‌ها مستقر شدند و بقیه در حال استقرار هستند و ۱۲ پست مبتنی بر حوزه صنایع است که در این بخش توانستند پست‌های خود را بگیرند و به تدریج به ما معرفی می‌شوند. این رایزنها باید از طریق وزارتخانه ذیربط معرفی شوند. 

امیرعبداللهیان درباره اقدامات ایران در حوزه مقاومت نیز بیان کرد: در تحولات منطقه حداقل در یک دهه اخیر ایران همیشه در قسمت خوب تحولات منطقه بوده و نقش سازنده آن در کمک به ثبات و امنیت و دولت سازی در عراق، نقش سازنده ایران در کمک به تحولات سوریه و جلوگیری از پیروزی و حاکمیت تروریسم تکفیری و داعش بر سوریه و نقش ایران برای اینکه جنگ علیه یمن از طریق مسالمت آمیز حل و فصل شود. ایران اولین کشوری بود که از آغاز جنگ در یمن اعلام کرد راه‌حل در یمن صرفا سیاسی است و همه تلاش ایران بر این متمرکز شد تا جایی که الان همگان اعتراف دارند این جنگ بی فایده است و باید از مسیر سیاسی حل و فصل شود.

وزیر خارجه گفت: ما این کشورها را متحدان خود می‌دانیم و برای کمک به آنها در مبارزه با تروریسم تلاش می‌کنیم. اگر نگاه بلند مقام معظم رهبری و اراده سردار سلیمانی و مجموعه نیروهای مسلح ما در کنار نیروهای مسلح در منطقه به کار گرفته نمی‌شد امروز در تهران امنیت نداشتیم. 

امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: ایجاد خط ترانزیت بین این کشورهای موسوم به محور مقاومت در دستورکارماست./فارس