توافق سه‌بندی طرف‌های یمنی در سوئد/ آیا عربستان پایبند خواهد بود؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ گفت‌و‌گوهای صلح یمن در سوئد، پس از یک هفته سرانجام روز پنج‌شنبه 22 آذر ماه به توافق انجامید. طرف‌های یمنی برای نخستین بار پس از چهار سال تهاجم خارجی، روز پنج‌شنبه 22 آذر ماه در خصوص سه موضوع: استان الحدیده، شهر تعز و تبادل اسرا به توافق رسیدند. اما چند ساعت بعد از این توافق ائتلاف به سرکردگی عربستان سعودی علیه یمن اقدام به بمباران مناطق مسکونی شهر الحدیده کرد.

دفتر «مارتین گریفیتس» نماینده سازمان ملل در یمن جزئیات کامل این توافق را منشتر کرده است. 

 طرفین در خصوص سه مسأله توافق کردند:

1. توافق در خصوص شهر الحدیده و بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی

2. سازوکار اجرای توافق تبادل اسرا

3. اعلام تفاهمات دو طرف در خصوص تعز

طرفین تعهد دادند:

1. اجرای موارد توافق شده به صورت کامل و تلاش برای بر داشتن موانع پیش‌روی توافق

2. از هر گونه اقدام یا تصمیمی که فرصت اجرای توافق را مختل می‌کند خودداری کنند

3. التزام کامل به ادامه گفت‌و‌گوها بدون هیچ قید و شرطی در ماه ژانویه (در خصوص مکان مذاکره، متعاقبا توافق خواهد شد)

توافق در خصوص تعز:

1. تشکیل کمیته مشترک از طرفین که نمایندگانی از جامعه مدنی و سازمان ملل در آن حضور داشته باشند.

2. طرفین اسامی نمایندگان خود در کمیته مشترک را به دفتر نمایندگی سازمان ملل اعلام کنند

3. سازمان ملل زمان و مکان نشست اول کمیته مشترک را مشخص می‌کند

4. کمیته مشترک اختیارات و ساز و کار خود را باید مشخص کند

5. کمیته مشترک گزارش کار خود را باید به نشست مشورتی آتی ارائه دهد

توافق درباره شهر الحدیده و بنادر «الحدیده، الصلیف و رأس عیسی»:

1. توقف فوری درگیری‌ها در استان الحدیده و بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی که از زمان امضای توافق باید اجرایی شود

2. جابه جایی نیروهای دو طرف در بنادر وی دو طرف به استان و شهر الحدیده و بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی

3. جمع‌آوری تمامی مظاهر نظامی در شهر

4. تشکیل کمیته هماهنگی جا به جایی نیروها و نظارت بر روند آن از سوی اعضای از دو طرف

5. رئیس کمیته هماهنگی جابه جایی نیروها، گزارشات هفتگی خود در خصوص التزام طرفین را از طریق دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت ارائه کند

6. کمیته هماهنگی جابه جایی نیروها، به روند جابه جایی نیروها و همچنین جمع‌آوری مین‌ها از شهر الحدیده و بنادر نظارت خواهد کرد

7. سازمان ملل در حمایت از سازمان «بنادر دریای سرخ یمن» جهت اداره و بازرسی از بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی نقش رهبری دارد و در این راستا «مکانیزم راستی‌امیزی و بازرسی سازمان ملل درخصوص یمن» باید تقویت شود

8. تقویت حضور سازمان ملل در شهر الحدیده و بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی

9. طرفین باید حضور سازمان در الحدیده را تسهیل کنند

10. تمامی طرفین باید حرکت غیر نظامیان و کالا به شهر الحدیده و بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی را تسهیل کنند و مانعی بر سر راه وصول کمک‌های بشردوستانه ایجاد نکنند

11. تمامی درآمد بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی در شعبه بانک مرکزی یمن در الحدیده سپرده‌گذاری می‌شود تا حقوق کارمندان استان الحدیده و دیگر استان‌ها از طریق آن پرداخت شود

12. مسئولیت امنیت شهر الحدیده و بنادر الحدیده، الصلیف و رأس عیسی بر عهده نیروهای امنیت محلی طبق قانون یمن خواهد بود و در این راستا باید مسیرهای قانونی رعایت شود و موانع پیش روی مؤسسات محلی برای انجام وظایف خود برچیده شود

نماینده سازمان ملل در یمن در پایان این توافق آورده است: اجرای این توافق طی مراحلی که کمیته هماهنگی جابه‌جایی نیروها تعیین می‌کند، صورت خواهد گرفت و جا‌به‌جایی نیروها در مرحله اول در طول دو هفته و تکمیل آن در مرحله دوم به مدت ۲۱ روز پس از اجرای توافق انجام می‌شود.

نقض توافقنامه سوئد توسط عربستان سعودی

در حالی که مدت زمان زیادی از توافق آتش‌بس در الحدیده یمن نمی‌گذرد منابع خبری از وقوع درگیری‌هایی در مناطق حومه شرق الحدیده خبر می‌دهند. در همین راستا شبکه المیادین خبر داد که جنگنده‌های سعودی مناطقی را در التحیتا و بیت الفقیه طی 7 بار بمباران کرده و اقدام به پرتاب بمب‌های خوشه‌ای در مزارع منطقه المجامله در الحدیده در غرب یمن کردند.

از سوی دیگر، وزارت دفاع یمن اعلام کرد که ائتلاف به سرکردگی عربستان طی ساعت‌های گذشته بیش از 50 خمپاره را به منطقه التحیتا در الحدیده شلیک کرده است.

سرهنگ یحیی سریع، سخنگوی ارتش یمن گفت: در 24 ساعت نخست پس از مذاکرات سوئد، ائتلاف به سرکردگی عربستان 21 حمله هوایی را انجام داده و توپخانه‌های آنها بیش از 100 خمپاره را به صورت بی هدف به سوی مناطق مسکونی شهر الحدیده شلیک کردند. همچنین مزدوران آنها نیز پس از پایان گفتگوها تلاش کردند که از جبهه‌های ساحل غربی به داخل الحدیده نفوذ کنند که مبارزان یمنی مانع از این نفوذ شدند.

یحیی سریع اضافه کرد که ارتش و کمیته‌های مردمی یمن تلاش دارند تا شرایط را برای موفقیت تلاش‌های صلح فراهم کرده و به درد و رنج مردم یمن پایان دهند. وی تاکید کرد که ارتش یمن آماده پاسخ به هرگونه نقض آتش بس است.

حمله ائتلاف عربستان به الحدیده تنها چند ساعت پس از آن روی داد که طرف‌های یمنی در مذاکرات استکهلم بر توقف فوری درگیری‌ها در الحدیده و بندرگاه‌های آن و الصلیف و راس عیسی توافق کردند.

همچنین دو طرف توافق کردند که هیچگونه استحکامات نظامی در استان و شهر الحدیده وجود نداشته و تمامی تجهیزات نظامی از این شهر برچیده شود.

در پایان می توان گفت تا زمانی که توافق سوئد ضمانت اجرایی لازم را نداشته باشد عربستان سعودی از طریق حملات هوایی مکرر سعی خواهد کرد آن را نقض کند.