مصوبه ۱۰بندی حمایت از بازار سرمایه چگونه به بورس کمک می‌کند؟
در هفته گذشته شاخص کل بورس با شکست تراز حمایتی یک میلیون ۳۰۰ هزار واحد به سمت ۱.۲ میلیون واحد در حال کاهش بود که این نزول باعث تشدید نگرانی سهامداران و فعالان بورس شد. برای کنترل این شرایط و بهبود قیمت سهام، یکی از اقداماتی که در نظر گرفته شد تصویب بسته حمایتی توسط سازمان بورس بود.
به گزارش راهبرد معاصر؛ کارشناسان بازار سرمایه در خصوص این بسته حمایتی و اثرگذاری آن بر بازار نکاتی را مطرح کردند که در ادامه آن را می‌خوانید.
آقای محمد غفوری کارشناس بازار سرمایه گفت: با انتشار جزییات بسته حمایتی از بازار سرمایه لازم است بگویم که این بسته می‌توانست بسیار زودتر تصویب و اجرایی شود. این بسته درست در زمانی اعلام شده که بازار سرمایه با سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی روبه روست و حال بازار سرمایه تعریفی ندارد و علیرغم ارزندگی از لحاظ بنیادی و قیمتی، سهامداران در بی اعتمادی به سر می‌برند.
او می‌گوید: در بازار‌های مالی دنیا نیز این موضوع مرسوم است. زمانی که حال یک بازار خوب نیست سیاست‌گذار برای آن بسته‌های حمایتی در نظر می‌گیرد تا وضعیت کمی مطلوب شود. بسته ۱۰بندی نیز با همین رویکرد تصویب شده است.
هر کدام از بند‌های بسته حمایتی چه اثری بر بازار سرمایه خواهد داشت؟
غفوری گفت: اولین بند این بسته به بیمه کردن سهام باز می‌گردد که شرایط آن مشخص شده (پرتفوی اشخاص حقیقی با سقف ۱۰۰ میلیون تومان) که بنا به اطلاع منتشر شده ۹۶ درصد از کد‌های حقیقی فعال را پوشش می‌دهد. در این خصوص باید گفت این گزینه محرک خوبی برای کاهش فشار عرضه خواهد بود. با این بند اصل سرمایه و سود مطرح شده برای سرمایه‌گذار تضمین می‌شود و به سبب آن که سرمایه‌گذار برای این بیمه تا یک سال نباید سهام پرتفوی خود را به فروش برساند.
او می‌گوید: بند بعدی در خصوص انتشار اوراق اختیار تبعی فروش بر روی سهام موجود در صندوق‌های درآمد ثابت تا سقف ۴۰۰ هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره بر اساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند است؛ که باید گفت با توجه به این که ۱۰ تا ۱۵ درصد از دارایی‌های این صندوق باید در سهام باشد به نظر انتشار این اوراق محرک خوبی برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در بازار و اطمینان بخشی در خصوص ارزندگی سهام خواهد بود.
او گفت: بند سوم این بسته در رابطه با تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه است، اما باید به این نکته اشاره کرد که نباید این بند فقط برای چند سهام شاخص‌ساز صرف شود. باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که بتواند به تعادل بازار کمک کند. در غیر این صورت تاثیری مثبتی بر روند نخواهد داشت.
غفوری گفت: بند چهارم در خصوص واریز منابع بودجه ۱۴۰۱ به صندوق تثبت است که این مورد را می‌توان به تزریق یک خون تازه به یک بیمار با حال وخیم توصیف کرد که می‌تواند بسیار مفید باشد. بند پنجم به هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه اشاره دارد. در چند وقت اخیر برخی از حقوقی‌ها با ایجاد فشار فروش و عدم هماهنگی، بازار را با چالش‌هایی همراه کردند که این هماهنگی و نظارت می‌تواند به نوعی اقدام گره‌گشا در این زمینه باشد.
مدیریت نرخ بهره بین بانکی یکی از معظل‌های جدی بازار است
او می‌گوید: بند ششم نیز به یکی از بزرگترین معظل‌های بازاریعنی مدیریت نرخ سود اشاره دارد. بانک مرکزی با سیاست انقباضی که در حال اجرای آن است بخشی از شرایط رکودی فعلی بازار را رقم زده است؛ در حالی که باید نرخ بهره بین بانکی کنترل شود، اما بر اساس آخرین اعلام بانک مرکزی این نرخ به آهستگی در حال افزایش است که امید است با این مصوبه و اجرای درست آن سایه این معظل از بازار کم شود. بند هفتم به افزایش سپرده‌گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبت اشاره دارد که باعث افزایش منابع این صندوق برای تزریق نقدینگی می‌شود.
او گفت: بند هشتم نیز به محدود کردن فعالیت بازارگردان‌ها اشاره دارد. برخی از بازارگردان‌ها در چند وقت اخیر با توجه به شرایط منفی بازار عملکرد مناسبی از خود ثبت نکرده به طوری که با توجه به کمبود منابع در روز‌های منفی بیشتر سمت عرضه را تقویت می‌کردند و با پر کردن حجم مبنا باعث زیان بیشتر سرمایه‌گذاران می‌شدند. در روز‌های مثبت نیز به جای متعادل کردن بازار بیشتر فشار فروش ایجاد می‌کردند که با محدود کردن آن‌ها، دیگر بازار شاهد چنین اقداماتی نخواهد بود.
غفوری می‌گوید: بند یکی مانده به آخر نیز به توقف پذیره‌نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه اشاره دارد، موردی که می‌تواند مثبت باشد؛ چراکه با توجه به کمبود نقدنیگی در زمان پذیره‌نویسی، بازار شاهد فشار فروش زیادی می‌شد. فروشی که بورس را با بحران بیشتری مواجه می‌کرد، اما حالا قرار است کنترل شود. بند آخر نیز به بازگشت زمان معامله فرابورس به حالت سابق اشاره دارد. زمانی که افزایش آن برای پویا‌تر شدن بازار مناسب بود، اما نه در شرایط فعلی که بازار رمقی ندارد.
بازگشت اعتماد در دستور کار بسته حمایتی از بازار سرمایه است
آقای عصاری کارشناس تحلیلگر سرمایه گفت: در خصوص بسته حمایتی ده بندی از بازار سرمایه که چند روز گذشته مطرح بود باید گفت این بسته در واقع بیشتر در رابطه با بازگشت اعتماد به بازار است.
او می‌گوید: یعنی بازگشت اعتماد به بازار در دستور کار قرار گرفته است. بازگشت اعتماد به بازار سرمایه را می‌شود از دو طیف بررسی کرد. بخش اول سیاست‌گذار و حکومتی و بخش دوم سرمایه‌گذاران است.
او گفت: به نظر این ده بند بتواند کمک خوبی به بازار سرمایه کند. مدت‌ها است که نه تنها اعتماد به بازار سرمایه بازنگشته، بلکه کم رنگ‌تر هم شده است. متاسفانه تصمیمات زمانی اخذ می‌شود که کار از کار گذشته است و طبیعتا نیازمند انرژی، زمان و منبع بیشتری برای بهبود شرایط است.
عصاری می‌گوید: در فضازی مه آلود که همه فاکتور‌های اقتصادی درگیر نوسانات است و یک ریسک سیستماتیک کل اقتصاد را فراگرفته طبیعتا بازار سرمایه به عنوان یکی از هوشمندترین بازار‌ها رفتار واقع‌گرایانه را نشان می‌دهد و اگر این حمایت‌ها نیز مقطعی باشد تنها نقش یک مُسکن را ایفا می‌کند. در کل استمرار حمایت و اجرای درست آن می‌تواند یک نتیجه مفید برای بازار به همراه داشته باشد.
اما به گفته کارشناسان تنها ارائه این مصوبه‌ها و مطرح شدن آن دغدغه‌های سهامداران را از بین نخواهد برد و سوالی که ذهن سهامداران و فعالان بازار را به شدت مشغول کرده این است که مجلس و دولت برای بازار سرمایه چه اقداماتی انجام می‌دهد؟
در این خصوص آقای پور ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: ما حتما این مسیر (حمایت) و اصلاح آن را به صورت اساسی مورد توجه جدی قرار خواهیم داد. از اجرای قواعد تکراری گذشته که اثر منفی دارد، پرهیز خواهیم کرد و امیدوارم این موضوع اصلاح شود.
به گفته کارشناسان هر چه اقدامات برای بهبود شرایط بازار سرمایه زودتر عملیاتی شود، انرژی و منابع کمتری برای آن صرف می‌شود، اما حالا که بازار به این نقطه رسیده اگر صحبتی از حمایت می‌شود باید به درستی اجرا شود و تنها در حد یک مصوبه باقی نماند؛ چرا که علاوه بر این که سهامداران نسبت به بازار سرمایه بی‌اعتماد شده‌اند از شنیدن کلمه حمایت بدون نتیجه ملموس، احساس تکرار روند گذشته و باقی ماندن در زیان را دارند./ باشگاه خبرنگاران