چرا ایران گزینه غنی‌سازی 60 درصدی اورانیوم را انتخاب کرد؟

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ سازمان انرژی اتمی ایران در روزهای اخیر اقدامات جدیدی در مجتمع‌های غنی‌سازی شهید احمدی روشن (نطنز) و دکتر علی‌محمدی (فردو) انجام داد. جمهوری اسلامی در واکنش به قطعنامه ضد ایرانی و با نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی دو آبشار از سانتریفیوژهای IR4 و IR2M را در نطنز گازدهی کرد و دو آبشار از اين ماشین ها نيز در روزهاى آینده گازدهی خواهند شد.

 
همچنین ایران برای نخستین بار در فردو غنی سازی ٦٠ درصد انجام داد که این کار با IR6 انجام شده است. اقدامات انجام شده در فردو شامل تولید محصول اورانیوم UF6 با غنای ۶۰ درصد برای نخستین بار در این مجتمع است و غنی سازی ۶۰ درصد در مجتمع شهید احمدی روشن نطنز همچنان ادامه دارد. 

 
سازمان انرژی اتمی از آغاز روند تعویض ماشین‌های سانتریفیوژ نسل اول با ماشین‌های پیشرفته 6IR در این مجتمع خبر داد که باعث افزایش چشمگیر ظرفیت تولید می‌شود. همچنین روند تجهیز سالن B (واحد یک) با ظرفیت هشت زنجیره جدید که با توجه به ضرورت ایجاد زیرساخت به شکل مرحله‌ای انجام خواهد شد، آغاز شده است. 

 
همچنین اقدامات انجام شده در نطنز شامل گازدهی به دو زنجیره جدید از ماشین‌های پیشرفته نوع 4IR و 2m-IR و پاسیواسیون دو زنجیره دیگر از همین نوع (2m-IR و 4IR) که در روزهای آینده به مرحله گازدهی خواهد رسید، آغاز شده است.

  
سازمان انرژی اتمی از آغاز روند راه‌اندازی واحد B1000 با ظرفیت هشت آبشار جدید خبر داد که با توجه به تکمیل این اقدام و ضرورت ایجاد زیرساخت، به شکل مرحله‌ای انجام خواهد شد. 

تروئیکای اروپایی شامل انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مداخله‌آمیز آغاز غنی سازی ۶۰ درصدی در ایران را محکوم کردند و مدعی شدند به رایزنی با شرکای بین المللی درباره بهترین راه برای مقابله با آنچه «تنش هسته‌ای ایران» خواندند، ادامه خواهند داد.

 
جان کربی، مقام ارشد آمریکایی نیز گفت: کاخ سفید به صورت مستقل نمی‌تواند تأیید کند ایران غنی سازی اورانیوم 60 درصد را در سایت هسته‌ای فردو آغاز کرده است. آمریکا همچنان با نگرانی عمیق پیشرفت هسته‌ای ایران را دنبال می کند.

در حالی کشورهای غربی ایران را زیر فشار قرار داده اند و واکنش ها و موضع گیری های تندی علیه غنی سازی 60 درصدی اورانیوم داشته اند که ایران در ماه ها و سال های گذشته بارها زیر فشار برخی گزارش های نادرست و فشارهای آژانس بوده است

ابوالفضل ظهره وند، کارشناس مسائل سیاسی در گفت و گو با «راهبرد معاصر» درباره واکنش کشورهای متخاصم به غنی سازی 60 درصدی اورانیوم ایران، با بی اهمیت خواندن این قبیل واکنش ها گفت: غربی ها تلاش می کنند حرکت ایران برای غنی سازی 60 درصدی اورانیوم را به واکنش جمهوری اسلامی به قطعنامه شورای حکام ربط دهند، در حالی که آنچه ایران به عنوان افزایش تعداد سانتریفیوژهای دخیل در فرایند غنی سازی انجام می دهد، در دستور کار قرار گرفته و نصب نسل جدیدی از سانتریفیوژها در فردو به هیچ عنوان خلاف اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی و معاهده ان.پی.تی نیست، بلکه جزیی از حقوق همه اعضای آژانس به شمار می رود.

وی افزود: در حالی کشورهای غربی ایران را زیر فشار قرار داده اند و واکنش ها و موضع گیری های تندی علیه غنی سازی 60 درصدی اورانیوم داشته اند که ایران در ماه ها و سال های گذشته بارها زیر فشار برخی گزارش های نادرست و فشارهای آژانس بوده است؛ فشارهایی که غالباً سیاسی است و با استفاده از برخوردهای سیاسی تلاش می کنند ایران را به اشکال مختلف به چالش بکشند، در حالی که آنچه ایران تاکنون انجام داده در چارچوب برجام و با  انگیزه اعتمادسازی و رعایت ملاحظات طرف های غربی بوده است.

کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: سایت فردو بر مبنای راهبرد توسعه ای کشورمان طراحی شده است و اگر ایران تاکنون بخشی از بررسی های خود را در فردو تعلیق یا تغییر داده، مانند جمع کردن و از کار انداختن برخی از سانتریفیوژها یا استفاده نکردن از نسل های جدید سانتریفیوژ، به دلیل اعتمادسازی انجام شده است؛ در حالی که خروجی این مسیر در 10 سال گذشته دستاوردی برای ایران نداشته و به تشدید فشارها و افزایش مطالبات ناحق طرف غربی از ایران منجر شده است.

ظهره وند درباره اهداف ایران از غنی سازی 60 درصدی توضیح داد: ایران برای اینکه نشان دهد دیگر برای مشارکت در این مسیر تمایلی ندارد و به طرف غربی اثبات کند قابل اعتماد نیستند، می خواهد مسیر طبیعی خود را دنبال کند. تولید اورانیوم در هر میزان از خلوصی که باشد، جزو حقوق طبیعی اعضای آژانس بین المللی انرژی اتمی به شمار می رود. وقتی ایران به این نتیجه دست یافت باید غنی سازی 60 درصدی داشته باشد، به این معناست پاسخ درخوری به تأمین نیازهای تکنولوژیک خود داده است.

وی گفت: استفاده از نسل جدید سانتریفیوژها موجب کاهش هزینه ها و امنیت فعالیت ها می شود. درواقع ایران تاکنون برای حفظ اعتماد عمومی میان خود و کشورهای مدعی، برخلاف مصالح اقتصادی خود عمل کرد، به گونه ای که برای اعتمادسازی که هیچ فایده ای نداشت، منافع طبیعی خود را تحت الشعاع قرار داد.

ظهره وند تصریح کرد: وقتی از «IR6» استفاده کنیم، می توان حجم کمتری سانتریفیوژ داشت با تولید بیشتر که از نظر اقتصادی به نفع ایران است؛ بنابراین کشورمان تاکنون مسیری خلاف خواست خود و طبق توصیه ها و مطالبات طرف غربی و آژانس طی کرده است. آنچه اهمیت دارد، اینکه ایران تاکنون هر فعالیتی که در راستای اعتمادزایی داشته با سیگنال های مثبت طرف غربی مواجه نشده است، لذا تداوم این مسیر به نفع ما نیست. علاوه بر این، غنی سازی 60 درصدی اورانیوم نیز به معنای تولید بمب اتم نیست.