ضرورت آمادگی برای تعلیق اجرای پروتکل الحاقی

به گزارش راهبرد معاصر؛ خبرهای مختلف و گاها پراکنده و متناقضی ازسوی دو طرف مقامات مذاکره کننده ایرانی و غربی به گوش می رسد. با اینکه اظهار نظرمسئولین و رسانه های غربی از آنچه مقامات دولتی ما درباره رفع تحریم ها بیان می کنند بسیار متفاوت است اما دولت آقای روحانی و شخص رئیس جمهور همچنان خوشبین به روند مذاکرات است و تلاش می کند تا به هر نحوی که شده این موضوع را در دولت خود به سرانجام برساند، اما با چه تاوانی وچگونه موضوع برجام به سرانجام برسد که برای ملت یک بار دیگر خسارت محض نباشد و اینکه آمریکا درنشست های وین به دنبال چه دستاوردی است را راهبرد معاصر در گفتگویی با سید مصطفی خوش چشم کارشناس وتحلیلگر سیاست خارجی و روابط بین الملل مطرح کرده که در ادامه آمده است.

سید مصطفی خوش چشم کارشناس و تحلیلگر سیاست خارجی و روابط بین الملل در گفت وگو با راهبرد معاصر با اشاره به خواسته آمریکایی ها در مذاکرات کنونی وین و نقشه های آنها برای پیشبرد اهداف خود در این نشست ها گفت: آمریکایی‌ها از ابتدای شروع مذاکرات وین تلاش می کنند تا از راه های گوناگون اهرم فشار را از دست ایران خارج کنند، در حالی که آنها به عنوان کشوری که از برجام خارج شده و تعهدات خود را یک به یک زیر پا گذاشته بدون هیچ چون و چرایی باید به ایفای تعهدات خود بازگردد و به فکر لغو کلیه تحریم ها و احیای برجام باشد، درصدد است تا با اهرم های فشار مختلفی ما را یک بار دیگر زمین گیر کند و برگ برنده را خود داشته باشد.

وی دراین باره خاطر نشان کرد: قطعا مصوبه مجلس شورای اسلامی برگ برنده و اهرم فشار ما بر دولت آمریکاست که یک لحظه غفلت از آن، خسارت محض است، بنابراین تقویت مصوبه مجلس وحرکت براساس آن یک اولویت است. جمهوری اسلامی ایران باید کار روی سانتریفیوژهای پیشرفته وغنی سازی اورانیوم را با خلوص بالا دنبال کند، ضمن اینکه به زودی نیز با پایان دادن به اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و بازسازی راکتور اراک بر اساس طرح قدیم کار را برای آمریکایی ها یکسره کند تا یا تغییر موضع دهند و دست از بازی کردن با ما برمی دارند یا اینکه ما کار خودمان را انجام می دهیم.

خوش چشم درخصوص چرایی ورود یک باره آمریکا به بحث کردن بر سر بازگشت به برجام و راه اندازی نشست وین گفت: در شرایطی که آقای بایدن اعلام کرده بود در حال حاضر برجام، مساله و اولویت فعلی ما نیست، به یک باره چه اتفاقی افتاد که در یک تغییر سیاست ناگهانی در فروردین ماه سال 1400 تصمیم به بازگشت به برجام گرفت؟ آیا موضوعی به غیر از گرفتن اهرم های فشار از دست جمهوری اسلامی را در این مساله می توان دخیل دانست؟

کارشناس مسائل بین الملل درخصوص تلاش های دولت آمریکا برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی برای پذیرفتن شروط آمریکا در نشست های اخیر وین گفت: دولت آمریکا از همان زمان به دنبال گرفتن اولویت هایی از جمهوری اسلامی ایران بودند که به زعم آنها اولویت و اورژانسی تر بود، اولویتی مثل غنی سازی. بعد از اینکه آمریکایی‌ها نتوانستند این کار را انجام دهند اسرائیلی‌ها به نظنز حمله کردند هر چند آنها هم علی رغم خراب کاری های صورت داده شده نتوانستند غنی سازی ماشین های پیشرفته ما را از حرکت بازدارند، به این ترتیب آمریکایی‌ها تلاش می کنند تا از طریق مذاکره و با پیشنهادات بهتری، اهرم های فشار را از دست ایران خارج کنند تا آقای بایدن زیر فشار مجبور به گرفتن تصمیمی نشود تا در طول زمان و با روی کار آمدن دولت بعدی مذاکرات انجام شود.

وی دراین باره تصریح نمود: البته آمریکایی ها سعی می کنند بخش بسیار کوچکی از تحریم ها در صورت نیاز برداشته شود، پول‌های بلوکه شده آزاد شود تا اینکه علاوه براینکه اهرم های فشار را از دست ایران بگیرند، در انتخابات ایران هم تاثیرگذار باشند. در صورتی که طرف آمریکایی ازاین معامله راضی نباشد، هدف فعلی آنها درآوردن اهرمهای فشار از دست ایران است تا اینکه کار در دولت بعدی ادامه بیابد.

خوش چشم اهداف آمریکایی را برای شروع مذاکرات جدید اینگونه توصیف کرد و گفت: در حقیقت طرف آمریکایی دو هدف اصلی دارد؛ یک در صورت امکان به زعم خود معامله بسیار خوبی با ایران داشته باشد با توجه به اینکه برجام تنها پروژه آقای روحانی بوده و آقای رئیس جمهور مایل است که این موضوع را در دوران ریاست جمهوری خود و تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری به انجام برساند، بنابراین طرف آمریکایی این مسئله را یک عنصر فشار داخلی بر روی دولت می‌داند و معتقد است این فرصت بهترین زمان برای دست یافتن به یک معامله خوب به نفع خود است! از آن سو اگر آمریکا به خواسته خود در رسیدن به یک معامله خوب موفق نشود، حداقل در جریان این نشست ها برگ برنده ای به عنوان بیرون آوردن اهرمهای فشار از دست جمهوری اسلامی ایران را برای خود محقق کند. به این ترتیب آمریکایی‌ها در طول مذاکره علیرغم قول‌هایی که برداشته شدن حدی از تحریم ها را ممکن پذیر می کرد، حتی انجام نمی دهند و به راستی آزمایی کلی نمی گذارند، چرا که معتقد هستند می بایستی کار گام به گام صورت بگیرد.

خوش چشم خاطر نشان کرد: هدف از طرح پیشبرد برجام به صورت گام به گام، این است که گام نخست با آزادی پول های بلوکه شده، اهرم های فشار علی‌الحساب در گام اول از دست طرف ایرانی خارج شود. به نظر می رسد این موضوع یک طرح دیگری از طرف آمریکایی برای فریب دادن ایران است، با توجه به اجرایی شدن مصوبه مجلس شورای اسلامی، طرف آمریکایی از آن زمان به بعد در ابتدا پیشنهاد آزادی بخشی از پول‌های بلوکه شده را داد و بعد با مقاومت ایران پیشنهاد آزادی تمام پول های بلوکه شده و چند تحریم نمادین را داد، همچنین با مقاومت ایران اسرائیلی‌ها به تاسیسات نطنز حمله کردند و اینک نیز سعی می‌کنند در فرم و شکل دیگری این پروژه را ادامه دهند تا اهرم‌های فشار را از دست ایران خارج کند.

وی در این باره افزود: به عبارت دیگر آمریکایی‌ها در ابتدا پیشنهاد معامله برای رهایی از فشار دادند، سپس از طریق رژیم صهیونیستی به ارعاب و تهدید تاسیسات هسته ای ایران برآمدند و اینک هم تلاش می کنند تا با استفاده از عنصر فریب خود را از زیر فشار خارج کنند، در صورتی که اگر ایران بر روی شروطی که جزء سیاست های قطعی اعلامی از سوی مقام معظم رهبری است به شدت پافشاری دارد، یعنی برداشته شدن تمامی تحریم‌های پس از برجام بعید به نظر می رسد که طرف آمریکایی تمامی تحریمها را لغو کند، چرا که به دنبال مهار ایران است، نه حل اختلاف. ثانیاً آمریکایی ها شرط دوم ما یعنی راستی آزمایی را نپذیرفته اند، آنها راستی‌آزمایی را در چارچوب اقدامات متقابل با بازه زمانی کوتاه مدتی پذیرفته‌اند. پر واضح است که این دو شرط اصلی که در چارچوب سیاست قطعی نظام جمهوری اسلامی مطرح شده برای ما جنبه حیاتی دارد و در صورت هرگونه بی‌توجهی به این دو شرط ایران، ضرر بسیار هنگفتی خواهد کرد و در نتیجه یک معامله بد ایران گروگان تحریم‌های آمریکایی خواهد شد ،چرا که اگر ایران معامله ای را بپذیرد که در آن تمام تحریم های بعد از برجام در طول چند ماه به شکل راستی آزمایی شده، مرتفع نشود، به این معنی است که ایران تحریم های باقیمانده را به رسمیت می شناسد و این بدعت جدیدی است ، یعنی ما معامله در معامله را پذیرفته ایم. به عبارت دیگر معامله دومی بر روی خود برجام که اط نظرما در کل مردود و بسیار مضر است، چرا که ثبات اقتصادی و شاخص های اقتصاد و نرخ ارز را در ماه های آینده به شدت دچار تلاطم می کند و قطعا بازارهای ایران را تحت تاثیرات منفی خود قرار می دهد.

خوش چشم در خصوص پایبندی به خطوط قرمز نظام درباره تحریم ها به مقامات مذاکره کننده هشدار داد و گفت: بی تردید لغو کلیه تحریم های برجامی، قبل از بازگشت به برجام باید شرط اصلی ما باشد، ضمن اینکه ایران برای چند ماه فرصت راستی‌آزمایی داشته باشد. طرف آمریکایی تا الان اظهار داشته اگر ایران به دنبال برداشته شدن همه تحریم‌های بعد از برجام باشد و اگر ایران به دنبال راستی چند ماهه باشد ما هرگز چنین معامله ای را نمی پذیریم، لذا از نظر ما ایران برای توافق در مذاکرات برجام جدی نیست. این نقل قول از سوی مقامات آمریکایی تماما نوع نگاه آمریکایی به مقوله رفع تحریم ها را نمایان می کند، چرا که طرف آمریکایی عادت دارد ضمن اینکه در ابتدای امر یک سری از توافق ها را می پذیرد اما به تدریج برای آنها شروطی قائل می شود عقب‌نشینی می‌کند.

کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر چند نکته مهم درخصوص مصوبه برجامی مجلس شورای اسلامی توضیح داد: به نظر می‌رسد طرف آمریکایی در حال حاضر در این وضعیت قرار گرفته با تامین این دو هدف که توافق بسیار خوبی را به نفع خود و در راستای استراتژی مهار آمریکا باشد را رقم بزند و یا اینکه اهرم های فشار را از ما بگیرد چرا که جمهوری اسلامی ایران به واسطه همین اهرم های فشار تلاش می کند تاهمه تحریم ها لغو شوند، بنابراین پذیرفتن هر توافقی کمتر از برداشته شدن همه تحریم‌های پس از برجام خسارت محض خواهد بود و قطعاً می بایستی این اهرم ها تقویت و تشدید شود،از جمله تشدید این اهرم ها می توان به پایان یافتن توافق ایران و آژانس در هفته اول خرداد اشاره کرد که باید به درستی از این اهرم استفاده شود. هر گونه مماشاتی در این زمینه صورت بگیرد این پالس به طرف مقابل ارسال خواهد شد که ما در این موضوع جدی نیستیم و در تصمیمات مصوب مجلس عزمی نداریم، لذا تهدیدات ما چون دارای پشتوانه نیست، آنها نیز ما را جدی نمی گیرند. بنابراین این موضوع بسیار حائز اهمیت است که قانونی که هنوز اجرا نشده یکبار سه ماه به تعویق افتاده، برای بار دوم استثنا نشود و فقط در صورتی که شروط مندرج در مصوبه مجلس محقق شود، ایران اجازه کار با آژانس را بدهد در غیر اینصورت در صورتی که آن شروط محقق نشود، یعنی امکان فروش نفت به سهولت و دریافت پول آن نباشد قطعا می بایست در هفته اول خرداد دوربین های آژانس خاموش و اجرای پروتکل الحاقی به صورت داوطلبانه به تمامی پایان بپذیرد.