محدودیت های تنش زدایی میان تهران و ریاض چیست؟-راهبرد معاصر
بررسی طرح «اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس» در هیئت عالی نظارت مجمع آغاز شد دورکاری از اختیارات دستگاه‌های اجرایی است اخبار مهم درباره تغییرات در استقلال و پرسپولیس عکس| تعطیلات متفاوت بیرانوند در جایی که عاشقش است دهقان: کوتاهی‌ها و اشتباهات فاحش تیم وکالتی باعث ناکامی کشور در پرونده کرسنت 1 شد پیش بینی بانک جهانی از قیمت نفت در سال ۲۰۲۵ پرداخت ۱۱ وام قرض‌الحسنه به کارمندان یک بانک پژو۲۰۷ با موتور ۲۰۶ هم ارزان نشد قیمت رانا پلاس در کارخانه و بازار هشدار بانک جهانی درباره رشد اقتصادی جهان/ نرخ رشد اقتصاد ایران چقدر است؟ صدور برگه مالیاتی برای ۶۳ هزار خانه خالی قرعه کشی خودرو در مرحله دوم فروش خودرو امروز ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ احتمال حضور «ایران خودرو» در مرحله سوم فروش یکپارچه پاسخ سردار جلالی به مطالبه رئیس جمهور در حوزه امنیت فضای سایبری بهادری‌جهرمی: لایحه حمایت از اتباع حقوقی و حقیقی ایرانی در برابر تحریم‌ها تصویب شد کدام عامل ترمز رشد قیمت ها را کشید؟ آخرین وضعیت بورس در ساعات پایانی معاملات امروز ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ مورد عجیب مهاجم پرسپولیس خودروسازان مکلف به آزادسازی اسناد در رهن خودروها شدند مجوز پرواز تهران- اهواز هواپیمایی زاگرس باطل شد آخرین قیمت طلا، سکه، دلار و ارز در بازار امروز ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ ساعت کاری کارمندان دولت مشخص شد آخرین اخبار از نقل و انتقالات پرسپولیس آیت الله رئیسی: برای تامین مالی طرح‌ نهضت ملی مسکن از تمامی ظرفیت‌ها استفاده شود توضیحات خزعلی درباره ساعت کاری‌ بانوان دارای فرزند رئیس جمهور به ونزوئلا، نیکاراگوئه و کوبا می‌رود دلارزدایی از افسانه‌ تا واقعیت آیت الله رئیسی: اقناع افکارعمومی درباره ثمرات تغییر ساعت کار، امری موثر در همراهی مردم با اجرای آن است اعلام نحوه ثبت‌نام وام بازنشستگان تأمین اجتماعی عذرخواهی خاص ستاره استقلال از هواداران+ عکس استقلال به دنبال جذب این دروازه‌بان پرسپولیسی سرنوشت نامشخص ۵۰همت کسری بودجه بعد از کاهش مالیات کالاهای اساسی و سکوت وزارت اقتصاد وزیر نفت: افزایش سهم تجارت گاز با کشورهای منطقه در دستورکار دولت است جزئیات واردات ۱۱۰۰ دستگاه خودرو پیغام ویژه به ستاره مدنظر یحیی؛ هرگز به پرسپولیس نرو! رامین رضاییان در چه صورت به پرسپولیس بر می‌گردد؟ اخبار پرسپولیس/لیست گرگ و میش پرسپولیس مشخص شد دردسر نقل و انتقالاتی برای پرسپولیس ابهام در تعداد متقاضیان فروش مرحله دوم خودرو پیرهادی: اگر مجمع تشخیص شفاف بود مخالفین واردات خودرو مشخص می‌شد کاهش تعطیلات تابستانی مجلس شرط مجلس برای ادامه تحصیل کارکنان دولت در مراسم رونمایی از ابرموشک هایپرسونیک «فتاح» چه گذشت؟ سردار حاجی‌زاده: برد موشک فتاح افزایش می‌یابد اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‌ رو با محوریت خاتمی فعالیت خواهند کرد یا نهاد اجماع‌ساز؟ فروش سیگار الکترونیکی ممنوع است ورود سامانه بارشی به تهران کنعانی: چرخ زمان به نفع آمریکا و رژیم صهیونیستی نمی‌چرخد باکو هشدار سفر به ایران صادر کرد واکنش ایران به سانحه تصادف قطار هند امیرعبداللهیان: اگر اروپایی‌ها مورد بهره برداری سرویس‌های امنیتی خارجی قرار نگیرند، دلیلی بر بازداشتشان نیست سفر مخفیانه رئیس سیا به چین اعلام ممنوعیت‌های ترافیکی مراسم ارتحال امام خمینی(ره) رای الیوم: بن فرحان در سفر به تهران حامل پیام ملک سلمان برای آیت‌الله رئیسی خواهد بود ادعای فایننشال تایمز درباره دیدار نمایندگان آمریکا و ایران بر سر موضوع تبادل زندانیان پس از لغو سفر به فلسطین اشغالی؛ بلینکن به عربستان می‌رود کنعانی: شرکت فعال در اجلاس بریکس پلاس پویایی سیاست خارجی ایران در عرصه بین‌المللی را به تصویر کشید تاکید لاوروف و امیرعبداللهیان بر تقویت همکاری‌های دوجانبه حضور ۲۱ رئیس جمهور و ۱۳ نخست‌وزیر در تحلیف اردوغان امیرعبداللهیان: عضویت ایران در بریکس به تقویت جایگاه آن کمک می‌کند انهدام سامانه‌های دفاع هوایی اوکراین توسط روسیه ارمنستان توافق همکاری هسته‌ای با آمریکا را تصویب کرد انتخاب ایران به عنوان نایب رئیس مجمع عمومی سازمان ملل و گزارشگر کمیته خلع سلاح دستگیری عاملان درگیری هولناک در تهران نو آمار کرونا در ایران امروز ۱۱ خرداد ۱۴۰۲ علیرضا زاکانی: بی حجابی را جمع می‌کنیم فیلم مشروب‌خوری در زندان برای ۵ سال پیش است؛ با متخلفان برخورد شد واکنش دادستان کل کشور به لایحه عفاف وحجاب وعده معاون وزیر حج عربستان برای محقق کردن خواسته‌های زائران ایران وضعیت هوای تهران در امروز ۱۱ خرداد ۱۴۰۲ افزایش وام بازنشستگان تأمین اجتماعی + جزئیات و مشمولین جزئیات واگذاری بخشی از دارایی‌ صندوق ذخیره فرهنگیان به معلمان+ زمان بستن قرارداد معاونت زنان با هیئت افغانستانی صحت دارد؟ اعتبار کارت‌های ملی تمدید شد آمار کرونا در ایران امروز ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ اینفوگرافیک|کریدور شمال به جنوب، رقیب جدی برای کانال سوئز عباسعلی براتی‌پور درگذشت امشب مهمانی برویم، فطریه‌مان با چه کسی است؟ نظر 10 مرجع تقلید درباره میزان زکات فطره که فردا باید پرداخت کنیم دعای روز اول ماه رمضان مجری برنامه سوره درگذشت عبدالله انوار درگذشت نامزدهای سیمرغ و داوران چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر اینفوگرافیک| الزامات و لوازم تحقیق رشد اقتصادی اینفوگرافیک|هدیه ۱۱ میلیارد دلاری ایرانی‌ها به اقتصاد ترکیه اینفوگرافیک| هراس پدرخوانده‌های داعش از سپاه پاسداران اینفوگرافیک|ایران؛ یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های گاز دنیا درگذشت مجری با سابقه تلویزیون اینفوگرافیک| اما و اگر‌های مالیات بر عایدی سرمایه اینفوگرافیک| شهید حاج قاسم سلیمانی از نگاه رهبر معظم انقلاب ناشنیده های آشکار عملیات کربلای چهار افزایش آثار ارسالی به جشنواره فیلم فجر طرح | رهبرانقلاب: با ایران قوی مخالفند برگشت رامبد جوان به تلوزیون با «خندوانه» و مسابقه‌ای جدید بلیت سینما ارزان شد؟ اینفوگرافیک| بزرگترین تولید کنندگان اورانیوم جهان اینفوگرافیک/ نقشه کامل مسیرهای پیاده‌روی اربعین + هزینه‌ها قیمت بلیت سینما شناور شد «پشه» ممنوع‌التصویر شد؟ خاکسپاری ابتهاج به فردا موکول شد اینفوگرافیک | ایران چهاردهمین اقتصاد جهان، در سال ۲۰۲۲ ویدیو | از کرملین تا پاستور؛ قطار ایران و روسیه روی ریل همکاری‌های دوجانبه ویدیو | کاهش ۰.۲ درصدی نقدینگی در فروردین؛ گامی بلند درجهت کنترل نرخ تورم ویدیو |بریکس؛ شتاب دهنده مسیر توسعه اقتصادی ایران اینفوگرافیک| ۱۰ گام تا رسیدن به امنیت سایبری مناسب ماجرای لغو مجوز صوت و تصویر «روبیکا»+ علت جزئیات تکمیلی نتایج شمارش آرای ریاست جمهوری 1400+ آمار دقیق نتیجه نهایی انتخابات مجلس خبرگان رهبری تهران 1400 نتایج انتخابات شورا‌ی شهر استان تهران ۱۴۰۰+ اسامی آرای آیت الله رئیسی در تهران چقدر بود؟ نتایج انتخابات شورای شهر اراک 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قزوین 1400 نتایج انتخابات شورای شهر کرمانشاه 1400 آمار دقیق انتخابات ریاست جمهوری 1400 به تفکیک استان‌ها+ جدول نتایج انتخابات شورای شهر ایلام 1400 نتایج انتخابات شورای شهر قم 1400 نتایج انتخابات شورای شهر ساری 1400 نتایج انتخابات شورای شهر تبریز ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر سنندج ۱۴۰۰ نتایج انتخابات شورای شهر همدان 1400 نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری 1400/ آیت الله رییسی برنده انتخابات سیزدهم جدی‌ترین تهدید سایبری فعلی علیه ایران چیست؟ حکمرانی داده‌ها در دنیای دیجیتال مصادیق مجرمانه محیط زیستی جدید در فضای مجازی اعلام شد جریمه سنگین اپل از سوی سازمان ضد انحصار روسیه آپدیت جدید «تلگرام» به جنگ با «کلاب هاوس» رفت کلاب هاوس هک شد/ افشای اطلاعات شخصی ۱.۳ میلیون کاربر سارا بهرامی مهمان این هفته برنامه همرفیق+عکس تأیید هک اطلاعات ۱۵ هزار کاربر آمریکایی ۱۴.۵ میلیون آمریکایی به اینترنت ثابت دسترسی ندارند درخواست ترامپ از ایالت‌های آمریکا درباره غول‌های فناوری افزایش ظرفیت لایو اینستاگرام وقتی عربستان ثروتمند و نفت‌خیز هم از اینفلوئنسرها مالیات می‌گیرد همسریابی در فضای مجازی و کلاهبرداری از مردم اقوام ایرانی «اقلیت» نیستند تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیشه کریستال تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت آرد و گندم تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دامپروری و دام گوشتی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت دانه های روغنی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت شیرینی و شکلات تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت فرش تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت نساجی تیزر برنامه تلویزیونی منهای نفت با موضوع صنعت چوب و مبلمان شکست استثناگرایی آمریکایی در عصر ترامپ به سمت دنیای پس از دلار پیش می رویم؟ خروج ترامپ از برجام؛ فشار حداکثری و نتایج حداقلی آیا عراق می تواند از نیروهای امریکایی خالی شود؟ مرگ ابوبکر البغدادی؛ کشته شدن سرکرده داعش چه پیامدی دارد؟ بازوهای نیابتی ایران در منطقه قدرتمندتر از همیشه درس‌های جنگ یمن برای اسرائیل وحدت میان جریان های سیاسی ایران در سایه سیاست فشار حداکثری آمریکا دولت پنهان در لبنان شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران/درهای مذاکره با ایران باز است طرح صهیونیست ها برای اشغال دره اردن رویای چین در هفتاد سالگی؛ خیلی دور، خیلی نزدیک سبک مبارزه تشکیلات خودگردان و اتحادیه اروپا برای حفظ کرانه باختری طرحی برای ایجاد یک سازه امنیتی در خاورمیانه تاریخ سری فشار اسرائیل برای حمله به ایران بررسی صنعت انیمیشن در منهای نفت/ ژاپن چگونه صنعت انیمیشن جهان را قبضه کرد؟ + فیلم منهای نفت: درآمد 16 هزار بشکه نفت تنها در یک سوله پرورش ماهی بررسی صنعت پرورش ماهی در مستند منهای نفت + تیزر بررسی صنعت لبنیات در مستند منهای نفت/ اشتغال یک میلیون نفری شیر و لبنیات منهای نفت: درآمد یک میلیارد دلاری پسته ایران/ هیچ کشوری توان تولید پسته مرغوب ایران را ندارد همه ابعاد تحریم؛ فرصت‌ها و تهدیدها تحریم‌ها به مبادلات ما با شرکت‌های کوچک اروپایی آسیبی نمی‌زند/ نرخ کنونی دلار بالاتر از نرخ واقعی آن است
گزارش مرکز «استیمسون»؛
عربستان خواستار پایان دادن به جنگ یمن و حملات موشکی به سرزمین خود است. ریاض نمی‌خواهد عرصه رقابت میان آمریکا و چین باشد و می‌خواهد در صورت افزایش تنش میان ایران و رژیم صهیونیستی از مورد هدف ایران واقع‌شدن جلوگیری کند. سعودی‌ها امیدوارند تنش‌زدایی با ایران به جنگ یمن پایان دهد و از حملات انصارالله به سرزمین عربستان جلوگیری کند.
جواد حیران نیا؛ مدیر گروه مطالعات خلیج‌فارس مرکز تحقیقات علمی و مطالعات راهبردی خاورمیانه
تاریخ انتشار: يکشنبه ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۲ - 21 May 2023

فرصت ایران برای بهره‌برداری راهبردی از تهدیدات عربستان

 

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ در شرایطی که نظم منطقه ای در حال تغییر و تحول و هژمونی آمریکا رو به زوال است، مرکز ثقل قدرت از غرب به شرق حرکت می کند و در این میان ایران و عربستان سعودی به سمت بهبود روابط در حرکت هستند. دولت آمریکا در حال تغییر از حضور نظامی گسترده به سمت راهبرد موازنه بخشی فراساحلی و درصدد است تعهدات امنیتی بیش از حد خود در خاورمیانه را کاهش دهد تا بتواند بر مهار چین تمرکز کند.


دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا حمایت خود را از گفت و گوی ایران و عربستان سعودی اعلام و آن را تنش زدایی توصیف کرد که می تواند تنش های منطقه ای را کاهش دهد و چرخش آمریکا به سمت شرق آسیا را تسهیل کند.

ایران معتقد است توافق با عربستان سعودی با میانجیگری چین می تواند به گسترش روابط با چین و مقابله با تلاش های آمریکا برای عمل به عنوان «یکپارچه کننده امنیتی» در منطقه کمک کند


قدرت های منطقه ای از توانایی و قابلیت لازم برخوردار نیستند که بتوانند به جایگاه هژمون منطقه برسند و به همین دلیل سعی می کنند به عنوان قدرت های میانه ترتیبات جدیدی خلق کنند و در مناطقی که آمریکا فاقد اهرم قدرت و چانه زنی است، به دنبال راه حل های منطقه ای باشند. هم زمان، کشورهای منطقه که در ابتدا با توافق هسته‌ای ایران مخالف بودند، به دنبال گفت‌وگو با تهران درباره موضوعاتی هستند که از مذاکرات هسته‌ای حذف شده است.


عربستان سعودی در تلاش است تهدیدات فوری علیه امنیت ملی خود را کاهش دهد. ریاض که از واکنش نشان ندادن قاطعانه ایالات متحده به حملات حوثی ها به زیرساخت های نفتی خود ناامید شد، اکنون به دنبال حفظ منافع خود و گرفتار نشدن در رقابت به اصطلاح قدرت های بزرگ است.


ایران معتقد است توافق با عربستان سعودی با میانجیگری چین می تواند به گسترش روابط با چین و مقابله با تلاش های آمریکا برای عمل به عنوان «یکپارچه کننده امنیتی» در منطقه کمک کند. فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) قصد دارد نیروهای اعضای شورای همکاری خلیج فارس را در گروه های ضربتی ترکیب کند که به طور مشترک در خلیج فارس و دریای سرخ گشت زنی کنند.


جنگ داخلی در سوریه که در سال 2011 میلادی آغاز شد، به مداخله مستقیم ایران انجامید که مصمم بود رابط مهم در زنجیره منتهی به لبنان و دریای مدیترانه را از دست ندهد. دستاوردهای ایران باعث شد کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی سیاست خارجی تهاجمی را در یمن اتخاذ کنند.


پس از چندین سال جنگ، عربستان سعودی به اهداف خود در یمن نرسید، در حالی که حوثی ها به سلاح های پیشرفته تری دسترسی یافتند که به راحتی می توانند تأسیسات نفتی عربستان را هدف قرار دهند.


یمن مهم ترین پرونده در مذاکرات بهبود روابط ایران و عربستان است. نفوذ ایران در یمن به عنوان دارایی حیاتی در تحمیل فشار به سعودی ها و حفظ بازدارندگی علیه ریاض تلقی می شود. تهران، یمن را دارایی راهبردی می بیند که دسترسی عملیاتی به عربستان سعودی را در درگیری فرضی تضمین می کند. عربستان سعودی خواستار پایان دادن به جنگ یمن و حملات موشکی به سرزمین خود است. این کشور همچنین نمی‌خواهد عرصه رقابت میان آمریکا و چین باشد و می‌خواهد در صورت افزایش تنش میان ایران و اسرائیل از هدف قرار گرفتن به وسیله ایران جلوگیری کند.


عربستان سعودی که تاکنون به توافق ابراهیم نپیوسته، سعی کرده است هرگونه گرم شدن روابط با اسرائیل صرفاً دوجانبه باشد و تهدیدی برای ایران به تصویر کشیده نشود. نگرانی ایران بیشتر در زمینه اتحادهای امنیتی بالقوه میان اعراب خلیج فارس و اسرائیل است، مفهومی که گاهی از آن به عنوان «ناتوی عربی» یاد می شود. بر این اساس، ایران نمی گذارد سنتکام جاه طلبی دیرینه خود را برای ایجاد ساختار دفاع هوایی یکپارچه با اسرائیل و شورای همکاری خلیج فارس محقق کند.

یمن مهم ترین پرونده در مذاکرات بهبود روابط ایران و عربستان است. نفوذ ایران در یمن به عنوان دارایی حیاتی در تحمیل فشار به سعودی ها و حفظ بازدارندگی علیه ریاض تلقی می شود


متغیر دیگری که می تواند سطح روابط ایران و عربستان را تعیین کند، این است آیا سعودی ها به وعده های خود مبنی بر افزایش تجارت و سرمایه گذاری در ایران عمل می کنند یا خیر. ایران اعلام کرده است به دنبال رسیدن به 1 میلیارد دلار تجارت دوجانبه سالانه با عربستان سعودی در کوتاه مدت و 2 میلیارد دلار در میان مدت است؛ موضوعی که با توجه به تحریم های ایالات متحده ممکن است دشوار به نظر آید.


ریاض همچنین بر چشم انداز اقتصادی 2030 خود تمرکز دارد که به دنبال نوسازی و تنوع بخشیدن به اقتصاد عربستان به وسیله کاهش وابستگی به نفت، توسعه منابع درآمد جایگزین و افزایش مشارکت بخش خصوصی است. سعودی‌ها امیدوارند تنش‌زدایی با ایران به جنگ یمن پایان دهد و از حملات حوثی‌ها به سرزمین عربستان ازجمله شهرهای جدیدی مانند نئوم در سواحل دریای سرخ جلوگیری کند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان نیز در حال آماده سازی زمینه برای به دست آوردن تاج و تخت است و می خواهد هیچ بهانه ای به مخالفان داخلی ندهد.


در دستیابی به توافق ازسرگیری روابط، تهران و ریاض باید ترجیحات راهبردی تاریخی خود را کم اهمیت جلوه دهند. عربستان سعودی سال ها اصرار داشت ایران نباید هیچ نقشی در جهان عرب داشته باشد؛ در نقطه مقابل ایران تمایلی به دادن امتیازات دائمی در زمینه یمن ندارد. گرچه هر دو طرف برای دستیابی به اهداف تاکتیکی به سازش روی آورده اند، اما ادامه توافق به این بستگی دارد آیا دو کشور می توانند تاکتیک ها را به راهبرد بلندمدت تبدیل کنند یا خیر.

 

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
پربیننده ترین اخبار
یادداشت سلمی حداد، تحلیلگر عرب‌زبان؛ / ۱ روز پیش

چرا «اوپک پلاس» راهبرد کاهش تولید نفت را ادامه می‌دهد؟

یادداشت اختصاصی حنیف غفاری، کارشناس مسائل بین‌الملل؛ / ۱ روز پیش

گرفتاری زلنسکی در بن‌بست وعده‌های پوچ ناتو