صلح اوکراین از مسیر آفریقا می‌گذرد؟

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ سیریل رامافوزا، رئیس جمهور آفریقای جنوبی اعلام  کرد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و ولودیمیر زلنسکی، همتای اوکراینی وی با پیشنهاد اعزام هیئتی از سران کشورهای آفریقایی به مسکو و کی یف موافقت کرده اند.

به گفته رئیس جمهور آفریقای جنوبی، این اقدام در راستای تحقق مذاکرات صلح میان روسیه و اوکراین انجام می‌شود؛ صلحی که با گذشت قریب به 15 ماه از جنگ اوکراین تا حدی دشوار و دور از ذهن به نظر می‌آید. پیش‌تر نیز چین و برخی کشورهای دیگر برای میانجی گری میان روسیه و اوکراین پا پیش گذاشته بودند که اوکراین با آن‌ها مخالفت کرده است. 

در یک سوی میدان روسیه قرار دارد که نگرانی های امنیتی خود از نزدیک شدن ناتو به مرزهای کشورش را حل نشده می بیند و در سوی دیگر میدان اوکراین قرار دارد که به پشت گرمی کمک های مالی و نظامی غرب تمایلی به آمدن پای میز مذاکره از خود نشان نمی دهد. 

رئیس جمهور اوکراین به زودی از تور اروپایی خود به کی یف بازمی‌گردد؛ توری که هدف عمده آن جلب کمک های طرف های غربی برای ادامه مقابله با روسیه است.

جنگ اوکراین اکنون وجهه بین المللی به خود گرفته و ناتو نگران پیروزی روسیه در اوکراین است

افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در ارزیابی خود از موافقت رؤسای جمهور روسیه و اوکراین با آغاز مذاکرات صلح با توجه به پیشنهاد آفریقای جنوبی به «راهبرد معاصر» گفت: بعید به نظر می‌آید پیشنهاد طرح صلح آفریقای جنوبی به زودی به نتیجه برسد. پیش‌تر نیز چین چنین اقدامی انجام داد که به نتیجه خاصی نرسید. آفریقای جنوبی در تحولات جنگ اوکراین چندان بی طرف نبوده است و همین خود می تواند در نتیجه بخش بودن مذاکرات تأثیرگذار باشد. اینکه مذاکرات به مرحله مذاکرات پوتین و زلنسکی برسد، نیازمند مقدماتی است و باید مذاکراتی در سطوح پایین تر انجام شود که به نظر زمان‌بر می رسد.

وی افزود: با توجه به پیچیدگی های جنگ اوکراین و ابعاد بین المللی و عمیق آن، مذاکرات میان این دو کشور چندان ساده نیست. خواسته های دو طرف مقابل هم قرار دارد و اوکراین و روسیه قصد ندارد از موضع خود کوتاه بیایند. بنابراین نمی توان درباره نتیجه بخش بودن مذاکرات در صورت برگزاری، پیش بینی دقیقی کرد.

سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان عنوان کرد: موانع اصلی در مسیر مذاکرات روسیه و اوکراین زیاد است؛ نخست، اینکه روسیه چهار منطقه روس تبار اوکراین را ضمیمه خاک خود کرده است. دوم، اینکه جنگ اوکراین اکنون وجهه بین المللی به خود گرفته و ناتو نگران پیروزی روسیه در اوکراین است. سوم، اینکه کشورهای پیرامون اوکراین ازجمله مولداوی و لهستان نگرانی های مشابهی دارند. 

سليمانی گفت: آمریکا و ناتو در ایجاد مانع بر سر راه مذاکرات صلح جدی هستند، نه به دلیل حمایت از اوکراین، بلکه به دلیل اینکه امنیت خود را در مخاطره می بینند. این موانع کماکان بر سر جای خود باقی و بعید است به زودی رفع شوند. اوکراین به دلیل حمایت غرب قصد ندارد تسلیم شود و روسیه نیز قصد عقب نشینی از مواضع خود را ندارد؛ در چنین فضایی دستیابی به توافق سخت به نظر می‌آید.

سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان درباره راهکار به نتیجه رسیدن مذاکرات میان روسیه و اوکراین گفت: تنها راه حل و فصل بحران اوکراین این است، در وهله نخست روسیه از مواضع خود بر سر سرزمین های الحاق شده به خاکش کوتاه بیاید و در مذاکرات میان دو کشور باید تمامیت ارضی اوکراین حفظ شود تا اوکراین و طرف غربی نیز در مذاکرات انعطاف به خرج دهند.

سلیمانی یادآور شد: مانند مذاکرات مینسک که میان روسیه، فرانسه، آلمان و اوکراین برگزار شد و قرار بود خودمختاری به منطقه دونباس داده شود، اوکراین باید در مذاکرات جدید با روسیه به خودمختاری دونباس رضایت دهد، اما جدا شدن این سرزمین ها از اوکراین می تواند مذاکرات دو کشور را با چالش مواجه کند. اگر دو طرف به سطحی از خواسته های طرف مقابل رضایت ندهند، مذاکرات به نتیجه نخواهد رسید، جنگ اوکراین همچنان ادامه خواهد یافت و به بحرانی غیر قابل حل تبدیل می شود.

اوکراین باید در مذاکرات جدید با روسیه به خودمختاری دونباس رضایت دهد، اما جدا شدن این سرزمین ها از اوکراین می تواند مذاکرات دو کشور را با چالش مواجه کند

وی تصریح کرد: اکنون در داخل روسیه نوعی اختلافات میان ارتش روسیه و گروه نظامی واگنر وجود دارد. این گروه در باخموت پیشروی هایی کرد. با وجود این، چند بار اعلام کرده است به دلیل نرسیدن مهمات پیشروی در باخموت دشوار است. ستاد فرماندهی ارتش روسیه و گروه واگنر دچار اختلافاتی هستند که این می تواند مسئله ساز باشد.

ابوالفتح گفت: روسیه هزینه های نظامی زیادی در اوکراین انجام داده و اوکراین نیز برای ادامه جنگ کاملاً به غرب و کمک های مالی و نظامی آن وابسته است. بنابراین پیش بینی چشم انداز صلح میان روسیه و اوکراین چندان آسان نیست.