به گزارش راهبرد معاصر، ایران از دیرباز اقتصادی مبتنی بر صادرات نفت داشته است؛ منبعی محدود که پس از انقلاب و با تحریمهای همه جانبه غرب و امریکا فروش آن نیز همواره با مخاطراتی همراه بوده است.
مسئله صادرات نفتی آنقدر برای کشور در حال توسعه مااهمیت دارد که مقام معظم رهبری طی بیاناتی در سال 1390 بر صادرات غیرنفتی تاکید کرده و فرمودند: « از جملهی کارهائی که باز همت مضاعف را در زمینهی اقتصاد نشان میداد، افزایش صادرات غیرنفتی است. بودجهی کشور ما متأسفانه از دهها سال پیش به این طرف، وابستهی به نفت است. این روش را همهی اقتصاددانهای دلسوز رد میکنند؛ این روش در کشور ما عادت شده است. نفت را استخراج کنند، بفروشند، از پول آن کشور را اداره کنند؛ این شیوهی غلطی است. من سالها پیش این را گفتم که یکی از آرزوهای من این است که یک روزی ما بتوانیم کشور را جوری اداره کنیم که حتّی اگر لازم بود، یک قطره نفت هم صادر نکنیم و کشور اداره شود. این چیزی است که تا امروز پیش نیامده است. البته کار آسانی هم نیست، کار بسیار مشکلی است. افزایش صادرات غیرنفتی موجب میشود که ما به این هدف نزدیک شویم؛ و این کار دارد انجام میگیرد.»
مهمترین گزینه در صادرات غیرنفتی برای ماندن در بازار تجارت جهانی صادرات فناوریهای پیشرفته است؛ صادرات محصولاتی که توقفی در توسعه آن نیست و هر روز نمونههای جدیدتری از آن در جهان عرضه میشود. سیاستمداران و دانشمندان ایران دریافتهاند که برای ماندن در بازار رقابت اقتصادی در میانهی تحولات سریع بینالمللی و دور زدن تحریمها باید در مسیر ارتباط اقتصادی در حوزه فناوری با کشورهای قوی باشند.
تعامل دستگاههای اجرایی و دیپلماسی با دانشگاهها و پارکهای علم و فناوری دریچهای به سمت اقتصاد دانش بنیان و فناوریهای نوین است؛ هر چه ایران محصولات فناورانه بیشتری برای عرضه داشته باشد بدون شک میتواند در پهنهی گسترده آسیا و حتی اروپا عرض اندام کرده و رقیبی جدی برای شرکتهای بزرگ جهانی باشد.
ایران به لحاظ جغرافیایی در منطقهای قرار دارد که میتواند شریک تجاری مقرون به صرفهتری نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکایی برای کشورهای همسایه و حتی آسیای شرقی باشد. موید این موضوع هم حضور کشوری توسعه یافته و صاحب فناوریهای نوین همچون روسیه در نمایشگاه فناوریهای نوین اینوتکس 1402 بود.
مسکو شهریور ماه میزبان شرکتهای فناور ایران خواهد بود
طالب پور مدیر مرکز تجاری ایران در سن پترزبورگ روسیه و طرف تفاهم جهت توسعه روابط تجاری شرکتهای ایران و روسیه در حاشیه نمایشگاه اینوتکس 1402 در خصوص حضور اولین پاویون فدراسیون روسیه تحت مجموعه دولتی مرکز صادرات مسکو در این نمایشگاه گفت: برای اولین بار است که 15 شرکت فناور روس تحت عنوان پاویون در نمایشگاه اینوتکس 1402 حضور یافتهاند.
وی با اشاره به اینکه قبلا شرکتهای فناور روسی به صورت مستقل در نمایشگاههای ایرانی حضور مییافتند، تصریح کرد: با توجه به شرایط دو کشور در حال حاضر و عظم مدیران دولتی فدراسیون روسیه و دولت مستقل مسکو توصیه اکید شده تا شرکتهای فناور روسیه در بخش دانش فنی و فناوری با شرکتهای ایرانی وارد همکاری شوند و امیدواریم این دورهها ادامه داشته باشد.
طالبپور در خصوص حضور شرکتهای دانش بنیان ایرانی در نمایشگاههای روسیه نیز اظهار کرد: در حال برنامهریزی هستیم تا اوایل شهریور ماه مسکو میزبان شرکتهای فناور ایران باشد.
مدیر مرکز تجاری ایران در روسیه درخصوص علت انتخاب مرکز صادرات مسکو گفت: مرکز صادرات مسکو به این دلیل انتخاب شده که بالغ بر 70 درصد شرکتهای فناور روسیه در مسکو هستند؛ شهر مسکو بالغ بر 52 پارک فناوری دارد و 17 درصد صادرات فناورانه روسیه از این محل انجام میشود.
شهر مسکو بالغ بر 52 پارک فناوری دارد و 17 درصد صادرات فناورانه روسیه از این محل انجام میشود.
وی با اشاره به تجربه خوب حضور پاویون مسکو در اینوتکس 1402 اظهار کرد: در حال حاضر در حوزه زیرساخت فناوری اطلاعات، ارتباطات، برنامه نویسی و نرم افزار سخت افزار تجهیزات مهندسی پزشکی دارو تبادل اطلاعات و فناوری بین فناوران ایران و روسیه صورت میگیرد و امیدواریم این روند پس از نشستهای خوب شرکتهای ایرانی و پارکهای فناوری سایر استانها سرعت بیشتری به خود گیرد.
طالب پور یکی از اتفاقات مهم برای روسها در این دوره وجود مجتمع تخصصی حل اختلاف قضایی شرکتهای دانش بنیان مستقر در پارک فناوری پردیس بود دانسته و ادامه داد: این یک اطمینان خاطر برای شرکتهای فناور روس بود زیرا میتوانند از خدمات مشاوره حقوقی در فرآیند قراردادهایشان استفاده کنند و در همین راستا نیز مذاکرات و توافقات مطلوبی با این مجتمع قضایی صورت گرفته است.
مدیر مرکز تجاری ایران در روسیه روابط ایران و روسیه در حوزه فناوری را تسهیل شده دانست و افزود: هر پروژهای در حوزه فناوری به مرحله اجرا برسد مورد حمایت جدی مرکز همکاریهای فناوری و نوآوری ریاست جمهوری و رایزن علم و فناوری ایران در مسکو، قرار خواهد گرفت؛ همچنین در ابعاد کوچکتر و ارتباط شرکتهای دو طرف با یکدیگر به همت پارک فناوری پردیس صورت میگیرد.
از همه مهمتر در بعد حمایتهای قانونی صدور مجوز برای تاسیس مجتمع تخصصی حل اختلاف قضایی شرکتهای دانش بنیان از سوی قوه قضاییه یک اقدام خوب است.
شرکتهای فناور به کمک تبادلات مالی آمدهاند
وی درخصوص چشم اندازهای اقتصادی این تبادلات گفت: در حوزه فناوری نوین هم ایران کشور توسعه یافته و پیشرفته است هم کشور روسیه ، بدون شک روابط اقتصادی شکل گرفته بین این دو کشور در این بخش متمرکز خواهد شد و این ظرفیت وجود دارد که بتوانیم برای شروع امسال حداقل با بیش از 100 میلیون دلار قرارداد مواجه شویم.
طالب پور با بیان اینکه هر دو کشور بر روی روابط فناوری تاکید دارند، اظهار کرد: حوزه فناوری موجب کمک به نقل و انتقلات مالی در امر تجارت ایران و روسیه شده که این می تواند به کل تجارت کشور تعمیم پیدا کند. در حقیقت بخشهایی که امروز نقل و انتقالات مالی بین ایران و روسیه را پوشش میدهند عموما شرکتهای فناوری هستند و این امر برای سایر بخشهای تجاری ایران هم مفید خواهد بود.
وی درخصوص همکاری دانشگاههای ایرانی با شرکتهای فناور روسیه گفت: مذاکراتی خوبی با انجمن های علمی دانشگاه برگزار شده و در تلاشیم تا ظرفیت انجمنهای علمی را تحت قالب مرکز تجاری ایرانی در خارج از کشور معرفی کنیم؛ با توجه به روابطی که با شرکتهای فناور روس و بخشهای حکمرانی فناوری آنها داریم تلاش میکنیم تا خدمت رسان باشیم به نحوی که در اردیبهشت ماه روسای دانشگاههای برتر ایران در روسیه حضور داشتند و امروز شاهد هماهنگی در بخش اجرایی و عملیاتی بین دو بخش علمی و فناوری دو کشور هستیم.
در روزگاری که روسیه درگیر و دار جنگ با اوکراین است و توسط بسیاری از کشورهای اروپایی و امریکا مورد تحریم قرار گرفته و از سوی متحدین سایق خود در انزوا قرار گرفته، فرصت مناسبی است تا توسعه و صادرات فناوری به این کشور توسعه یابد، زیرا غفلت امروز از این فرصت مطلوب موجب خواهد شد تا کشوری همچون چین بازار تازهای برای خود بسازد؛ این فرصت سوزیها هیچ نتیجهای جز از دست دادن یک تجارت پرسود در همسایگی ایران نخواهد داشت./ فارس