تقلای تل‌آویو برای شکاف‌‎ در روابط ایران و عربستان

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی که از سال ۲۰۱۶ میلادی قطع شده بود، در ماه مارس با میانجی‌گری چین توافق کردن روابط دوجانبه را ازسر بگیرند؛ از این‌رو در ماه‌های گذشته پیشرفت چشمگیری در روابط تهران و ریاض ایجاد شده است.

وزیران امور خارجه دو کشور به‌تازگی چندین دیدار با یکدیگر داشته‌اند. همچنین در تکمیل روند اجرای توافقات میان ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط دو کشور، سفارت جمهوری اسلامی ایران در ریاض، سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در جده و نمایندگی دائم ایران نزد سازمان همکاری اسلامی به صورت رسمی بازگشایی شدند. 

بی شک هرگونه تغییر و تحول در روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران بر منافع رژیم صهیونیستی و جایگاه آن در جهان و وضعیت امنیتی آن تأثیر مستقیم خواهد گذاشت

بنابر اخبار منتشر شده، قرار است فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان در روزهای آتی به تهران سفر کند. همچنین قرار است در بازه سه ماهه مکان‌های دیپلماتیک عربستان سعودی در ایران بازگشایی شوند. 

در سه ماه گذشته رویکرد رسانه‌های ایران و عربستان سعودی نسبت به یکدیگر بسیار مثبت ارزیابی می‌شود. به عنوان نمونه روزنامه الشرق الاوسط که پیش از توافق پکن مقالات و گزارش‌هایی علیه ایران و بازیگران محور مقاومت منتشر می‌کرد، از زمان امضای توافق سه‌جانبه از انتشار مطالب ضدایرانی پرهیز کرده است. موضوع و مضمون کاریکاتورهای این روزنامه نیز از بازیگران محور مقاومت به رژیم صهیونیستی و کابینه افراطی نتانیاهو تغییر یافته است.

بدون تردید بازگشایی مکان‌های دیپلماتیک و بهبود روابط میان ایران و عربستان سعودی به دو کشور محدود نخواهد ماند و به کشورهای دیگری مانند مصر، اردن و بحرین تسری خواهد یافت که این موضوع نگرانی‌های زیادی را میان صهیونیست‌ها به وجود آورده است. از دیدگاه صهیونیست‌ها، تصمیم سعودی‌ها برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک با جمهوری اسلامی و سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران، هر دو به شدت مشکل‌ساز هستند. 

تامیر پاردو، رئیس پیشین موساد در کنفرانس امنیتی هرتزلیا گفت: نزدیک شدن ایران به کشورهای منطقه به ویژه مصر و عربستان سعودی، موقعیت رژیم صهیونیستی را به عنوان قدرت منطقه‌ای تهدید می‌کند. 

بی شک هرگونه تغییر و تحول در روابط عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران بر منافع رژیم صهیونیستی و جایگاه آن در جهان و وضعیت امنیتی آن تأثیر مستقیم خواهد گذاشت و تل‌آویو را به بازنگری در راهبرد منطقه‌ای خود وامی‌دارد، زیرا این راهبرد تاکنون بر مبنای تعریف ایران به عنوان دشمن مشترک تنظیم شده است؛ لذا کاهش تنش و بهبود روابط تهران و ریاض به هیچ وجه خوشایند صهیونیست‌ها نیست.

در سال‌های گذشته اتاق‌های فکر رژیم صهیونیستی نسبت به ازسرگیری روابط ایران و عربستان سعودی هشدار داده‌ بودند. یوئل گازانسکی، مدیر برنامه مطالعات خلیج فارس مرکز امنیت داخلی رژیم صهیونیستی در گزارشی نوشت: تل‌آویو باید روند ارتباطات ایران و عربستان را به دقت زیر نظر داشته باشد تا در برابر تحولاتی که منافع حیاتی این رژیم را در معرض خطر قرار می‌دهد، غافلگیر نشود. با صلح تهران و ریاض، رژیم صهیونیستی مجبور می‌شود به تنهایی بار رویارویی با ایران را بر دوش بکشد. 

صهیونیست‌ها به توافق دیپلماتیک عربستان و ایران به چشم شکست راهبردی می‌نگرند

در حقیقت، تل‌آویو از این نگران است با بهبود روابط ایران و اعراب، قدرت و نفوذ تهران در منطقه افزایش یابد و متعاقب آن با تقویت بازوهای قدرتمند مقاومت در نزدیکی سرزمین‌های اشغالی، سایه تهدیدات علیه این رژیم نیز افزایش خواهد یافت.

صهیونیست‌ها به توافق دیپلماتیک عربستان و ایران به چشم شکست راهبردی می‌نگرند. صهیونیست‌ها تصور می‌کردند در حال ایجاد ائتلاف قدرتمند منطقه‌ای علیه ایران هستند، اما اکنون روابط تهران با کشورهای عربی به سرعت در حال گسترش است. 

رژیم صهیونیستی به عنوان کانون بحران‌ساز که از شکل‌گیری تنش و جنگ در منطقه سود می‌برد، همواره از تقویت شکاف میان ایران و اعراب سود برده است. لذا احیای روابط ایران و عربستان سعودی و تأثیرات مثبت آن در افزایش صلح و ثبات منطقه‌ای، صهیونیست‌ها را شدیداً دچار هراس و نگرانی کرده است. از این رو، تندروهای صهیونیستی تلاش می‌کنند با اتخاذ تاکتیک‌های مختلف و وعده‌های توخالی در روند بهبود روابط تهران و ریاض سنگ‌اندازی، و سعودی‌ها را به سمت خود جذب کنند.

در این میان، یکی از شگردهای صهیونیست‌ها به ویژه نتانیاهو برای شکاف‌‎آفرینی در روابط تهران و ریاض تشدید سیاست ایران هراسی بوده است. در همین راستا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در گفت‌وگویی با شبکه سی‌.ان‌.بی.‌سی درباره ازسرگیری روابط میان ایران و عربستان مدعی شد: آن‌هایی که به شراکت با ایران می‌پردازند، با بدبختی شریک می‌شوند. 

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود ادعا کرد: به نظرم سران عربستان سعودی درباره اینکه چه کسی دشمن‌شان است و نه دوست‌شان، دچار توهم نیستند

. 

الی کوهن، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی نیز در این باره مدعی شد: رژیم صهیونیستی قطعاً دشمن عربستان سعودی نیست، دشمن آن ایران است.

جهت سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی به گونه‌ای است که دوستی ریاض با یک طرف، دشمنی با طرف دیگر خواهد بود و به همین دلیل نتانیاهو در حال تلاش است با تسریع عادی سازی روابط با ریاض در مسیر همگرایی ایران و اعراب کارشکنی ایجاد کند. 

صهیونیست‌ها نیک می‌دانند هر اندازه روابط تهران و ریاض گسترش یابد، امکان عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی برای آنها دشوار می‌شود. گفته می‌شود نتانیاهو در هفته‌های گذشته دست‌کم دو بار با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان تلفنی گفت‌وگو کرده است. عبداللطیف الزیانی، وزیر امور خارجه بحرین، تماس‌های دو طرف را هماهنگ و تسهیل کرده است. 

تماس‌ها بر ایجاد فرصت‌هایی برای عادی سازی فوری میان عربستان و رژیم صهیونیستی متمرکز بود، اما بن سلمان درخواست نتانیاهو برای دیدار را رد کرد و هیچ پیشرفتی در مذاکرات حاصل نشد. همچنین الی کوهن، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی با بن سلمان تلفنی گفت‌وگو کرد تا شاید بتواند نظر سعودی‌ها را برای عادی‌سازی روابط جلب کند.

در سال‌های گذشته سعودی‌ها شرط توافق با تل‌آویو را اجرای طرح صلح عربی سال 2000 و تشکیل کشور مستقل فلسطینی به پایتختی قدس شرقی عنوان کرده‌اند و همچنین در شرایطی که حتی غربی‌ها از رفتارهای تنش‌آمیز کابینه افراطی نتانیاهو به خشم آمده‌اند، طبیعتاً عربستان سعودی به دلیل هزینه‌های بیشتر عادی‌سازی با این کابینه افراطی تمایلی به این اقدام در حاضر ندارد. 

با توجه به این وضعیت، نتانیاهو برای دوستی با عربستان دست به دامن آمریکایی‌ها شده است تا از نفوذ و جایگاه این کشور در میان سعودی‌ها بهره ببرد. از سوی دیگر جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا که یک سال دیگر در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهد کرد، سعی دارد در عرصه سیاست خارجی برگ برنده‌ای برای خود داشته باشد تا در برابر رقبای جمهوری‌خواه خود به ویژه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا از دستاوردهای دولت خود دفاع کند. 

سفر اخیر مقام‌های آمریکا ازجمله آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید به ریاض در همین راستا قابل تحلیل و ارزیابی است. رژیم صهیونیستی برای مجاب کردن ریاض به عادی‌سازی روابط، در ظاهر قرار است امتیازاتی به فلسطینیان و سعودی‌ها بدهد، این در حالی است که صهیونیست‌ها در سه دهه گذشته به توافقات خود در اسلو پایبند نبوده‌اند و با گسترش شهرک‌سازی و مخالفت با تشکیل کشور فلسطین، در عمل زیر تعهداتشان زده‌اند. 

علاوه بر این، صهیونیست‌ها به وعده‌های خود نسبت به توافق صلح با امارات پایبند نبوده‌اند و این هشداری به سعودی‌ها است که فریب وعده‌های توخالی صهیونیست‌ها را نخورند.