گزارشی تکان دهنده از زندگی کودکان کار در تهران

به گزارش راهبرد معاصر؛ گروهی جهادی، متشکل از جوانان دغدغه‌مند جنوب هستند و ساکن محله‌های محروم تهران. رویکردشان توانمندسازی کودکان و خانواده‌های دارای کودک کار، خیابان و آسیب دیده است و از سال‌های پیش، فعالیتشان را در بخش‌هایی از این مناطق آغاز کرده‌اند.

این گروه جهادی ۳۰۰ خانواده دارای کودک کار دختر و پسر را تحت پوشش خود قرار داده است و خدمات آموزشی، مشاوره، درمان، خیریه، کارآفرینی، ورزش و تفریح، آموزش همگانی و ترک اعتیاد را ارائه می‌دهد.

گروه جهادی حضرت ابوالطالب (ع)، یک مدرسه پسرانه و یک مدرسه دخترانه در محله امامزاده یحیی (ع) دارد و پس از اجرای طرح توانمندسازی به مدت ۳ سال، نقاط و قوت طرح را مورد بررسی قرار داده است. در سال تحصیلی جدید، آمار خانواده‌های تحت پوشش این گروه جهادی به هزار خانواده در مناطق ۱۲، ۱۵ و ۱۶ (خوابگاه و مرکزنگهداری کودکان بی‌سرپرست و کار) خواهد رسید.

حجت الاسلام محمدطاهر باقری سرپرست گروه جهادی حضرت ابوطالب (ع) درباره فعالیت این گروه جهادی گفت: گروه جهادی حضرت ابوطالب (ع) ۱۰ سالی است که فعالیتش را در منطقه ۱۲ آغاز کرده است و جامعه هدف این گروه جهادی جنوب منطقه ۱۲ و شرق منطقه ۱۵ است و براساس گزارش‌های اعلام شده آموزش و پرورش از نظر فضای آموزشی، میزان ترک تحصیل و مسأله‌های آموزشی، محرومترین نقطه کشور در خود تهران و در بطن این کلانشهر قرار دارد، آن هم در جنوب منطقه ۱۲ و شرق منطقه ۱۵ است. حتی سرانه آموزشی این منطقه از مناطق مرزی ما مانند بلوچستان کمتر است.

وی با مهم خواندن مبارزه با باند‌های مافیایی، اظهار کرد: امروزه ما در این مناطق با برخی شبکه‌ها روبرو هستیم که فساد در میان آن‌ها گسترش یافته است، به طور مثال همین امروز یک نوزاد را می‌توانید در برخی از مناطق خریداری کنید، حتی برخی دیگر را هم می‌توان قیمت‌هایی بالاتر بخرید و این همان فسادی است که از آن صحبت می‌کنیم.

باقری درباره طرح تحصیل کودکان کار در مدارس، گفت: گروه جهادی حضرت ابوطالب (ع) از بهزیستی، آموزش وپرورش و سایر مراکز مجوز مربوطه را دارد، در ابتدا برای آغاز کار هزار خانواده را مورد مطالعه و پایش قرار داده است و مبانی پژوهشی آن در کتاب آستان عروج به چاپ رسیده است. ما در این طرح و پژوهش دو مبنای جامعیت افراد و جامعیت محتوا را در نظر داشتیم. در واقع ما یک کودک را به تنهایی نمی‌توانیم پیگیر تحصیل او باشیم و به واقع نمی‌توان کودک در فضایی گلخانه‌ای تغییر داد و این تغییر نسل شکل بگیرد. بلکه تغییر نسل باید از اعضای خانواده شروع شود. بر همین اساس همه اعضای خانواده در درجه اول مخاطب ما هستند، هر دانش‌آموزی که داریم خواهر برادر و پدر و مادرش مخاطب ما است و همین طور افراد تأثیرگذاری که روی آن خانواده تأثیر دارد مانند عموی مواد فروش آن خانواده و باید آن رابطه اصلاح یا قطع شود.

وی یکی از موضوعات پیگیری شده را جامعیت محتوایی عنوان و ابراز کرد: در واقع کودکان این خانواده محل در آمد آن‌ها هستند، ما به برخی از والدین دانش آموزان حقوق می‌دهیم تا بگذارند فرزندانشان تحصیل کنند.

سرپرست گروه جهادی حضرت ابوطالب (ع) با اشاره به کمک‌های سازمان‌ها، نهاد‌ها و خیرین برای تحصیل کودکان در مدارس، گفت: در این مدرسه دوستانی از نهاد‌های حمایتی و خیرین در مرکز حضور پیدا کرده‌اند تا بتوانیم مدرسه را بازسازی کنیم.

وی با اشاره به اقدامات پیش روی این مجموعه جهادی، اظهار کرد: ما امروز یک مدرسه ابتدایی پسرانه و یک مدرسه دخترانه به نام‌های مکتب الامیر (ع) و مکتب الزهرا (س) داریم که شرف تحویل است و انشاله در اول مهرماه اولین گروه دختران برای تحصیل وارد این مدرسه خواهند شد. تا پیش از ایجاد این مدارس، ما به صورت مکتبی کودکان کار را به سمت تحصیل هدایت می‌کردیم.

حجت الاسلام باقری ادامه داد: در مدرسه دولتی‌امیر کبیر ۱۶۰۰ دانش‌آموز داریم که در دو شیفت اداره می‌شوند، از این میزان ۲۰۰ دانش‌آموز آدرس ثابتی ندارند و با مادر خود در گرمخانه‌ها حضور دارند، این دانش‌آموزان شبی را در یک گرمخانه و یک شب دیگر در گرمخانه‌ای دیگری در شوش و... سر می‌کنند.

وی درباره گسترش مراکز تحصیل کودکان کار در مدارس تحت پوشش گروه جهادی حضرت ابوطالب (ع)، گفت: با سازمان بهزیستی در حال رایزینی هستیم تا در مرکز نگهداری از کودکان کار حضور پیدا کنیم، ما دانش‌آموزانی داریم که جایی برای خوابیدن ندارند و در خانه‌های خاصی زندگی می‌کنند، این خانه‌ها یک حیات دارند، دستشویی، آشپزخانه و حمام آن‌ها به صورت مشترک استفاده می‌شود و ما برای همان اتاق‌ها ۳۰ میلیون رهن و ماهانه ۳میلیون اجاره بها پرداخت می‌کنیم. در مناطق جنوب شهری برخی از دانش‌آموزانی را داریم که در اصل ر‌ها شده‌اند، این‌ها در اتاق‌هایی به همراه بزرگسالان زندگی می‌کنند، ما به زودی در مرکز نگهداری از کودکان کار یاسر حضور پیدا خواهیم کرد و این مرکزخلأخوابگاهی ما را پر خواهد کرد چرا که آمادگی پذیرایی کودکان ۱۲ تا ۱۸ سال را دارد.

وی یادآور شد: مجموعا قریب به ۳هزار دانش‌آموز را بررسی و از این تعداد در رابطه با ۱۰۰۰ دانش‌آموز تحقیق کرده‌ایم و آن‌ها را تحت پوشش خودمان قرار داده‌ایم. از مجموعه دوستانی که به ما کمک کرده‌اند و در این مسیر پیوسته‌اند از آن‌ها قدردانی می‌کنیم.

احمد معروف خانی عضو هیأت امنای مدرسه نگهداری از کودکان کار نیز در این رابطه گفت: در فرهنگ ما ایرانی‌ها نماد ایثارگری، نیکوکاری و از خود گذشتگی نمایان است، بالاترین تجلی این نماد در هشت سال دفاع مقدس دیده می‌شد، نمادی از آن‌هایی که داوطبانه عزیزترین داشته خود را در راه دفاع از وطن تقدیم این انقلاب کردند و این همان قصه‌ای است که ما امروز آن را روایت می‌کنیم.

وی افزود: مردم ما پس از جنگ تحمیلی در برهه‌های زمانی مانند بلایای طبیعی، سیل زلزله و کرونا به درستی نمادی از همین فرهنگ ایثار و فداکاری را به دنیا نشان داده‌اند. در پاندمی کرونا یادتان هست که نسل غربی‌ها که خود را جوامع برتر میدانستند بر سر تقسیم ارزاق و مواد غذایی به جان هم افتادند؟ اما آیا یکی از آن اتفاقات در ایران رخ داد؟ قطعاً این طور نیست این در حالی است که ما در دهه‌های اخیر تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار داریم.

آقای معروفخانی تأکید کرد: یکی از اتفاق‌های خوب در کشور ما که شاهد بودیم و مشاهده کرده‌ایم این بود که گروه‌های مختلف جهادی داوطلبانه با خلاقیت و نوآوری در قالب به کار‌های خیر پرداختند و نمود‌های مختلفی در سراسر کشور سراغ دارید، یکی از آن گروه‌های جهادی همین گروه حضرت ابوطالب بوده است که به واسطه جوان بودن و خلاق بودن و نوآوری و خوش فکری توانسته کار خیری را انجام دهند که برکات زیادی داشته باشد.

عضو هیأت امنای مدرسه نگهداری از کودکان کار درباره فعالیت‌های گروه جهادی حضرت ابوطالب (ع) گفت: این گروه جهادی با تحت پوشش قرار دادن ۸۰ خانوار کار خود را آغاز کرده و امروز به ۳۰۰خانواده دختر و پسر رسیده است. تمایزی که با دیگر گروه‌ها دارند بخش‌های آموزش، مهارت‌آموزی است.

وی افزود: مهارت‌آموزی جز نکات مثبت این گروه است و تأکید ویژه‌ای روی مهارت‌های مختلف دارند.

معروفخانی درباره تلاش‌های گروه‌های خیرین برای مدرسه‌سازی، خاطرنشان کرد: در مدرسه‌سازی آمار‌های بسیار خوبی در سه دهه اخیر شاهد هستیم، اما آموزشی که در این مدرسه صورت می‌گیرد متفاوت است، این گروه دانش‌آموز را شناسایی می‌کنند، جذب کرده و با او زندگی می‌کنند و اگرغیبتی می‌کند علت را می‌پرسند و چاره جویی می‌کنند. این روش بسیار مطلوب است و فضا را دانش‌آموزان دختر و پسر می‌پسندند، این فضا با نشاط و پرورشی و آموزشی و رسانه‌ای و تخصصی است و بسیار می‌تواند به کودکان کمک کند. این گروه برای ترک اعتیاد نیز تلاش می‌کند و ما شاهد رشد خوبی در آمار و توسعه مراکز هستیم، انشالله در آینده ۵ مرکز تحت پوشش قرار خواهد گرفت و در مدت کوتاهی به ۱۰۰۰ خانواده تحت پوشش می‌رسیم.

وی تأکید کرد: هدف ما در حوزه توانمندی این است که در کنار این خانواده‌ها باشیم تا به درآمد ثابت رسیده تا نگذارند کودکشان کار کند. / فارس