وزرایی که استعفا می دهند تا پاسخگو نباشند

به گزارش "راهبرد معاصر"؛ پس از سیف، آخوندی و شریعتمداری(البته شریعتمداری پس از استعفا از وزارت صمت توسط روحانی به وزارت راه انتخاب شد)، این بار قاضی‌زاده هاشمی بود که عطای مسئولیت در وزارتخانه بهداشت را به لقایش سپرد. در حالی الیاس حضرتی اولین بار خبر از قهر قاضی زاده هاشمی از وزارتخانه بهداشت و اعطای استعفا به رئیس جمهور، آن هم به دلیل انتقاد به کمبود بودجه این وزارتخانه داد که شواهد و مستندات گواهی به افزایش بودجه حداقل 10درصدی وزارت بهداشت نسبت به سال گذشته می داد.

از سوی دیگر، بودجه بخش سلامت، در دولت روحانی نزدیک به 3 برابر شده و اکنون نیز بودجه ای که قرار است در سال 98 به وزارت بهداشت اختصاص یابد، رقمی بالغ بر 87 هزار میلیارد تومان است. «علی نوبخت حقیقی»، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی چند روز قبل و در حالی که استعفای وزیر بهداشت هنوز جدی نشده بود؛ در مصاحبه با ایلنا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه وزیر بهداشت علت استیضاحش را کاهش بودجه سلامت عنوان کرده است؛ آیا این گمانه‌زنی‌ها درست است، می‌گوید: «بله اینطور نقل می‌کنند که مسائل بودجه‌ای را عنوان استعفایش مطرح کرده است اما باید گفت امسال در بودجه، بودجه بیمه سلامت و وزارت بهداشت افزایش داشته است.»

وی خاطرنشان کرد: «لایحه بودجه به تازگی به مجلس آمده و نهایی هم نشده است و نمایندگان هم اگر چیزی دیگری صلاح بدانند، می‌توانند آن را انجام دهند. وزیر می‌تواند در کمیسیون‌های زیربط حضور پیدا کند و دلایل خود را بگوید و اعضاء را قانع کند.

نوبخت با بیان اینکه معتقدم زیادی بودجه به این وزارتخانه داده شده است و این پول در این وزارت‌خانه حیف و میل می‌شود، تصریح می‌کند: «به عنوان یک کارشناس می‌گویم بودجه‌ای که به وزارت بهداشت داده شده است زیاد است اگر در این وزارتخانه قانون را رعایت کنند، خرج شان زیاد نمی‌شود اما چون این کار را رعایت نمی‌کنند، هزینه‌هایشان زیاد است.» به همین دلیل می بایست با نگاهی دقیق تر در خصوص دلایل پشت پرده خروج ناگهانی قاضی زاده هاشمی از وزارت بهداشت سخن گفت.

فشار جریان سیاسی خاص برای استعفا

پس از استعفای آخوندی وزیر سابق راه و شهرسازی بود که برخی خبرها از تداوم استعفای وزرای کابینه روحانی سخن می گفت و ریشه تداوم این استعفاها نیز فشار جریان سیاسی خاص برای فاصله گذاری با دولت  بود.  علی صوفی یکی از این افراد است که چند روز قبل طی یادداشتی درروزنامه آرمان امروز نوشته بود: «می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده برخی وزرا هم چنین روشی را در پیش بگیرند، زیرا اوضاع سخت‌تر می‌شود و چشم‌انداز روشن و امیدوارکننده‌ای را مشاهده نمی‌کنند. با همین نگاه می‌توان گفت امکان استفاده از این روش یا خارج شدن برخی دیگر از وزرا از کابینه به دلیل نداشتن انگیزه در برابر مشکلات تلنبار شده، وجود دارد.»

شکست در طرح تحول سلامت

با در نظر گرفتن شرایط بودجه وزارت بهداشت در سال 98،  دلیل بودجه ای برای استعفای قاضی زاده هاشمی چندان منطقی و پذیرفتنی نیست، چراکه اگر افزایش بودجه 98 به نسبت 97 برای وزیر مستعفی بهداشت راضی کننده نبود، چرا وی متن استعفای خود را سال در سال 97 تقدیم روحانی ننمود و بهانه کمبود بودجه را آن روز به متن استعفا سنجاق نکرد؟

طرح تحول سلامت به عنوان برگ برنده وزارت بهداشت مطرح شد و مانور رسانه ای گسترده ای نیز بر روی این طرح صورت پذیرفت و حتی از ان به عنوان یکی از فتح الفتوحات دولت نیز یاد می شد. اما قاضی‌زاده در سال 96 تلویحاً به شکست خوردن این طرح اعتراف کرده و گفته بود: «در زمینه اجرای طرح تحول محاسبات در عمل درست در نیامد و در اجرا هم خطاهایی اتفاق افتاد.»

یکی از مشکلات عمده طرح تحول سلامت کمبود منابع در طول اجرای آن است. این امر موجب شد تا برخی بیمارستان‌ها ارائه خدمت به بیمه‌شدگان بیمه‌هایی از جمله بیمه سلامت ایرانیان را کاهش دهند یا متوقف کنند. همین عامل سبب کاهش خدمات به بیماران و بیمه شوندگان توسط بیمارستان ها شد و مسئولین بیمه سلامت نیز پاسخگوی این کمبودها نبودند. در حالیکه طرح تحول در کما به سر می برد، قاضی زاده هاشمی تصمیم می گیرد به جای یافتن راهکاری برای خروج ازین وضعیت، بودجه را بهانه ای برای فرار به جلوی خود معرفی کند.

به نظر می رسد استعفا به نوشدارویی مبدل شده که برخی اعضای کابینه حاضر به نوشیدن آن هستند تا شاید از انتقادات گسترده در خصوص عدم محاسبات درست و ضعف در مدیریت شان رهایی یابند. به همین دلیل است که به جای پاسخگویی، کناره گیری بدون حرف و حدیث را در دستور کار قرار دهند.