امیرعبداللهیان خواستار توقف صادرات کالا و انرژی به اسرائیل شد

به گزارش راهبرد معاصر. نشست سالانه وزرای خارجه پنج کشور ساحلی دریای خزر به ریاست وزیر خارجه فدراسیون روسیه و با حضور وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان ظهر امروز (سه‌شنبه) ۱۴ آذر ماه در شهر مسکو آغاز به کار کرد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران حسین امیرعبداللهیان که در این نشست حضور دارد، طی سخنانی با بیان اینکه نمی‌توانیم قبل از هر چیز، ادای احترام نکنیم به بیش از ۱۶ هزار شهید اخیر فلسطینی که حداقل ۱۰ هزار نفرشان زنان و کودکان غزه و کرانه هستند، گفت که به نسل‌کشی رژیم اسرائیل در ادامه سخنانش خواهد پرداخت.

امیرعبداللهیان بیان کرد: برگزاری اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای ساحلی دریای خزر همواره فرصت مغتنمی را برای همفکری در خصوص مسائل این دریا و همچنین موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی فراهم می‌سازد و موجب توسعه و تقویت همکاری پنج جانبه در دریای خزر می‌شود. امیدوارم این اجلاس نیز موجب تحرک بیشتر در همه حوزه‌های همکاری در دریای خزر شود.

حسین امیرعبداللهیان دریای خزر را میراث مشترک و کانون دوستی بین ما و منشأ خیر و برکت برای بیش از ۲۷۰ میلیون جمعیت کشورهای حاشیه این دریا خواند و افزود: همانطور که گذشتگان این گوهر با ارزش الهی را برای ما به ارث گذاشته‌اند، باید تلاش کنیم این موهبت ارزشمند را برای نسل‌های آینده حفاظت کنیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: منطقه دریای خزر یک منطقه استراتژیک و حلقه وصل کریدورهای شمال - جنوب و شرق به غرب است.

وی با بیان اینکه امنیت در منطقه دریای خزر تفکیک ناپذیر است، افزود: همه ما نسبت به حفظ ثبات، امنیت و توسعه پایدار در پهنه آبی دریای خزر مسؤولیت داریم.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: بیش از یک سال از برگزاری ششمین اجلاس سران خزر و دیدارمان در شهر عشق آباد در ژوئن سال ۲۰۲۲ می‌گذرد. تصمیمات مهمی در آن اجلاس گرفته شد و پس از آن نشست‌ها و تلاش بسیار خوبی در چارچوب گروه کاری مقامات عالی رتبه در مسائل دریای خزر بین نمایندگان ویژه کشورهای ساحلی دریای خزر انجام شده است، با این وجود ضرورت دارد روند همکاری‌های پنج جانبه در دریای خزر شتاب بیشتری بگیرد.

به گفته امیرعبداللهیان، اقدامات یکجانبه در دریای خزر بدون توجه به منافع سایر کشورهای ساحلی منجر به تضییع حقوق و منافع دیگران می‌شود.

* همه تصمیمات درباره مسائل این دریا باید با اجماع و توافق پنج کشور ساحلی باشد

این دیپلمات عالیرتبه ایرانی گفت: همچنان معتقدیم همه تصمیمات درباره مسائل این دریا باید با اجماع و توافق پنج کشور ساحلی باشد. تلاش کنیم تحرک بیشتری در همکاری‌ها در دریای خزر ایجاد شود.

وی خطاب به وزرای حاضر در این نشست بیان کرد: به منظور تبدیل دریای خزر به نماد واقعی دوستی، پیشرفت و توسعه، نیازمند تقویت هر چه بیشتر تعامل و همکاری‌های جمعی هستیم. ما چاره‌ای نداریم که به سمت نهادینه سازی و ساختارمند کردن همکاری‌ها در دریای خزر به پیش برویم. در این راستا، ایجاد یک دبیرخانه و یا سازمانی که بتواند همه حوزه‌های همکاری در دریای خزر را مدیریت و نظارت کند، امری ضروری است.

رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: جمهوری اسلامی ایران از توسعه اقتصاد دریا محور و سرمایه‌گذاری‌های مشترک در حوزه‌های حمل و نقل دریایی، بنادر و دریانوردی، شیلات، گردشگری دریایی، ایجاد مناطق آزاد تجاری و بهره‌برداری معقول و پایدار از منابع زنده دریای خزر استقبال می‌کند. تقویت همکاری اقتصادی و تجاری و حمل و نقلی در دریای خزر به عنوان موتور محرکه توسعه و رفاه کشورهای ساحلی ضروری است.

* آمادگی برگزاری سومین همایش اقتصادی نخست‌وزیران خزر در تهران

وی با بیان اینکه برگزاری «همایش‌های اقتصادی خزر» بستر مناسبی برای تقویت همکاری جمعی در خزر است، اظهار داشت: متاسفانه برگزاری سومین همایش اقتصادی نخست‌وزیران خزر در تهران با وجود موافقت و هماهنگی قبلی همه کشورها و برنامه ریزی انجام شده به تعویق افتاد. درصدد هستیم بار دیگر تاریخ جدیدی را برای برگزاری این همایش در سطح نخست‌وزیران کشورهای ساحلی دریای خزر به میزبانی معاون اول رئیس جمهور ایران پیشنهاد کنیم. تردیدی وجود ندارد که برگزاری منظم این همایش و اجرای تصمیمات آن تامین کننده منافع اقتصادی همه کشورهای ساحلی خواهد بود.

امیرعبداللهیان با ذکر این نکته که در سال‌های اخیر سرمایه گذاری خوبی در زمینه توسعه گردشگری در مجاورت سواحل جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر در بخش‌های هتل سازی و امکانات رفاهی و تفریحی صورت گرفته است، افزود: معتقدیم گسترش صنعت گردشگری در سواحل خزر امکانات و ظرفیت‌های خوبی را در جهت رفاه و توسعه منطقه ایجاد می‌کند.

* ضرورت ترسیم خط مبدا

وی ادامه داد: کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر که در قزاقستان به امضا رسید، حقوق، تکالیف و چارچوب کلی همکاری بین پنج کشور ساحلی در مناطق چهارگانه دریایی در دریای خزر را مشخص می‌کند و اعمال حاکمیت، حقوق حاکمه و صلاحیت انحصاری و جمعی در این مناطق نیازمند ترسیم خط مبدا به عنوان مبنا و پایه تعیین محدوده دقیق آب‌های داخلی، آب‌های سرزمینی، منطقه ماهیگیری و پهنه آبی مشترک در دریای خزر است. گرچه تاکنون شش دور نشست و مذاکرات در قالب گروه کاری مقامات عالیرتبه در مسائل خزر برای مذاکره و نهایی کردن موافقتنامه روش تعیین خطوط مبدا مستقیم در دریای خزر برگزار شده است، ولی باید اذعان کنیم که روند مذاکرات برای تکمیل این سند با کندی پیش می‌رود و رضایت بخش نیست.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: امیدواریم هفتمین اجلاس این گروه کاری هر چه زودتر در باکو برگزار شود و نتایج ثمربخشی را در پی داشته باشد. پیشنهاد می‌کنم نشست‌های این گروه کاری در فواصل زمانی کوتاه و حداقل هر سه ماه یکبار در یکی از کشورهای ساحلی برگزار شود تا بتوانیم پیش نویس این موافقتنامه را زودتر نهایی کنیم. تدوین و اجرایی کردن تعدادی از اسناد همکاری پنج جانبه در دریای خزر در گرو دستیابی به توافق درباره خطوط مبدا است.

 وی با بیان اینکه در حال حاضر تهدیدات و چالش‌های فراوان زیست محیطی پیش روی ما قرار دارد، بیان کرد: حل آنها نیازمند همکاری جمعی پنج کشور ساحلی است. یکی از مهمترین چالش‌ها، تهدید پایین آمدن سطح تراز آب خزر ناشی از عوامل انسانی و غیرانسانی، از جمله کاهش آب رودخانه‌های ورودی به دریای خزر، تغییرات اقلیمی، احداث سدها و مخازن و تاسیسات صنعتی و کشاورزی در مسیر رودخانه‌های ورودی به دریای خزر است.

وزیر خارجه گفت: متاسفانه تداوم پس‌روی آب دریای خزر طی سال‌های اخیر تاثیرات منفی بر تأسیسات بندری و کشتیرانی اکوسیستم، زندگی آبزیان و تالاب‌های منحصر به فرد دریای خزر گذاشته و باعث افزایش آلاینده‌ها در استان‌های ساحلی دریای خزر شده است.

به باور امیرعبداللهیان، حل این معضل قطعا نیازمند عزم جمعی پنج کشور ساحلی است.

وی گفت:‌ از گروه کاری مقامات عالیرتبه در مسائل دریای خزر می‌خواهیم با همکاری نهادهای ذیربط در پنج کشور ساحلی و با نگاهی علمی و عملیاتی این موضوع را در دستورکار و اولویت خود قرار دهند.

این دیپلمات عالیرتبه ایرانی خاطرنشان کرد: خوشبختانه پس از گذشت ۹ سال در نشست مشورتی وزرای محیط زیست کشورهای ساحلی دریای خزر که ماه سپتامبر گذشته در ژنو برگزار شد، توافق خوبی برای استقرار دبیرخانه کنوانسیون تهران به عمل آمد. امید است گروه کاری ویژه براساس توافق به عمل آمده اولین نشست مشترک خود را در شهر باکو برگزار کند. برای مدیریت مستقیم و مستمر محیط زیست دریای خزر لازم است دبیرخانه «کنوانسیون تهران» به کشورهای حاشیه دریای خزر منتقل شود.

* وضعیت در غزه از یک بحران به یک فاجعه و تراژدی بزرگ و غم انگیز انسانی تبدیل شده

وی همچنین گفت: در عصر ما امنیت یک مقوله به هم پیوسته است و ناامنی در هر بخش از منطقه و جهان بر امنیت سایر مناطق تاثیر منفی می‌گذارد. لذا می‌خواهیم تحولات غزه را از این نظر مورد توجه قرار دهیم. هم اکنون که اینجا نشسته‌ایم، دور جدید رژیم اشغالگر اسرائیل علیه مردم بی دفاع غزه بی محابا و وحشیانه ادامه دارد. وضعیت در غزه از یک بحران به یک فاجعه و تراژدی بزرگ و غم انگیز انسانی تبدیل شده است. در شرایطی که بسیاری امیدوار بودند آتش‌بس موقت به آتش‌بسی پایدار و دائمی تبدیل شود، رژیم اسرائیل حتی با وجود فشار افکار عمومی داخلی و بین‌المللی، همچنان جنایات و نسل کشی در غزه و کرانه باختری فلسطین را در دستورکار خود قرار داده است.

امیرعبداللهیان بیان کرد: تاکنون بیش از ۱۶ هزار فلسطینی شهید‌ شده‌اند که بیش از ده هزار نفر از آنها را کودکان و زنان تشکیل می‌دهند. هزاران واحد مسکونی و صدها بیمارستان، مرکز درمانی، مدرسه، مسجد و کلیسا تخریب شده است و بخش قابل توجهی از ساکنان فلسطینی نوار غزه و حتی کرانه بی خانمان و آواره شده‌اند. این اقدامات هولناک بیانگر جنایات جنگی و مجازات دسته جمعی است که مغایر با اصول و قواعد حقوق بین‌الملل بوده و نیازمند پیگرد و مجازات است.

* آیا جامعه بین‌المللی همچنان قصد دارد نظاره‌گر جنایت جنگی و نسل کشی در غزه باشد؟

وی اضافه کرد: سؤال اساسی این است که آیا این آمار غم انگیز از کشتار زنان و کودکان و رسوایی هدف قرار دادن خبرنگاران، کادر درمانی و انسان‌های بیگناه در غزه برای اثبات اقدامات غیرانسانی و جنایتکارانه رژیم صهیونیستی کافی نیست؟ آیا جامعه بین‌المللی همچنان قصد دارد نظاره‌گر جنایت جنگی و نسل کشی در غزه باشد؟

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: بسیاری از فعالان و نهادهای مهم حقوق بشری جهان از جمله گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، عفو بین‌الملل و دیده بان حقوق بشر، اقدامات رژیم آپارتاید اسرائیل در نوار غزه را به روشنی جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت اعلام کرده‌اند. ارزیابی آمار منتشره از سوی یونیسف و سایر سازمان‌های بین‌المللی به شکلی بارز بیانگر این واقعیت است که رژیم اسرائیل در ارتکاب جنایت علیه کودکان، رتبه نخست را در سطح بین‌المللی دارد، به طوری که این حجم از کودک کشی، حتی در کارنامه هیچ یک از گروه‌های افراطی و تروریستی که در سال‌های اخیر در منطقه ما و دیگر نقاط جهان جنگ و خونریزی به راه انداخته‌اند، ثبت نشده است.

وی گفت: بی‌گمان سوخت ماشین جنگی و پشتیبانی همه‌جانبه این جنایات را آمریکا تامین می‌کند. آمریکا با این اقدام، تنفر جامعه جهانی را برانگیخته است و همزمان سازمان‌های بین‌المللی را بی‌خاصیت و بی‌هویت کرده است.

حسین امیرعبداللهیان در ادامه سخنان خود در نشست مسکو بیان کرد: برای جلوگیری از این وضعیت، صرفا ابراز انزجار از جنایات افسارگسیخته صهیونیست‌ها در غزه کفایت نمی‌کند بلکه باید فراتر از آن اقدام کرد. ضرورت دارد در کلیه نشست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله این نشست ارزشمند با اتخاذ موضعی واحد و برداشتن گام‌هایی اثربخش و هماهنگ نسبت به فعال سازی همه اهرم‌های فشار جهت توقف فوری حملات ارتش رژیم اسرائیل به غزه، ورود هر چه سریعتر کمک‌های بشردوستانه به این منطقه، رفع محاصره غزه ، مقابله با هرگونه سیاست خطرناک کوچ اجباری مردم آن اقدام شود.

وی گفت: ما معتقدیم در این برهه حساس و تعیین کننده، ضرورت دارد پیامی واحد و قوی به رژیم متجاوز اسرائیل مبنی بر توقف فوری جنایات جنگی به غزه و کرانه داده شود.

* تحریم کالاهای ساخت اسرائیل

وزیر خارجه افزود: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب حقوق بین‌الملل ضمن به رسمیت شناخته حق مقاومت مردم فلسطین در برابر اشغالگر و ضمن اینکه حماس را یک سازمان فلسطینی آزادیبخش در مقابل اشغال می‌داند، بر ضرورت اعمال تعیین حق سرنوشت و تشکیل دولت فلسطینی به پایتختی قدس شریف و بازگشت آوارگان تأکید داشته و از تمامی کشورها می‌خواهیم که رسیدگی به این موضوع را در دستورکار فوری و جدی خود به ویژه در سازمان ملل قرار دهند.

وی ادامه داد: باید جنایتکاران جنگی رژیم اسرائیل در محکمه‌ای بین‌المللی محاکمه و مجازات شوند. صادرات کالا و انرژی به سرزمین‌های اشغال شده فلسطین متوقف شود و تحریم کالاهای ساخت اسرائیل، حداقل کاری است که برای همبستگی با مردم غزه و کرانه باختری باید انجام دهیم.

وزیر خارجه فدراسیون روسیه سرگئی لاوروف نیز طی سخنانی در این نشست تصریح کرد: کشورهای ساحلی صلاحیت انحصاری برای حل مسائل مربوط به دریای خزر را دارند./ فارس