کتابی که حداد عادل در پیاده روی اربعین نوشت

به گزارش راهبرد معاصر؛‌ آیین رونمایی از کتاب «به صحرا شدم عشق باریده بود» به قلم غلامعلی حداد عادل که به زبان‌های انگلیسی، عربی و اردو ترجمه شده عصر دیروز در کتابخانه پارک‌شهر برگزار شد.

بر اساس این گزارش در این مراسم علیرضا مختارپور دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، غلامعلی حداد عادل نویسنده کتاب، محسن چینی‌فروشان مدیرعامل انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی و هادی انصاری حضور داشتند.

حداد عادل در ابتدای سخن گفت: من دو سال پیش برای نخستین بار موفق به زیارت کربلا در اربعین شدم. در کوله پشتی‌ام یک دفترچه یادداشت کوچک برداشتم و از همان ساعت‌های اولیه برای نوشتن بی‌اختیار شدم. صبح اولین روز در گوشه اتاق دفترچه را درآوردم و فصل کنونی شبی خوش سفری خوش را نوشتم. از پنج فصل کتاب چهار فصل را تا رسیدن به کربلا نوشتم. هر جا کاروان برای استراحت توقف می‌کرد دفترچه را درمی‌آوردم و نوشتن را از سر می گرفتم.

وی ادامه داد: تا درک و احساس داغ و تازه و دست نخورده بود آن را روی کاغذ می‌آوردم. می دانستم اگر این پرنده گریزان را صید نکنم؛ از دستم فرار می‌کند. اما فصل پایانی کتاب نیاز به مراجعه به منابع داشت. در فصل پایانی مایل بودم این صحنه را از منظر چشم دیگران هم نظاره کنم.

رئیس فرهنگستان ادب و زبان فارسی افزود: نوشتن فصل پایانی ۶ ماه طول کشید، در حالی که چهار فصل دیگر در شش روز نوشته شد. علت طول کشیدن فصل پایانی این بود که منابع مورد نظر من کمیاب بود.

هادی انصاری در این نشست در سخنانی کوتاه، گفت: روز به روز شاهد هستیم که موج اربعین سالانه عظمتش بیشتر می‌شود زیرا ندای امام حسین (ع) ندای جهانی است.

وی در ادامه سخنانش گفت: در سال‌های اخیر حضور ایرانیان به صورت پررنگ در جهانی شدن این مسیر نمایان است که هیچ زبان و قلمی گویای آن نیست. فردی که در این پیاده‌روی توفیق حضور می‌یابد مانند موری است در اقیانوس انسان‌ها که از ادیان و مذاهب و دیدگاه‌های مختلف هستند و همه با یک کوله‌پشتی به یک سو حرکت می‌کنند. سفرنامه‌نویسی هنر زیبایی است که ما در شرقی‌ها کمتر دیده می‌‌شود به خصوص سفرنامه اربعین بسیار کم داریم و باید گفت سفرنامه‌های این گونه نه تنها در تاریخ، فرهنگ و انعکاس هر کشور نقش دارند بلکه می‌تواند انعکاس‌دهنده موج به این عظمت باشد.

محسن چینی‌فروشان مدیر دفتر نشر فرهنگ اسلامی، در این مراسم در سخنانی درباره غلامعلی حداد عادل مؤلف کتاب اظهار داشت: آقای حداد عادل چهره‌ای چندوجهی است، او وجوه مختلف شخصیتی دارد، رشته تحصیلی‌اش فیزیک و ریاضیات است که آثاری از آن در این اثرش هم دیده می‌شود اما در کنار آن در زمینه‌های مختلف مثل شعر، رمان و حتی قصه برای کودکان دست به قلم شده است. او حتی طناز خوبی هم است. نکته دیگر شناخت مخاطب است خصوصاً مخاطبان جوان و نوجوان؛ ایشان در طول عمر کاری خود در سازمان پژوهش تیزهوشی خاصی نسبت به شناخت مخاطب داشت و سپس مدرسه فرهنگ را تدریس کرد و پای آن ایستاد و همچنان در آن درس می‌دهد. شناخت خوبی نسبت به مخاطب دارد. اینکه فردی بداند نیاز و مسأله مخاطب امروز چیست نکته مهمی است که آقای حداد عادل این نکته را به خوبی می‌داند.

چینی‌فروشان تصریح کرد: نکته سوم قلم آقای حداد عادل است، قلمی رسا، شیرین و سلیس؛ او در حالی که رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی است اما از زمانی که او را شناخته‌ام و این مسؤولیت را هم نداشت در مجلات رشد و کتاب‌های درسی قلمی شیرین، شیوا و محکم داشت.

نویسنده کتاب به صحرا شدم عشق باریده بود افزود: باید چند نکته را درباره راهپیمایی اربعین مطرح کنم مطلب نخست اینکه بیش از 20 سال است که اصطلاح ریزش و رویش را از زبان رهبر انقلاب می‌‌شنویم و همواره ایشان افراد را دلگرمی می‌دهند که مبادا از جدا شدن برخی‌ها از قافله انقلاب دلسرد شده باشید، انقلاب اگر ریزش دارد رویش هم دارد، ایشان تأکید دارند رویش‌ها بیش از ریزش‌ها است و وقتی صحبت از ریزش و رویش می‌شود ذهنمان به اشخاص می‌رود. در حالی که مصادیق این ریزش و رویش‌ها را نباید افراد بدانیم، پدیده‌های اجتماعی هم هستند که مصداق اکمل این رویش‌ها است.

حداد عادل گفت: من اربعین را رویش می‌دانم این رویش را دست کم نگیرید چرا که رویش‌های ثانوی را در خود دارد.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ضمن اشاره به اینکه حضور میلیونی مردم به معنای باور آنها به مبارزه با ظلم، بی‌اخلاقی و حسادت عنوان داشت عاشورا جز این چیزی نیست، ما چنین سرمایه‌ای را در ایران به خدمت داریم بنابراین برای حل مشکلات کشور اگر به همین نیروی لایزال دینی مردم توجه کنیم همه مشکلاتمان حل می‌شود اگر به سراغ این مردم برویم، اگر چیزی برخلاف عقاید این مردم نگوییم و فاصله از آنها نگیریم، آنها به ما اعتماد داشته باشند هر چه بخواهیم مردم فراهم می‌کنند و انقلاب را این گونه حفظ می‌کنیم.

وی با بیان اینکه فهم و درک ملت از عاشورا نکته‌ای است که باید به آن اشاره کنم گفت: من در این کتاب اشاره‌ای به عاشورای قبل از انقلاب و پس از انقلاب داشته‌ام در هر دو مقطع عزاداری و اخلاص بوده است اما اتفاقی که با انقلاب افتاده مثل این است که گلدانی را شما در سایه پرورش دهید و سپس در آفتاب قرار دهید، رشدش ۱۰ برابر می‌شود انقلاب هم با مفاهیم دینی چنین کاری را کرد.

کتابی معرفت‌گرا در حوزه اربعین است

مختارپور ضمن اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر تاثیر راهپیمایی در گسترش بصیرت و معرفت گفت: من اکثر کتاب‌هایی را که درباره راهپیمایی اربعین سال‌های گذشته منتشر شده است، دیده‌ام. این کتاب ها چند دسته اند؛ تصویری اند، خاطره نویسی از انواع اقوال شخصی که وجه معرفتی ندارند و سومین گونه ضمن اشاره به راهپیمایی عملاً جنبه های انتقادی و به چالش کشیدن این واقعه را هدف گرفتند. کتاب‌هایی که با اهدافی خاص مخصوصاً در یک سال اخیر در جهت نفی و تضعیف وجه قیام امام حسین (ع)، با تاکید بر این که نهضت حسینی یک استثنا در بیان حرکت ائمه بود، چاپ شده‌اند. استثنایی که قابل درس‌آموزی و استفاده نیست. یا اشاره می‌کنند دامن زدن به این عزاداری ها و راهپیمایی ها با اهداف خاصی دنبال می‌شود. می توانم با عنوان ترویج عرفی‌کردن و سکولارکردن عزاداری حسینی به آن اشاره کنم. کتاب‌هایی نظیر کتاب حدادعادل از این حیث متفاوت است.

دبیر کل نهاد کتابخانه‌های کشور گفت: کتاب به صحرا شدم عشق باریده بود، هم قلم شیرینی دارد، هم به شبهه ها توجه کرده، هم به دشمنی ها و مخالفت ها و هم به زبان نسل جوان امروز نوشته شده است. در ضمن از اطاله کلام و حجیم کردن بیهوده مطالب هم خودداری کرده است. در مجموع کوشیده یک نگاه معرفتی و مسئولیت‌آفرین مبتنی بر تعهد را ایجاد کند. از این روی از نوع تالیفات معرفت‌گرا در این حوزه محسوب می‌شود.