جنجال کنسرت در بنای باستانی تخت جمشید
به گزارش راهبرد معاصر؛ علیرضا عسگری چاه‌وردی مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در خصوص برگزاری کنسرت علیرضا قربانی در فاصله ۵۰ متری از تختگاه تخت‌جمشید و میزان خطرات آن برای این بنای باستانی می‌گوید: در بلیت‌های فروخته‌شده آمده ردیف‌های صندلی در کاخ آپادانا، تچر و دروازه تخت‌جمشید قرار گرفته است که به‌هیچ‌وجه اینگونه نیست و این صندلی‌ها پایین محوطه تخت‌جمشید قرار می‌گیرند و کاملا جدا از محوطه هستند.
وی با اشاره به برخی اظهارنظر‌ها و شایعات در فضای مجازی مبنی بر تاثیر مخرب امواج صوتی بر آثار تاریخی گفت: در حال حاضر مسأله تاثیر صوت بر بنا‌های تخت جمشید مطرح است و به همین دلیل مکان برگزاری کنسرت موسیقی بیرون از تختگاه تخت جمشید و در فاصله ۵۰ متر زیر سطح ارتفاع ۱۷ متری تختگاه انجام می‌شود. تاکید شده از باند‌هایی استفاده شود که صدا به سمت تختگاه تخت‌جمشید برنگردد و به طرف پردیس تخت جمشید منعکس شود.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت گفت: تخت جمشید از این جهت جای برگزاری کنسرت نیست که نتایج حاصل از بیشینه، میانه و کمینه صوت، متوسط شدت صوت، نمودار‌های اسپکتروگرام و شدت انرژی صوت در قالب نقشه‌های گرافیکی این طرح نشان می‌دهد منبع تولید صدا باید از داخل تختگاه تخت جمشید جدا شود و به بیرون از محوطه انتقال یابد، بنابراین در تمهید اجرای برنامه موسیقی این موضوع لحاظ شده است و مکان اجرای برنامه به بیرون از تخت جمشید انتقال داده شد.
عسگری چاه‌وردی اعلام کرد: در جلسه‌ای که شب گذشته داشتیم، تاکیداتی کردیم که قرار بود کنسرت لغو شود، اما به دلیل آنکه این کنسرت از تهران مجوز دارد و یک کار فرهنگی است، امکان لغو آن منتفی شد. همچنین نظر ما بر این بود که کنسرت در پردیس و در پارکینگ ستاره برگزار شود، اما از آنجا که برنامه‌ریزی‌ها از قبل صورت گرفته بود و آنها می‌خواستند برای نمایش نور از تختگاه استفاده کنند، به همین دلیل این امکان نیز فراهم نشد.
مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید، اما اعلام کرد: علی‌القاعده نباید لرزش صدا آسیبی به بنا وارد کند و ما هم‌اکنون در حال تست فرکانس‌های صدا هستیم. در صورتی که لرزش صدا به بنا و تختگاه آسیبی وارد کند، در لحظه موسیقی را متوقف می‌کنیم.
وی تاکید کرد: در زمان برگزاری کنسرت نیز تمامی مراحل برنامه را رصد می‌کنیم. اگر فرکانس‌های صدا کمترین آسیب برای تخت‌جمشید داشته باشد، بدون شک در لحظه کنسرت را متوقف می‌کنیم چراکه اولویت ما حفاظت از بنا‌های تاریخی است و بنده به عنوان مدیر پایگاه جهانی تخت‌جمشید وظیفه‌ای جز این کار ندارم.
توضیحات تیم برگزاری کنسرت علیرضا قربانی
تیم برگزاری کنسرت علیرضا قربانی نیز توضیح داد: «ضمن سپاس و شکرگزاری از همراهی و حمایت‌های مخاطبان گرامی کنسرت تخت جمشید با نظر به دغدغه‌ها و نگرانی‌های برخی از علاقه‌مندان به تاریخ و بنا‌های تاریخی ایران درباره اثرات منفی احتمالی برگزاری چنین برنامه‌هایی در بنا‌های تاریخی ارزشمندی نظیر تخت جمشید، تیم برگزاری این کنسرت بر خود لازم دانسته توضیحات فنی دقیق‌تری برای این دسته از دغدغه‌مندان و رفع سوال‌ها و ابهام‌های مورد پیش‌بینی ارائه دهد.
همه بناها و مکان‌های تاریخی این سرزمین همچون بسیاری از دیگر میراث‌فرهنگی و تاریخی این خاک مورد عشق و الفت همه ما مردم و همه اقشار و اصحاب فرهنگ و هنر است، چراکه چنین سرمایه‌هایی نه تنها به این خاک که به تاریخ و تمدن بشریت تعلق داشته و دارد و ما تنها امانتدار و محافظان آن هستیم.
مهمترین رویکرد ما در ارائه موسیقی در چنین فضایی ارتباط معنادار فرهنگ و هنر ایرانی با تاریخ و میراث تاریخی آن است؛ پیوندی که انکار و چشم‌پوشی از آن غیر ممکن است.
از این رو طی ماه‌ها بررسی علمی و مطالعه و مشورت با متخصصان و متولیان نگهداری این بناها، دغدغه‌مندانه تلاش شده است که با در نظر گرفتن تمامی ملاحظات لازم برای پیشگیری از هر گونه آسیب یا اثر منفی از هر نوع و به هر طریق به بناها و محوطه این آثار باستانی، محل اجرا به فضایی با فاصله مطلوب و اصولی از بناها و پشت به سازه‌ها برای جلوگیری از انتقال ارتعاشات و امواج صدا به واسطه انتقال از طریق جریان هوا و یا ارتعاش مستقیم به بنا و نیز تجمع مراجعان و تردد‌های غیرضروری و غیراصولی در محدوده سایت طراحی شود، به گونه‌ای که هیچگونه عملیات عمرانی یا تخریبی در محوطه سایت صورت نپذیرد و در واقع محل اجرا در فضایی کاملا خارج از سایت اصلی و تنها با نما و دید کافی به بنا خواهد بود. این امر حتی در مورد اسپیکر‌های صحنه نیز با جایگزینی هدفون به جای اسپیکر برای نوازندگان در نظر گرفته شده تا هیچگونه انتقال ارتعاش به سازه‌ها صورت نپذیرد.»
آیا برگزاری کنسرت به بنا‌های تاریخی اصلا آسیب نمی‌زند؟
محمد امینی‌پور کارشناس بنا‌های تاریخی گفت: برای برگزاری کنسرت موسیقی باید همه جوانب این اقدام سنجیده شود. ارتعاش‌هایی که از این امواج ریز ظاهر می‌شوند، نفوذ زیادی در ساختار اصلی بناها و آثار قدیمی ایجاد می‌کنند که هریک آنالیز‌های آزمایشگاهی مبتنی بر پژوهش را می‌طلبند.
وی افزود: برای اندازه‌گیری میزان تخریب بخش‌های آثار و بنا‌های قدیمی اندازه‌گیری میزان نفوذ و دسی‌بل صوتی نیز قابل استفاده است. در دوره‌های گذشته قرار دادن یک اتاق به‌عنوان اتاق موسیقی در کاخ‌ها و دربار پادشاه‌ها مانند عالی‌قاپو و استفاده از آن اتاق‌ها با حضور نوازندگان همیشگی بود، ولی تخریبی برای این اتاق‌ها دربرنداشت، چون هیچ تقویت‌کننده‌ای برای صدا وجود نداشت.
این کارشناس ادامه داد: متاسفانه امروزه صدای خوانندگان و ابزارآلات موسیقی در کنسرت‌ها، چون به‌وسیله امکانات مختلف تقویت می‌شود، این تقویت صدا سبب لرزش بنای تاریخی می‌شود. / فارس