سرنوشت اوکراین در انتظار تایوان است؟

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ دیدار جنجالی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و ولودیمیر زلنسکی، همتای اوکراینی اش نگرانی هایی را در تایوان در زمینه تعهد امنیتی آمریکا به این جزیره خودگردان که رؤیای استقلال در سر می پروراند، ایجاد کرده است. چین بارها اعلام کرده است، تایوان را بخشی از خاک خود می داند و حتی اگر لازم باشد، از توان نظامی خود نیروی تحقق آن استفاده می کند.

دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ با تغییر سیاست خارجی آمریکا، به ویژه تلاش های وی برای پایان دادن به جنگ اوکراین، انعقاد قرارداد معدنی با کی یف و مذاکره با روسیه همراه بوده است. در این راستا الکساندر دارچف به عنوان سفیر جدید مسکو در واشنگتن منصوب شد. ترامپ نیز رئیس جمهور اوکراین را فردی «صلح طلب» توصیف کرده بود و گفت، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه خواهان صلح و پایان جنگ است.

نگرانی تایوان در زمینه سیاست ترامپ در قبال خود به اظهارات رئیس جمهور آمریکا در دوره رقابت های انتخاباتی سال گذشته برمی گردد

تمایل ترامپ به رها کردن کی یف و قطع کمک‌های نظامی پس از درگیری لفظی اش با رئیس جمهور اوکراین، نگرانی‌هایی را در تایوان ایجاد کرده است که امکان دارد چنین سرنوشتی در انتظارشان باشد. چین سال‌های اخیر پروازهای نظارتی اش را بر فراز تایوان افزایش داده است و مقام های چینی به طور فزاینده‌ای اظهاراتی در زمینه اتحاد مجدد با تایوان، حتی در صورت لزوم استفاده از توان نظامی، بیان کرده‌اند. 

نگرانی تایوان در زمینه سیاست ترامپ در قبال خود به اظهارات رئیس جمهور آمریکا در دوره رقابت های انتخاباتی سال گذشته برمی گردد، زمانی که وی در مصاحبه ای اعلام کرد، تایوان باید در ازای کمک به آمریکا برای دفاع از خود پول بپردازد. حتی اگر تایپه میلیاردها دلار برای خرید تسلیحات از آمریکا خرج کند، واشنگتن که مهم ترین حامی امنیتی این کشور است، این جزیره را متهم به سرقت تراشه می داند.

اظهارات ترامپ در زمینه تایوان به وضوح نشان می دهد وی بر دو موضوع متمرکز شده است:

نخست، مجبور کردن تایوان به افزایش هزینه های دفاعی و خرید تسلیحات آمریکایی بیشتر

دوم، اجبار این جزیره برای افتتاح کارخانه های جدید شرکت تایوانی  TSM، تولید کننده پیشتاز تراشه در جهان، در خاک آمریکا.

تایپه با هدف برقراری روابط امنیتی نزدیکتر با واشنگتن، به دنبال خرید تسلیحات آمریکایی به ارزش 7 تا 10 میلیارد دلار در سال جاری است، در حالی که قصد دارد هزینه های دفاعی خود را به سه درصد از تولید ناخالص داخلی افزایش دهد.

در زمینه تراشه ها و برای جلوگیری از تعرفه های ۲۵ درصدی که ترامپ قصد دارد بر نیمه هادی ها اعمال کند، از ماه آوریل شرکت تایوانی TSMC رایزنی هایی را با رئیس جمهور آمریکا انجام داد و دو طرف به توافقی دست یافتند که شامل موافقت شرکت تایوانی برای افزایش سرمایه گذاری های خود به میزان ۱۰۰ میلیارد دلار با ساخت پنج تأسیسات پیشرفته جدید در آمریکا بر مبنای تعرفه های ترامپ خواهد بود.

آنچه رئیس جمهور آمریکا می خواهد، اینکه شرکت تایوانی پیشرفته ترین تراشه ها را در آمریکا تولید کند و تولید تراشه های الکترونیکی را افزایش دهد که تایوان از آن اجتناب کرده است، زیرا این موضوع به کاهش اهمیت ژئوپلیتیکی اش منجر می شود.

معامله TSMC با ترامپ باعث سردرگمی و نگرانی در تایوان شده است، جایی که صنعت تراشه برای اقتصاد این جزیره و امنیت ملی اش بسیار مهم است. با توجه به این تناقض، احتمال دارد هر دو طرف با توجه به اهمیت هر یک برای دیگری به توافقی دست یابند که آنها را راضی کند.

در دهه‌های گذشته، آمریکا سیاست «ابهام راهبردی» را در قبال تایوان حفظ کرده و نشان نداده است در صورت حمله چین به تایوان چگونه واکنش نشان خواهد داد. با وجود این، جو بایدن رئیس‌جمهور سابق آمریکا در دوره ریاست‌ جمهوری اش بارها اعلام کرد، در صورت بروز درگیری در تایوان، متعهد به اعزام نیروهای آمریکایی خواهد بود، اما مقام های دولت آمریکا همواره از اظهارات بایدن عقب‌نشینی کرده بودند و این نشان می‌دهد آمریکا سیاست خود را در قبال تایوان تغییر نداده است.

آنچه رئیس جمهور آمریکا می خواهد، اینکه شرکت تایوانی پیشرفته ترین تراشه ها را در آمریکا تولید کند

ترامپ همواره از اظهار نظر در زمینه اینکه آیا آمریکا در صورت حمله چین به تایوان، از این کشور دفاع خواهد کرد یا خیر، خودداری کرده است. وی قبل از مراسم تحلیف در دسامبر گذشته در مصاحبه ای گفت، هرگز نمی گوید آیا آمریکا متعهد به دفاع از تایوان در برابر چین است یا خیر.

پس از اعلام توافق میان ترامپ و شرکت تایوانی  TSMC، رئیس‌جمهور آمریکا گفت حمله چین به تایوان فاجعه‌بار خواهد بود، اما نگفت، آیا واشنگتن متعهد به دفاع از تایپه است یا خیر.

تایوان در حال حاضر برای واشنگتن بسیار مهم و بعید است به دلایل متعدد، ازجمله اهمیت راهبردی تایوان برای آمریکا در اقیانوس هند و آرام، آن را به پکن واگذار کند. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا به فاکس نیوز گفت، بهترین راه برای جلوگیری از درگیری در تنگه تایوان این است آمریکا از توان نظامی قوی برخوردار باشد و طبعاً برای مقابله با چین نیاز به حضور در منطقه هند و اقیانوس آرام دارد.

گرچه آمریکا با حمایت نظامی اش از تایوان، چین را تحریک می کند؛ اما واشنگتن به دلیل حضور TSMC در خاکش همیشه از رسیدن موضوع به مرحله حمله نظامی به تایوان اجتناب کرده است. بنابراین حمله نظامی چین امکان دارد به کنترل تراشه های الکترونیکی تایوانی به وسیله چین منجر شود. واشنگتن در تلاش است به قطب صنعت تراشه تبدیل شود و وابستگی اش را به تایوان کاهش دهد تا در صورت حمله نظامی چین به این جزیره در آینده، از هرگونه ضرری که امکان دارد متحمل شود، جلوگیری کند.

تایوان نیز همچنان کارت فشاری است که آمریکا علیه چین از آن استفاده می کند تا پکن را وادار به تسلیم در برابر خواسته های آمریکا کند. بنابراین، کنار گذاشتن تایوان می تواند در این زمینه برای پکن دستاورد باشد. با توجه به فشارهایی که چین و تعدادی از کشورها برای قطع روابط دیپلماتیک با تایوان به این جزیره وارد می‌کنند، تایوان به حمایت نظامی، اقتصادی و سیاسی آمریکا نیاز دارد.

چین عجله ای برای الحاق مجدد به تایوان ندارد، زیرا شرایط برای الحاق مسالمت آمیز جزیره هنوز فراهم نیست و پکن نمی خواهد از توان نظامی برای الحاق تایوان استفاده کند. در زمینه آمریکا، این کشور تا زمانی که منافعش ایجاب کند به حمایت از تایوان ادامه خواهد داد.