بقایی: به زودی طرح پیشنهادی ایران از طریق عمان ارائه می‌شود / مبنای ما برای رفع تحریم‌ها اعتماد به آمریکا نیست
به گزارش راهبرد معاصر؛ اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری هفتگی خود با اصحاب رسانه، پاسخگوی سئوالات خبرنگاران شد.
بقائی در ابتدا با اشاره به تحولات اخیر بین‌المللی گفت: موضوعی که نمی‌شود از آن گذشت تحولات دردناک در فلسطین اشغالی است و در سکوت نهاد‌های بین‌المللی کماکان نسل کشی در غزه و کرانه باختری ادامه دارد.
هفته گذشته شاهد وتوی یک قطعنامه درباره توقف نسل کشی بودیم و این نشان می‌دهد که آمریکا خودش را حامی رژیم صهیونیستی می‌داند. شاهد کشته شدن بیش از ۱۵۰ انسان بی‌گناه در روز‌های اخیر بودیم. حقیقتا جامعه جهانی باید در این زمینه تحرک جدی برای توقف این وضعیت غم انگیز داشته باشد.
توقیف کشتی حامل کمک‌های بشردوستانه نوعی دزدی دریایی است
وی درباره مسئله فلسطین و حمله به کشتی حامل کمک‌های بشردوستانه گفت: این کشتی چند روز قبل راه افتاده بود و به نوعی ربایش در آب‌های آزاد اتفاق افتاده است. قطعا تعرض به این کشتی از لحاظ حقوق بین‌الملل نوعی دزدی دریایی است. همچنین با هدف و جلوگیری از توقف نسل کشی اتفاق افتاده نیز نوعی جنایت محسوب می‌شود.
فکر می‌کنم این تحولات نقش و مسئولیت سازمان ملل، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ و شورای امنیت را برجسته می‌کند تا اقدام فوری در جهت رفع حصر غزه کنند. هیچ جای عذر و بهانه‌ای نیست که نهاد‌های بین‌المللی اقدامی برای توقف جنایات صورت ندهند.
ایران مجموعه‌ای از اقدامات را در پاسخ به آژانس آماده کرده است
سخنگوی وزارت خارجه درباره نشست امروز شورای حکام و تصویب احتمالی قطعنامه علیه ایران گفت: این اقدام نشانه تصمیم کشور‌های تاثیرگذار بر شکل‌گیری این قطعنامه برای تقابل است. ایران از ابتدا مبنایش همکاری طبق پادمان بوده است.
ما در طول این یک سال اقدامات مهمی را در راستای همکاری با آژانس انجام دادیم، با این حال، متأسفانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحت فشارها و نفوذ‌های سیاسی سه کشور اروپایی و ایالات متحده آمریکا، تصمیم گرفت گزارشی تحت عنوان "گزارش جامع" تهیه کند. بدون تردید پاسخ تقابل، همکاری بیشتر نخواهد بود. ایران مجموعه‌ای از اقداماتی را آماده کرده و طرف‌های مقابل آگاه هستند. حتما با توجه به تحولات آینده طیفی از اقدامات را عملیاتی خواهیم کرد. قطعا فراتر از موارد مورد اشاره خواهد بود.
عمق دشمنی آمریکا با مردم ایران
وی درباره ممنوعیت ورود اتباع ایرانی به آمریکا گفت: قطعا این تصمیم دولت آمریکا مبتنی بر یک نگاه تبعیض آمیز و نژادپرستی است و از لحاظ حقوق بشری محکوم است. تعداد زیادی از کشور‌ها مشمول این مقررات شدند، اما جمعیت قالب مسلمان هستند. این تصمیم بر اساس ملیت و مذهب تعیین شده و هر دو موضوع از لحاظ حقوق بشر مردود است. برای ما به عنوان ایرانی‌ها، نشانه دیگری از عمق دشمنی آمریکا با مردم ایران است.
غنی سازی جزئی از صنعت هسته‌ای است
سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به سخنان مارک روبیو وزیر خارجه آمریکا مبنی بر اینکه ایران از غنی سازی برای بازدارندگی استفاده می‌کند، گفت: این سخن دقیق نیست. اصلا اینگونه نیست که هر کشوری دارای برنامه تسلیحاتی است. بسیاری از کشور‌ها غنی سازی انجام می‌دهند ولی تسلیحات ندارند. ایستادگی در برابر زیاده خواهی هر طرفی بازدارنده است. غنی سازی جزئی از صنعت هسته‌ای و موضوعی غیرقابل مذاکره و معامله است چرا که صنعتی بومی است و طی دهه‌ها طی تلاش دانشمندان ما ایجاد شده است. هیچ کشوری حق ندارد در مورد این حق نظر دهد.
تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران
وی در واکنش به تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران و همچنین مذاکرات آتی گفت: در مورد دور بعدی مذاکرات در حال حاضر نکته خاصی نیست. درباره ادامه موج‌های تحریمی، ما دیدیم که ادعا‌های مطرح شده صحت نداشت. این خودش عدم جدیت آمریکا را نشان می‌دهد که این رفتار‌های متناقض با یکدیگر قابل جمع نیست و سوءظن ما را بیشتر می‌کند.
برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح آمیز است
بقائی درباره سخنان عباسی، رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی درباره سلاح‌های تکنیکال گفت: در یک کشوری که رسانه‌های آزادانه مواضع خود را بیان می‌کنند غیرطبیعی نیست که دیدگاه‌های مختلف را بشنویم، اما چیزی که مشخص است ایران برنامه هسته‌ایش کاملا صلح آمیز است. حتی اگر گزارش اخیر آژانس را مبنا قرار دهید صحبتی از عدم پایبندی نیست. حتی این گزارش که کاملا سیاسی است هیچ اشاره‌ای به غیر از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران نکرده است. ایران خود را موظف به ادامه مسیر صلح آمیز می‌داند و صحبت‌هایی که مطرح می‌شود نباید سیاست اصولی ایران را مورد تردید قرار دهد.
محکومیت تحریم‌های آمریکا علیه قضات دیوان بین‌المللی کیفری
وی در واکنش به تحریم‌های آمریکا علیه قضات دیوان بین‌المللی کیفری گفت: هر دو مورد در راستای اطمینان از بی‌کیفرمانی افرادی است که متهم به ارتکاب جنایت بین‌المللی است. همه نتانیاهو را به جنایت نسل کشی و جنایت می‌شناسند. این واقعا تاسف بار است که از وجه بین‌المللی خودش سوءاستفاده می‌کند برای ممانعت از پاسخگو کردن رژیمی که آن را به عنوان رژیم نسل کش می‌شناسند. این اقدام به نوعی همدستی در جنایات رژیم محسوب می‌شود، این اقدامات واقعا محکوم است. دیوان بین‌المللی کیفری در این زمینه واکنش نشان دادند. از طرف ما هم به عنوان کشور مسئول که واقعا نگران هستیم، محکوم است.
به زودی طرح پیشنهادی ایران از طریق عمان ارائه می‌شود
بقائی درباره پاسخ ایران به پیشنهاد آمریکا و همچنین سخنان مقامات این کشور در این خصوص گفت: هر طرحی که منافع و ملت ایران را در خودش لحاظ نکرده باشد، چه در حوزه انرژی هسته‌ای به شمول غنی سازی و چه به لحاظ خاتمه تحریم‌ها، این طرح از نظر ما قابل قبول نیست. طرحی که آمریکایی‌ها دادند را می‌توان گفت پیشنهاد آمریکا و طبیعی است هر کشوری می‌تواند کار خودش را انجام دهد، اما اگر آن را امر دوجانبه می‌دانیم، باید گفت پیشنهاد آمریکا چنین مختصاتی را نداشت. ما طرح پیشنهادی خودمان را به زودی از طریق عمان ارائه می‌کنیم و طرحی معقول و منطقی است و توصیه داریم طرف آمریکایی این فرصت را قدر بداند.
سفر عراقچی به لبنان
وی درباره سفر عراقچی به لبنان گفت: این سفر دوجانبه بود و موضوعات مختلفی در گفت‌و‌گو‌های وزیر مطرح شد. امیدواریم این رایزنی‌ها به تفاهم بیشتر منجر شود.
طرحی که حفظ داشته‌های هسته‌ای و رفع موثر تحریم‌ها را لحاظ نکند قابل پذیرش نیست
سخنگوی وزارت خارجه درخصوص جزئیات پیشنهادات آمریکا و رفع تحریم‌ها گفت: ما به کرات موضوع رفع تحریم‌ها را بیان کردیم و نمی‌شود بدون درج مطالبه به حق ایران توافقی حاصل شود. باور ما این است که مهمترین مطالبه ایران در کنار حفظ داشته‌های هسته‌ای، رفع موثر تحریم‌هاست. اینکه چرا در متن ارائه شده آمریکا چنین موضوعی گنجانده نشده باید از طرف مقابل سئوال کرد. ما در پیگیری منافع ملت ایران مصمم هستیم و طرحی که این دو خواسته ما را لحاظ نکند قابل پذیرش نیست.
هیچ بهانه‌ای برای فعال سازی اسنپ بک وجود ندارد
وی درباره احتمال پیش زمینه برای فعال شدن اسنپ بک و رایزنی با اروپا گفت: موضوع هسته‌ای ما کاملا صلح آمیز است و هیچ بهانه‌ای برای بردن مسئله ایران به شورای امنیت وجود ندارد. اگر بخواهند بهانه‌ای پیدا کنند نیازی به چنین سازوکار‌هایی نیست. در سال ۲۰۰۶ نیز بدون وجود مکانیسم ماشه چنین اتهاماتی را طرح کردند.
برنامه هسته‌ای ایران تحت شدیدترین سازوکار‌های بازرسی آژانس قرار دارد
بقائی در خصوص خواسته آژانس از ایران گفت: برنامه هسته‌ای ایران تحت شدیدترین سازوکار‌های بازرسی آژانس قرار دارد. آماری وجود دارد که به چه میزان ایران تحت نظارت آژانس قرار دارد و همزمان شاهد تشدید تنش‌ها علیه ایران هستیم.
از ۳۲ کشوری که موافقتنامه پادمانی با آژانس دارند، ۲۱ مورد از تاسیسات هسته‌ای در ایران قرار دارد، آن وقت از ۶۹۰ بازرسی انجام شده نزدیک به ۵۰۰ مورد از ایران بوده است. از ۲۲۴ راستی آزمایی طراحی شده، ۱۴۴ مورد برای ایران بوده است. همچنین ۱۲۶۰ مورد بازرسی از ایران در یکسال انجام شده است.
از بودجه آژانس هم خواهید دید که درباره ایران نامتناسب است. از ۲۸ میلیون یورو بودجه ایران ۴ میلیون یورو برای تاسیسات هسته‌ای ایران اختصاص دارد. اینها اثبات می‌کند نگاه آژانس تحت تاثیر فشارها، کاملا نگاهی سیاست زده است. در این دو سه دهه موضوع هسته‌ای ایران تحت تاثیر هیاهو‌های رژیم صهیونیستی بوده است. در خیلی از موارد خرابکاری‌های رژیم دستورکار ۳ کشور اروپایی در آژانس بوده است. به موضوع هسته‌ای ایران به طور فنی نگاه نمی‌شود و تاثیر نگاه سیاسی است.
در موضوع لغو انتصاب چند بازرس آژانس طبق توافق پادمان عمل کردیم
وی درباره اقدام پیشین ایران برای لغو انتصاب چند بازرس آژانس گفت: از حدود ۱۳۰ بازرس آژانس برای ایران، ۷ مورد لغو انتصاب صورت گرفت. لغو انتصاب بر اساس ماده ۹ موافقتنامه بین ایران و آژانس انجام شده و حق ایران است. ایران از این ظرفیت استفاده کرد و هیچ اقدام غیرقانونی از سوی ایران انجام نشده است. همزمان آژانس می‌تواند از همان ملیت‌های لغو انتصاب شده، بازرس جدید معرفی کند. اما واقعیت این است که دلیل اصرار آژانس بر اینکه همین افراد باید پذیرفته شوند برای ما روشن نیست. ما طبق توافق پادمان عمل کردیم.
نباید اجازه دهند اسرائیل در روند‌های دیپلماتیک سایر کشور‌ها تاثیر بگذارد
سخنگوی وزارت خارجه درباره خبر دستیابی ایران به حجم وسیعی از اطلاعات امنیتی رژیم صهیونیستی و تاثیر بر مذاکرات گفت: درباره حجم اطلاعات، نهاد‌های اطلاعاتی اظهارنظر کردند. از حیث دوجانبه تاثیری بر نگاه ما به رژیم نخواهد داشت، ما این رژیم را به رسمیت نمی‌شناسیم و رژیم، اشغالگری است که جز تجاوز و جنگ بهره دیگری برای کشور‌های منطقه نداشته است. هم اکنون خاک دو کشور مورد اشغال این رژیم است.
در مورد تاثیر بر مذاکرات آتی، نکته‌ای که برای ما از قبل روشن بود مشارکت فعالانه تعدادی از کشور‌های اروپایی در برنامه هسته‌ای نظامی رژیم است و این معنادار است که طرف‌هایی که از منع اشاعه صحبت می‌کنند خودشان فعالانه در تجهیز برنامه نظامی اسرائیل نقش دارند. از نظر دیگر نقش اسرائیل بر مذاکرات ایران است، طرف‌ها نباید اجازه دهند اسرائیل در روند‌های دیپلماتیک سایر کشور‌ها تاثیر بگذارد.
طرف اروپایی بر طبل عدم همکاری و تقابل می‌کوبد
وی درباره گفت‌و‌گو‌ها با سه کشور اروپایی و اقدامات آنان علیه ایران گفت: بدون تردید رویکرد تقابلی سه کشور اروپایی نمی‌تواند ایجادکننده انگیزه برای همکاری باشد. ما از ابتدای گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم اعلام کردیم که حاضریم به گفت‌و‌گو با طرف اروپایی ادامه دهیم. اینکه به هر دلیلی طرف‌های اروپایی از روند دیپلماتیک کنار گذاشته شدند نباید بهانه‌ای باشد که رویکرد مخرب در پیش بگیرند. کاری که سه کشور اروپایی انجام دادند و آمریکا را همراه خودشان کردند، این نشان می‌دهد که طرف اروپایی بر طبل عدم همکاری و تقابل می‌کوبد و نباید انتظار داشته باشند گام‌های موثری از طرف ایران شاهد باشند.
خواسته ایران برای خاورمیانه بدون سلاح هسته‌ای
بقائی درباره خواسته ایران برای خاورمیانه بدون سلاح هسته‌ای گفت: این ایده یک ابتکار خیلی سابقه‌دار است. از دهه ۱۹۷۰ توسط ایران مطرح شد و در سال‌های بعد مصر هم پیوست. ابتکاری است که مورد اقبال همه کشور‌های منطقه است و همه اذعان دارند تنها مانع اجرای این ابتکار رژیم صهیونیستی است. اگر در غرب آسیا می‌خواهیم با منطقه‌ای بدون سلاح مواجه باشیم حتما باید رژیم صهیونیستی تحت فشار قرار گیرد تا سلاح‌های خود را نابود کند.
تنها رژیم در منطقه که دارای سلاح است همین رژیم صهیونیستی است و هیچ حد و حدودی نمی‌شناسد. ایران در دهه ۱۹۷۰ همزمان با تسریع در برنامه صلح آمیز هسته‌ای، دو اقدام مهم انجام داد. ایران در سال ۶۸ معاهده منع اشاعه را امضا کرد و اجرایی کرد. همچنین ابتکار منطقه عاری از سلاح هسته‌ای را داد که اینها قبل از تاسیس راکتور تحقیقاتی در تهران بود. این گواه است که موضع ایران همیشه مستمر و یکدست بوده است. سیاست ایران در این باب موضع اصولی و ثابت است.
گروسی باید در برابر تهدیدات علیه برنامه هسته‌ای ایران موضع قاطع اتخاذ کند
سخنگوی وزارت خارجه درخصوص هشدار گروسی برای احتمال جنگ علیه ایران و انتشار مختصات تاسیسات ایران گفت: گزارش آژانس بر اساس ماموریتی است که سه کشور اروپایی به آژانس دادند. قطعنامه قبلی با انگیزه سیاسی بود و گزارشی که تهیه می‌شود هم لاجرم تامین کننده اغراض سیاسی سه کشور است. گزارش سیاسی است و هیچ به واقعیت برنامه ایران اشاره نکرده است، اما با این وجود صحبتی بر عدم پایبندی ایران و به سمت تسلیحاتی شدن رفتن نیست.
این گزارش صرفا اتهاماتی است که دو دهه قبل مطرح بود که در برجام حل و فصل شده بود. متاسفانه این گزارش بر پایه اطلاعات دیگران تهیه شده است. ما فکر می‌کنیم مبنای گزارش و محتوای آن سیاسی است. گزارش به نحوی تهیه شده که اجازه را به کشور‌های اروپایی و آمریکا برای بهانه جویی می‌دهد.
بحث مصاحبه‌های مدیرکل آژانس قطعا فراتر از وظایف مدیرکل است. گروسی باید در برابر تهدیدات علیه برنامه هسته‌ای ایران موضع قاطع اتخاذ کند. مدیرکل به عنوان مسئول، انتظار می‌رود منادی صلح باشد.
برخی کشور‌ها موافق انتخاب وزیر خارجه آلمان به عنوان رئیس مجمع عمومی سازمان ملل نبودند
وی درباره انتخاب وزیر خارجه آلمان به عنوان رئیس مجمع عمومی سازمان ملل گفت: انتخاب ایشان با رای گیری صورت گرفت، برخی کشور‌ها موافق این انتخاب نبودند، خصوصا اظهاراتی که درباره فلسطین داشتند. ما به انتخاب مجمع عمومی سازمان ملل احترام می‌گذاریم. امیدواریم که فرد منتخب با درنظر گرفتن مسئولیت مهمی که عهده دار شده رویکرد‌های خودش را در جهت کمک به صلح بین‌المللی به کار گیرد.
ارسال دعوتنامه برای سفر پوتین به تهران
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر پوتین به تهران و نقش احتمالی در مذاکرات گفت: سفر مقامات کشور‌ها موضوع تازه‌ای نیست. در این خصوص اطلاع رسانی ناقص بود که سفارت تصحیح کردند. بحث رایزنی مقامات ایران و روسیه همیشه در دستورکار بوده و دعوتنامه‌ای را برای سفر رئیس جمهور روسیه ارسال کردیم. این امر عادی است که دو طرف درباره زمان رایزنی می‌کنند.
آمریکا به تنهایی مقابل اراده کل شورای امنیت ایستاد
وی درباره وتوی قطعنامه علیه اسرائیل توسط آمریکا گفت: این پنجاهمین باری است که قطعنامه‌ای از طرف آمریکا که مربوط به فلسطین اشغالی بود و مطالبه‌ای را از رژیم صهیونیستی مطرح می‌کند وتو می‌شود. ۱۴ کشور رای مثبت دادند و آمریکا به تنهایی مقابل اراده کل شورای امنیت ایستاد تا از توقف نسل کشی در غزه ممانعت کند. این نشان می‌دهد که آمریکا نمی‌تواند به عنوان میانجی صالح در این خصوص عمل کند. جامعه بین‌المللی باید از سایر سازوکار‌های موجود کمک بگیرد.
توصیه بقائی به دولت آمریکا: حقوق مهاجران محترم شمرده شود
سخنگوی وزارت خارجه درباره سرکوب معترضان آمریکا توسط دولت این کشور گفت: ما توصیه می‌کنیم حقوق مهاجران محترم شمرده شود. سرکوب پلیس و خشونت اتفاق افتاده قابل قبول نیست.
مبنای ما برای رفع تحریم‌ها اعتماد به آمریکا نیست
وی درباره اعتماد به آمریکا برای رفع تحریم‌ها گفت: مبنای ما اعتماد نیست. حتما از نظر ما قابلیت اجرا دارد و باید مطمئن شویم که از قبل خاتمه تحریم‌ها به صورت موثر انتفاع اقتصادی داشته باشیم.
بقائی درباره گزارش‌های آکسیوس درباره غنی سازی گفت: اول ادعا کردند شنبه و یکشنبه جلسه برگزار شود و نشد. اغلب خبرسازی‌ها ماهیتش همین است که قابل تایید نیست.
دغدغه اصلی ۳ کشور اروپایی پیشبرد اغراض رژیم صهیونیستی است
وی در پاسخ به تسنیم در خصوص ادعای وزیر خارجه آلمان مبنی بر اینکه ایران خطری برای رژیم صهیونیستی است، گفت: این به نوعی ثابت کننده این بحث است که کشور‌های سه گانه اروپایی دغدغه اصلی‌شان پیشبرد اغراض رژیم صهیونیستی است. این ادعا یک گفته مضحک است، به جهت اینکه شما دارید برنامه هسته‌ای کشوری که تحت شدیدترین بازرسی‌ها قرار دارد را به عنوان تهدید علیه طرفی معرفی می‌کنید که دارای ۱۰۰ کلاهک هسته‌ای است و علیه کشور‌های همسایه تجاوز می‌کند.
این صحبت‌ها از طرف مقامات آلمانی تازه کننده داغ ایران است. آیا آلمان می‌تواند خودش را دغدغه‌مند نشان دهد در صورتی که در جنایت رژیم صهیونیستی و برنامه شیمیایی عراق توضیحی به ما نداده است. بهتر است آلمان به دینی که نسبت به ایران دارد فکر کند و همزمان نشان می‌دهد که قصد و نیت سازنده‌ای وجود ندارد.
سفر رئیس جمهور به چین انجام خواهد شد
بقائی درباره سفر رئیس جمهور به چین گفت: سفر به چین انجام خواهد شد. رابطه ایران و چین دیرینه و طولانی است. این سفر نشان دهنده اهمیتی است که ما برای افزایش و ارتقای روابط همه جانبه با چین قائل هستیم.
برنامه مدیریت کشور را معطل گفت‌و‌گو با طرف خارجی نخواهیم کرد
وی درباره احتمال به نتیجه نرسیدن مذاکرات با وجود تناقض‌های آمریکا گفت: ما کار خودمان را ادامه می‌دهیم و قطعا برنامه مدیریت کشور را معطل گفت‌و‌گو با طرف خارجی نخواهیم کرد. تغییر مکرر در مواضع طرف مقابل مشکل جدی در روند دیپلماتیک است. در خصوص مسائل مربوط به سیاست داخلی آمریکا هم ما رصد می‌کنیم. / تسنیم