لزوم حمایت از مستأجران در دوره توقف جنگ

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ معاون بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گفت، کل ارزیابی واحدهای مسکونی خسارت دیده ناشی از جنگ به اتمام رسیده‌است و حدود ۴هزار واحد دچار خسارت شده‌اند که از این تعداد ۵۰۰ واحد نیاز به بازسازی دارند.

همچنین دولت تصویب کرد، مبلغ یک‌هزار میلیارد تومان برای اسکان موقت خانواده‌های آسیب دیده از جنگ، در اختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی قرار گیرد.

مسئولان با راهکارهایی که به ارزان شدن ساخت و عرضه بیشتر مسکن منجر می شود، باید به صورت بلندمدت از مستأجران حمایت کنند

فرهاد بیضایی، کارشناس بازار مسکن درباره راه های حمایت از مستأجران در دوره توقف جنگ در راستای کاهش نگرانی نسبت به جابجایی مسکن و افزایش هزینه ها به «راهبرد معاصر» گفت: در شرایط بحرانی دولت‌ها برای حمایت از مستأجران راهکارهایی می اندیشند، زیرا شرایط بحرانی در مدت زمانی کوتاه به‌وجود می‌آید و تلاش می کنند تا زمان عبور از بحران، از اقشار ضعیف جامعه و مستأجران حمایت هایی به عمل آورند؛ اما نباید به موضوع توافق میان مستأجر و موجر توجه نداشت.

وی افزود: با توجه به اینکه وقتی موضوعی مانند حمله نظامی یا شیوع ویروس‌های واگیردار رخ می دهد که عموم مردم جامعه را متأثر می کند، معمولاً در کنار تمهیداتی که برای حمایت از مردم درقالب مصوبات قانونی می اندیشند، مردم نیز بنا به خاص بودن وضعیت به یاری هم می شتابند. بنابراین بخش مهمی از همیاری که در بخش مسکن اتفاق می افتد، ناشی از همدلی مردم یا مستأجر و موجر است.

کارشناس بازار مسکن با بیان لزوم حمایت از مستأجران عنوان کرد: در شرایطی شبیه به وضعیت کنونی یا بیماری کرونا که در سال های گذشته شاهد بودیم، شرایطی مهیا شد که قراردادها در دوره بحران تمدید شود، یعنی موجر نتواند مستأجر را به دلیل افزایش قیمت در مهلت سررسید جا به جا کند؛ این راهکار در شرایط توقف جنگ نیز می تواند اجرا شود.

بیضایی گفت: موضوع حائز اهمیت اینکه حمایت های یادشده در کوتاه مدت اجرایی است، از این رو مسئولان با راهکارهایی که به ارزان شدن ساخت و عرضه بیشتر مسکن منجر می شود، باید به صورت بلندمدت از مستأجران حمایت کنند.

وی تصریح کرد: با توجه به اینکه مکانیزم اجاره در ایران مبتنی بر توافق میان موجر و مستأجر است، وزارت راه و شهرسازی نمی تواند راهکارهای بلندمدتی ارائه دهد، زیرا در ایران اجاره داری به صورت حرفه ای با حضور واسطه ها نیست، بنابراین درنهایت موجر و مستأجر باید با هم توافق کنند، لذا هر حمایتی که انجام شود، فقط در کوتاه مدت عملیاتی می شود.

راهکارهایی مانند حمایت مالی مبتنی بر اعطای ودیعه از سوی بانک‌ها نیز که در جریان است و بانک مرکزی برای حمایت از مستأجران، بانک‌ها را مجاب به پرداخت وام و تسهیلات کرده است

کارشناس بازار مسکن گفت: یکی از راه های حمایت از مستأجران در شرایط توقف ناپایدار جنگ آنکه سازوکار حل اختلاف میان موجر و مستأجر تا رسیدن به نقطه آرامش که امکان جابجایی آسان تر و کسب درآمد برای مستأجر وجود داشته باشد، در دستور کار قرار گیرد. این راهکار نپذیرفتن پایان دادن به قرارداد میان مستأجر و موجر است، یعنی در شرایط اضطراری نهاد قضایی یا حل اختلاف باید در بازه چند ماهه به مستأجر مهلت دهد تا مشکلات حل شود. 

وی افزود: راهکارهایی مانند حمایت مالی مبتنی بر اعطای ودیعه از سوی بانک‌ها نیز که در جریان است و بانک مرکزی برای حمایت از مستأجران، بانک‌ها را مجاب به پرداخت وام و تسهیلات کرده است. نکته‌ای که بسیار مهم است، اینکه اگر بانک مرکزی به دنبال رگلاتوری در بازار اجاره است، باید ابزار اپراتوری داشته باشد.

بیضایی گفت: دولت با ساختار فعلی نمی تواند در بازار اجاره کار رگلاتوری انجام دهد؛ مگر اینکه مصوباتی برای کوتاه مدت داشته باشد. در صورتی که اگر خواهان کار رگلاتوری است، نه فقط در شرایط جنگی، بلکه همیشه باید بازار اجاره را با سیاست گذاری های درست حوزه مسکن و ساخت و ساز مورد حمایت قرار دهد. در این صورت است که ساختار بازار اجاره در راستای حمایت از مستأجران تغییر می کند.