تغییر ریل سیاست‌های مصر به سمت ایران
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ وقتی از دیپلمات کهنه‌کار مصری درباره دلایل عقب‌نشینی مصر از سیاست های فعلی اش پرسیدم، به من گفت، مصری که با «به حاشیه رانده شدن» در عرصه های عربی و بین‌المللی مواجه است، می خواهد در همه زمینه‌هایی که ساختار نظامی حاکم بر این کشور آن را هدایت کرده «بازنگری اساسی» کند و در تلاش جدی برای بازیابی نقش و جایگاه گذشته خود است. وی به من توصیه کرد، تحولات را در دو حوزه کلیدی دنبال کنم؛ نخست، روابط ایران و مصر و دوم، گشایش های سیاسی، نظامی و اقتصادی فزاینده در روابط با چین.
بر کسی پوشیده نیست روابط مصر با بیشتر کشورهای حوزه خلیج فارس، به ویژه با عربستان به هیچ وجه خوب نیست
سفر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به سه کشور حوزه خلیج فارس، ابتدا ریاض، سپس قطر و بعد امارات، بدون هیچ مشورت یا هماهنگی با مصر و نیز اصرار عربستان بر دعوت از محمد جولانی، رئیس دولت موقت سوریه به ریاض، پایتخت این کشور برای دیدار با ترامپ در حضور بیشتر رهبران حوزه خلیج فارس، شوک بزرگی برای رهبری مصر و نقطه تأملی برای خروج از وضعیت «طرد و به حاشیه رانده شدن» فعلی بود که به دلیل سیاست‌هایش در آن قرار گرفته است.
نخستین گام در این مسیر، خروج از اردوگاه آمریکا که از زمان امضای توافق کمپ دیوید تقریباً ۴۵ سال پیش در آن حضور داشت، گشودن درها به روی ایران به عنوان ابرقدرت نوظهور منطقه‌ای و تقویت روابط سیاسی، نظامی و اقتصادی با دولت ابرقدرت چین بود.
بر کسی پوشیده نیست روابط مصر با بیشتر کشورهای حوزه خلیج فارس، به ویژه با عربستان به هیچ وجه خوب نیست، زیرا «دولت پنهان» قاهره به این باور قطعی رسیده است دیگر در قلب حکام خلیج فارس جایی ندارد، زیرا بیشترشان اکنون ترجیح می‌دهند در پاسخ به فشارها و تهدیدهای آمریکا، به ویژه در دوران ترامپ، با رژیم اشغالگر صهیونیستی به عنوان جایگزین منطقه‌ای برای مصر، روابط راهبردی برقرار کنند.
شاید سه کشور حوزه خلیج فارس (عربستان، قطر و امارات) در مدت سه روز 5 تریلیون دلار هدیه و سرمایه‌گذاری به دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا پیشنهاد کردند تا وی را از بحران بدهی عمومی ای که به بیش از 43 تریلیون دلار رسیده بود و کسری تجاری سالانه که سال گذشته به 1.3 تریلیون دلار رسید، نجات دهند. این سخاوت سه‌گانه خلیج فارس به رئیس جمهور شرور آمریکا آخرین تیر ترکش بر بی‌صبری مصر بود.
در حالی که این سه کشور برای ارائه تریلیون‌ها دلار به ترامپ در حال رقابت هستند، فقط چند میلیارد دلار برای پرداخت اقساط و بهره بدهی‌های مصر به این کشور پیشنهاد کرده‌اند. طبق نظریه «پول در برابر زمین» (پول حوزه خلیج فارس در ازای مالکیت کل روستاهای توریستی)، این کشورها می‌توانستند تمام بدهی مصر را که از 155 میلیارد دلار تجاوز نمی‌کند، پرداخت کنند؛ زیرا فقط یکی از کشور دو برابر این مبلغ را برای سرنگونی دولت قانونی سوریه پرداخت کرده بود.
وقتی کمپین‌های رسانه‌ای کشورهای حوزه خلیج فارس، به ویژه عربستان، خواستار انتقال مقر اتحادیه عرب از قاهره، چرخش جایگاه دبیرکل آن و پایان انحصار بیش از 80 ساله دولت مصر بر آن می‌شوند و تنها واکنشی فروتنانه و خجالتی به نقض حاکمیت مصر نشان می‌دهند، این نشان دهنده میزان به حاشیه رانده شدن مصر، نقش، جایگاه و میراث تاریخی آن است.
وخامت روابط مصر با بیشتر کشورهای حوزه خلیج فارس، که رهبری مصر به امنیتشان به عنوان بخش اساسی امنیت ملی مصر افتخار می‌کرد، همزمان با وخامت روابط با آمریکاست. این وخامت ناشی از محکومیت پروژه آوارگی مردم نوار غزه و کرانه باختری به وسیله مصر، خودداری عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور این کشور از پذیرش دعوت ترامپ برای سفر به واشنگتن و تسلیم شدن در برابر فشارها و دیکته‌های گستاخانه و تحقیرآمیز آمریکا در این راستا و نیز خودداری اش از مشارکت در جنگ آمریکا علیه جنبش انصارالله یمن است.
وخامت روابط مصر با بیشتر کشورهای حوزه خلیج فارس، که رهبری مصر به امنیتشان به عنوان بخش اساسی امنیت ملی مصر افتخار می‌کرد، همزمان با وخامت روابط با آمریکاست
تغییر سریع در سیاست های مصر اکنون در دو مسیر حرکت می‌کند؛ نخست، توسعه روابط با ایران در بُعد منطقه‌ای و دوم، چین در بُعد بین‌المللی. نشانه‌هایی وجود دارد که این رویکرد راهبردی است، نه تاکتیکی و چالشی دوگانه را برای آمریکا و رژیم صهیونیستی ایجاد می‌کند؛ شاید برای اعمال فشار جدی همزمان بر برخی کشورهای حوزه خلیج فارس که به برادران مصری خود پشت کرده‌اند و همه تخم‌مرغ‌هایشان را در سبد مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی گذاشته‌اند.
نزدیکی روابط با ایران که اوایل ماه گذشته به پیروزی بزرگی در برابر تجاوز نظامی مشترک رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه تأسیسات هسته‌ای و نظامی اش دست یافت، مزایای سیاسی و نظامی بزرگی به همراه دارد؛ به ویژه در دستیابی به فناوری نظامی پیشرفته در زمینه سامانه های موشکی و پهپادهایی که آسمان‌خراش‌های بزرگی را در شهرهای سرزمین های اشغالی مانند تل‌آویو، حیفا و بئرالسبع نابود کردند و همه سامانه‌های دفاعی رژیم صهیونیستی در رهگیری آنها شکست خوردند.
موضوع دیگر بهره‌مندی از تخصص هسته‌ای است. ایران تهدیدی برای مصر نیست. علاوه بر این، مصر در حال حاضر محل سکونت نهله های فرقه‌ای یا قومی نیست و در تاریخ تمدن خود که به بیش از 8 هزار سال پیش برمی‌گردد، آغوش خود را به روی همه نژادها و فرقه‌ها گشوده است.
مصر در آستانه رویارویی سرنوشت‌ساز با آمریکا
گشودن درهای مصر به روی چین به عنوان ابرقدرت اقتصادی، فناوری و سیاسیِ در حال ظهور، گشودگی‌ای مستقل و نامحدود است و مطلقاً تحت تأثیر نفوذ خارجی، به‌ویژه نفوذ صهیونیستی قرار نمی‌گیرد. رهبری مصر در خرید جدیدترین موشک‌ها و هواپیماهای چینی که در پیروزی پاکستان بر هند نقش داشتند، خوب عمل کرد. شاید توافق‌نامه‌های اقتصادی ای که قاهره چند روز گذشته با پکن امضا کرد و شامل استفاده از ارزهای محلی در مبادلات تجاری می‌شود، ضربه‌ای محکم به دلار و سازوکار مالی غرب باشد.
مصر باید از کما بیدار شود و نقش تاریخی، رهبری و پیشگامی خود را بازیابد و تمام اشتباهات و اشتباهاتی را که در طول و پس از توافق کمپ دیوید مرتکب شده است، جبران کند
مصر در آستانه رویارویی سرنوشت‌سازی با آمریکا و رژیم صهیونیستی قرار دارد. اعراب پس از نابودی ارتش‌های عراق و سوریه، چیزی جز ارتش خود ندارند. امیدواریم آنها به طور جدی برای مقابله آماده شوند. طرح خزنده رژیم صهیونیستی برای آواره کردن بیش از 2 میلیون فلسطینی از نوار غزه به رفح، در اردوگاه کار اجباری نازی-صهیونیستی در مرز مصر، مقدمه‌ای برای تبعید اجباری آنها به منطقه سینا با حمایت آمریکاست. این علاوه بر چالش‌های دیگری مانند تبدیل سوریه، متحد تاریخی مصر به کشور دست نشانده و حامی صهیونیستی است. لبنان نیز امکان دارد اگر پابرجا بماند، تجزیه و بیشتر خاکش به سوریه جدید ضمیمه نشود و جمعیت شیعه آن به عراق و مسیحیان به اروپا آواره نشوند، همین مسیر را دنبال کند.
مصر باید از کما بیدار شود و نقش تاریخی، رهبری و پیشگامی خود را بازیابد و تمام اشتباهات و اشتباهاتی را که در طول و پس از توافق کمپ دیوید مرتکب شده است، جبران کند، زیرا ادامه سیاست تحقیر و فاصله گرفتن از جهان عرب و اسلام به تضعیف، تفرقه و چنددستگی اش منجر خواهد شد. شاید سناریویی که اکنون در سودان و لیبی، دو همسایه آن اجرا می‌شود و مورد حمایت آمریکا-صهیونیستی است، در انتظار قاهره باشد، زیرا بهای تسلیم بسیار بیشتر از بهای مقاومت و دفاع از عزت ملی است.
امیدوارم مصر کمک‌های سمی آمریکا را که سالانه به 2 میلیارد دلار می‌رسد و بیشترش کمک‌های نظامی است، رد کند؛ زیرا پس از 50 سال به دلیل تورم ارزش خود را از دست داده و به ابزاری برای چانه‌زنی آمریکا تبدیل شده است.