
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ اوکراین از زمان اعلام استقلال پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، در تبدیل شدن به دولت-ملت موفق نبوده است. برخی این شکست را به ضعف طبقات متوسط شهری، برخی دیگر به اختلافات قومی (روسونی-اوکراینی) و برخی دیگر به مهاجرت کارگران ماهر، چه به سمت شرق (روسیه) و چه به سمت غرب (اتحادیه اروپا) نسبت میدهند. با وجود این، فساد تقریباً به طور جهانی به عنوان عامل مؤثر در ماتریس دلایل شکست اوکراین شناخته میشود.
مؤسسه آلمانی «امور بینالملل و امنیت» گزارش کرد، بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ میلادی ۴۱ میلیون دلار از بانک خصوصی کولومویسکی به حسابهای مرتبط با زلنسکی واریز شد
فساد در اوکراین با منحنی خطی رو به بالا رشد کرد و در حالی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه با الیگارشی که به مدت 10 سال بار اقتصاد این کشور را بر دوش کشیده بود، مبارزه میکرد، اوکراین بر پایههای معاملات بین سیاستمداران و الیگارشها ساخته میشد و کی یف قادر به ایجاد اقتدار مرکزی نبود. آنجا بود که «انقلاب نارنجی» و آنچه «قیام یورو-میدان» نامیده شد، رخ داد و به جای اینکه کی یف نقطه شروع ایجاد اقتدار مرکزی باشد، نقطه شروع معاملات بین حوزههای نفوذ متعدد، گاهی رقیب و متضاد، بود.
دیمیتری بریج، پژوهشگر مرکز مطالعات عرب اوراسیا گفت: زلنسکی با شعار «ساختار الیگارشی را درهم بشکنید و فساد را به صفر برسانید» وارد کارزار انتخاباتی شد، اما نشانههای جدی وجود دارد که در همان ساختار دست دارد. رئیس جمهور اوکراین به وسیله کانال تلویزیونی متعلق به ایهور کولومویسکی، الیگارش قدرتمند به شهرت رسید.
مؤسسه آلمانی «امور بینالملل و امنیت» گزارش کرد، بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ میلادی ۴۱ میلیون دلار از بانک خصوصی کولومویسکی به حسابهای مرتبط با زلنسکی واریز شد. پس از آنکه زلنسکی رئیس جمهور شد، علیه وی جنگید و باعث دستگیری اش شد. اکنون، پس از انتشار فایلهای صوتی که فساد را در حلقه نزدیکان زلنسکی افشا میکند، کولومویسکی تهدید کرد، زلنسکی را در قفس می اندازد و در اوکراین می چرخاند.
شاخص دیگری که به وسیله بریج ارائه شد، مربوط به شرکتهای تولیدی و شبکههای پیچیده آنها با سایر شرکتها در خارج از کشور، سازوکارهای سودآوری و استفاده از پناهگاههای مالیاتی است که زلنسکی ایجاد و تأسیس کرد. این شامل مواردی میشود که اسناد پاندورا درباره مالکیت زلنسکی بر شرکت فراساحلی در جزایر ویرجین انگلستان و انتقال سهام به سرگئی شفر، دوست نزدیکش قبل از تصدی ریاست جمهوری فاش کرد.
هیچ زمانی برای فساد بهتر از زمان جنگ نیست، بنابراین جای تعجب نیست که بین سابقه معاملات زلنسکی با الیگارشها و سیاستمداران در اوکراین و پتانسیل سوءاستفاده از پولهای سرازیر شده از غرب به اوکراین برای جنگ علیه روسیه، شباهتهایی دیده میشود.
موضوع ضبط مکالمات، که دخالت حلقه نزدیکان زلنسکی را ثابت میکند، اختلاس مبالغ هنگفتی از پولهای اروپایی و آمریکایی را که برای بازسازی زیرساختهای بخش انرژی در اوکراین ارسال شده بود، آشکار کرده است.
مخمصه زلنسکی این است، اسامی متهمان از حلقه نزدیکان و نماینده چهرههای بانفوذ در نظام حاکم هستند، ازجمله:
با توجه به ساختار سیاسی اوکراین هیچ چیز عجیبی درباره مطرح شدن پرونده فساد در این کشور وجود ندارد، اما اکنون سؤالات پیرامون این است، چرا این پرونده مطرح شده، چه کسی مسئول است، اروپاییها چه واکنشی نشان دادند و واشنگتن چه واکنشی نشان خواهد داد؟
«فساد اوکراین» برچسب مناسبی برای خروج از جنگ برای همه خواهد بود و جنگ با سقف بالای شروط روسیه متوقف میشود و غرب شکست نمیخورد
تأسیس اداره ملی مبارزه با فساد اوکراین ناشی از توصیههای صندوق بینالمللی پول است و آمریکا را به تأثیرگذارترین بازیگر این نهاد، بهویژه به وسیله پروژههای متعدد خود در زمینه مشاوره، استخدام و آموزش، تبدیل میکند. اداره ملی مبارزه با فساد اوکراین نهاد مستقلی است که وابسته به دفتر زلنسکی نیست و بر سازوکارهای هزینه کمکها نظارت دارد. چندی پیش زلنسکی تلاش کرد تا تصمیم اعطای استقلال به این نهاد را لغو کند، اما به دلیل اعتراضات عمومی شکست خورد.
اگر به رویکرد ترامپ در قبال جنگ اوکراین نگاه کنیم، به نظر میآید تمایل بیشتری به پایان دادن به آن بدون توجه زیاد به شرایط روسیه دارد. هیچ چیز این موضوع را به وضوح نتیجه دیدارش با زلنسکی در کاخ سفید نشان نمیدهد، زمانی که به وی گفت: تو هیچ اهرم فشاری نداری.
اگر این را به میزان نفوذ آمریکا بر دفتر ملی مبارزه با فساد ربط دهیم، آنگاه روایت تعدادی از پژوهشگران روس که معتقدند واشنگتن آغازگر این موضوع بوده و امکان دارد فرصتهای پیچیدهای را برای ترامپ (از برکناری زلنسکی گرفته تا طرح دعاوی علیه جو بایدن) ایجاد کند، کاملاً قابل قبول به نظر آید.
مقام های روس معتقدند، سطح پایین اشتیاق اروپاییها برای محکوم کردن این رسوایی یا تمایل نداشتن به درخواست تحقیقات بیشتر در این زمینه، گواه دخالت اروپایی ها در خودِ فساد است. اروپا در چشمپوشی از فساد، اگر ضرورت سیاسی ایجاب کند، تفاوتی با واشنگتن ندارد، وگرنه ترامپ فساد بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی را مضحک نمیدانست، اما در اوکراین، موضعگیری درباره فساد میتواند تفاوت بین اروپاییها و ترامپ را درباره مکانیسم خروج از جنگ بیان کند.
آیا ترامپ میتواند روایت خود را به اروپاییها و دولت پنهان در آمریکا تحمیل کند؟ در آن صورت «فساد اوکراین» برچسب مناسبی برای خروج از جنگ برای همه خواهد بود و جنگ با سقف بالای شروط روسیه متوقف میشود و غرب شکست نمیخورد.