تاثیر تنش میان آمریکا و چین بر معادلات جهانی چیست؟

به گزارش راهبرد معاصر؛ محسن شریعت نیا، تحلیلگر مسائل اسیا و استاد دانشگاه شهید بهشتی درباره هدف ترامپ از تهدیدی که چین را کرده برای تحریم این کشور گفت: این بحث دوامی دارد از زمانی که ترامپ وارد مبارزات انتخاباتی شد و حتی پیش از آن چنین تفکراتی در سر او بود. ترامپ عقیده دارد که به دلیل اقتصاد باز و رژیم تجاری باز آمریکا، کشورهایی در حال سو استفاده از این کشور هستند.

وی در ادامه افزود: ویدئوها و سخنرانی هایی از ترامپ در دهه ۸۰ وجود دارد که به ژاپنی ها پرخاش می کند و آنها را به عنوان کسانی که از آمریکا سو استفاده می کنند نام می برد. بخشی از این مسائل به تفکر شخصی ترامپ مربوط است و بخش دیگر حضور او در مبارزات انتخاباتی است و قصد دارد با حمله به چین این موضوع را به پایگاه رای خود تبدیل کند. همچنین قصد وی به حاشیه بردن مساله روسیه است که در تمام این سالها نقطه ضعف او بود. و به نوعی با تهدید چین امتیازات بیشتری از چینی ها کسب کند. از این رو ترامپ دلیلی چندگانه را دنبال می کند.

شریعت نیا در پاسخ به این سوال، با توجه به پیغامی وزیر امور خارجه المان درباره اینکه حاضر است بین این دو کشور  میانجیگری کند آیا می توان گفت اروپا احساس خطر کرده است ؟ تصریح کرد: تنش کنترل نشده میان چین و آمریکا می تواند بر منافع اروپا و کلیت اقتصاد جهانی تاثیرات نامطلوبی بگذارد و نامطمئن بودن اقتصاد جهانی را افزایش بدهد و این نااطمینانی در ترکیب با مشکلاتی که کرونا برای اقتصادهایی چون آلمان بوجود آورده است میزان مشکلات اقتصاد جهان را بیشتر می کند.

وی در ادامه این سوال افزود: البته مساله بین چین و آمریکا تا حدودی ساختاری است و مساله رقابت بین این دو قدرت بزرگ است و نشانه هایی از جنگ سرد در خود دارد از این رو در صورت تشدید شدن تنش ها تلاش اروپا نیز ثمر بخش نخواهد بود.

همچنین این کارشناس در ادامه مصاحبه اش با اشاره به  ترامپ از لغو وضعیت تجاری ویژه ای که کشورش برای هنگ کنگ قائل بود خبر داده است و اینکه چنین رفتارهایی چقدر بر اقتصاد جهانی تاثیر منفی دارد؟ گفت: تجارت جهانی موجودیتی مستقل از چین دارد و به عنوان سرزمین تجاری ویژه ای شناخته می شود و کانونی خاصی به نام هنگ کنگ در این مجموعه وجود دارد که متمایز از تجارت با سرزمین اصلی است در هفته گذشته کنگره ملی خلق کانون امنیتی را در مورد هنگ کنگ تصویب کرد که نفوذ و حضور قدرت چین و سرویس اطلاعاتی چین را در آن منطقه افزایش می دهد. آمریکایی ها در واکنش به این قانون اعلام کردند هنگ کنگ موجودیتی جدا از چین ندارد و از ایت رو امتیازات لغو خواهد شد این دلیل حقوقی مساله بود ولی تاثیر آن بر تجارت جهانی افزایش دادن نااطمینانی است و گامی به سمت تنش در میان دو قدرت اصلی تجارت جهانی است که تاثیر آن عمدتا از ناحیه تشدید نااطمینانی است.

شریعت نیا در پاسخ به این پرسش؛ آیا ترامپ با سناریوهایی که بر علیه چین چیده است در صدد سو استفاده است؟ ادامه داد: کار سیاسی همین است و باید با ابزارها با حریف مواجهه داشت و امتیازات بیشتری کسب کرد و این کار روتین سیاست است و سو استفاده ای در آن نمیبینم. این مسائل رقابتی جاری بین دو قدرت است و این رقابت ها فارغ از اینکه چه کسی رییس جمهور خواهد شد ادامه پیدا می کند.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: چین مهمترین رقیب آمریکا است و خواهد ماند ولی هنوز نمی توانیم از دشمنی صحبت کنیم چون سطح رقابت ها به خصومت و دشمنی کشیده نشده است. این موضوعات بحث های تئوریک و پیچیده ای دارد که با ضرب المثل های فارسی قابل بیان نیست. در حقیقت رقابتی بین قدرتی تثبیت شده و قدرتی در حال ظهور در جریان است. و به طور تاریخی سیاست بین الملل همواره متاثر از رقابت قدرتها است این رقابت تازه آغاز شده و احتمالا در ۵۰ تا ۶۰ سال آینده ادامه خواهد داشت. و رقابت ها پیچیده تر از این حرفهاست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در رابطه بین دولت هابیشتر از مفاهیمی همچون رقابت، بازدارندگی و یا تعامل حرف می زنیم. رقابتی بین این دو کشور در جریان است و آمریکا از سرعت رشد چین نگران است به این معنا آمریکا دچار نگرانی است.