داستان شروع کرونا/ پرداخت معوقات نیروهای درمانی/ اولین موارد کرونا در ایران

به گزارش راهبرد معاصر،  سعید نمکی وزیر بهداشت در اولین جلسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم اظهار داشت: با وجود مدیریت چندین پدیده در سال 98 از جمله سیلاب های ابتدای سال، بسیج ملی کنترل فشار خون، آنفلوآنزای H1N1 و کرونا اما توانستیم ارزبری واردات دارو، تجهیزات پزشکی و مواد اولیه را بیش از 600 میلیون دلار کاهش دهیم. در سال گذشته 25 درصد واردات دارو و تجهیزات پزشکی را کاهش و 30 درصد تولید داخلی را افزایش دادیم.

جلوگیری از واردات دارای مشابه داخلی

وی افزود: از واردات هر دارو و تجهیزات پزشکی که تولید داخلی داشت، جلوگیری کردیم البته ترکش هایی را نیز تحمل کردیم اما خدا کمک کرد و در راستای سیاست ها و فرمایشات مقام معظم رهبری، توانستیم این حرکت را به پیش ببریم.

وزیر بهداشت با اشاره به مغفول ماندن حوزه بهداشت و پیشگیری در طرح تحول نظام سلامت، اضافه کرد: چند تکلیف قانونی در مواد قانونی 34، 35، 36 و 38 برنامه پنجم و مواد 72 تا 74 برنامه ششم توسعه از جمله پرونده الکترونیک سلامت، پزشکی خانواده، نظام ارجاع و راهنماهای بالینی داشتیم که مغفول مانده بود. در برنامه زمان بندی کوتاه توانستیم پرونده الکترونیک سلامت را برای حدود 83 میلیون ایرانی ایجاد کنیم و این ریل گذاری و زیرساختی شد که توانستیم در مدیریت کرونا به خوبی از آن بهره ببریم همچنین در حوزه درمان 640 راهنمای بالینی تدوین و ابلاغ شد.

نمکی بیان کرد: سال گذشته اولین سالی بود که ما توانستیم در بیمه سلامت و تامین اجتماعی، کمتر از سقف بودجه مصوب، هزینه کنیم که بخش عمده ای از آن از طریق اعمال راهنماهای بالینی بود که از طریق معاونت درمان تدوین و ابلاغ شد.

موفقیت های بسیج ملی کنترل فشارخون

وی خاطرنشان کرد: یکی از گرفتاری های جدی کشور ما و همه کشورها، بیماری های غیرواگیر است. سال 97 در کشور از حدود 380 هزار مورد مرگ، 313 هزار مورد مربوط به بیماری های غیرواگیر و 97 هزار مورد ناشی از فشارخون بالا یا عوارض ناشی از آن بود در این زمینه بسیج ملی کنترل فشارخون در کشور اجرا شد. در این طرح هدف گذاری کردیم که 50 درصد از جمعیت 30 تا 70 ساله معادل 20 میلیون نفر را از نظر فشارخون سنجش کنیم اما به لطف خدا و همکاری مردم و سازمان های همکار، فشارخون بیش از 30 میلیون و 700 هزار نفر سنجیده و حدود دو میلیون و 700 هزار مورد جدید پرفشاری خون در کشور، شناسایی شدند که از بیماری خود، خبر نداشتند.

داستان شروع کرونا

وزیر بهداشت یادآور شد: اولین مورد از کرونا 19 دسامبر در چین پیدا شد و چینی ها اعلام کردند که پنومونی ناشناخته ای پیدا کرده اند و 9 ژانویه اعلام کردند که توانسته اند این ویروس را تشخیص بدهند بنده همان روزها و در دی ماه همکارانم را دعوت کردم و برنامه ریزی های لازم را انجام دادیم. برای بنده به عنوان یک ایمونولوژیست که در این رشته 32 سال معلمی کرده ام، کاملا مشخص بود که این ویروس، جدید و با ماهیت جدید است و ممکن است همه جهان را گرفتار کند.

به همکارانم توصیه کردم که کرونا را ساده در نظر نگیرند

نمکی خاطرنشان کرد: از روزهای اول به همکارانم توصیه کردم که اصلا این ویروس را ساده در نظر نگیرید و مانند سارس و مرس به آن نگاه و تصور نکنید که شاید در فصل گرم، کاهش پیدا کند. از دید من این ویروس، عجیب است و اسم آن را شتر گاو پلنگ گذاشتم که هم می تواند شاخ و لگد بزند و هم می تواند بدَرَد. از همان روزها شروع به آماده کردن دانشگاه ها، ارسال پیامک برای مردم، ایجاد تخت کافی در دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کشور و تدوین پروتکل ها برای فاصله گذاری و اقداماتی همچون تعطیل کردن پروازها به مقصد چین کردیم.

وی گفت: در روزهای اول در 36 مرز کشور و بعد بیش از 130 مرز زمینی، هوایی و دریایی کشور از نظر کنترل علائم بیماران احتمالی، اقدامات بسیار ارزنده ای توسط نیروهای بهداشتی انجام و گیت هایی برای کنترل نصب شد. بعد از اپیدمی در گیلان و قم، تعداد محدودی کیت آزمایشگاهی از طریق سازمان جهانی بهداشت به صورت دستی برای ما ارسال شد. از دکتر بیگلری در انستیتو پاستور و خانم دکتر مختاری آزاد در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران خواستیم که کیت تشخیصی PCR در کشور طراحی شود و خوشبختانه این کار به خوبی ساماندهی شدند و 57 دانشجویی که از ووهان به ایران بازگشتند و دو هفته در قرنطینه بودند، با همین کیت ها آزمایش شدند.

اولین موارد کرونا در ایران

وزیر بهداشت اظهار داشت: 29 بهمن سال گذشته به بنده خبر دادند که دو مورد عفونت ریه در قم پیدا شده و بلافاصله در روز چهارشنبه 30 بهمن در هیات دولت اعلام کردم که بنظر می رسد این دو مورد، مشکوک به کرونای جدید هستند. بعد از انجام تست های تشخیصی در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و پس از آن در انستیتو پاستور و مثبت شدن این موارد، در فاصله دو روز مانده به انتخابات، این خبر را اعلام کردیم.

مدارک و مستندات بیماری‌های تنفسی آبان، آذر و دی را بررسی کردیم

نمکی افزود: بعضی افراد ممکن است بگویند که ویروس کرونا از آذرماه در کشور وجود داشته که باید بگویم مدارکی را در اختیار دارم که ارائه خواهم کرد. تمام نمونه ها موارد بیماری های تنفسی که در آبان، آذر و دی ماه در کشور به ویژه در قم و گیلان بودند در انستیتو پاستور و دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران با تست PCR بررسی شدند و فقط 4 مورد از آنها مثبت شد که مربوط به 23 بهمن ماه به بعد بود.

مغلطه‌های برخی افراد علیه ایران

وی تاکید کرد: متاسفانه برخی افراد مغطله های زیادی در مورد ایران کردند. ابتدا گفتند جمهوری اسلامی نمی تواند کرونا را مدیریت کند بعد که دیدند مدیریت کردیم، گفتند آمارهای ایران غیرواقعی است بعد از آن گفتند کرونا قبل از بهمن و دی ماه در کشور بوده و کتمان شده است. متاسفانه همانند زمان دفاع مقدس که برخی از دشمنان داخلی گرای رزمندگان ما را به صدام و نیروهای بعث می دادند، در شرایط کرونا مشکل ما فقط بیماری نبود بلکه فضای بسیار مسموم تبلیغاتی توسط رسانه های بیگانه و برخی افراد هم در داخل کشور با بهانه دفاع از حقوق مردم، نظام را آماج برخی حملات قرار دادند.

طراحی دو فاز برای مدیریت کرونا در کشور

وزیر بهداشت تصریح کرد: در مدیریت کرونا، دو فاز را طراحی کردیم. اولین فاز، دفاع جانانه در برابر کرونا بود و می دانستیم که موج کرونا، سنگین است. متاسفانه در روزهای اول، جلوه فریبنده ای از کووید19 به دنیا ارائه شد و شاید این ویروس در هر اقلیم، ژن، نژاد و سرزمینی ممکن است رفتار متفاوتی داشته باشد اما همه فکر می کردند که این ویروس در حد سرماخوردگی است و تعدادی از مردم را گرفتار می کند اما ما به بدترین شکل فکر کردیم و اگر یک نسیم بود، آن را طوفان در نظر گرفتیم و خودمان را در دفاع از این بیماری، آراستیم.

ویژگی های مدیریت کرونا در ایران

نمکی یادآور شد: از ابتدای شیوع کرونا در کشور یک بیمار در ایران سراغ ندارید که در اوج بیماری، پشت در بیمارستانی معطل مانده باشد. حتی یک تبعه افغانی بدون کارت اقامت هم نبود که او را نپذیرفته باشیم. یک کارتن خواب در کشور نمی توانید پیدا کنید که بگویند بردند پشت در بیمارستان و رها کردند و از بین رفت. حتی یک سالمند هم به دلیل فراهم نبودن امکانات و اولویت دادن به جوانان، همانند برخی کشورهای اروپایی و آمریکا برای بستری، جان خود را از دست نداد.

وی افزود: خوشبختانه فاز اول کرونا به خوبی مدیریت شد اما می دانستیم که این فاز سنگین، فشار زیادی به نیروهای بهداشتی و درمانی وارد می کند به همین دلیل فاز دوم را طراحی کردیم و سیاست اصلی ما بجای دفاع در برابر ویروس، حمله به آن بود. طرح بسیج ملی مبارزه با کرونا را طراحی کردیم و در این طرح از نیروهای بسیج که در طرح های سالهای گذشته تجربه استفاده از آنها را داشتیم، استفاده کردیم.در این مرحله توانستیم حدود 78 میلیون نفر را رصد، افراد دارای علائم و در مرحله بعد افراد در تماس با آنها را شناسایی کنیم و با این طرح، بار بیمارستانها به شدت کاهش یافت و بیماران بستری، بیشتر مورد رسیدگی قرار گرفتند و مرگ و میرها، کاهش یافت.

آمریکا، انگلیس و ایران چقدر اعتبار برای مدیریت کرونا در نظر گرفتند؟

وزیر بهداشت افزود: ایران تنها کشوری است که هم با تحریم و هم با گرفتاری های مالی و اقتصادی روبروست. آمریکایی ها 111 میلیارد دلار و انگلیسی ها 22 میلیارد پوند فقط برای بخش سلامت و مقابله با کرونا هزینه کردند اما در ایران با موافقت مقام معظم رهبری حدود یک میلیارد یورو برای مقابله با کرونا در نظر گرفته شد که بعد از سه ماه و نیم کمتر از 30 درصد از آن را دریافت کرده ایم که سه هفته پیش در بین دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی توزیع شد.

به جای حمایت اقتصاد از سلامت، ما از اقتصاد حمایت کردیم

نمکی خاطرنشان کرد: یکی از کارهایی که علاوه بر مضایق مالی بر ما فشار می آورد این بود که می گفتند اقتصاد کشور در فشار است و بجای اینکه اقتصاد از حوزه سلامت حمایت کند، ما از اقتصاد حمایت کردیم. با همکاران مان شبانه روز پروتکل های بازگشایی مشاغل و صنایع را نوشتیم و برای 1300 حرفه، پروتکل بهداشتی تحت عنوان فاصله گذاری هوشمند نوشتیم و ابلاغ کردیم.

پیک دوم کرونا در کشور نداریم بلکه گردش پیک اول کرونا در استان‌های مختلف است

وی اضافه کرد: علیرغم تذکراتی که می دادیم در برخی استانها، مردم دچار بیخیالی شدند و مدیران نیز فکر کردند که هر روز باید بازگشایی ها را افزایش دهیم تا اینکه در استانهایی مثل خوزستان خیزهای جدید بیماری را مشاهده می کنیم. آنچه امروز در برخی استان‌ها مشاهده می شود، پیک دوم کرونا نیست بلکه گردش پیک اول در استان‌های مختلف است. در برخی استانها، آلودگی به ویروس در بین مردم، کمتر از 5 درصد بود و مسلم بود که در کشوری به پهناوری جمهوری اسلامی که به اندازه 10 تا 12 کشور اروپایی وسعت دارد، چرخش بیماری مشکلاتی را ایجاد می کند.

وزیر بهداشت افزود: امروز در استان‌هایی مانند کردستان، آذربایجان غربی، خوزستان، بوشهر، هرمزگان و کرمانشاه در اوج پیک اول قرار داریم و در روزهای اخیر از موج بیماری عبور خواهیم کرد و در استانهایی مانند آذربایجان شرقی، فارس و خراسان رضوی ممکن است در روزهای آینده پیک بیماری را تجربه کنیم.

فساد، موریانه نظام است

نمکی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: یکی از آرزوهای من، نظارت دقیق مجلس و کمک به مبارزه با فساد در دستگاه های مختلف است. از روز اول هم گفته که فساد موریانه نظام است که چارچوب آن را می خورد و باعث عدم شفافیت با مردم می شود. اگر مردم به نظام بی اعتماد شوند، کار ما تمام است و مردم فرقی بین مجلس مطالبه گر و دولت خدمتگزار قائل نمی شوند. اگر با مردم با شفافیت صحبت کنیم، نتیجه آن همان می شود که در روز 13 فروردین به طبیعت نرفتند در حالی که در تاریخ ایران، بی سابقه بوده است.

وی تاکید کرد: بنده استقبال می کنم که نمایندگان مجلس برای زدودن فساد به کمک وزارت بهداشت بیایند. اولین روز سرپرستی ام در وزارت بهداشت جلوی واردات داروهایی را گرفتیم که 5 تا 10 تولید کننده داخلی داشت و قیمت این محصولات هم 5 تا 10 برابر تولید داخلی بود.

پیمان بسته ام که اجازه ندهم برای تولید کننده داخلی، رقیب خارجی ایجاد شود

وزیر بهداشت گفت: یکی از افتخارات جمهوری اسلامی ایران در شرایط تحریم و شیوع کرونا این بود که در کمتر از دو ماه از یک وارد کننده اقلام حفاظت فردی و تجهیزات پزشکی مورد نیاز به یک صادر کننده تبدیل شدیم. با خودم پیمان بسته ام که اجازه ندهم برای تولید کننده داخلی، رقیب خارجی ایجاد شود. بنده از همه نمایندگان برای مقابله با موج منفعت طلبی در حوزه سلامت و فساد، دعوت می کنم اما از طرفی پرونده های فساد را با رییس قوه قضاییه و دادستان کل کشور در میان می گذارم اما هوچی گری نمی کنم و از کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز می خواهم که هیاتی از نمایندگان برای بررسی عملکرد وزارت بهداشت در این زمینه تشکیل شود.

بکارگیری نیروهای پرستاری که در کرونا کمک کردند

نمکی در خصوص بکارگیری نیروهای پرستاری که در مبارزه با کرونا به کمک حوزه سلامت آمدند، گفت: در مورد این نیروهای ناجوانمردی است که مانند کارگر با آنها برخورد کنیم و بگوییم که از فردا دیگر به شما نیازی نداریم. ما به آنها قول دادیم و پیگیری هم می کنیم چون به آنها نیاز داریم.

وی خاطرنشان کرد: دستور دادم که اولویت اصلی استخدام های آینده با نیروهایی باشد که در این روزهای سخت در کنار ما و مردم بودند. مجوز بکارگیری 10 هزار پرستار و اخیرا سه هزار پرستار را گرفته ایم اما اولویت اصلی با نیروهایی است که در دوران کرونا کار کرده اند.

پرداخت معوقات نیروهای درمانی

وزیر بهداشت تصریح کرد: روزی که به وزارت بهداشت آمدم، کارانه به نیروهای درمانی با معوقات 17 تا 24 ماهه پرداخت می شد اما مطالبات 13 هزار میلیارد تومانی از تامین اجتماعی و 5 و نیم هزار میلیارد تومانی از بیمه سلامت، سال گذشته به تعادل رسید و معوقات پرداخت کارانه ها از 24 و 18 ماه به 6 و 7 ماه رسید و امیدواریم این تاخیر به دو و سه ماه برسد. البته کارانه و اضافه کار را از هم جدا کردیم و اضافه کار به همراه حقوق، هر ماه به حساب کارکنان واریز می شود.

در مدیریت کرونا، ساختار نظام شبکه به کمک ما آمد

نمکی خاطرنشان کرد: در مدیریت کرونا علاوه بر همراهی دستگاه ها و تلاش وافر نیروهای بهداشتی و درمانی، ساختار نظام شبکه به کمک ما آمد. در استان خوزستان در کمتر از 48 ساعت 170 تخت ICU اضافه کردیم. همچنین تقویت و توسعه شبکه بهداشتی و درمانی ایجاد CDC برای دیده بانی بیماری های کشور از مهمترین برنامه های ما در آینده است.

بدترین حالت را در حوزه سلامت در نظر می‌گیریم

وی اظهار داشت: همواره ما بدترین حالت را در حوزه سلامت در نظر می گیریم. در فصل پاییز نگران همزمانی و همپوشانی آنفلوآنزا و کرونا هستیم و در این زمینه، تمرکز اصلی ما بر روی گروه های پرخطر شامل سالمندان و افراد دارای بیماری های زمینه ای است. در این زمینه حدود 8 میلیون و 700 هزار نفر که در گروه پرخطر هستند، شناسایی شده اند که باید تسهیلاتی را برای آنها در نظر بگیریم و خطر انتقال ویروس در آنها را به شدت کاهش دهیم.

وزیر بهداشت تاکید کرد: امسال یکی از سخت ترین سالهای اقتصادی بعد از انقلاب اسلامی ایران است و هر قدر وفاق، همدلی، هم افزایی و هماهنگی بیشتر باشد، در مقابل توطئه هایی که دشمنان برای ما طراحی کرده اند، موفق تر خواهیم بود./ فارس