به گزارش راهبرد معاصر، در یک سال اخیر 8 سریال وارد شبکه نمایش خانگی شده است. سریالهایی که بعضی محل بحث و توجه بودهاند و برخی نه. فصل مشترک تحلیلهای رسمی و غیر رسمی کیفیت، آنها و نیز میزان اتفاقهایی است که در هر قسمت رخ میدهد. برای این که پی ببریم سریالهای یک سال اخیر، چه حجم داستان و اتفاق داشتهاند، قسمت اول هرکدام را بررسی کردهایم. رکورد دست سریال "آقازاده" است.
آقازاده/بهرنگ توفیقی
آغاز پخش: 6 تیر 99
قسمت اول چند اتفاق داشت: 10 اتفاق
اتفاقهای مهم: در اولین قسمت سریال "آقازاده" به نویسندگی و تهیهکنندگی حامد عنقا و کارگردانی بهرنگ توفیقی بیش از 10 اتفاق داغ رقم خورد. شوک اول وقتی وارد میشود که راضیه (پردیس پورعابدینی) توسط شهنام (کامبیز دیرباز) به قتل میرسد. نوع کشته شدن غیرمتعارف شوک را دوچندان میکند. نیما(امیر آقایی) با مدیر حراج خاورمیانه (مسعود فروتن) زد و بند دارد و یک تابلو قلابی را به نام سهراب سپهری به قیمت 5میلیارد و 900 میلیون تومان میفروشد!
امین حیایی (بهروز بهرامی) وکیل نیما است. در یک سکانس او را در حال تماشای یک فیلم که شبیه رسوایی اخلاقی چند سال اخیر برخی مسئولان است، میبینیم. یک مدیر دولتی در لحظه اتخاذ تصمیمی مهم با عکسهایی از خودش کنار دخترانی بیحجاب مواجه میشود. او باج میدهد و با هلدینگ نیما قرارداد میبندد. نیما از مانلی برای به دام انداختن مسئولان استفاده میکند. او یادآور اصطلاح پرستو در ادبیات سیاسی است. نیما که از حامد (سینا مهراد) کینه در دل دارد، مانلی را آماده میکند تا حامد را به دام بیندازد و اسباب رسواییاش فراهم شود.
تا دقیقه 53 بخش دیگری از پشت پرده حراج به شکل فلاش بک فاش میشود. در ادامه حامد با حکم جلب سراغ نیما میرود و یک گره تازه وارد داستان میشود.در شب عروسی، راضیه اعتراف میکند طعمهای است تا آبروی حامد و خانوادهاش را ببرد. مخاطب همچون حامد شوک میشود. سرنوشت سریال: "آقازاده" در قسمت اول محل بحث و نظر فراوان بوده است. چه درباره پدیده آقازدگی؛ چه حراج هنری و ... باید دید مسیر داستان به چه سمت و سویی خواهد رفت؟
همگناه/مصطفی کیایی
آغاز پخش:5 اسفند 98
قسمت اول چند اتفاق داشت:3 اتفاق
اتفاق مهم: لو رفتن یک باند جعل اسکناس باعث می شود پرویز و فریبرز صبوری پس از 28 سال یکدیگر را ملاقات کنند. فریبرز برای پرویز شرط میگذارد که برای آزادی پسرش از زندان، باید پیمان و لیلا، فرزند و همسر گمشده فریبرز را به ملاقات او بیارود.
زمانبندی قسمت اول: از 50 دقیقه و 52 ثانیه تایم کلی قسمت اول، 2 دقیقه و 23 ثانیه به کنسرت امین اختصاص دارد.22 ثانیه آنچه خواهید دید و 6 دقیقه و 25 ثانیه تیتراژهای ابتدایی و پایانی سریال را تشکیل میدهند.
سرنوشت سریال: «همگناه» هنوز تمام نشده و پس از گذشتن نیمی از فصل دوم تازه به گرهگشایی رسیده است. این مجموعه اولین تجربه ساخت سریال مصطفی کیایی است که نشان داد این کارگردان در این عرصه هم مانند سینما نبض مخاطب را در دست دارد و میتواند بیننده را درگیر کند. شاید بتوان ضعف بزرگ این سریال را عرض زیاد داستان آن عنوان کرد. همه کاراکترها داستانی دارند که برای روشن شدن تکلیف تکتک آنها قسمتهای زیادی باید بگذرد و بیننده هر دو سه قسمت که میگذرد بخشی از داستان هریک از شخصیتها را متوجه میشود. تا اینجا از لحاظ داستانی و ساختاری، به نسبت سایر سریالهای شبکه نمایشخانگی طی یک سال گذشته، همگناه چند قدمی جلوتر حرکت میکند.
خوابزده/سیروس مقدم
آغاز پخش:1 بهمن 98
قسمت اول چند اتفاق داشت:2 اتفاق
اتفاق مهم: هما با دوستانش از صرافی دزدی می کند اما بعد متوجه می شود که خواب دیده.این در حالی است که کیفی پر از پول در زیر تخت خوابش است.او در خوابش به همراه راننده ای به دزدی میرود که او را در بیداری در حال قدم زدن پایین پنجره اتاقش میبیند.
زمانبندی قسمت اول: از 55 دقیقه تایم کلی قسمت اول، 8 دقیقه به تیتراز ابتدایی و پایانی سریال اختصاص دارد و 1 دقیقه هم بخش آنچه خواهید دید زمان میبرد.
سرنوشت سریال: «خوابزده» تازه ترین همکاری مشترک سیروس مقدم و سعید نعمتالله است. این دو پیش از این در سریال مؤفق «مدینه» هم کنار یکدیگر قرار گرفته بودند. اما خوابزده در قیاس با سایر کارهای سیروس مقدم چندان موفق نیست و به عنوان اولین تجربه این کارگردان در شبکه نمایش خانگی جایگاه خوبی برای او در این رسانه ایجاد نکرده است.خوابزده دومین تجربه سیروس مقدم در ساخت سریال ماورایی پس از «اغما» است.اما نتوانسته موفقیت گذشته این کارکردان را تکرار کند.این سریال می خواهد ترسناک باشد اما نیست، می خواهد ماورایی باشد اما بیشتر گیج کننده است و داستانی پراکنده دارد که نتوانسته مخاطب زیادی را بدست بیاورد. خوابزده هنوز به پایان نرسیده و 6 قسمت دیگر از آن باقی مانده. تکلیف شیطان قصه هم همچنان معلوم نیست.
دل/منوچهر هادی
آغاز پخش:13 آذر 98
قسمت اول چند اتفاق داشت:1 اتفاق
اتفاق مهم: فقط در چند ثانیه پایانی قسمت اول عشق سابق رستا در لابی ساختمان آرایشگاه عروسی، به سراغ او میآید و با لحنی تهدیدآمیز با او صحبت میکند و فقط زمینهسازی برای ادامه قصه در قسمت بعد میشود.
زمانبندی قسمت اول: از 50 دقیقه و 43 ثانیه تایم کلی قسمت اول، 1 دقیقه و 40 ثانیه به تبلیغ تالار عروسی میگذرد و چیدمان کامل آن را نشان میدهد. 40 ثانیه از انتهای سریال به بخش آنچه خواهید دید، اختصاص دارد و در نهایت 7 دقیقه و 43 ثاینه تیتراژهای ابتدایی و پایانی زمان میبرد.
سرنوشت سریال: پخش سریال دل هنوز به پایان نرسیده. اما تا اینجای قصه همه ماجراها و اتفاقات حول محور همان اتفاقی که در قسمت های اولیه دیدهایم، میچرخد. دو فصل شامل 28 قسمت از سریال دل منتشر شده اما در تمام این قسمتها پیچیدگی خاصی در داستان دیده نمیشود و مدام صحبت از گم شدن رستا در شب عروسی است. به تازگی در آخرین قسمتی که از این سریال عرضه شده تا حدی از راز گم شدن رستا پردهبرداری میشود.
کرگدن/کیارش اسدی زاده
آغاز پخش:16 آبان 98
قسمت اول چند اتفاق داشت:3 اتفاق
اتفاق مهم: اتفاق اصلی در همان چند دقیقه اول میافتد، نوید با کیفی پر از پول سوار بر موتور پرشی بلند میکند و منفجر میشود. پس از 6 ماه معلوم میشود نوید زنده است و همه شخصیتهای اصلی داستان تصمیم میگیرند به دنبال او بگردند.
زمانبندی قسمت اول: از 52 دقیقه و 24 ثانیه زمان کلی قسمت اول، 1دقیقه و 30 ثانیه به نشان دادن مهارت رانندگی گیسو، 1 دقیقه به نشان دادن مهارت بوکس دانیال و 1 دقیقه مهارت شنای کاظم میگذرد. 2 دقیقه موسیقی تیتراژ به شکلی خیابانی در سریال اجرا میشود. 1 دقیقه و 10 ثانیه به بخش آنچه خواهید دید اختصاص دارد و 8 دقیقه تیتراژ ابتدایی و پایانی طول میکشد.
سرنوشت سریال: کرگدن در قسمت های ابتدایی با طرح داستانی جوانپسند مخاطبان خود را بدست آورد. اما هرچه قصه جلوتر میرفت توجیحی برای هیچ یک از اتفاقاتی که در قسمتهای اولیه واقع شده بود، به مخاطب داده نمیشد و با شیب تندی روند نزولی سریال از قسمت اول تا انتها قابل مشاهده بود. در پایان هم بدون اینکه تکلیف شخصیت نوید به درستی مشخص شود، همه کاراکترهای سریال به عروسی شخصیت شیطان صفت داستان رفتند و مجموعهای با یک داستان به ظاهر مافیایی با یک جشن عروسی به پایان رسید.
مانکن/حسین سهیلی زاده
آغاز پخش: 8 شهریور 98
قسمت اول چند اتفاق داشت:2 اتفاق
اتفاق مهم: کاوه در همان چند ثانیه ابتدایی با عشق گذشتهاش قطع رابطه میکند و به خانه کتایون صوفیان میرود تا این خبر را به او بدهد.کتایون، کاوه را در ازای 7 میلیارد تومان میخرد و به عنوان شوهر با او عقد میکند تا کاوه با این پول بتواند پدرش را از زندان نجات بدهد.
زمانبندی قسمت اول: از 48 دقیقه و 43 ثانیه زمان کلی قسمت اول، 4 دقیقه به پخش موسیقی بر روی تصاویر فلاش بک از رابطه کاوه با عشق گذشتهاش اختصاص دارد و 4 دقیقه تیتراژ ابتدایی و پایانی سریال زمان میبرد.
سرنوشت سریال: مانکن با جدایی و عشق بیسرانجام تمام شد و البته پایان غافلگیرکننده و متفاوتی داشت که بعضیها را راضی کرد و از طرفی انتقاد فراوان بسیاری از مخاطبان سریال را هم به دنبال داشت. یکی از اتفاقاتی که مخاطب از همان ابتدای قصه انتظار آن را میکشید، یک پایان خوش، وصال کاوه و همتا بود، اما این دو پس از سختیها و ماجراهای بسیار نتنها به هم نرسیدند بلکه کاوه به دست برادر اخگر که نقش منفی سریال را داشت، کشته شد. چند مرگ غافلگیرکننده دیگر هم در در پایانبندی سریال وجود داشت که باعث شد کمی سرنوشت این سریال از کلیشهها دور باشد.
هیولا/ مهران مدیری
آغاز پخش:9 اردیبهشت 98
قسمت اول چند اتفاق داشت:4 اتفاق
اتفاق مهم: هوشنگ شرافت که نسل به نسل شرافت خانوادگی را حفظ کرده است، حالا در بزنگاه بی پولی و بیماری مادرش قرار گرفته.از طرف یکی از دانش آموزان ضعیفش پولی را به عنوان کادو میپذیرد که بیشتر شبیه رشوه برای گرفتن نمره است. تقلبی بودن اسکناسها پای او را به زندگی جدیدی باز میکند.
زمانبندی قسمت اول: از 56 دقیقه و 5 ثانیه زمان کلی قسمت اول، 24 دقیقه مرور گذشته خاندان شرافت و کودکی، جوانی و نوجوانی هوشنگ شرافت است که با صدای مهران مدیری روایت میشود. 40 ثانیه به بخش آنچه خواهید دید اختصاص دارد و 6 دقیقه تیتراژ ابتدایی و پایانی طول میکشد.
سرنوشت سریال: «هیولا» پس از یک دوری چند ساله پیمان قاسمخانی و مهران مدیری با همکاری این دو ساخته شد. این سریال از همان قسمت اول مخالفان و موافقان زیادی داشت. همین موضوع نشان از آن داشت که این مجموعه مخاطبان بسیاری را درگیر خودش کرده. هیولا تا ثانیههای پایانی مشغول نقد وضعیت اقتصادی و اجتماعی موجود در جامعه امروز بود. در نهایت هم با وجود اینکه بدمن سریال یعنی آقای کامروا به زندان افتاد، اما پسرش هوشمند به جایگاهی شبیه پدرخواندهها رسید. سریال با سیگاری در دست هوشنگ شرافت و به زمین خوردن دوربین به پایان رسید. این پایان بندی به مذاق بسیاری خوش نیامد اما از طرفی بسیاری آن را هوشمندانه و کنایه آمیز دانستند.
سالهای دور از خانه/مجید صالحی
آغاز پخش: 31 فروردین 98
قسمت اول چند اتفاق داشت: 2
اتفاق مهم: صولت خنجری که در انتظار دختری به نام الیزابت کارتن خواب شده، سگی را به همراه دارد که میگوید دختر مورد علاقه است آن را به او امانت داده. سگ بیمار میشود و پای صولت و دوستانش به یک مرکز دامپزشکی باز میشود. در آنجا سگ خنجری مورد پسند وکیل یک خانواده متمول قرار بگیرد و همین موضوع باعث میشود پای خنجری به یک زندگی لاکچری باز شود.
زمانبندی قسمت اول: از 58 دقیقه و 16 ثانیه قسمت اول، 2 دقیقه و 15 ثانیه مروری بر سرگذشت صولت خنجری بود در سریال شاهگوش بود و همچنین 6 دقیقه زمان تیتراژ ابتدایی و پایانی سریال است.
سرنوشت سریال: «سالهای دور از خانه» اسپین آف سریال «شاهگوش» به کارگردانی داود میرباقری بود و سرنوشتی مشابه همان هم پیدا کرد. یعنی در قسمت آخر تکلیف شخصیتهای اصلی قصه مشخص نشد.اما کاراکترهای فرعی همه به آرزوهایشان رسیدند.بنابر تعریف جهانی اسپین آف، باید با جزییات به سرنوشت شخصیت هایی پرداخته شود که در سریالی دیگر گل کردهاند. اما اولین تجربه مجید صالحی در شبکه نمایش خانگی، تصویری که در ذهن مخاطب از شخصیتهای امیریل زهره و صولت خنجری به جا مانده بود را مخدوش کرد.
امروز یکی از انتقادهای مهمی که به سریالهای نمایشخانگی وارد است بحث محتوای دمدستی، سخیف، بیخاصیت و برخورنده است. یعنی از طرفی حجم اتفاقها و داستانها کم و بیتأثیرند و از طرفی دیگر آنقدر نمایشهای زندگی لوکس و لاکچریاند که ناخودآگاه مخاطب بیش از لذت، حسرت میخورد. در قسمت اول سریال "آقازاده" و برآمد محتوا و درونمایه سریال این است که بررسی آسیبهای آقازادگی در دستور کار و نمایش پشت پرده رانت و قاچاق دختران ایرانی به کشورهای حوزه خلیج فارس به نمایش درمیآید. اینجا سوء استفادههای صاحبان قدرت برجسته میشود؛ زندگی لاکچری به نمایش درمیآید اما متعلق به نیمایی است (امیر آقایی) که با رانت به آن رسیده است. امیدواریم با تغییر رویه و رویکرد و احتمالاً ساختار در شبکه نمایشخانگی و پخش برنامهها و سریالها در VODها اتفاقات متفاوت و نزدیک به سبک زندگی ایرانی- اسلامی را شاهد باشیم.
منبع: تسنیم