به گزارش راهبرد معاصر، اینها بخشی از سوالات مخاطبان ماست: ارز اولیه چیست؟ ارز اولیه درست است یا عرضه اولیه؟ آیا ارز اولیه (عرضه اولیه) بخریم؟ در پاسخ باید بگوییم عرضه اولیه صحیح است و منظور از آن ورود اولیه یک شرکت به بازار و فروش سهام آن در بازا بورس است. در ادامه به برخی از سوالات شما مخاطبان عزیز درباره عرضه اولیه پاسخ می دهیم. عرضه اولیه چیست؟ علت افزایش عرضه اولیه چیست؟ آیا عرضه اولیه بخریم؟ عرضه اولیه چقدر سود دارد؟
عرضه اولیه به اولین ارائه و عرضه سهام یک شرکت در بازار سرمایه گفته می شود که مراحل و قواعدی دارد و پس از پذیرفته شدن شرکت توسط سازمان وبرس ارنجام می گیرد.
این اصطلاح که ترجمه عبارت «Initial Public Offering (IPO)» است به اولین روز عرضه سهام یک شرکت در بازار بورس اشاره میکند که در آن، درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار در بازار بورس عرضه میشود. تجربه نشان داده که بیش از ۹۰% از عرضههای اولیهای که در بورس انجام میشوند سودآور هستند. توجه داشته باشید که عرضه اولیه یک شرکت در بورس به این معنی نیست که آن شرکت، تازه کار خودش را شروع کرده است. بلکه به این معنی است که به تازگی اجازه خرید و فروش سهام آن در بورس صادر شده است. حتی گاهی شرکتهای دولتی با سالها سابقه کار در این عرضه شرکت کنند. شرایط خرید و فروش سهام در عرضههای اولیه کمی با سهامهای عادی متفاوت است.
عزم دولت برای تقویت بازار بورس جدی است. یک دلیل آن تشویق مردم به ورود به بورس است تا نقدینگی کنترل شود و مانع از ورود این سرمایه ها به بازار های موازی مانند طلا و دلار و مسکن شود. همچنین دلیل دیگر آن تامین کسری بودجه دولت است.
به همین دلیل یکی از سیاست های دولت افزایش تعداد عرضه اولیه ها است. به نحوی که با واگذاری بیشتر شرکت های دولتی در بورس هم باعث سودآوری بیشتر برای سهامداران می شود و هم خودش کسب درآمد می کند.
در حالت کلی نباید اینطور باشد که عرضه اولیه همیشه سود آور باشد اما در بورس ایران برای تشویق سهام داران به خریدن عرضه اولیه شرکت ها کمی در قیمت اولیه آن تخفیف داده می شود.
از سوی دیگر به دلیل شرایط خاصر بورس در سال 98 و 99 که همه سهم ها رشد قابل توجهی را تجربه کرده اند عرضه های اولیه نیز سودهای بسیار بالایی می دهند به نحوی که عمدتا در حدود 100 درصد سود داده اند که رقم بالایی برای یک بازه دو سه ماهه است.
لذا به نظر می رسد تا زمانی که بازار سرمایه به همین شکل رشد کند عرضه اولیه ها را باید خرید و پس از آن نیز خرید آنها سودآور خواهد بود اما با درصد کمتر و احتمالا در حد 20 درصد.
از نظر اقتصادی عرضه اولیه را زمانی باید فروخت که به ارزش واقعی یا NAV خود رسیده است و چشم انداز رشد بیشتر برای آن وجود ندارد. با این وجود در حال حاضر بازار با این منطق رفتار نمی کند و در برخی سهام ارزش فعلی از ارزش واقعی بالاتر رفته و به تعبیر برخی تحلیلگران فضای روانی بازار روی آن اثرگذار است.