اختلاف عربستان و روسیه درباره عرضه نفت
عربستان و روسیه دوباره در مسیر بالا گرفتن اختلافات قرار دارند چرا که سعودی‌ها خواستار تداوم کاهش عرضه نفت به بازار جهانی بوده اما مسکو به دنبال افزایش صادرات است.
به گزارش راهبرد معاصر، همانند آنچه که در اوایل سال مواجه بودیم و به جنگ بر سر قیمت نفت بین روسیه و عربستان منجر شد، دوباره این دو غول نفتی در مسیر اختلاف قرار گرفته‌اند.
سعودی‌ها خواستار تمدید توافق کاهش عرضه اوپک پلاس تا سال 2022 هستند و روس‌ها می‌خواهند عرضه نفت خود به بازار جهانی را افزایش دهند.
طی روزهای گذشته و در پس نشست وزرای نفت و انرژی اعضای اوپک پلاس نشانه‌هایی نسبت به تصمیم آنها برای بالا بردن عرضه در پس چشم انداز مثبت نسبت به بالا رفتن تقاضا نمایان شد.
اما شاهد اظهارات متناقض از سوی مقامات کشورهای عضو هستیم.
عبدالعزیز بن سلمان وزیر نفت عربستان که اصلی‌ترین عضو اوپک محسوب می‌شود طی مصاحبه‌ای با شبکه العربیه با دمیدن به آتش اختلافات گفت که فکر می‌کند شرایط به گونه‌ای پیش می‌رود که توافق کاهش عرضه تا پایان سال 2021 و یا حتی اوایل سال 2022 تمدید شود.
البته بازار نفت هنوز نتوانسته این اظهارات را هضم کند و تلاش می‌کند همچنان به اظهارات کلی اعضای اوپک پلاس واکنش نشان دهد.
وزیر انرژی عربستان همچنین تاکید کرده است که ما باید راه زیادی برویم و اقدامات باید ادامه پیدا کند. به همین خاطر بخشی از همکاری و بهبود اوضاع تا زمان پایان بحران کرونا این خواهد بود که ما تصمیم بگیریم به صورت ماهانه نشست کمیته نظارت بر بازار را برگزار کنیم تا درباره تعهد اعضا نسبت به پایین نگه داشتن عرضه خود اطمینان حاصل کنیم و به کنفرانس اوپک پلاس هم پیشنهاداتی ارائه دهیم.
اظهارات شاهزاده سعودی اما تقریبا 180 درجه با موضع روسیه درباره بازار نفت تفاوت داشت.
وزیر انرژی روسیه چهارشنبه گذشته گفته بود که انتظار دارد گروه اوپک پلاس کاهش عرضه نفت خود به بازار جهانی را تا 7.7 میلیون بشکه در روز تا ماه آگوست کاهش دهد و این مسئله از منظر بازار توجیه پذیر بوده و با روند بازار هماهنگ است.
به نظر می‌رسد روسیه نسبت به افزایش تقاضای نفت در بازار جهانی بسیار خوشبین است.
عربستان نشان داده است که دوست ندارد با یک روند بازار W شکل مواجه شده و شاهد موج دوم کرونا باشد.
حداقل سعودی‌ها از منظر رسمی همگام با این موضوع بوده‌اند.
این موضع عربستان میتواند به شکل گیری گفتمان‌های اختلافی در درون اوپک پلاس منجر شده چرا که عربستان دوباره میتواند تهدید کند که تا میتواند نفت به بازار جهانی عرضه می‌کند.
با توجه به آنکه درآمدهای عربستان از محل صادرات نفت به مقدار قابل توجهی کاهش یافته یکی از اصلی‌ترین استراتژی‌های این کشور در سایه کاهش قیمت نفت پرداختن به بحران‌های متعاقب آن داخل این کشور بوده است.
بر اساس آمار رسمی اوپک و اوپک پلاس صادرات نفت عربستان از 11.34 میلیون بشکه در روز در ماه آوریل به 7.48 میلیون بشکه در روز در ماه می کاهش یافته است.
حتی ممکن است برای ماه‌های ژوئن و جولای نیز شاهد پایین آمدن بیشتر صادرات نفت عربستان باشیم.
البته همین اتفاق برای روسیه هم افتاده است. اما از منظر سیاسی و اقتصادی و با استناد به سخنان وزرای انرژی عربستان و روسیه دو کشور رویکرد کاملا متفاوتی را در پیش گرفته‌اند.
از نظر بنیادی حتی اگر اعضای اوپک پلاس تلاش کنند تا در رسانه‌ها واقعیت را جور دیگری جلوه دهند اما بازار نفت تا رسیدن به شرایط عادی فاصله زیادی دارد.
آنچه از نشست وزرای نفت و انرژی اوپک پلاس برمی‌آید این است که روسیه و برخی کشورها خواستار افزایش عرضه نفت به بازارهای جهانی هستند.
علیرغم آنکه در رسانه‌ها تلاش می‌شود تا روی اختلافات بین اعضای اوپک پلاس سرکوب گذاشته شود اما پر واضح است که روسیه و ریاض در حال رفتن به سمت یک تقابل دوباره هستند.
البته هنوز خطر جدی برای شکل گیری بحران در این دو کشور وجود ندارد اما عربستان مصر به صحبت درباره تمدید پایین نگه داشتن عرضه به بازار است.
نگاه موجود در میان کشورهای نفتی برای بالا بردن عرضه بر مبنای خوش بینی نسبت به شکل‌گیری روند بهبود تمام عیار در اقتصاد جهانی و متعاقبا بالا رفتن تقاضا برای قیمت نفت طی ماه‌های آینده است.
مبانی این نگاه البته تا حدودی متزلزل است چرا که جهان به طور کامل درگیر موج دوم شیوع ویروس کرونا شده و این ویروس در حال نشان دادن چهره زشت خود در بسیاری از نقاط دنیاست.
اما اوپک، روسیه و دیگر تولید کنندگان نفت تصمیم گرفتند تا استراتژی خود را که تاکنون موفق بوده است تغییر دهند.
تا پیش از این روزانه 9.6 میلیون بشکه در روز از عرضه نفت به بازار جهانی پایین نگه داشته می‌شد اما آنها می‌خواهند این رقم را به 7.7 میلیون بشکه تقلیل دهند.
برای اینکه دوباره شاهد شکل گیری یک بحران جدید در بازار نفت در حوزه قیمت و یا سهم کشورها از بازار به خصوص بین روسیه و عربستان نباشیم یک توافق و مصالحه بر مبنای حقایق متزلزل در حال ارائه است.
از نظر بنیادی چشم انداز تقاضا برای قیمت نفت در بازار هنوز ضعیف است ولی از صحبت درباره بهبود اوضاع اقتصاد جهانی به عنوان دلیلی برای بالا بردن تولید استفاده می‌شود.
اوپک قصد دارد برای سال 2021 تولید خود را بالاتر برده و میزان کاهش عرضه را به 6 میلیون بشکه در روز برساند. در واقع مشکل آنها این است که می‌خواهند به جای تثبیت بازار درآمد خود را افزایش دهند.
برخی نشانه‌های مثبت به خصوص در مورد بازار چین و خوش بینی نسبت به بهبود سریع اقتصاد جهانی باعث شده تا اعضای اوپک پلاس پیش بینی خوش بینانه‌ای از بازار داشته باشند. اما در واقعیت روند بهبود اوضاع همچنان در اقتصاد جهانی شکننده است.
اوپک حتی در گزارش خود اعلام کرده است که نگران تشدید بی‌ثباتی در بازار نفت ناشی از موج دوم شیوع ویروس کرونا است.
تصمیم اوپک برای بالا بردن تولید یک تصمیم یک طرفه است چرا که هر زمان که یکی از اعضای آن تولید خود را افزایش می‌دهد دیگر اعضا نیز رویکرد مشابهی را در پیش می‌گیرند.
پس از این مسئله پای تهدید نفت شیل آمریکا به میان می‌آید.
قیمت کنونی نفت به اندازه‌ای است که میتواند باعث شود تا شرکت‌هایی که تولید نفت خود را به خاطر پایین بودن قیمت و عدم صرفه اقتصادی در تولید متوقف کرده بودند دوباره فعال شوند. افزایش تولید از سوی اوپک پلاسی‌ها میتواند باعث شود که شاهد افزایش مازاد عرضه نفت به بازار باشیم. تعادل شکننده ایجاد شده در شرایط کنونی میتواند به سادگی معکوس شود.
به نظر می‌رسد پس از ماه‌ها دوباره منطق باید روی میز قرار بگیرد چرا که مازاد عرضه همچنان در بازار جولان داده و برای تعادل بیشتر در بازار باید کاهش یابد.
رویکرد کنونی اوپک پلاس نمی‌تواند دوام داشته باشد چرا که فضای زیادی برای انعطاف پذیری تولید کنندگان نفت فراهم نیست و جهان در سایه بحران کرونا با مشکلات عدیده‌ای روبرو است. از طرف دیگر تا زمانی که شاهد بالا بودن مازاد عرضه باشیم و تقاضا هم ضعیف باشد بازارها شاهد بهبود کامل نخواهند بود.
به نظر می‌رسد ریاض و مسکو اگر می‌خواهند شاهد بهبود واقعی در بازارها باشند باید به دنبال یک راه حل بلندمدت بگردند. در صورتی که این اتفاق نیفتد ممکن است شاهد شکل گیری یک تقابل دیگر بین این دو غول نفتی در بازار جهانی باشیم.
منبع: فارس