پس‌لرزه‌های انتشار گزارش بازپرس ویژه پرونده تبانی ترامپ با روس‌ها
گزارش بازپرس ویژه پرونده تحقیقات درباره دخالت ادعایی روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به زودی منتشر می‌شود که این مسئله منجر به گمانه‌زنی‌هایی درباره این موضوع شده که با انتشار این گزارش چه اتفاقی در آمریکا خواهد افتاد.
به گزارش راهبرد معاصر، «رابرت مولر» بازپرس ویژه تحقیقات در پرونده دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری 2016 آمریکا قرار است به زودی گزارش نهایی خود را درباره تحقیقات انجام گرفته در خصوص این پرونده ارائه دهد.
پایگاه خبری شبکه «بلومبرگ» با اشاره به این موضوع در گزارشی با عنوان «گزارش مولر نهایتا یک جنگ حماسی به راه خواهد انداخت»، به بررسی احتمالاتی پرداخته که درباره وقایع حین و پس از انتشار این گزارش از جانب بازپرس ویژه پرونده تحقیقات درباره مداخله ادعایی روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پرداخته است.
این گزارش تأکید دارد که به زودی با انتشار این گزارش، جنجالی در کنگره، روی آنتن شبکه‌های تلویزیونی، در شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی و احتمالا در دادگاه‌ها بر سر اینکه کدام بخش از این گزارش باید علنی شود، در خواهد گرفت. علاوه بر این، یک جدال سیاسی حماسی بر سر این مسئله رخ خواهد داد که آیا نتایج این گزارش در نهایت، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا را از اتهامات 21 ماه گذشته در خصوص مشارکت در این اتهام ادعایی تبرئه خواهد کرد و یا شرایط استیضاح وی را آنچنان که برخی دموکرات‌ها به دنبال تدارک آن هستند، فراهم خواهد آورد.
بر اساس قوانین و مقررات وزارت دادگستری آمریکا، بازپرس ویژه این پرونده ملزم است تا گزارش نهایی خود را پیش از علنی شدن در اختیار «ویلیام بار» به عنوان دادستان فعلی این کشور قرار دهد تا وی در خصوص اینکه کدام بخش‌ها می‌تواند در اختیار کنگره قرار گیرد و علنی شود، تصمیم‌گیری کند. دادستان کل آمریکا نیز گفته که احتمالا قصد دارد خلاصه‌ای که شخصا از جمع‌بندی نتایج این گزارش تهیه کرده را به کنگره تحویل دهد و اصل گزارش مولر محرمانه نزد وی خواهد ماند و فرایند مربوطه این تلقی را ایجاد می‌کند که احتمالا بخشی از محتوای این گزارش هم از دید مقامات کنگره و هم از دید عموم مردم پنهان خواهد ماند. تنها استثنایی که در این خصوص در متن قوانین گنجانده شده این است که باید حتما در صورتی که بازپرس ویژه از انجام برخی اقدامات منع شده باشد، باید کنگره در جریان قرار گیرد.
در اینجا یک احتمال بسیار قوی مطرح است و آن اینکه ممکن است آقای بار، مواردی را که مستقیما به شخص رئیس‌جمهور مرتبط می شود از متن گزارش نهایی خود حذف کند. اما دلیل مطرح شدن این احتمال چیست؟ در جلسه استماع کنگره که در ماه ژانویه برای تأیید نهایی ویلیام بار در مقام دادستانی کل آمریکا برگزار شد، وی به سیاست‌های وزارت دادگستری اشاره کرده بود که بر اساس آنها، این نهاد نمی‌تواند شخص رئیس‌جمهور را مادامی که در قدرت است، در مظان اتهام قرار دهد و علیه وی اعلام جرم نماید و در نتیجه دادستانان نباید درباره شخصی که جرمی علیه وی مطرح نشده، اظهار نظری داشته باشند.
از یک سو، اظهارات علنی «جیمز کومی» مدیر سابق «اف بی آی» درباره استفاده «هیلاری کلینتون» رقیب دموکرات ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری، از سرور ایمیل شخصی، انتقادات بسیاری را هم به سمت دموکرات‌ها و هم جمهوریخواهان روانه کرده بود. و ویلیام بار در کمیته قضایی سنا اعلام کرده بود: «اگر قصدی برای اعلام جرم علیه کسی وجود ندارد، نباید اطلاعات منفی علیه آن شخص را علنی و در ملأ عام طرح کرد». در حال حاضر هنوز مشخص نیست که گزارش مولر چه جزئیاتی را به ویژه درباره شخص رئیس‌جمهور در بر خواهد داشت.
از سوی دیگر، در صورت انکار آقای بار برای علنی کردن کل گزارش مولر، دموکرات‌ها درخواست خواهد کرد تا گزارش کامل بازپرس پرونده را مشاهده کنند.علاوه براین، آنها قبلا متعهد شده‌اند تا خواستار دسترسی کامل به مجموعه کارهای بازپرس پرونده شامل اسناد، یادداشت‌های مصاحبه‌ای و دیگر شواهد شوند.
احضار بازپرس ویژه این پرونده به کنگره نیز یکی دیگر از احتمالاتی است که مطرح شده است. «جیمی راسکین» عضو دموکرات پنل دادگستری مجلس نمایندگان آمریکا گفته بود: «ما هر کاری که بتوانیم امتحان خواهیم کرد از جمله درخواست ارائه شواهد از جانب بازپرس ویژه پرونده و یا هر کس دیگری که در تیم تحقیقات وی حضور داشته است...بسیار بعید است که وی بتواند این گزارش را در قفسه پوشه پرونده‌ها و یا جایی مشابه آن پنهان کند».
درخواست برای علنی کردن کامل این گزارش می‌تواند منجر به آغاز طرح دعوی حقوقی و کشیده شدن این ماجرا به دیوان عالی آمریکا شود. برخی از جمهوریخواهان که 2 سال تمام خواستار ارائه اسنادی در وزارت دادگستری و اف بی آی علیه ترامپ و به نفع خانم کلینتون شده بودند، موافقند که همه چیز باید علنی شود. «دیون نانز» نماینده جمهوریخواه ایالت کالیفرنیا در کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان از جمله کسانی است که اخیرا تأکید کرده، «همه چیز، از مصاحبه‌ها با شاهدان گرفته تا نوارهای ضبط شده، همه چیز باید علنی شود». اما به نظر می‌رسد، دموکرات‌ها از این هم فراتر بروند و برای احضار آقای مولر برای شهادت در کنگره درخواست دهند.
اما در این میان، گزینه‌های کاخ سفید چیست؟ در صورتی که دموکرات‌ها به دنبال تحت فشار قرار دادن مولر برای علنی کردن گزارش باشند، مقامات کاخ سفید یت ممکن است تلاش کنند تا اطلاعات مرتبط با ترامپ را از دید مردم مخفی نگه دارند و یا در صورتی که به این باور برسند که رئیس‌جمهور می‌تواند از این اطلاعات برای حمایت از پست‌های توییتری «عدم تبانی» خود که اغلب در حساب کاربری‌اش منتشر می‌کند، استفاده کند، حتی از علنی شدن اطلاعات موجود در این گزارش نیز استقبال کنند.
پیش از آنکه گزارشی منتشر شود، وکلای حقوقی آقای ترامپ گفته بودند که درخواست حذف برخی اطلاعات را که معتقد باشند تحت اختیارات قوه مجریه قرار داشته، مطرح خواهند کرد و تکذیبیه‌ای را که روی آن کار کرده‌اند، منتشر خواهند کرد. آنها حتی ممکن است از این اختیارات و امتیازاتی که قانون برای قوه مجریه لحاظ کرده، برای کشاندن این جریان به دادگاه استفاده کنند. در حال حاضر این اختیارات به رئیس‌جمهور و دیگر مقامات قوه مجریه این امکان را می‌دهد که یک سری مباحثات را محرمانه نگه دارند.
اما انتظارات هر یک از طرفین چیست؟ دموکرات‌ها می‌گویند، آقای مولر از قبل یک الگوی تبانی میان روسیه و اطرافیان ترامپ را شکل داده است. نهادهای اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیده‌اند که روسیه رهبری کمپین درز اطلاعات و فریب افکار عمومی از طریق شبکه‌های اجتماعی با هدف ضربه زدن به کلینتون و در نهایت کمک به پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری را بر عهده داشته است. مولر، موفقیت‌هایی را نیز در متهم کردن «مایکل فلین» نخستین مشاور امنیت ملی ترامپ و «پاول مانافورت» رئیس ستاد انتخاباتی ترامپ و همچنین متهم کردن دهها نفر از اتباع روسیه در این پرونده بدست آورده است. از سوی دیگر، چنانچه مولر نگوید که شواهدی وجود دارد مبنی بر تبانی شخص ترامپ با روسیه، ممکن است جمهوریخواهان برای استیفای حقوق رئیس‌جمهور ادعاهایی را مطرح کنند.
از سوی دیگر، دموکرات‌ها که در انتخابات میان‌دوره کنگره در ماه نوامبر گذشته، کنترل مجلس نمایندگان کنگره را از آن خود کردند، سخت در تلاشند تا تحقیقات و جلسات استماعی را برگزار کنند که مدعی‌اند فراتر از یافته‌های تحقیقات بازپرس ویژه پرونده مداخله ادعایی روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، خواهد رفت و دستاوردهای بیشتری خواهد داشت، از تماس‌ها با روسیه گرفته تا بودجه‌های خارجی برای سازمان ترامپ و کمتیه تحلیف رئیس‌جمهور.
در این میان به نظر می‌رسد حتی پس از انتشار کامل این گزارش نیز کار دادستانان آمریکا درباره این پرونده تمام نخواهد شد. مدتهاست که «راجر استون» مشاور ترامپ به دروغگویی به کنگره درباره ارتباطاتش با ویکی‌لیکس که ایمیل‌های دزدیده شده از کمیته ملی دموکرات را منتشر کرده، متهم شده است. استون این اتهامات را رد کرده اما «مایکل کوهن» وکیل سابق ترامپ هفته گذشته در مجلس نمایندگان کنگره شهادت داد که شخصا شنیده که آقای استون به ترامپ گفته که ویکی‌لیکس قرار است به زودی این ایمیل‌ها را منتشر کند.
کوهن که قرار است در ماه می پس از محرز شدن اتهاماتش محکوم شده و به زندان فرستاده شود، اتهامات سؤال برانگیزی را علیه شخص رئیس‌جمهور آمریکا مطرح کرده است و ترامپ در واکنش به این ادعاها در پستی توییتری نوشت که کوهن،«به خاطر اینکه بتواند از مدت حبسش بکاهد، دارد دروغ می‌گوید». دادستانان فدرال در نیویورک نیز همچنان در حال تحقیق درباره شرکت ترامپ، کمپین انتخاباتی وی و کمیته تحلیف رئیس‌جمهور هستند. آقای مولر هم یک سری از اطلاعاتی را که در جریان تحقیقات در خصوص پرونده دخالت ادعایی روسیه و تبانی ترامپ با روس‌ها برای پیروز شدن در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016 آمریکا بدست آورده، در اختیار آنها و دیگر مقامات قضایی در نیویورک، ویرجینیا و واشنگتن و همچنین وزارت دادگستری آمریکا قرار داده است. حالا باید منتظر ماند و دید که انتشار گزارش بازپرس ویژه این پرونده، چه پس‌لرزه‌هایی را در آمریکا به راه خواهد انداخت.
پایگاه خبری شبکه «بلومبرگ» با اشاره به این موضوع در گزارشی با عنوان «گزارش مولر نهایتا یک جنگ حماسی به راه خواهد انداخت»، به بررسی احتمالاتی پرداخته که درباره وقایع حین و پس از انتشار این گزارش از جانب بازپرس ویژه پرونده تحقیقات درباره مداخله ادعایی روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پرداخته است.
این گزارش تأکید دارد که به زودی با انتشار این گزارش، جنجالی در کنگره، روی آنتن شبکه‌های تلویزیونی، در شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی و احتمالا در دادگاه‌ها بر سر اینکه کدام بخش از این گزارش باید علنی شود، در خواهد گرفت. علاوه بر این، یک جدال سیاسی حماسی بر سر این مسئله رخ خواهد داد که آیا نتایج این گزارش در نهایت، «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا را از اتهامات 21 ماه گذشته در خصوص مشارکت در این اتهام ادعایی تبرئه خواهد کرد و یا شرایط استیضاح وی را آنچنان که برخی دموکرات‌ها به دنبال تدارک آن هستند، فراهم خواهد آورد.
بر اساس قوانین و مقررات وزارت دادگستری آمریکا، بازپرس ویژه این پرونده ملزم است تا گزارش نهایی خود را پیش از علنی شدن در اختیار «ویلیام بار» به عنوان دادستان فعلی این کشور قرار دهد تا وی در خصوص اینکه کدام بخش‌ها می‌تواند در اختیار کنگره قرار گیرد و علنی شود، تصمیم‌گیری کند. دادستان کل آمریکا نیز گفته که احتمالا قصد دارد خلاصه‌ای که شخصا از جمع‌بندی نتایج این گزارش تهیه کرده را به کنگره تحویل دهد و اصل گزارش مولر محرمانه نزد وی خواهد ماند و فرایند مربوطه این تلقی را ایجاد می‌کند که احتمالا بخشی از محتوای این گزارش هم از دید مقامات کنگره و هم از دید عموم مردم پنهان خواهد ماند. تنها استثنایی که در این خصوص در متن قوانین گنجانده شده این است که باید حتما در صورتی که بازپرس ویژه از انجام برخی اقدامات منع شده باشد، باید کنگره در جریان قرار گیرد.
در اینجا یک احتمال بسیار قوی مطرح است و آن اینکه ممکن است آقای بار، مواردی را که مستقیما به شخص رئیس‌جمهور مرتبط می شود از متن گزارش نهایی خود حذف کند. اما دلیل مطرح شدن این احتمال چیست؟ در جلسه استماع کنگره که در ماه ژانویه برای تأیید نهایی ویلیام بار در مقام دادستانی کل آمریکا برگزار شد، وی به سیاست‌های وزارت دادگستری اشاره کرده بود که بر اساس آنها، این نهاد نمی‌تواند شخص رئیس‌جمهور را مادامی که در قدرت است، در مظان اتهام قرار دهد و علیه وی اعلام جرم نماید و در نتیجه دادستانان نباید درباره شخصی که جرمی علیه وی مطرح نشده، اظهار نظری داشته باشند.
از یک سو، اظهارات علنی «جیمز کومی» مدیر سابق «اف بی آی» درباره استفاده «هیلاری کلینتون» رقیب دموکرات ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری، از سرور ایمیل شخصی، انتقادات بسیاری را هم به سمت دموکرات‌ها و هم جمهوریخواهان روانه کرده بود. و ویلیام بار در کمیته قضایی سنا اعلام کرده بود: «اگر قصدی برای اعلام جرم علیه کسی وجود ندارد، نباید اطلاعات منفی علیه آن شخص را علنی و در ملأ عام طرح کرد». در حال حاضر هنوز مشخص نیست که گزارش مولر چه جزئیاتی را به ویژه درباره شخص رئیس‌جمهور در بر خواهد داشت.
از سوی دیگر، در صورت انکار آقای بار برای علنی کردن کل گزارش مولر، دموکرات‌ها درخواست خواهد کرد تا گزارش کامل بازپرس پرونده را مشاهده کنند.علاوه براین، آنها قبلا متعهد شده‌اند تا خواستار دسترسی کامل به مجموعه کارهای بازپرس پرونده شامل اسناد، یادداشت‌های مصاحبه‌ای و دیگر شواهد شوند.
احضار بازپرس ویژه این پرونده به کنگره نیز یکی دیگر از احتمالاتی است که مطرح شده است. «جیمی راسکین» عضو دموکرات پنل دادگستری مجلس نمایندگان آمریکا گفته بود: «ما هر کاری که بتوانیم امتحان خواهیم کرد از جمله درخواست ارائه شواهد از جانب بازپرس ویژه پرونده و یا هر کس دیگری که در تیم تحقیقات وی حضور داشته است...بسیار بعید است که وی بتواند این گزارش را در قفسه پوشه پرونده‌ها و یا جایی مشابه آن پنهان کند».
درخواست برای علنی کردن کامل این گزارش می‌تواند منجر به آغاز طرح دعوی حقوقی و کشیده شدن این ماجرا به دیوان عالی آمریکا شود. برخی از جمهوریخواهان که 2 سال تمام خواستار ارائه اسنادی در وزارت دادگستری و اف بی آی علیه ترامپ و به نفع خانم کلینتون شده بودند، موافقند که همه چیز باید علنی شود. «دیون نانز» نماینده جمهوریخواه ایالت کالیفرنیا در کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان از جمله کسانی است که اخیرا تأکید کرده، «همه چیز، از مصاحبه‌ها با شاهدان گرفته تا نوارهای ضبط شده، همه چیز باید علنی شود». اما به نظر می‌رسد، دموکرات‌ها از این هم فراتر بروند و برای احضار آقای مولر برای شهادت در کنگره درخواست دهند.
اما در این میان، گزینه‌های کاخ سفید چیست؟ در صورتی که دموکرات‌ها به دنبال تحت فشار قرار دادن مولر برای علنی کردن گزارش باشند، مقامات کاخ سفید یت ممکن است تلاش کنند تا اطلاعات مرتبط با ترامپ را از دید مردم مخفی نگه دارند و یا در صورتی که به این باور برسند که رئیس‌جمهور می‌تواند از این اطلاعات برای حمایت از پست‌های توییتری «عدم تبانی» خود که اغلب در حساب کاربری‌اش منتشر می‌کند، استفاده کند، حتی از علنی شدن اطلاعات موجود در این گزارش نیز استقبال کنند.
پیش از آنکه گزارشی منتشر شود، وکلای حقوقی آقای ترامپ گفته بودند که درخواست حذف برخی اطلاعات را که معتقد باشند تحت اختیارات قوه مجریه قرار داشته، مطرح خواهند کرد و تکذیبیه‌ای را که روی آن کار کرده‌اند، منتشر خواهند کرد. آنها حتی ممکن است از این اختیارات و امتیازاتی که قانون برای قوه مجریه لحاظ کرده، برای کشاندن این جریان به دادگاه استفاده کنند. در حال حاضر این اختیارات به رئیس‌جمهور و دیگر مقامات قوه مجریه این امکان را می‌دهد که یک سری مباحثات را محرمانه نگه دارند.
اما انتظارات هر یک از طرفین چیست؟ دموکرات‌ها می‌گویند، آقای مولر از قبل یک الگوی تبانی میان روسیه و اطرافیان ترامپ را شکل داده است. نهادهای اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیده‌اند که روسیه رهبری کمپین درز اطلاعات و فریب افکار عمومی از طریق شبکه‌های اجتماعی با هدف ضربه زدن به کلینتون و در نهایت کمک به پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری را بر عهده داشته است. مولر، موفقیت‌هایی را نیز در متهم کردن «مایکل فلین» نخستین مشاور امنیت ملی ترامپ و «پاول مانافورت» رئیس ستاد انتخاباتی ترامپ و همچنین متهم کردن دهها نفر از اتباع روسیه در این پرونده بدست آورده است. از سوی دیگر، چنانچه مولر نگوید که شواهدی وجود دارد مبنی بر تبانی شخص ترامپ با روسیه، ممکن است جمهوریخواهان برای استیفای حقوق رئیس‌جمهور ادعاهایی را مطرح کنند.
از سوی دیگر، دموکرات‌ها که در انتخابات میان‌دوره کنگره در ماه نوامبر گذشته، کنترل مجلس نمایندگان کنگره را از آن خود کردند، سخت در تلاشند تا تحقیقات و جلسات استماعی را برگزار کنند که مدعی‌اند فراتر از یافته‌های تحقیقات بازپرس ویژه پرونده مداخله ادعایی روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، خواهد رفت و دستاوردهای بیشتری خواهد داشت، از تماس‌ها با روسیه گرفته تا بودجه‌های خارجی برای سازمان ترامپ و کمتیه تحلیف رئیس‌جمهور.
در این میان به نظر می‌رسد حتی پس از انتشار کامل این گزارش نیز کار دادستانان آمریکا درباره این پرونده تمام نخواهد شد. مدتهاست که «راجر استون» مشاور ترامپ به دروغگویی به کنگره درباره ارتباطاتش با ویکی‌لیکس که ایمیل‌های دزدیده شده از کمیته ملی دموکرات را منتشر کرده، متهم شده است. استون این اتهامات را رد کرده اما «مایکل کوهن» وکیل سابق ترامپ هفته گذشته در مجلس نمایندگان کنگره شهادت داد که شخصا شنیده که آقای استون به ترامپ گفته که ویکی‌لیکس قرار است به زودی این ایمیل‌ها را منتشر کند.
کوهن که قرار است در ماه می پس از محرز شدن اتهاماتش محکوم شده و به زندان فرستاده شود، اتهامات سؤال برانگیزی را علیه شخص رئیس‌جمهور آمریکا مطرح کرده است و ترامپ در واکنش به این ادعاها در پستی توییتری نوشت که کوهن،«به خاطر اینکه بتواند از مدت حبسش بکاهد، دارد دروغ می‌گوید». دادستانان فدرال در نیویورک نیز همچنان در حال تحقیق درباره شرکت ترامپ، کمپین انتخاباتی وی و کمیته تحلیف رئیس‌جمهور هستند. آقای مولر هم یک سری از اطلاعاتی را که در جریان تحقیقات در خصوص پرونده دخالت ادعایی روسیه و تبانی ترامپ با روس‌ها برای پیروز شدن در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2016 آمریکا بدست آورده، در اختیار آنها و دیگر مقامات قضایی در نیویورک، ویرجینیا و واشنگتن و همچنین وزارت دادگستری آمریکا قرار داده است. حالا باید منتظر ماند و دید که انتشار گزارش بازپرس ویژه این پرونده، چه پس‌لرزه‌هایی را در آمریکا به راه خواهد انداخت.