شکست سیاست های نتانیاهو در برابر ایران

به گزارش راهبرد معاصر؛ پس از امارات متحده عربی، قطار عادی سازی روابط اعراب با اسرائیل در ایستگاه پادشاهی بحرین توقف کرد. در این شرایط «آشکارسازی روابط پنهانی» بهترین عبارت برای توصیف خیانت های چندین ساله اعراب به ملت فلسطین می باشد.

هر چهار کشور ایالات متحده، اسرائیل، امارات متحده عربی و بحرین درصدد گرفتن ماهی خود از این آب گل آلود بودند. دونالد ترامپ برای کسب رای برای پیروزی در انتخابات ماه نوامبر، میانجی گر این توافق نامه ننگین بود. امارات متحده عربی از این توافق نامه به عنوان فرصتی برای دستیابی به تسلیحات پیشرفته و تجهیز زرادخانه تسلیحاتی خود بهره برد. اسرائیل هم درصدد بود تا از این توافق نامه برای مشروعیت بخشی به حضور غیرقانونی در سرزمین های مادری فلسطین استفاده کند. البته نباید شادمانی بنیامین نتانیاهو از دستیابی به توافق با امارات و بحرین، چشم های ما را بر ناکامی های وی در مقابله با برنامه هسته ای ایران ببندد.

یکی از دلایل اصلی ناکامی اسرائیل در مقابل ایران به مواضع چندین ساله بنیامین نتانیاهو در مورد ایران برمی گردد. اشتباهات متعدد و بی نتیجه بنیامین نتانیاهو دلیل اصلی نزدیک شدن ایران به اهدافش است. دقیقا به خاطر رویکردهای اشتباه بنیامین نتانیاهو، اسرائیل امروز در رویارویی با یک تهدید واقعی با ضعف های جدی روبرو می باشد.

در سال های گذشته نخست وزیران سابق اسرائیل از جمله اولمرت و شارون، سعی می کردند در مقابل ایران بر بسیج فشارهای بین المللی گسترده تاکید کنند، اما در مقابل، رویکرد سیاسی بنیامین نتانیاهو بر ترکیبی از اظهارات آتشین در سازمان ملل و کنگره آمریکا و بیان مخالفت با هر گونه مذاکره با ایران می باشد.

زمانی که بنیامین نتانیاهو در سخنرانی علنی خود در سازمان ملل خط قرمزی روی تصویر همراهش کشید (میزان غنی سازی ایران)، در واقع با این اقدام به آمریکا اعلام کرد که اسرائیل تا این حد از غنی سازی اورانیوم از سوی ایران را می پذیرد. در واقع وی با مشخص کردن خط قرمز زمینه ارائه امتیازات بزرگ واشنگتن به تهران را در برجام فراهم ساخت، توافقی که بعدا وی از آن انتقادات شدیدی می کرد.

بنیامین نتانیاهو به محض آگاهی از وجود مذاکرات میان ایران و آمریکا، برای مانع تراشی در مسیر دستیابی به توافق، تمام عزم خود را جزم کرد تا به هر صورتی شده این مذاکرات را برهم بزند، البته تلاشی که در نهایت با موفقیت همراه نبود. وی حتی پس از امضای برجام سعی کرد تا جلوی رضایت کنگره را بگیرد، اما باراک اوباما از همدستی وی با دشمنان سیاسی اش پی برده و تمام امیدهای وی را برای نابودی برجام به یاس تبدیل کرد. البته تمام ماجرا به اینجا ختم نشد، بلکه وی بار دیگر تمام تلاشش را برای نابودی برجام انجام داد اما بازهم به در بسته خورد.

با ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، این بهترین پیام برای نتانیاهو در دستیابی به خواسته های خود در مقابل ایران بود. تلاش های نتانیاهو برای اقناع دونالد ترامپ در خروج از برجام بدترین شرایط را برای اسرائیل فراهم کرده است: خروج ترامپ از برجام باعث شد تا دیگر هیچ محدودیتی برای غنی سازی اورانیوم از سوی ایران وجود نداشته باشد.

خروج از برجام، ایالات متحده آمریکا را از حمایت و پشتیبانی اعضای دیگر برجام محروم کرده است و این همان رویدادی است که باعث ناخشنودی حامیان برجام در آمریکا از جمله جو بایدن نامزد فعلی حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر 2020 شده است. اگر چه تحریم های اقتصادی علیه ایران مشکلات شدید برای این کشور ایجاد کرده، اما انزوای اخیر آمریکا در مقابل متحدین و موضع مستاصل دونالد ترامپ و ابراز تمایل گاه به گاه وی در مورد توافق هسته ای جدید با ایران نمی تواند اتفاقی باشد که زمینه ساز تلطیف مواضع ایران شود، بلکه انزوای آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل، ایران را در پیشبرد اهداف خود مصمم تر کرده است. بنیامین نتانیاهو بیش از آن که در تفکر تمدید نامحدود شروط برجام و وضع محدودیت های بیشتر در برنامه موشکی ایران باشد، درصدد آن بود که در سرخط خبرهای مطبوعات قرار بگیرد.

شخصیت بی ثبات و دمدمی مزاج دونالد ترامپ در زمان خروج از توافق هسته ای به خوبی به جهانیان اثبات شده است، به جای آن که دونالد ترامپ فکری برای جایگزینی برجام کند، بی پروا از این توافق خارج شد و با یک اقدام محاسبه نشده، نه تنها روسیه و چین، بلکه متحدین اروپایی را در جبهه مخالف قرار داد. این در حالی بود که قبل از خروج آمریکا از برجام، اروپایی ها همراه با اسرائیل در خصوص رفع نواقص برجام همسو بودند.

بنابراین جای تعجب ندارد که اهتمام ناشیانه نتانیاهو و ترامپ به چنین شکست مفتضحانه ای ختم شود. ترامپ در ماه های گذشته در حالی به صورت مکرر از توافق جدید با ایران سخن می گوید، که اقبال وی برای پیروزی در انتخابات ماه نوامبر کم رنگ شده است. وی از شانس چندانی برای انعقاد توافق جدید با ایران که به نحوی منافع اسرائیل در ان لحاظ شود برخوردار نیست. به خصوص از آن جایی که پرزیدنت دونالد ترامپ بارها بر خروج نیروهای نظامی آمریکا از منطقه خاورمیانه تاکید کرده، شعاری که در صورت تحقق می تواند آمریکا را برای مذاکره با ایران خلع سلاح کند. 

از سوی دیگر پیروزی جو بایدن در انتخابات، شانس اسرائیل را در مقابل ایران کاهش می دهد زیرا نتانیاهو با طرفداری بیش از حد از ترامپ، بایدن را به سمت اتخاذ مواضع نه چندان جدی در قبال برنامه هسته ای ایران سوق داده است. هر چند به باور بسیاری مواضع نامزد دموکرات ها در قبال برنامه هسته ای ایران را نمی توان صرف اظهارات او برای بازگشت مجدد به برجام چندان شفاف تلقی کرد.