به گزارش راهبرد معاصر؛ در ادامه بازخورد جهانی به ترور شهید «محسن فخریزاده» دانشمند هستهای و دفاعی جمهوری اسلامی ایران، «جفری لوئیس» تحلیلگر و استاد دانشگاه آمریکایی نیز به آن واکنش نشان داد.
لوئیس در مصاحبه با شبکه «سیاِناِن» در پاسخ به این سوال که ایران چه گزینههایی برای پاسخ دادن به این جنایت تروریستی دارد، گفت: «ایران گزینههای بسیار زیادی دارد، اما سوال اصلی این است که به شکلی میخواهند آن را اجرا کنند. اینکه آیا میخواهند ریسک جدی [در تقابل] با دولت [دونالد] ترامپ انجام دهند، یا اینکه میخواهند [روابط] با دولت [جو] بایدن را تخریب کنند؟ گفتن آن بسیار سخت است».
وی ادامه دارد: «این لحظات بسیار خطرناکی است. بنظرم اوایل سال و زمانی که ایران با موشکباران پایگاه آمریکا در عراق به ترور [سردار حاج] قاسم سلیمانی واکنش نشان داد، جان سالم به در بردیم. آن [واکنش]، حمله موشکی بسیار گستردهای بود که منجر به تعداد بالایی جراحات شد اما هیچکسی کشته نشد. امیدوارم این بار نیز مانند آن زمان خوششانس باشیم!»
مجری سیاِناِن در ادامه این سوال را پرسید که با فرض اینکه رژیم صهیونیستی این جنایت تروریستی را انجام داده باشد، چه هزینهها و چه منافعی برای آن خواهد داشت، که این پاسخ را دریافت کرد: «بهنظرم این به نحوه نگاه هر کسی به اهداف استراتژیک اسرائیل بستگی دارد. اگر هدف این باشد که اراده برای دیپلماسی (با ایران) را مسموم کند، بنظرم این حمله بسیار موفق بود».
این استاد دانشگاه آمریکایی ادامه داد: «آنها یک دانشمند را به قتل رساندند، اما چیزی که واقعا میخواستند انجام دهند، ترور احتمال بازگشت به توافق هستهای با ایران بود. اگر ایران انتقام نیز بگیرد، بسیار سختتر خواهد شد. البته اگر ایران کاری هم انجام ندهد، حمایتها از توافق با ایران کاهش پیدا میکند».
لوئیس در پاسخ به این سوال که آیا ترور این دانشمند ایرانی باعث آهسته شدن کارهای او و برنامه هستهای ایران میشود، گفت: «ما قبلا هم این را تجربه کرده بودیم. در سال ۲۰۱۱، کل تیم سوخت جامد پیشرانه موشکی ایران در یک انفجار کشته شدند از جمله سرگروه آن برنامه، که این برنامه را فقط چند سال به تعویق انداخت».
وی افزود: «اما بعد از آن شاهد بودیم که ایران به سرعت تیم را احیا و تمام تاسیسات را دوباره بازسازی کرد، اخیراََ هم موشکهایی را که آن تیم طراحی کرده، شلیک کردند. بر اساس تجربههایمان میگویم که شاید اسرائیلیها در این لحظه از انجام ترورهای این چنینی احساس خوبی داشته باشند اما هیچ مدرکی از اینکه ایرانیها را آهسته کند وجود ندارد بلکه آنها را برای حرکت سریعتر تحریک میکند».
مجری سیاِناِن در ادامه سوالات خود پرسید که در صورت روی کار آمدن «جو بایدن» در ریاستجمهوری آمریکا، چقدر شانس بازگشت به برجام وجود دارد و تهران و واشنگتن چه چیزهایی را از یکدیگر طلب میکنند. این تحلیلگر آمریکایی اظهار داشت: «گمان میکنم که دولت بایدن از ایران بخواهد که به تبعیت از توافق بازگردد، چیزی که ایران گفته به محض لغو تحریمها انجام خواهد داد. بنظرم چالش بزرگ برای آنها در کوتاه مدت، ترتیبگذاری این اقدامات است. اینکه میتوانند یک سری صحیح از گامها را تعیین کنند که در پی آن تحریمها لغو شود، ایران به پایبندی برگردد، و به نوعی به جایی که بودیم بازگردیم».
لوئیس با اشاره به پیشرفتهای گسترده ایران در برنامه هستهای، توضیح داد: «[این اقدامات] فضای سیاسی حول توافق را سختتر میکند... اما چیزی که ما فهمیدهایم این است که اگر اراده سیاسی باشد، میتوان راهکار فنی نیز پیدا کرد».
روز جمعه بود که وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در بیانیهای اعلام کرد: «بعدازظهر امروز (جمعه) عناصر تروریست مسلح خودرو حامل محسن فخری زاده را مورد حمله قرار دادند. در جریان درگیری تیم حفاظت ایشان با تروریست ها آقای محسن فخری زاده به شدت مجروح شد و به بیمارستان منتقل شد. متاسفانه تلاش تیم پزشکی برای احیاء ایشان موفق نبود و دقایقی قبل این مدیر خدوم و دانشمند پس از سال ها تلاش و مجاهدت به درجه رفیع شهادت نائل آمد».
پیشتر امروز «ایگنازیو کاسیس» وزیر امور خارجه سوئیس با محکوم کردن جنایت تروریستی در به شهادت رساندن دانشمند هستهای و دفاعی ایران، خواستار تنشزدایی بین همه طرفها شده بود. / فارس