به گزارش راهبرد معاصر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتوگویی با برنامه عصر حیرت درباره منافع برجام عنوان کرد: برجام را باید در دو چارچوب و در دو ظرف نگاه کنیم. برداشت بنده و اکثر متخصصان این است که در هر دو ظرف یک دستاورد بزرگ برای ایران بوده، هست و همیشه خواهد بود.
وی افزود: ظرف اول ظرف امنیتی سازی و جهانی است. آمریکا و رژیم صهیونیستی از ابتدای پیروزی انقلاب تلاش داشتند تا ایران را به عنوان یک تعهد امنیت بینالمللی مطرح کنند و این تلاششان از حادثه گروگانگیری و لانه جاسوسی شروع شد و یک قطعنامه فصل هفتمی بعد از صدور رای مشورتی دیوان بینالمللی دادگستری به شورای امنیت بردند و در آن زمان شوروی مانع از طرح قطعنامه شد.
ظریف خاطرنشان کرد: مرحله دوم در دوران جنگ ایران و عراق بود که آمریکاییها بعد از تصویب قعطنامه ۵۹۸ که اولین قطعنامه فصل هفتمی شورای امنیت درباره جنگ ایران و عراق بود، تصمیم گرفتند قطعنامه دومی را صادر کنند. نماینده شوروی آن قطعنامه را به ما نشان داد، ولی با طراحی انجام شده و با اجازه حضرت امام (ره) در حدود دی و بهمن سال ۱۳۶۶ طراحی و مانع حرکت آمریکاییها شد که نامهای به دبیرکل نوشته شد که پذیرش طرح اجرایی دبیرکل به مثابه پذیرش قطعنامه ۵۹۸ است. این بود که آمریکاییها نتوانستند قطعنامه دوم را که ایران را تحریم میکرد، وقتی سه سال بعد قطعنامه علیه عراق ۶۶۱ را دیدم، دیدم آمریکاییها یک بار برای ما نوشته بودند و برای عراقیها استفاده کردند.
ظریف خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۸۳ قبل از توافق پاریس در دولت خاتمی باز هم بولتون خیز برداشت موضوع هستهای ایران را به شورای امنیت ببرد و آن زمان با توافق پاریس شکست خورد.
* آمریکا سه بار بعد از انقلاب تلاش کرده بود ایران را به تهدید صلح و امنیت بینالمللی تبدیل کند
به گزارش فارس، رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: آمریکا سه بار بعد از انقلاب تلاش کرده بود ایران را به تهدید صلح و امنیت بینالمللی تبدیل کند.
وزیر خارجه در بخش دیگری از این گفتوگو درباره روابط با چین و روسیه عنوان کرد: از نظر واقعیات بینالمللی چین امروز به یک قدرت بسیار مهم رقیب غرب و نه بهره بردار از غرب تبدیل شده است. الان چین به عنوان قطب بینالمللی مطرح است. چین و روسیه را باید به خاطر اصالت چین و روسیه به عنوان دو بازیگر بینالمللی رابطه برقرار کنید، نه به جای غرب نه برای ضربه زدن به غرب. چین و روسیه عقل دارند. زمانی در مذاکره بینالمللی موفق میشوید که برای طرف مقابل حداقلی از عقل و ذکاوت در نظر بگیرید.
وزیر امور خارجه گفت: اگر چین خودش را ابزار روابط ما با غرب ببیند، به سمت ما نخواهد آمد اما اگر در ما اصالت در رابطه با چین ببیند. معتقد نیستم که به جای غرب چین را انتخاب و یا برعکس. تنها در زمانی میتوانیم روابط سالم و مناسب با همه طرفها داشته باشیم که با همه طرفها رابطه داشته باشیم.
ظریف همچنین به تعداد سفرهایش به روسیه اشاره کرد و گفت: من ۳۰ سفر به روسیه در طی هفت سال داشتم. تعداد سفری که به چین داشتم، محدودیت آن از سوی چینیها بوده که کم سفر میپذیرند.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: در همه سفرهای من به چین و روسیه بحث اقتصادی در کنار بحثهای سیاسی مطرح بوده و چه بسا در برخی بحث اقتصادی پررنگتر بوده است. الان مثلا در دو سفر اخیرم به چین بحث اقتصادی اصل بحث بود.
وی درباره پیشنهاد روسها برای معامله نفتی برای خرید نفت از ایران و اینکه وزارت نفت زیر بار این قضیه نرفته است، گفت: این گونه نیست. ما یک توافقی را با آقای پوتین داشتیم که مبادلات نفتی داشته باشیم که متاسفانه برخی دوستان ما آن توافق را علنی کردند و مشکل آفریدند. این توافق مربوط به دیروز و پریروز نیست، مربوط به حدود شش سال و نیم پیش و در اولین ملاقات من با آقای پوتین این موضوع نهایی شد.
* بقیه نیت نکردند ما مثل ما جهادی عمل کنند، بقیه به دنبال منافعشان هستند
ظریف در عین حال یادآور شد: وظیفه وزارت خارجه و دولت پیشبرد اهداف ملی است و تبلیغات نیست. خیلی حرفها در ملاقات گفته میشود ما بیان نمیکنیم، چون به ما فشار نمیآید، ولی به طرف مقابل فشار وارد میشود. بعضی نکات درباره روابط با چین و روسیه، اینکه ما اعلام و علنی نمیکنیم چون بقیه نیت نکردند ما مثل ما جهادی عمل کنند، بقیه به دنبال منافعشان هستند.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: وظیفه ما دفاع از جمهوری اسلامی است نه دفاع از جواد ظریف نه حتی دفاع از وزارت خارجه و نه حتی دفاع از دولت.
*راه حل این مشکل سیاست همسایگی است
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره برقراری روابط برخی کشورها در منطقه با رژیم صهیونیستی و اینکه آن را دلیلی بر ضعف عملکرد وزارت خارجه میدانند، بیان کرد: این به خاطر وحشت اینها از جمهوری اسلامی است یا وحشتی که در ذهن آنها ایجاد کردهاند. راه حل این مشکل سیاست همسایگی است. درست است در گذشته دست همکاری را نسبت به همسایگان دراز کردیم و باید این دست همواره گشوده باشد.
وی ادامه داد: سیاست عربستان این است که در دنیا یک جنجال دعوایی در یک منطقه نشان دهد و امیدشان این است که ملک عبدالله گفته بود که آمریکا بیاید سر مار را بزند. چون آنها از جمهوری اسلامی با این توانمندیها نگران هستند. طبیعی هم هست جمعیت و امکانات و جغرافیای ما در این منطقه برتری دارد. آنها فقط پول دارند، نه امنیت را میشود با پول خرید نه صلح و نه اعتبار را میشود با پول خرید.
وزیر خارجه اضافه کرد: امید آنها همیشه این بوده که یک دعوایی رخ دهد که در این دعوا آمریکاییها از طرف آنها بجنگند. اشتباهی که میکنند این است که در این دعوا اولین قربانیاش خودشان هستند. چون آنها در معرض هستند. هدفش این است که منطقه را متشنج نشان دهد، شما به عنوان قدرت برتر منطقه باید هدفت این باشد که منطقه را آرام نشان دهی، آرامش این منطقه به نفع ماست. این منطقه هر چه پر تنشتر باشد به نفع اسرائیل و آمریکاست.
ظریف خاطرنشان کرد: کشوری که جغرافیا و فرهنگ و مردمش همه ابزار قدرت است چه نیازی دارد با زبان تلخ صحبت کند.
* راه حل ما همان است که رهبر معظم انقلاب فرمودند/ صهیونیستها از دموکراسی میترسند
وی در پاسخ به سوالی درباره موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران درباره رژیم اشغالگر قدس و استراتژی ما در برخورد با این رژیم چیست؟ اظهار داشت: صراحتا عرض کنم لااقل به ذهن من نمیرسد شرایطی که در آن اسرائیل را به رسمیت بشناسیم. برای من قابل تصور نیست.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: این موضع منفرد جمهوری اسلامی است و هیچ اشکالی ندارد ایران موضع منفرد داشته باشد. راه حل ما همان است که مقام معظم رهبری فرمودند که راه حل ما رفراندوم است و در سازمان ملل نیز سند شده است. تحلیل ما و همچنین تحلیل خیلیها در آمریکا این است که با این سیاست ها رژیم صهیونیستی به سمت اضمحلال میرود. ما تحلیل کردیم اسلو به نتیجه نمیرسد. گفتیم مادرید به نتیجه نمیرسد.
به گزارش فارس، وزیر خارجه اضافه کرد: به عنوان کشور عاقل در منطقه که اسرائیل، صهیونیسم و فلسطین و آرمان فلسطین را میشناسیم تحلیل ما این است که این کارها به نتیجه نمیرسد چون اسرائیل این ظرفیت را ندارد که حقوق فلسطینیها را به رسمیت بشناسد. یعنی با هویت اسرائیل مغایرت دارد. ماهیت اشغالگری و تجاوکارانه در اسرائیل واقعیت دارد.
ظریف گفت: اینکه میگوییم رفراندوم برگزار شود به این معنا نیست که یهودیان نابود شوند به این معناست که دموکراسی حاکم شود. صهیونیستها از دموکراسی میترسند، چون ماهیت صهیونیستها تجاوزگری و کشورگشایی است.
*من مخالف بحث درباره برجام نیستم، به شرط اینکه راجع به سایر مسائل هم بشود بحث کرد
به گزارش فارس، وزیر امور خارجه درباره اشغال سفارت آمریکا نیز بیان کرد: به عنوان یک دیپلمات باید بگویم کنوانسیون حقوق دیپلماتیک و کنسولی باید رعایت شود از طرف دیگر به عنوان دیپلمات بگویم کنوانسیون را همه رعایت کنند و نباید از سفارت برای اقدامات دیگری سوء استفاده کنند. یعنی آمریکاییها حتما خلاف مقررات بینالمللی و تعهدات بینالمللی خود عمل کردند. از ۱۳۳۲ و کودتا ۲۸ مرداد خلاف تعهدات بینالمللی عمل کردند و بعد از انقلاب که سفارتشان مرکز جاسوسی بود تا حمله طبس و .. که نقض مقررات منشور ملل متحد است.
وی افزود: بحث اینکه آیا میشود راجع به لانه جاسوسی و گروگانگیری صحبت کرد. حتما باید بشود صحبت کرد. همه موضوعات سیاست خارجی باید موضوع بحث باشد. متاسفانه ما برخی از موضوعات را بحث میکنیم. هیچکس نمیگوید برجام وجهه ملی است، ولی بعضی موضوعات در سیاست خارجی میشود منطقه ممنوعه. مردم باید بحث کنند و نظر بدهند. من مخالف بحث درباره برجام نیستم به شرط اینکه راجع به سایر مسائل هم بشود همانگونه بحث شود.
رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: ما باید درسی از گذشته بگیریم و آن زمان بهرهبرداری از یک تحول است. آیا باید اجازه دهیم هر موضوعی به شرایط بحرانی برسد تا حل و فصل شود یا اینکه امکان دارد در شرایط غیر بحرانی هم موضوعی حل و فصل شود. وقتی در شرایط غیر بحرانی حل و فصل میشود حتما سادهتر است و میشود امتیاز بیشتری گرفت.
ظریف ادامه داد: موضوعات سیاست خارجی موضوعات زمینی هستند، موضوعات قدسی نیستند.
به گزارش فارس، وزیر خارجه در پاسخ به سوالی با بیان اینکه آرمانهای ما جزو منافع ماست، اظهار داشت: آرمانهای ما هویت ما را تشکیل میدهد و هویت ماست که ما را میسازد و با این هویت منافعمان را شکل میدهیم، ولی بحث اولویتهاست. اصلا بحث اینکه آرمان را باید در مقابل منافع ببینیم، چنین نیست. آرمان و منافع با هم پیش میرود ولی اگر لحظهای تزاحم ایجاد شد، بین موضوعی که آن را آرمانی میبینیم و منافع ملی. مثلا ما ممکن است با حضور آمریکا در هر جای دنیا مخالف باشیم ممکن است در یک لحظهای منافع ما این باشد که به این حضور کاری نداشته باشیم، نه اینکه مخالفت خود را کنار بگذاریم. آیا آن زمان هم ما هنوز باید برویم با حضور آمریکا مخالفت کنیم.
ظریف گفت: معتقدم آرمانهای ما جزیی از منافع ملی ماست و نباید آنها را در تقابل ببینیم.
وی افزود: در کنفرانس بن درباره افغانستان ما منافعی داشتیم و ما میخواستیم آقای کرزی بر سر کار بیاید و در افغانستان حکومت شاهنشاهی برگزار نشود ولی اروپاییها میخواستند شاهنشاهی شود. زمانی من وارد کنفرانس بن شوم روی یک نظام پادشاهی با نخست وزیر آقای سیرت موافقت شده بود. آن را چه کسی به هم زد؟ ایران و آمریکا. آیا آن جا ما میگفتیم چون آمریکا میخواهد نظام پادشاهی در افغانستان نباشد یا حاضر است نباشد ما باید جلوی آن را بگیریم.
وی خاطرنشان کرد: ممکن است ما ادعا داشته باشیم که منفعت مشترک با آمریکا نداریم. این را قبول داریم، ولی یک وقتی در یک موقعیت تاکتیکی پیدا میشود مثلا در موضوع نفت، آمریکا با فشار بر سوختهای فسیلی مخالف است، ما هم مخالفیم. آیا چون آمریکا مخالف است، ما هم باید برویم موافقت کنیم؟ باید ببینیم کدام اولویت دارد. آیا زدن آمریکا اولویت دارد یا پیگیری منافع خودمان؟
فارس