محسن پاک آیین، سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان در گفتگو با راهبرد معاصر بررسی کرد:
پشت پرده اظهارات توسعه طلبانه اردوغان چیست؟
محسن پاک آیین: اردوغان تلاش می کند تا با الهام گرفتن از دوره عثمانی به نوعی توسعه‌طلبی منطقه‌ای و حتی فراتر از منطقه‌ای را دنبال کند در حالی که امروز حاکمیت ملی کشورها اصالت دارد و هیچ کشوری به کشور دیگر اجازه نمی‌دهد که توسعه‌طلبی کشورهای دیگر به نتیجه برسد و به تمامیت ارضی آنها تجاوز یا مرزها و سرزمین آنها تهدید شود.
به گزارش راهبرد معاصر؛ محسن پاک آیین سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان در خصوص چرایی اظهار نظر و قرائت شعر توسط آقای اردوغان به تفکر توسعه طلبانه رئیس جمهور ترکیه اشاره کرد و گفت: در عصری که کشورها برای افزایش همکاری و مراوده سالم با هم تلاش می کنند، هرگونه توسعه طلبی یا انگیزه‌ای برای توسعه طلبی از سوی دولت ها و ملت ها محکوم است. اما به نظر می آید رئيس جمهور ترکیه متهم به انگیزه های توسعه طلبانه است.
وی در ادامه تصریح کرد: اردوغان تلاش می کند تا با الهام گرفتن از دوره عثمانی به نوعی توسعه‌طلبی منطقه‌ای و حتی فراتر از منطقه‌ای را دنبال کند در حالی که امروز حاکمیت ملی کشورها اصالت دارد و هیچ کشوری به کشور دیگر اجازه نمی‌دهد که توسعه‌طلبی کشورهای دیگر به نتیجه برسد و به تمامیت ارضی آنها تجاوز یا مرزها و سرزمین آنها تهدید شود.
سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان تاکید کرد :شاید به همین دلیل توسعه طلبی های رئیس جمهور ترکیه است که ترکیه امروز با کشورهای پیرامونی خود به دلیل همین نگاه توسعه طلبانه و انگیزه ایجاد حکومت عثمانی دچار اختلاف هایی شده است. امروز شاهد هستیم که ترکیه با کشورهای سوریه، عراق، قبرس یونان و حتی با اتحادیه اروپا مشکلات و اختلاف عدیده ای دارد.
محسن پاک آیین خاطر نشان کرد: ترکیه به دلیل اینکه خود را برادر بزرگ کشورهای ترک زبان می داند و تلاش می کند تا با همکاری کشورهای ترک‌زبان امپراتوری عثمانی را احیا کند اما کشورهای ترک زبان نگران این انگیزه ادوغان هستند و تا کنون به هیچ وجه از آن استقبال به عمل نیاورده اند. شاهد این موضوع هم عدم استقبال از اجلاس هایی است که با محوریت اتحاد ترک‌زبان ها برگزار می شود. امروز شاهد هستیم کشورهایی چون ازبکستان، ترکمنستان قزاقستان و قرقیزستان و حتی خود جمهوری آذربایجان از سیاست توسعه گرایی ترکیه ناراضی هستند، لذا به نظر نمی‌رسد این سیاست به جایی برسد.
وی در ادامه بیان داشت: به هر حال تداوم چنین نگاهی منجر به تخریب روابط ترکیه با کشورهای پیرامونی خود می شود. اگر اردوغان سیاستمدار عاقلی باشد به دنبال توسعه و بهبود روابط با همسایگان خود است و به افزایش و ایجاد دغدغه و تنش برای خود و کشورهای همسایه تن نمی دهد.
وی در خصوص اینکه آیا رژیم صهیونیستی در این مورد دخالت دارد گفت: بنده فکر نمی کنم که رژیم صهیونیستی در این زمینه نقش چندانی داشته باشد هرچند که رژیم صهیونیستی به دنبال تخریب روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای اسلامی است چرا که این موضوع یکی از سیاست‌ها و دغدغه های اسرائیل غاصب است که روابط با کشورهای اسلامی را با هم تخریب کند اما در اظهارات آقای اردوغان بعید می دانم که رژیم صهیونیستی نقش چندانی داشته باشد، ضمن اینکه باید به این موضوع توجه کنیم رسانه‌ها نباید نقش اسرائیل را در معادلات و مسائل منطقه بزرگ جلوه دهند.
وی در ادامه خاطر نشان کرد : واقعیت این است که اسرائیل خواستار بزرگ نمایی نقش خود در تحولات منطقه است لذا بر آن است تا به هر نحوی پای خود را به مسائل منطقه باز کند، از این روی با توجه به اینکه رژیم صهیونیستی هم ظرفیت محدودی دارد لذا باید مراقب باشیم که نقش چندانی برای این رژیم غاصب با بزرگنمایی از آنها در منطقه ایجاد نکنیم.