روایت شورای آتلانتیک از دشواری لغو تحریم های ترامپی علیه ایران

به گزارش راهبرد معاصر، دور دیگری از مذاکرات هسته ای میان ایران و غرب در وین اتریش به پایان رسیده است. گزارش ها حاکی از آن است که ایالات متحده و ایران در حال نزدیک شدن به توافق در مورد چگونگی بازگشت به برجام هستند. معمای اصلی مذاکرات وین در مورد چگونگی حل و فصل و رسیدگی به تحریم های اعمالی توسط دولت ترامپ است که با « برجام مغایرت ندارد» و ایالات متحده تصدیق می کند که باید لغو شوند. تعریف این عبارت برای طرفین یک چالش اساسی است؛ همانطور که دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق ذیل قوانین مرتبط با تروریسم، تحریم های بیشماری را علیه ایران وضع کردد که به وضوح برای این بود تا پیوستن مجدد دولت آینده به توافق هسته ای را دشوار سازد. 

دولت ترامپ ، فهرست گسترده ای از تحریم ها را که مطابق با برجام بود علیه ایران اعمال نمود که من از آن ها به عنوان « تحریم قرص های سمی» یاد کرده ام و اکنون به نقطه اصلی اختلافات در مذاکرات و تمرکز فنی کارگروه وین تبدیل شده است. در ساده ترین حالت ، عبارت « ناسازگار با برجام» به معنای مجازاتی است که به دلایل مجاز مطابق با توافق اعمال شده است. ( مانند تامین مالی گروه های تروریستی). اما کاربرد مداوم این تحریم‌ها باعث خواهد شد تا ایران از مزایای اقتصادی بازگشت به توافق و پای بندی به تعهدات برجامی را از دست بدهد.

بارزترین کاندید برای لغو تحریم ها، بانک مرکزی ایران، شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی نفت کش ایران است. دولت ترامپ، تمامی نهادهای فوق به خصوص سپاه پاسداران را به دلیل حمایت ادعایی از گروه های تروریستی ذیل قوانین مرتبط با تروریسم ، تحریم نمود. بنابراین تداوم اعمال تحریم های مرتبط با تروریسم باعث کاهش اثربخشی این نهادها در بهره برداری از مزایای اقتصادی برجام می شود. از این گذشته ، بدون وجود این نهادها ، ایران نه می توانست به طور آشکار نفت صادر کند و نه برای صادرات نفت هیچگونه پرداختی به ارز خارجی دریافت کند.

احتمالا تعدادی از تحریم های دولت ترامپ همچنان پابرجا باقی بمانند؛ زیرا آن ها بر اساس توافق هسته ای (‌برجام) مجاز هستند و در صورت ابقای آن ها؛ اجرای موثر توافق هسته ای را خدشه دار نمی کند.

نکات جالب توجه تر در بحث بین طرف های آمریکایی و ایرانی احتمالاً نهادهایی هستند که در این بین قرار می‌گیرند. به عنوان مثال بانک سینا را در نظر بگیرید ، که دولت ترامپ در اواخر سال 2018 ذیل قوانین مرتبط با تروریسم آن را مورد تحریم قرار داد. مطمئناً این بزرگترین بانک در ایران نیست ، اما نمایندگان ایرانی در وین ممکن است استدلال کنند که هرگونه اعمال مستمر تحریم های تروریستی علیه آن ، با چارچوب اصلی برجام مغایرت دارد.

تیم مذاکره کننده ایالات متحده باید تصمیم بگیرد که آیا آنها معتقدند که تحریم های تروریستی بانک سینا بخشی از « دیوار تحریم»  دولت ترامپ برای جلوگیری از بازگشت به برجام بوده است یا اینکه آنها معتقدند این تحریم ها قابل توجیه است و باید ادامه یابد. این محاسبات ، به طور عمده ، همان چیزی است که مذاکرات در مورد آن انجام می شود. این تیم ها از طرف ایرانی و آمریکایی باید صدها عنوان جدیدی را که تیم ترامپ اعمال کرده است کار کنند تا بفهمند لیست نهایی کاهش تحریم ها چیست. این یک کار وقت گیر است و نیاز به توجه جدی به جزئیات و پیشینه هر یک از این مجازات ها دارد.

به نظر می رسد که این کافی نیست، یک مانع اساسی دیگر برای حل این مشکل وجود دارد: نحوه حذف اثرات تحریم. منابع ایرانی ادعا می کنند که تهران صرفاً به تعلیق یا لغو تحریم ها رضایت نخواهد داد و فقط با حذف کامل آن موافقت خواهد نمود. به نظر می رسد این موضع گیری - حداقل تا حدی - چالش نحوه حذف اثر تحریم‌های تروریسم را نشان می دهد. بنابراین به عنوان یک مسئله سیاسی، حذف تحریم های تروریسم بانک مرکزی ایران می تواند یک چالشی با کنگره ای باشد که سعی دارد هر گونه بازگشت ایالات متحده به توافق هسته‌ای را تحت تاثیر قرار دهد. اما این تحریم ها می تواند از طریق فنی با ترکیبی از مجوزهای وزارت خزانه‌داری و معافیت های وزارت خارجه لغو شود. اما ایران ممکن است از این بیم داشته باشد که حفظ تحریم های مرتبط با تروریسم باعث شود تا بانک های بزرگ خارجی از تعامل با بانک مرکزی ایران خودداری کند و این یکی از مسائل مهم در مذاکرات وین خواهد بود. بنابراین دستیابی به یک راه حل کوتاه مدت برای حل مسائل بسیار دشوار اشتباه می باشد.